Του Κώστα Ιωαννίδη
Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια κοντοστάθηκαν και το ίδιο φάνηκε πως θα κάνουν και οι δείκτες των αγορών των ΗΠΑ, αφού πρώτα ο Dow Jones σημείωσε ενδοσυνεδριακά υπέρβαση των 23.000 μονάδων. Τα ασιατικά χρηματιστήρια σήμερα συσσώρευαν μετά από σειρά ανοδικών κλεισιμάτων και γενικότερα το διεθνές κλίμα επηρεάζουν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη που επιτρέπουν εικασίες και τα εταιρικά αποτελέσματα που δίνουν μηνύματα για τους ρυθμούς της παγκόσμιας ανάπτυξης.
γράφει ο Κώστας Ιωαννίδης
Οι επενδυτές από τη Δευτέρα ήδη είχανε αποκτήσει, μετά τον αρχικό ενθουσιασμό, μια διάθεση για συσσώρευση, σε επίπεδα τιμών που δεν θα προκαλούσαν σε ορισμένους τόση ανασφάλεια ώστε να ξεκινήσουν ρευστοποιήσεις θέσεων.Το ταμπλό χθες απεικόνισε την συνέχεια στην προσπάθεια σταθεροποίησης των τιμών για τις μετοχές των τραπεζών και στα μέσα των συναλλαγών μόνο η ΕΤΕ εμφάνιζε μικρές απώλειες, ενώ οι άλλες τρεις συστημικές ήταν αμετάβλητες. Καμία από αυτές δεν ήταν στην πρώτη θέση της κατάταξης με βάση τον ημερήσιο τζίρο ενώ ο ανοδικός ΟΠΑΠ βρισκόταν εκεί με τον επίσης ανοδικό ΟΤΕ στη τέταρτη.
Ο συνολικός τζίρος όμως, που μετά από τέσσερις ώρες συναλλαγών δεν είχε περάσει ούτε τα 15 εκατ. ευρώ, υπογράμμιζε πως οι τακτικές ισορροπίας των ισχυρών θεσμικών γίνονται γρήγορα αντιληπτές από τους υπόλοιπους επαγγελματίες και τότε χάνουν το ενδιαφέρον τους για συμμετοχή.
Κάθε κύμα εντολών πώλησης στις Τράπεζες μπορούσε και μπορεί να μεταμορφώσει το αμετάβλητο της τιμής των ΑΛΦΑ ΠΕΙΡ και ΕΥΡΩΒ σε απώλειες που θα επιβαρύνανε τους βασικούς δείκτες. Αυτή ήταν η δεύτερη σκέψη που κρατούσε στην άκρη όσους αισιόδοξους ήθελαν να στοιχηματίσουν για κάτι εντυπωσιακό που θα μπορούσε να προκύψει, μετά τη λήξη των συναλλαγών, από τις συνομιλίες των αρμοδίων στις ΗΠΑ. Οι ανάγκες για ισορροπία και διατήρηση του ΓΔ πάνω από τις 760 μονάδες, οδήγησαν στο τέλος σε κέρδη τις ΑΛΦΑ και ΕΥΡΩΒ με την ΠΕΙΡ αμετάβλητη και την ΕΤΕ σε πτώση, που υπογράμμισε τον ρόλο διεκπεραιωτή ειδικών αποστολών, που μόνο ισχυροί θεσμικοί μπορούν να αναλάβουν. Το rotation μέσα στη μέρα σημαίνει εμπιστοσύνη ότι την επόμενη οι χαμένοι θα δικαιωθούν και θα χάσουν οι κερδισμένοι, που «χρειάστηκαν» για τις χθεσινές ισορροπίες. Τους αδυνάτους δεν εμπιστεύονται σε οποιαδήποτε αγορά.
