Από την έντυπη έκδοση
Της Νένας Μαλλιάρα
[email protected]
Με τις απαιτήσεις του SSM για περαιτέρω μείωση του λειτουργικού τους κόστους με μείωση του απασχολούμενου προσωπικού θα βρεθούν σύντομα αντιμέτωπες οι τράπεζες. Το θέμα δημιουργεί ήδη μεγάλο πονοκέφαλο τόσο στους τραπεζίτες όσο και στην ΟΤΟΕ, με τις δύο πλευρές να βρίσκονται σε συνεχείς συζητήσεις το τελευταίο διάστημα.
Οι τράπεζες βρίσκονται με το «μαχαίρι στον λαιμό» από τους θεσμούς ώστε να υιοθετήσουν ένα πιο ευέλικτο περιβάλλον απασχόλησης που θα επιτρέπει τις απολύσεις προσωπικού. Μάλιστα, ο SSM (ΕΚΤ) φέρεται να έχει διαμηνύσει στις τράπεζες ότι θα πρέπει να μειώσουν περαιτέρω το προσωπικό τους κατά 5.000 άτομα προκειμένου να αντεπεξέλθουν όχι μόνο στις δυνατότητες της εγχώριας αγοράς, αλλά και στο νέο περιβάλλον ανταγωνισμού και ψηφιακής μετεξέλιξης που διαμορφώνεται πανευρωπαϊκά. Στις απαιτήσεις αυτές έρχονται να προστεθούν και οι απαιτήσεις των ξένων μεγαλομετόχων των τραπεζών, οι οποίοι επιθυμούν να διασφαλίσουν ότι οι τράπεζες θα παρουσιάζουν συνεχώς αυξανόμενη κερδοφορία.
Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι σε ορίζοντα τριετίας η μείωση του προσωπικού μπορεί να φτάσει και τις 10.000 θέσεις εργασίας. Σημειώνεται ότι από την έναρξη της κρίσης, το 2009, οι τράπεζες έχουν κλείσει πάνω από 1.700 καταστήματα, ενώ έχουν χαθεί πάνω από 22.000 θέσεις στον κλάδο. Ο κλοιός των απαιτήσεων στον οποίο αναπόφευκτα θα πρέπει να ανταποκριθούν οι τράπεζες θέτει σε «συναγερμό» τα τραπεζικά επιτελεία, τα οποία αναζητούν εναλλακτικές για να αποφύγουν τις απολύσεις. Οι απολύσεις αποτελούν «κόκκινη γραμμή» για την ΟΤΟΕ, η οποία εξετάζει από την πλευρά της τις εναλλακτικές για το μέλλον της απασχόλησης στον τραπεζικό κλάδο, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι βρίσκεται σε εξέλιξη σχετική μελέτη.
Προκειμένου να παρακαμφθεί ο σκόπελος των απολύσεων, οι τράπεζες προετοιμάζονται να ανοίξουν εκ νέου τα προγράμματα εθελουσίας εξόδου και σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι πρώτες κινήσεις αναμένονται από την Τράπεζα Πειραιώς.
Παράλληλα, οι τράπεζες εξετάζουν να υιοθετήσουν το outsourcing και στους υπαλλήλους που απασχολούν σήμερα. Ειδικότερα, εξετάζουν την απόσχιση τμημάτων, των οποίων οι εργαζόμενοι θα αποζημιωθούν πλήρως από τις τράπεζες και οι ίδιες θα συνεχίσουν να τους απασχολούν ως εξωτερικούς συνεργάτες. Το μοντέλο αυτό εξετάζεται να λειτουργήσει για τουλάχιστον μία διετία και κατόπιν θα παύει κάθε σχέση μεταξύ τράπεζας και υπαλλήλου. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, πάντως, η προοπτική της εκ νέου ενεργοποίησης των προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου από τις τράπεζες ανοίγει συζητήσεις και για το πλαφόν των 170.000 ευρώ που έχει θέσει το ΤΧΣ στις τελευταίες ως όριο αποζημίωσης για τις αποχωρήσεις προσωπικού.
Σημειώνεται ότι μέχρι τώρα, η συμμετοχή των εργαζομένων στα προγράμματα εθελουσίας εξόδου ήταν περιορισμένη σε σχέση με τις προσδοκίες των τραπεζών, ενώ σε πολλές περιπτώσεις οι τράπεζες έχασαν υπαλλήλους που θα ήθελαν να κρατήσουν. Το γεγονός είναι ότι οι νεότεροι σε ηλικία εργαζόμενοι στους οποίους απευθύνονται τα προγράμματα εθελουσίας, δεν αποφασίζουν να αποχωρήσουν από την εργασία τους σε μία συγκυρία πολύ αρνητική για την οικονομία και την απασχόληση. Όσο για τους μεγαλύτερους σε ηλικία εργαζόμενους, έχουν ως επί το πλείστον αποχωρήσει με τα προηγούμενα, γενναιόδωρα προγράμματα εθελουσίας.
Ενδεικτικά, στην περίπτωση της Τράπεζας Πειραιώς που είχε ανοίξει πρόγραμμα εθελουσίας τον Μάρτιο του 2016, η συμμετοχή κινήθηκε στα 1.200 άτομα, με ποσοστό 97% των αιτούντων να επιλέγουν την άμεση αποχώρηση. Ο πληθυσμός που είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής είχε μέση ηλικία τα 46 έτη και ήταν ισομερώς κατανεμημένος μεταξύ δικτύου καταστημάτων και μονάδων διοίκησης της Τράπεζας ή θυγατρικών εταιρειών. Υπενθυμίζεται ότι η Πειραιώς είχε δώσει τη δυνατότητα στους εργαζόμενους της Τράπεζας και των θυγατρικών εσωτερικού του χρηματοοικονομικού τομέα να συμμετάσχουν σε πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου, το οποίο παρείχε τη δυνατότητα είτε της άμεσης αποχώρησης είτε της μακροχρόνιας απουσίας με πλήρεις αποδοχές, για διάστημα δύο ετών, και αποχώρησης στο τέλος του διαστήματος αυτού.
