Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών συνολικού ύψους άνω των 5,6 δισ. ευρώ θα επιδιώξουν εντός του 2018 οι υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, εντείνοντας τους ρυθμούς επιβολής κατασχέσεων σε καταθέσεις, εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία εκατοντάδων χιλιάδων οφειλετών του Δημοσίου. Η εξέλιξη αυτή προαναγγέλλεται με την πρόσφατη συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης και των δανειστών για την τρίτη επικαιροποίηση του Μνημονίου ΙΙΙ.
Συγκεκριμένα, όπως αποκαλύπτεται από έναν πίνακα, ενσωματωμένο στο παράρτημα του νέου επικαιροποιημένου τεχνικού Μνημονίου, ο οποίος περιλαμβάνει τους συμφωνηθέντες μεταξύ ΑΑΔΕ και θεσμών στόχους είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο για το 2018, η Ανεξάρτητη Αρχή έχει υποσχεθεί στους δανειστές, διά του διοικητού της, Γεωργίου Πιτσιλή, ότι φέτος θα επιδιώξει να εισπράξει συνολικά:
α) 2,8 δισ. ευρώ από «παλαιά» ληξιπρόθεσμα χρέη προς τις φορολογικές αρχές, δηλαδή από οφειλές προς τα Ελεγκτικά Κέντρα και τις ΔΟΥ που έχουν βεβαιωθεί και έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες έως και το τέλος του 2017.
β) Το 24% των λεγόμενων «νέων» ληξιπρόθεσμων χρεών προς τις φορολογικές αρχές, δηλαδή περίπου το 1/4 των οφειλών προς τα Ελεγκτικά Κέντρα και τις ΔΟΥ που θα βεβαιωθούν και θα καταστούν ληξιπρόθεσμες εντός του τρέχοντος έτους. Αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι κάθε χρόνο τα «νέα» ληξιπρόθεσμα χρέη προς τις φορολογικές αρχές που δημιουργούνται υπερβαίνουν τα 12 δισ. ευρώ, τότε γίνεται αντιληπτό ότι ο εισπρακτικός στόχος 24% που τίθεται φέτος για τα χρέη αυτά τοποθετείται στο επίπεδο των 2,88 δισ. ευρώ τουλάχιστον (12 δισ. ευρώ Χ 24% = 2,88 δισ. ευρώ).
Συνολικά, το ποσό που θα «κυνηγήσουν» φέτος με κάθε νόμιμο επιτρεπόμενο μέσο οι εισπρακτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ ξεπερνά τα 5,6 δισ. ευρώ. Ο στόχος αυτός αποτελεί ρεκόρ και για να επιτευχθεί θα χρειαστεί να εξαντληθεί από τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ κάθε αυστηρότητα απέναντι σε εκατοντάδες χιλιάδες οφειλέτες του Δημοσίου.
Ειδικότερα, για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, θα απαιτηθεί από την πλευρά της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης, των Ελεγκτικών Κέντρων και των ΔΟΥ η περαιτέρω αύξηση του αριθμού των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης σε βάρος χιλιάδων οφειλετών του Δημοσίου. Στο πλαίσιο αυτό, η στρατηγική είσπραξης οφειλών που θα αναπτύξει η ΑΑΔΕ εντός του 2018 θα υποστηριχθεί από τις ακόλουθες δράσεις και νομοθετικές ρυθμίσεις:
1 Την αύξηση του μηνιαίου ρυθμού διενέργειας κατασχέσεων σε καταθέσεις, μισθούς, συντάξεις, ενοίκια, λοιπά εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία οφειλετών του Δημοσίου. Κάθε μήνα του τρέχοντος έτους οι φοροεισπρακτικες υπηρεσίες της ΑΑΔΕ (η Ε.Μ.ΕΙΣ, τα Ελεγκτικά Κέντρα και οι ΔΟΥ) θα επιβάλλουν πολύ περισσότερες από 20.000 κατασχέσεις που ήταν ο μέχρι τώρα μέσος μηνιαίος ρυθμός τους.