Οι αγοραίοι ωστόσο εμπιστεύονται τις επίσημες ανεξάρτητες αρχές και τους Ευρωπαίους ιθύνοντες επί των οικονομικών. Έρχεται λοιπόν βροχή σχετικών γεγονότων αφού στις 23 Οκτωβρίου, η Eurostat αναμένεται να ανακοινώσει, στο πλαίσιο της δεύτερης κοινοποίησης, τα στοιχεία για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016. Στις 24 Οκτωβρίου, το Υπουργείο Οικονομικών θα δώσει στη δημοσιότητα αναλυτικά στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού τον Σεπτέμβριο. Στις 26 Οκτωβρίου, έρχεται το EuroWorking Group. Εκεί θα αξιολογηθούν τα στοιχεία, τα οποία ενδιάμεσα θα στείλει το Υπουργείο Οικονομικών, αναφορικά με την πληρωμή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, προκειμένου να αποφασισθεί η εκταμίευση της υποδόσης των 800 εκατ. ευρώ
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης μέρας
ΗΠΑ
Ο Dow Jones σε 72 μέρες σκαρφάλωσε από τις 22.000 στις 23.000 μονάδες, ενώ στο επίκεντρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος βρέθηκαν πάλι τα εταιρικά αποτελέσματα.
Στη Wall Street, o Dow Jones έκλεισε με κέρδη 0,17% στις 22.997,44 μονάδες, ο S&P σημείωσε άνοδο 0,07% στις 2.559,36 μονάδες ενώ ο Nasdaq κινήθηκε οριακά χαμηλότερα 0,01% στις 6.623,66 μονάδες. Σημειώνεται ότι ο Dow έπιασε ενδοσυνεδριακό υψηλό στις 23.002 μονάδες.
Στο τραπεζικό κλάδο, με τα αποτελέσματα που γνωστοποίησε η Goldman Sachs τα κέρδη διαμορφώθηκαν πάνω από τις εκτιμήσεις των αναλυτών και συγκεκριμένα στα 5,02 δολάρια ανά μετοχή. Η Netflix στο γ’ τρίμηνο ανακοίνωσε κέρδη ανά μετοχή στα 37 σεντς και έσοδα στα 2,98 δισ. Οι αναλυτές προέβλεπαν κέρδη στα 32 σεντς και πωλήσεις στα 2,97 δισ. δολάρια. Στον Dow Jones, τη μεγαλύτερη άνοδο σημείωσαν οι μετοχές των UnitedHealth (+5,9%) και Johnson & Johnson (+3,3%) ενώ τη μεγαλύτερη πτώση κατέγραψαν οι τίτλοι των Goldman Sachs (-2,6%) και General Electric (-0,8%).
Στο μακροοικονομικό πεδίο, η βιομηχανική παραγωγή ανέκαμψε τον Σεπτέμβριο μετά από δύο διαδοχικούς πτωτικούς μήνες. Η βιομηχανική παραγωγή αυξήθηκε +0,3% έναντι μείωσης -0,7% τον Αύγουστο. Η τιμή του αργού (WTI) ενισχύθηκε μόλις ένα σεντ στα 51,88 δολάρια ανά βαρέλι. Στην αγορά συναλλάγματος, το δολάριο σημείωσε άνοδο 0,2% έναντι του ευρώ στο 1,1771 δολ. από 1,1797 την προηγούμενη μέρα.
Στην αγορά εμπορευμάτων, η τιμή του χρυσού υποχώρησε 1,3% στα 1.286 δολ./oz.
Στα ομόλογα, η απόδοση του αμερικανικού 10ετούς «διαμορφώθηκε στο 2,30%.
ΕΥΡΩΠΗ
Σε αρνητικό έδαφος κινήθηκαν οι αγορές μετοχών στην Ευρώπη με τους επενδυτές να επικεντρώνονται στις πολιτικές εξελίξεις στην Ευρωζώνη. Ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 υποχώρησε 0,25% στις 390,44 μονάδες. Στο Λονδίνο, ο δείκτης FTSE 100 σημείωσε πτώση 0,14% στις 7.516,17 μονάδες, στη Φρανκφούρτη ο δείκτης DAX κινήθηκε χαμηλότερα 0,07% στις 12.995,06 μονάδες και στο Παρίσι ο CAC 40 έκλεισε με απώλειες μόλις 0,03% στις 5.361,37 μονάδες. Στα χρηματιστήρια της ευρωπαϊκής περιφέρειας, ο δείκτης IBEX της Μαδρίτης κατέγραψε άνοδο 0,35% ενώ ο δείκτης MIB στο Μιλάνο έκλεισε με απώλειες 0,4%.
