Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Ανακατατάξεις που καταλήγουν σε ένα εντελώς νέο τοπίο στην αγορά των τηλεπικοινωνιών βρίσκονται σε εξέλιξη, τη στιγμή που η ολοσχερής αλλαγή των στελεχών στην Ολομέλεια της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) δημιουργεί ρυθμιστικό κενό.
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στο στρατόπεδο των, λιγοστών πλέον, τηλεπικοινωνιακών παρόχων συγκεντρώνουν οι εξελίξεις αναφορικά με τη Forthnet. Το αρχικό ενδιαφέρον που έχουν εκδηλώσει γνωστά και μη funds, η τακτική και οι επιδιώξεις των Vodafone και Wind, προς το παρόν, συνιστούν ανοιχτό πεδίο, όπου το μόνο σίγουρο δείχνει ότι αυτή τη φορά στην εισηγμένη θα σημειωθούν σημαντικές μετοχικές αλλαγές. Ήδη οι πιστώτριες τράπεζες (με επικεφαλής την Πειραιώς) ελέγχουν περίπου το ένα τρίτο του μετοχικού της κεφαλαίου, είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος και ως εκ τούτου «διαμορφώνουν» και το παιχνίδι.
Την ίδια στιγμή, εκτός απροόπτου, στη Vodafone καταλήγει η Cyta Ελλάδος, όταν η μητρική εταιρεία στην Κύπρο αποφασίσει να ολοκληρώσει τη διαδικασία που έχει ξεκινήσει, εξασφαλίζοντας και την αναγκαία πολιτική συναίνεση. Ελάχιστοι είναι οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ σε Ελλάδα και Κύπρο που πιστεύουν ότι εντέλει θα επικρατήσει το σενάριο της συγχώνευσης της Cyta με τη Wind έπειτα από ανταλλαγή μετοχών.
Αυτό σημαίνει ότι πολύ σύντομα οι τηλεπικοινωνιακές εταιρείες στη χώρα περιορίζονται σε 4 και πιθανότατα έπειτα από πολύ λίγο σε 3, όταν κατά τα πρώτα χρόνια της απελευθέρωσης της αγοράς στη μάχη για μερίδιο σε συνδρομητές συμμετείχαν περίπου 12.
Η πραγματική απελευθέρωση της αγοράς ξεκίνησε το 2007, με τους εναλλακτικούς φορείς (οι πάροχοι εκτός ΟΤΕ) να επενδύουν στο βρόχο. Σήμερα έχουν μείνει 4 (συν τον ΟΤΕ πέντε συνολικά στην τηλεπικοινωνιακή αγορά) οι οποίοι συγκεντρώνουν περίπου το 45% των συνδρομητών τηλεφωνίας, με βάση τα δεδομένα ότι οι εναλλακτικοί στο τέλος του 2017 εξυπηρετούσαν 2.110.000 συνδέσεις (μόλις 25.000 περισσότερες από ό,τι στο τέλος του 2016), ενώ ο ΟΤΕ (στοιχεία 9μήνου) περίπου 2.628.750.
Οι εξελίξεις στην ΕΕΤΤ
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και μάλλον μουδιασμένη παρακολουθεί η αγορά των τηλεπικοινωνιών τα όσα διαδραματίζονται αναφορικά με την ΕΕΤΤ. Η αλλαγή όλων των μελών της Ολομέλειας ήταν αναμενόμενη, όχι όμως και του προέδρου Δημήτρη Τσαμάκη, ο οποίος έχει διοριστεί από την παρούσα κυβέρνηση. Να σημειωθεί ότι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο ίδιος δεν θα εγκαταλείψει τη θέση αμαχητί, καθώς θεωρεί ότι ο διορισμός του πριν από περίπου ενάμιση χρόνο ήταν για τέσσερα χρόνια και διακόπτεται χωρίς λόγο.
Την ίδια στιγμή, ο προτεινόμενος για τη θέση του προέδρου της ΕΕΤΤ Κωνσταντίνος Μασσέλος διαθέτει πλούσιο βιογραφικό και βεβαίως μπορεί να αποδειχθεί ένας πολύ καλός πρόεδρος. Ολόκληρη η ΕΕΤΤ αποτελεί επιλογή της κυβέρνησης (κάτι που συμβαίνει διαχρονικά) και κυρίως του υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής Νίκου Παππά.
Ωστόσο, όπως επισημαίνεται από στελέχη της αγοράς, παράλληλα με την ολοσχερή αλλαγή της Ολομέλειας, αλλαγές βρίσκονται σε εξέλιξη και στους επικεφαλής διευθυντές των υπηρεσιών έπειτα από προσφυγή στη Δικαιοσύνη. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια εσωτερικά στην ΕΕΤΤ δεν υπήρχε η αναγκαία ομαλότητα (αλλαγές προέδρων, ενάμιση χρόνος χωρίς Ολομέλεια) η εικόνα για την Επιτροπή δεν είναι η αρμόζουσα.
