Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
«Εμπάργκο» στα επαγγελματικά σκάφη αναψυχής με σημαίες τρίτων χωρών έχει επιβληθεί, τουλάχιστον προσωρινά, από το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Με το πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή απαγορεύεται πλέον ακόμα και το «one way trip», ενώ συνδυαστικά με τον νόμο του 2014, βάσει του οποίου τα κυκλικά ταξίδια επιτρέπονται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις για σκάφη με σημαίες τρίτων χωρών, ουσιαστικά έχει εκδοθεί «απαγορευτικό» για το συγκεκριμένο είδος σκαφών.
Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με την επιβολή του τέλους πλόων, μπορεί να προκαλέσει «βραχυκύκλωμα» στην προσέλκυση σκαφών στη χώρα μας, καθώς και στους διαγωνισμούς για τις παραχωρήσεις στις μαρίνες, όπως επισημαίνουν στη «Ν» κύκλοι της αγοράς.
Η θέση του υπουργείου
Από την άλλη πλευρά, βέβαια, πηγές από το υπουργείο Ναυτιλίας επισημαίνουν ότι με τον τρόπο αυτό θα καταπολεμηθούν οι παράνομοι ναύλοι στις ελληνικές θάλασσες. Τον τελευταίο χρόνο το υπουργείο έχει απλώσει τα δίχτυα του πάνω στους παράνομους ναύλους στα σκάφη αναψυχής και έχουν καταγραφεί πολλές δεκάδες περιπτώσεων επιβολής προστίμων.
Επισημαίνεται δε από το υπουργείο, ότι αν ένα σκάφος θέλει να αναγνωριστεί ως επαγγελματικό στη χώρα μας υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν: Να ανοίξει η ιδιοκτήτρια εταιρεία υποκατάστημα στην Ελλάδα, να εκδοθεί επαγγελματική άδεια και να έχει το κάθε σκάφος -με τους όρους της σημαίας που φέρει- τα ίδια προνόμια με τα σκάφη επιχειρήσεων υπό ελληνική σημαία.
Επιπρόσθετα, οι επιχειρηματίες που έχουν σκάφη με ελληνική σημαία προβάλλουν ως πάγια θέση τους ότι δεν έχουν πρόβλημα να ανοίξει η αγορά πλήρως για όλα τα σκάφη, υπό την προϋπόθεση ότι θα είναι επί ίσοις όροις για όλους.
Από την άλλη πλευρά, πάντως, στους ισχυρισμούς του υπουργείου άνθρωποι της αγοράς επισημαίνουν ότι ένα σκάφος, ειδικά εκτός Ε.Ε., δεν θα μπορεί να βγάλει άδεια αφού οι διατάξεις του προηγούμενου νόμου (του 2014) ουσιαστικά το απαγορεύουν. Πιο συγκεκριμένα αναφέρεται: «Η εκτέλεση σύμβασης ναύλωσης, στην οποία ο τόπος παράδοσης και ο τόπος επαναπαράδοσης του πλοίου αναψυχής βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια, επιτρέπεται στα ακόλουθα πλοία αναψυχής: α) υπό σημαία ελληνική ή άλλου κράτους-μέλους της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., καθώς και β) υπό σημαία κράτους εκτός της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., ολικού μήκους άνω των τριάντα πέντε (35) μέτρων, εφόσον είναι κατασκευασμένα κατά το μεγαλύτερο μέρος τους από μέταλλο ή πλαστικό και έχουν μεταφορική ικανότητα άνω των δώδεκα (12) επιβατών».
Σημειώνεται ότι η διάταξη στο πρόσφατο πολυνομοσχέδιο με την οποία απαγορεύεται και το one way trip είναι η εξής: «Η εκτέλεση σύμβασης ναύλωσης από επαγγελματικό πλοίο αναψυχής με σημαία κράτους-μέλους Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ. ή σημαίας εκτός της Ε.Ε. επιτρέπεται, μόνο όταν ο τόπος επιβίβασης και αποβίβασης των επιβατών του πλοίου αναψυχής βρίσκεται στην αλλοδαπή. Σε κάθε άλλη περίπτωση, τα πλοία αυτά δεν αναγνωρίζονται στην ελληνική επικράτεια ως επαγγελματικά πλοία αναψυχής αλλά ως ιδιωτικά και υποχρεούνται σε έκδοση Δελτίου Κίνησης Πλοίων Αναψυχής (ΔΕ.Κ.Π.Α.) ή Δελτίου Κίνησης (transit log). Στην περίπτωση γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 13 του ν. 4256/2014 προστίθεται εδάφιο ως εξής: Ειδικότερα, σε περίπτωση μη εφοδιασμού ιδιωτικού πλοίου αναψυχής υπό ελληνική σημαία ή σημαία άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε. με Δελτίο Κίνησης Πλοίου Αναψυχής (ΔΕ.Κ.Π.Α.), επιβάλλεται πρόστιμο ύψους χιλίων (1.000) ευρώ, ενώ σε περίπτωση μη ετήσιας θεώρησής του, πρόστιμο ύψους πεντακοσίων (500) ευρώ».
