Από την έντυπη έκδοση
Της Σοφίας Εμμανουήλ
[email protected]
Ο μετασχηματισμός της εργασίας στην εποχή των μηχανών δεν χρειάζεται να είναι μια μάχη ανθρώπων εναντίον ρομπότ, αρκεί εργοδότες και ανθρώπινο δυναμικό να επικεντρωθούν στην επανακατάρτιση και στην αναβάθμιση των προσόντων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι σημερινές ελλείψεις σε ταλέντο και να προβλεφθούν οι απαιτήσεις του αύριο.
Παρά τις ανησυχίες ότι οι μεγάλες τεχνολογικές εξελίξεις θα κλείσουν θέσεις εργασίας, έρευνα του ManpowerGroup δείχνει ότι για τις περισσότερες εταιρείες τα πράγματα δεν θα αλλάξουν και στην πραγματικότητα η πλειονότητα των εργοδοτών είναι επιχειρηματίες οι οποίοι προσπαθούν να αυξήσουν και όχι να μειώσουν τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολούν. Σε σχετικό ερώτημα που απηύθυνε η ερευνητική ομάδα της ManpowerGroup σε 18.000 εργοδότες από 43 χώρες, το 19% του δείγματος απάντησε ότι σχεδιάζει να αυξήσει το προσωπικό του λόγω των αναγκών που προκύπτουν στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης έναντι 12% που σχεδιάζει μείωση προσωπικού για τον ίδιο λόγο. Η πλειονότητα, βέβαια, ποσοστό 64%, δεν σχεδιάζει κάποια αλλαγή και το 5% λέει ότι δεν έχει αποφασίσει.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 74% των εργοδοτών προσφέρει εσωτερική εκπαίδευση, το 62% προσφέρει εξωτερική εκπαίδευση, ενώ ποσοστό 39% αξιοποιεί εμπειρογνώμονες σε προσωρινή βάση προκειμένου αυτοί να μεταφέρουν δεξιότητες σε υπάρχοντες υπαλλήλους. Είναι επίσης σημαντικό ότι το 44% των επιχειρήσεων προσλαμβάνει επιπλέον προσωπικό με δεξιότητες χωρίς αντικατάσταση άλλων υπαλλήλων έναντι 29% που κάνει ακριβώς το ίδιο με σκοπό την αντικατάσταση υπάρχοντος ανθρώπινου δυναμικού, ενώ ποσοστό 23% λέει ότι αναθέτει σε τρίτους διάφορες επιχειρηματικές λειτουργίες.
Ας σημειωθεί ότι στις μέρες μας οι κύκλοι ζωής των δεξιοτήτων είναι μικρότεροι και το 65% των θέσεων εργασίας που θα κληθεί να καλύψει η γενιά «Z» (οι γεννημένοι μεταξύ 1995 και 2010) δεν υπάρχουν ακόμη.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρθηκαν στο πλαίσιο της ετήσιας συνόδου του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) στο Νταβός της Ελβετίας, μέχρι το 2020 πάνω από το ένα τρίτο κατά μέσον όρο των επιθυμητών βασικών δεξιοτήτων στα περισσότερα επαγγέλματα θα είναι δεξιότητες που σήμερα δεν θεωρούνται κρίσιμης σημασίας.
Οι άνθρωποι που εργάζονται στον τομέα της πληροφορικής και τα στελέχη με ρόλο γύρω από τις σχέσεις με τους πελάτες πρέπει να αισθάνονται πιο... ασφαλείς. Σε αυτές τις ειδικότητες οι εργοδότες αναμένουν μεγαλύτερη αύξηση προσωπικού. Μεγάλη ζήτηση αναμένεται να παρατηρηθεί στα data analytics σε όλους τους κλάδους και σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές, όπως και στις εξειδικευμένες πωλήσεις. Σε σχέση με το HR, αναμένεται αύξηση προσωπικού σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, ως αποτέλεσμα της ανάγκης προσαρμογής των επιχειρήσεων στο νέο περιβάλλον.
Τα εργαλεία
Καθώς λοιπόν η νέα τεχνολογία και η καινοτομία αλλάζουν το μέλλον της εργασίας οι εργοδότες αναζητούν νέα εργαλεία μέτρησης και αξιολόγησης των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού. Στο πλαίσιο αυτό αναπτύσσεται και η εργαλειοθήκη των τεστ προσωπικότητας. Το IQ (intelligence quotient), ένα τεστ - εργαλείο αξιολόγησης της ανθρώπινης νοημοσύνης που σχεδιάστηκε από τον ψυχολόγο William Stern, όταν πραγματοποιούσε σχετική έρευνα για το Πανεπιστήμιο του Breslau με επίκεντρο μια μέθοδο μέτρησης της ευφυΐας (αναφορά γίνεται σε βιβλίο του 1912), είναι το πιο διαδεδομένο.