Ανησυχία των παρόχων
Σε αρκετές προηγούμενες συγκυρίες είχε παρατηρηθεί γκρίνια για μεροληψία υπέρ του ΟΤΕ ή το αντίθετο, στην παρούσα όμως έχει ενταθεί. Πρόσφατα η διοίκηση του ΟΤΕ προέβη σε σοβαρές καταγγελίες εναντίον της ΕΕΤΤ, και την ίδια στιγμή καταγράφεται έντονη ανησυχία από την πλευρά των υπολοίπων παρόχων ότι η Επιτροπή δεν ασκεί τα ρυθμιστικά της καθήκοντα με τρόπο ώστε να διευκολύνεται ο ανταγωνισμός. Παράλληλα εκκρεμούν μείζονος σημασίας αποφάσεις, με κυριότερη αυτή της καταγγελίας της Vodafone εναντίον της Cosmote για καταπάτηση του νόμου περί ανταγωνισμού. Η απελθούσα Ολομέλεια δεν κατόρθωσε να κλείσει την υπόθεση, η οποία κληρονομείται στην επόμενη, η οποία προφανώς θα πρέπει να ενημερωθεί από την αρχή για αυτήν, όπως και για μια σειρά από άλλα καυτά θέματα (πορεία του Vectoring, άλλες υποθέσεις διαμάχης μεταξύ των παρόχων).
Ο χρόνος που θα χρειασθεί ώστε η νέα Ολομέλεια να είναι σε θέση να ασκήσει επαρκώς τα καθήκοντά της, να λαμβάνει δηλαδή τελεσίδικες αποφάσεις, δεν μπορεί να εκτιμηθεί. Ένα τρίμηνο είναι το λιγότερο με βάση την εμπειρία διαχρονικά, ενώ εξαρτάται, μεταξύ άλλων, από τις οργανωτικές δυνατότητες του προέδρου και των αντιπροέδρων. Όλα τα παραπάνω καταλήγουν στο γεγονός ότι οδεύουμε προς μια περίοδο ρυθμιστικού κενού, κατά την οποία πιθανότατα θα «τρέξει» η περαιτέρω ενοποίηση της αγοράς (πώληση, Cyta και Forthnet), θέμα το οποίο λογικά θα απασχολήσει την ΕΕΤΤ. Εν κατακλείδι, στην τηλεπικοινωνιακή αγορά καταγράφεται ανησυχία για τη μελλοντική πορεία της ΕΕΤΤ στο σκέλος που αφορά την ανεξαρτησία της, ενώ αναφορικά με τη διαφαινόμενη ενοποίηση των παρόχων, τουλάχιστον τα στελέχη των OTE, Vodafone και Wind τονίζουν με κάθε ευκαιρία ότι επιβάλλεται λόγω της δραματικής μείωσης των εσόδων τα τελευταία έτη. Απαντούν δε στην ανησυχία για τη δημιουργία ολιγοπωλίου, με το παράδειγμα της μείωσης των τιμών στην κινητή τηλεφωνία, στην οποία δραστηριοποιούνται τρεις εταιρείες.
Αναλυτές εκτιμούν σχετικά ότι σε αυτή τη φάση (και έπειτα από τις αυξήσεις που έχουν ήδη εφαρμόσει οι τρεις μεγαλύτεροι πάροχοι) οι τιμές είτε θα μείνουν σταθερές είτε θα αυξάνονται με δεδομένο ότι βρίσκονται σε εξέλιξη επενδύσεις για τα δίκτυα νέας γενιάς και οι πάροχοι έχουν εισέλθει σε φάση ωριμότητας, κάτι που δεν συνέβαινε όταν «κονταροχτυπήθηκαν» με αποτέλεσμα την πτώση των τιμών στην κινητή.
Τα μερίδια των εναλλακτικών
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συλλέξει η «Ν», στο τέλος του 2017 ο μεγαλύτερος πάροχος μετά τον ΟΤΕ και στη σταθερή τηλεφωνία είναι η Vodafone με 694.000 συνδρομητές και η οποία πρόσθεσε κατά την προηγούμενη χρήση 36.000 νέους. Είναι προφανές ότι η δυναμική της θα ενισχυθεί σημαντικά εφόσον προσθέσει και τους συνδρομητές της Cyta. Αμέσως μετά, βάσει του αριθμού συνδρομητών, είναι η Wind με 592.000, η οποία επίσης δεν τα πήγε άσχημα πέρσι, αφού προσέθεσε 34.000 νέους συνδρομητές. Με απώλεια περίπου 16.000 συνδρομητών έκλεισε το 2017 για τη Forthnet, η οποία διατηρεί περίπου 548.000. Το ίδιο και η Cyta, η οποία έχει περίπου 276.000 συνδρομητές, καθώς πέρσι μέτρησε απώλειες 28.000 συνδρομητών.