Τον Αύγουστο του 2006 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε έλλειμμα 138 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 384 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2005, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος.
Η εξέλιξη αυτή αντανακλά την αύξηση κυρίως του εμπορικού ελλείμματος και δευτερευόντως του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων, η οποία αντισταθμίστηκε μόνο εν μέρει από την αύξηση του πλεονάσματος τόσο του ισοζυγίου των υπηρεσιών όσο και του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων.
Στη διεύρυνση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου συνέβαλαν οι αυξήσεις των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 352 εκατ. ευρώ, των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 239 εκατ. ευρώ και του ελλείμματος του ισοζυγίου των λοιπών αγαθών, μόνο κατά 138 εκατ. ευρώ. Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών αντανακλά την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες κατά 188 εκατ. ευρώ (οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 170 εκατ. ευρώ ή 6,8%, ενώ οι αντίστοιχες πληρωμές μειώθηκαν κατά 18 εκατ. ευρώ) και των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες κατά 48 εκατ. ευρώ, ενώ οι καθαρές πληρωμές για "λοιπές" υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 24 εκατ. ευρώ. Η διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων οφείλεται κυρίως στην άνοδο των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη (κατά 119 εκατ. ευρώ). Τέλος, η βελτίωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων αντανακλά σχεδόν εξ ολοκλήρου την άνοδο (κατά 121 εκατ. ευρώ) των καθαρών τρεχουσών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. Υπενθυμίζεται ότι οι τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Τμήμα Εγγυήσεων του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις (πληρωμές) της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.
Το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2006 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε κατά 6.884 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2005 και διαμορφώθηκε σε 14.869 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου και, σε μικρότερο βαθμό, στην αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων και στη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών και του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων.
Η διεύρυνση του συνολικού ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου (συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων και των πλοίων) κατά 5.505 εκατ. ευρώ οφείλεται στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων (κατά 2.076 εκατ. ευρώ), των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων (κατά 1.984 εκατ. ευρώ) και του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων (κατά 1.445 εκατ. ευρώ). Επισημαίνεται ότι οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων εμφάνισαν αξιόλογη άνοδο (κατά 815 εκατ. ευρώ ή 12,2%), αλλά η αύξηση των αντίστοιχων πληρωμών για εισαγωγές (κατά 2.260 εκατ. ευρώ ή 11,1%) ήταν μεγαλύτερη σε απόλυτο μέγεθος. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 196 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες κατά 509 εκατ. ευρώ (οι εισπράξεις από μεταφορικές υπηρεσίες, κυρίως ναυτιλιακές, αυξήθηκαν μόνο κατά 38 εκατ. ευρώ ή 0,4%, ενώ οι πληρωμές για μεταφορικές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 547 εκατ. ευρώ ή 13,6%) και δευτερευόντως στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για ‘’λοιπές’’ υπηρεσίες (κατά 318 εκατ. ευρώ). Αντίθετα, οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες παρουσίασαν άνοδο κατά 631 εκατ. ευρώ (οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 535 εκατ. ευρώ ή 6,9%, ενώ οι πληρωμές μειώθηκαν κατά 96 εκατ. ευρώ ή 5,8%). Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 1.094 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Τέλος, το πλεόνασμα του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων περιορίστηκε κατά 89 εκατ. ευρώ, καθώς η μείωση των καθαρών τρεχουσών μεταβιβάσεων προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) υπερκάλυψε την αύξηση των καθαρών τρεχουσών μεταβιβάσεων προς τους λοιπούς (εκτός γενικής κυβέρνησης) τομείς.
Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Τον Αύγουστο του 2006 το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαιακών μεταβιβάσεων περιορίστηκε σημαντικά, και διαμορφώθηκε στα 2 εκατ. ευρώ μόνο, έναντι 57 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2005. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία - πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου - και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.)