Τις τελευταίες δεκαετίες έγινε γνωστό και το EQ (emotional quotient), που μετρά τη συναισθηματική νοημοσύνη (πρωτοεμφανίστηκε το 1964 από τον Michael Beldoch κι έγινε ευρύτερα γνωστό από ένα άρθρο του επιστημονικού δημοσιογράφου Daniel Goleman). Υπάρχουν ορισμένοι ακόμη παρόμοιοι δείκτες ενώ τα τελευταία χρόνια μπήκε στη ζωή μας και o δείκτης ψηφιακής ευφυΐας, το DQ ή DGQ (digital quotient). Η McKinsey έχει λανσάρει ένα μοντέλο DQ που αξιολογεί τη στρατηγική, την κουλτούρα και τις ψηφιακές δεξιότητες των οργανισμών συσχετίζοντάς τες με την οικονομική απόδοση. Επιτρέπει έτσι στις εταιρείες να εντοπίζουν τα ψηφιακά πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες τους σε διάφορους επιχειρηματικούς τομείς και να κάνουν συγκρίσεις με εκατοντάδες οργανισμούς σε όλο τον κόσμο.
Το εργαλείο παρέχει ένα πλαίσιο εντός του οποίου οι επιχειρήσεις μπορούν να αντιμετωπίζουν τις περίπλοκες διαδικασίες του ψηφιακού μετασχηματισμού και να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες σχετικές με την επίτευξη γρήγορων αποτελεσμάτων, διατηρώντας σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα τις οικονομικές τους επιδόσεις.
Στο πλαίσιο του WEF η ManpowerGroup ανακοίνωσε ένα νέο παρόμοιο τεστ, το DigiQuotient, που αντανακλά την επιθυμία και την ικανότητα του ατόμου να αναπτυχθεί και να ηγηθεί σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο ψηφιακό περιβάλλον.
Το κουίζ DigiQuotient χαρτογραφεί τα κοινά χαρακτηριστικά του ατόμου με εκείνα κορυφαίων ηγετών βάσει των αρχών της Βιομηχανικής και Οργανωσιακής Ψυχολογίας.
Παράλληλα με το DGQ, για την αξιολόγηση ετοιμότητας ψηφιακού μετασχηματισμού, η ManpowerGroup παρουσίασε το «Digital Room», το οποίο αξιολογεί την ικανότητα ψηφιακής ευχέρειας, μέσω των νεότερων εργαλείων της. Πρόκειται για το «zara», το avatar τεχνητής νοημοσύνης, που θέτει επιστημονικά τεκμηριωμένα ερωτήματα που έχουν αναπτυχθεί από τη Right Management, μέλος της ManpowerGroup και εξειδικευμένων σε θέματα ηγεσίας επαγγελματιών.
Η εντυπωσιακή εμπειρία, που φιλοξενείται στο Digital Room, μετρά λεκτικές και μη λεκτικές απαντήσεις, συμπεριλαμβανομένης της γλώσσας του σώματος, της φωνής και της εστίασης, για να εκτιμήσει την ετοιμότητα ενός ατόμου να ηγηθεί στην ψηφιακή εποχή.
Εν κατακλείδι, όλα τα παραπάνω έχουν άμεση συσχέτιση με τις μεταβολές στο εργασιακό περιβάλλον, ο αντίκτυπος της τεχνολογίας σε οργανισμούς κάθε μεγέθους και κλάδου επιταχύνεται -μέχρι το 2020 το 30% των εσόδων του κλάδου θα προέλθει από νέα επιχειρηματικά μοντέλα- και σε αυτόν τον ρυθμό αλλαγών, οι ηγέτες οφείλουν να είναι έτοιμοι να οδηγήσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό γρήγορα ώστε να αδράξουν τις ευκαιρίες και το ανταγωνιστικό προβάδισμα.
Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή
Όπως τονίζει ο Jonas Prising, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ManpowerGroup, η μετάβαση της εργατοδύναμης στην ψηφιακή εποχή έχει απεριόριστες δυνατότητες παραγωγής αξίας για τις επιχειρήσεις, αλλαγής της ζωής των καταναλωτών και ξεκλειδώματος ευρύτερων κοινωνικών οφελών - υπό την προϋπόθεση ότι οι ηγέτες είναι έτοιμοι. Ο μετασχηματισμός πρέπει να αρχίσει από την κορυφή και οι ηγέτες χρειάζεται να διοικούν με διαφορετικό τρόπο σήμερα απ’ ό,τι ενδεχομένως στο παρελθόν.
Σε όποιο σημείο και αν βρίσκονται οι εταιρείες στο ψηφιακό τους ταξίδι, το μονοπάτι είναι σαφές: πρέπει να είναι πιο ευκίνητες από ποτέ για να απελευθερώσουν το ανθρώπινο δυναμικό, να αναπτύξουν εξειδικευμένα ταλέντα και να τα συνδυάσουν με την καλύτερη τεχνολογία.