2 Τη διενέργεια ηλεκτρονικών πλειστηριασμών ακινήτων που έχουν κατασχεθεί για χρέη προς το Δημόσιο με τιμές εκκίνησης προσδιοριζόμενες από ιδιώτες εκτιμητές στα επίπεδα των πραγματικών τιμών της κτηματαγοράς. Η κυβέρνηση, στο πλαίσιο των συζητήσεων για την τρίτη αξιολόγηση της πορείας εφαρμογής του Μνημονίου ΙΙΙ, συμφώνησε με τους εκπροσώπους των δανειστών και ήδη νομοθέτησε την επέκταση του μέτρου των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και σε υποθέσεις οφειλετών του Δημοσίου. Από τον προσεχή Μάιο, οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί θα μπορούν να διενεργούνται και για την εκποίηση περιουσιακών στοιχείων φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο και μάλιστα σε τιμές πολύ πιο χαμηλές από τις αντικειμενικές αξίες των κατασχεμένων ακινήτων. Συνέπεια θα είναι οι ρυθμοί διενέργειας των πλειστηριασμών για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο να αυξηθούν θεαματικά από τον προσεχή Μάιο, καθώς οι πλειστηριασμοί θα διενεργούνται και θα ολοκληρώνονται πλέον εύκολα και γρήγορα. Κι αυτό διότι δεν θα είναι πλέον αναγκαία η φυσική παρουσία των συμβολαιογράφων και των εκπροσώπων των πλειοδοτών σε συγκεκριμένο τόπο για τη διεκπεραίωση των απαιτούμενων διαδικασιών, οπότε δεν θα είναι πλέον εφικτό να εμποδιστούν από όσους αντιδρούν στις διαδικασίες αυτές. Επίσης, στην εύκολη και γρήγορη ολοκλήρωση των πλειστηριασμών για χρέη προς το Δημόσιο και άρα στην ταχύτερη είσπραξη των χρεών αυτών θα συμβάλει και το γεγονός ότι οι τιμές πρώτης προσφοράς που θα καθορίζονται στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς θα είναι οι πραγματικές τιμές των κατασχεμένων ακινήτων κι όχι οι πολύ πιο υψηλές -έως και εξωπραγματικές πλέον- αντικειμενικές αξίες τους, όπως γινόταν παλαιότερα. Έτσι θα βρίσκονται πολύ πιο εύκολα πλειοδότες και οι πλειστηριασμοί δεν θα κηρύσσονται άγονοι και δεν θα αναβάλλονται.
3 Την προμήθεια λογισμικού που θα επιτρέπει την περαιτέρω αυτοματοποίηση της είσπραξης οφειλών, συμπεριλαμβάνοντας κυρίως μια πλήρως αυτοματοποιημένη διαδικασία επιβολής κατάσχεσης.
4 Την αναθεώρηση και τροποποίηση του νομικού πλαισίου του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας για τις ενέργειες και τις δράσεις που στρέφονται ανεπιφύλακτα κατά των προσώπων τα οποία ευθύνονται από κοινού και εις ολόκληρον για τα ληξιπρόθεσμα χρέη των νομικών προσώπων.
5 Την αυστηροποίηση των προϋποθέσεων παραμονής οφειλετών του Δημοσίου στη ρύθμιση του ν. 4321/2015 για την τμηματική εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών έως και σε 100 μηνιαίες δόσεις. Ήδη, από την 1η-1-2018 η ρύθμιση του ν. 4321/2015 για την τμηματική εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο έως και σε 100 δόσεις χάνεται εφόσον ο οφειλέτης δεν εξοφλεί τις νέες, μετά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση του συγκεκριμένου νόμου, οφειλές του, εντός της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους. Αν, δηλαδή, ο οφειλέτης καθυστερήσει έστω και μία μέρα την πληρωμή ενός νέου χρέους προς το Δημόσιο, χάνει αυτόματα τη ρύθμιση των «100 δόσεων». Σε μια τέτοια περίπτωση, ολόκληρο το ανεξόφλητο υπόλοιπο των οφειλών που έχουν υπαχθεί στη ρύθμιση του ν. 4321/2015 γίνεται άμεσα απαιτητό από την ΑΑΔΕ, η οποία μπορεί πλέον να επιστρατεύσει και να επισπεύσει σε βάρος του οφειλέτη όλα τα προβλεπόμενα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, δηλαδή τις κατασχέσεις εισοδημάτων, καταθέσεων και περιουσιακών του στοιχείων, τους πλειστηριασμούς ακινήτων του, καθώς επίσης και τις δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών και θυρίδων του.
Με βάση την ισχύουσα αυτή τη στιγμή νομοθεσία, η ρύθμιση του ν. 4321/2015 για τις «100 δόσεις» δεν χάνεται μόνο εάν ο οφειλέτης υπαγάγει τη νέα οφειλή του προς το Δημόσιο στην πάγια ρύθμιση των 12 μηνιαίων δόσεων, που προβλέπεται από το άρθρο 43 του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών (ν. 4174/2013), πριν η οφειλή αυτή γίνει έστω και εν μέρει ληξιπρόθεσμη. Η αίτηση υπαγωγής στην «πάγια ρύθμιση» του άρθρου 43 του ΚΦΔ θα πρέπει, δηλαδή, να υποβληθεί (στην αρμόδια υπηρεσία) πριν από τη λήξη της προθεσμίας καταβολής έστω και μίας δόσης της νέας οφειλής.