Το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2006 το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαιακών μεταβιβάσεων σχεδόν διπλασιάστηκε σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2005 και διαμορφώθηκε σε 2.005 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά σχεδόν αποκλειστικά την άνοδο των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης κατά 916 εκατ. ευρώ.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων (με βάση την παλαιά μέθοδο παρουσίασης)
Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (παλαιά μέθοδος παρουσίασης) παρουσίασε έλλειμμα 136 εκατ. ευρώ τον Αύγουστο του 2006, έναντι πλεονάσματος 441 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2005. Έτσι, το συνολικό έλλειμμα την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2006 διαμορφώθηκε σε 12.864 εκατ. ευρώ, έναντι 6.902 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2005.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Αύγουστο του 2006 καταγράφηκαν δύο σημαντικές ροές στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων. Η πρώτη αφορούσε άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους -- ειδικότερα εκροή ύψους 2.154 εκατ. ευρώ για την εξαγορά της Τουρκικής FINANSBANK από την ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ. Η δεύτερη, σχεδόν του ιδίου μεγέθους με την πρώτη, αφορούσε άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους. Συγκεκριμένα, σημειώθηκε εισροή ύψους 2.090 εκατ. ευρώ για την εξαγορά της ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ από την CREDIT AGRICOLE (αύξηση της συμμετοχής της τελευταίας στο μετοχικό κεφάλαιο της πρώτης από το 8,2% στο 72,0%). Κυρίως λόγω αυτών των δύο συναλλαγών, οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα παρουσίασαν τον μήνα Αύγουστο καθαρή εκροή ύψους 159 εκατ. ευρώ.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 1.249 εκατ. ευρώ, η οποία σε μεγάλο βαθμό ήταν αποτέλεσμα τόσο των αγορών ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου από ξένους επενδυτές όσο και των πωλήσεων ομολόγων του εξωτερικού από Έλληνες επενδυτές. Την καθαρή αυτή εισροή που καταγράφηκε στην αγορά των ομολόγων εν μέρει αντιστάθμισε η εκροή κεφαλαίων που αντανακλούσε πωλήσεις μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων από μη κατοίκους καθώς και αγορές μετοχών ξένων επιχειρήσεων από κατοίκους. Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 1.099 εκατ. ευρώ, καθώς η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι των μη κατοίκων (η οποία οφειλόταν αποκλειστικά στην αύξηση των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό) ήταν μεγαλύτερη από την αύξηση των υποχρεώσεων των κατοίκων έναντι των μη κατοίκων (η οποία σε μεγάλο βαθμό ήταν αποτέλεσμα της αύξησης των αντίστοιχων τοποθετήσεων μη κατοίκων στην Ελλάδα).
Το οκτάμηνο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2006 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 811 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής μόνο 52 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους). Ειδικότερα, η καθαρή εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα έφθασε τα 3.569 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό ανήλθε σε 2.758 εκατ. ευρώ. Την ίδια περίοδο σημειώθηκε καθαρή εισροή ύψους 3.790 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, δεδομένου ότι η εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για τοποθετήσεις στην Ελλάδα (κυρίως σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου και μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων, ύψους 8,1 και 3,3 δισεκ. ευρώ, αντίστοιχα) υπεραντιστάθμισε την εξόφληση βραχυπρόθεσμων τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου και την εκροή κεφαλαίων κατοίκων για τοποθετήσεις σε ομόλογα, μετοχές και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Τέλος, στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εισροή 8.376 εκατ. ευρώ αντανακλά το γεγονός ότι η εισροή κεφαλαίων (ύψους 15.639 εκατ. ευρώ), κυρίως για τοποθετήσεις μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα, ήταν υπερδιπλάσια της εκροής κεφαλαίων (ύψους 7.262 εκατ. ευρώ), κυρίως για αντίστοιχες τοποθετήσεις στο εξωτερικό από κατοίκους.
Στο τέλος Αυγούστου 2006 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 2,3 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)