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν στη «Ν» ότι αναμένουν ερμηνευτικές εγκυκλίους, τουλάχιστον για τα υπό ευρωπαϊκή σημαία σκάφη.
Αναφορικά με την απαγόρευση που αφορά τα επαγγελματικά σκάφη αναψυχής με ξένη σημαία, άνθρωποι που παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις εξηγούν στη «Ν» ότι μέχρι σήμερα επιτρεπόταν στα σκάφη που εκτελούσαν ναύλο που ξεκινούσε από το εξωτερικό ή από την Ελλάδα με προορισμό το εξωτερικό, να αποβιβάζουν ή να επιβιβάζουν αντίστοιχα επιβάτες. Αυτό ήταν το ταξίδι one way, ενώ απαγορευόταν για την ίδια κλάση σκαφών το κυκλικό ταξίδι από και προς ελληνικά λιμάνια. Με τη νέα διάταξη δεν θα μπορούν να εκτελούν ούτε one way πλόες, άρα και οι επιβάτες δεν θα μπορούν ούτε να επιβιβάζονται ούτε να αποβιβάζονται σε ελληνικό λιμένα. Η εξέλιξη αυτή εκτιμάται ότι θα απομακρύνει μεγάλο αριθμό σκαφών από την Ελλάδα, αφού οι επιβάτες είναι λογικό να προτιμήσουν άλλα πακέτα ταξιδίων.
Το τέλος πλόων
Ένα ακόμα «αγκάθι», που απασχολεί κυρίως τις μαρίνες, είναι η επιβολή, για μια ακόμα φορά, του τέλους πλόων. Η ανησυχία αφορά τους ιδιοκτήτες ξένων ιδιωτικών σκαφών αναψυχής οι οποίοι κάνουν χρήση του σκάφους τους για λίγες ημέρες κάθε χρόνο.
Σύμφωνα με κύκλους της αγοράς, τα ιδιωτικά σκάφη στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι αποτελούν το 75% του συνόλου των σκαφών αναψυχής, δηλαδή το μεγαλύτερο κομμάτι του τουριστικού προϊόντος του τομέα. Τα περισσότερα εξ αυτών αφορούν κατοίκους του εξωτερικού. Το να χρεώνεται, λοιπόν, ο ιδιοκτήτης ενός σκάφους για όλο τον χρόνο, ενώ κάνει χρήση του σκάφους για λίγες ημέρες, δεν έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα προς τον ίδιο.
Όσον αφορά τη διάταξη στο νομοσχέδιο για τη μη πληρωμή του τέλους όταν το σκάφος βρίσκεται σε κατάσταση ακινησίας, άνθρωποι της αγοράς σημειώνουν ότι πρέπει να ξεκαθαρίσει το πώς θα λειτουργήσει στην πράξη αυτή η διάταξη, από τη στιγμή που οι γενικοί και ειδικοί κανονισμοί τουριστικών λιμένων επιβάλλουν στα ελλιμενιζόμενα σκάφη στις ελληνικές μαρίνες να είναι αξιόπλοα κατά τη διάρκεια ελλιμενισμού τους. Πρόκειται για «συγκρουόμενες έννοιες», σημειώνουν χαρακτηριστικά, και χρειάζεται να δοθεί ερμηνεία.
Επισημαίνουν δε ότι τα σκάφη αναψυχής, πέρα από τις δαπάνες ελλιμενισμού τους, ξοδεύουν από 5 έως 12 φορές περισσότερα σε συναφείς δραστηριότητες, όπως τροφοδοσίες, επισκευές, πρακτορεύσεις, πληρώματα κ.ά.