Το Ανώτατο Δικαστήριο της Μαδρίτης με σκληρότερη στάση διέταξε τη σύλληψη δύο αυτονομιστών ηγετών της Καταλονίας. Ο πρόεδρος των Καταλανών Charles Puigdemont δεν έδωσε ξεκάθαρη απάντηση για το αν προχώρησε επίσημα στην ανεξαρτησία της περιοχής. Παράλληλα, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας ανακοίνωσε την Τρίτη πως ο νόμος περί δημοψηφισμάτων που πέρασε η καταλανική κυβέρνηση στις 6 Σεπτεμβρίου είναι άκυρος.
Από πλευράς μακροοικονομικών στοιχείων, ο ετήσιος πληθωρισμός στην Ευρωζώνη παρέμεινε τον Σεπτέμβριο αμετάβλητος. Ο χαμηλότερος πληθωρισμός κατεγράφη στην Κύπρο (0,1%) και τη Φινλανδία(0,8%), ενώ τον υψηλότερο πληθωρισμό εμφανίζουν η Λιθουανία (4,6%), η Εσθονία (3,9%) και η Λετονία (3%).
Επιπλέον, ο δείκτης οικονομικού κλίματος στη Γερμανία ανήλθε τον Οκτώβριο στις 17,6 μονάδες από τις 17,0 μονάδες του προηγούμενου μήνα, σύμφωνα με τα μηνιαία στοιχεία του ινστιτούτου ZEW. Οικονομολόγοι σε έρευνα του Reuters ανέμεναν να διαμορφωθεί στις 20,0 μονάδες.
ΧΑ
Χαμηλών τόνων ανατροπή στην ανοδική δυναμική
Στην δεύτερη συνεδρίαση της εβδομάδας, οι θεσμικοί έδωσαν στις τιμές μετά από τα πρώτα δέκα λεπτά πτωτική κατεύθυνση, με κλιμακούμενες αλλά ήπιες πιέσεις που αφορούσαν τις μισές μετοχές από τις Τράπεζες και σταδιακά απλώθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος των μετοχών του ταμπλό. Ήταν ηπιότερα ανοδική από τις 10:30 ως τις 10:39, και ο ΓΔ στις 10:33 χτύπησε τις 767,63 από 770 μονάδες τη Δευτέρα και ακολούθησε καθοδική πορεία ως τις 11:25 που τον έφερε στις 761,3 από 763,78 μονάδες από όπου ξεκίνησε ένα νέο κύμα εντολών αγοράς που πέρασε τον μέσο όρο πάνω από τις 765 μονάδες για λίγο κρατώντας τον όμως σε αρνητικό πεδίο διαρκώς. Μετά τις 13:05 με πλάγια κλίση ως τις 16,25 ο ΓΔ χτύπησε ανώτερο στις 764 μονάδες και κατώτερο τις 762. Η είσοδος των θεσμικών του δολαρίου έφερε μεγαλύτερες πιέσεις και στο τέλος της ελεύθερης διαπραγμάτευσης εμφανίστηκε το νέο ελάχιστο μέρας στις 760,75 μονάδες με μεταβολή -0,65%.
Οι συνήθως πτωτικές Τράπεζες είχαν σχεδόν σταθερά πλάγια δυναμική χειρότερη από την προηγούμενη συνεδρία. Από τις 10:30 που ο δείκτης τους άνοιξε στις 827,01 από 827,5 μονάδες την προηγούμενη και βρήκε οροφή στις 832,76 από 845,5 μονάδες τη Δευτέρα με μεταβολή +0,90% αλλά αμέσως μετά κινήθηκε αργά προς τις 825 μονάδες και έκλεισε στο +0,07% πάλι πάνω από τις 825 μονάδες.
Οι ρυθμοί συναλλαγών και οι όγκοι ήταν κατώτεροι από την προηγούμενη μέρα και η τελική εικόνα απόκτησε καθοδική δυναμική που επιβαρύνθηκε όταν εισήλθαν στις συναλλαγές οι διαχειριστές από τις ΗΠΑ, προφανώς γιατί οι μεταβολές των βασικών δεικτών στη Wall Street δεν επηρέασαν τη διάθεσή τους.
Το μέγιστο σημειώθηκε στο πρώτο μέρος και η τιμή κλεισίματος υπογραμμίζει το ενδιαφέρον για ρευστοποίηση θέσεων σε μη τραπεζικές μετοχές του 26άρη με το που σημειώθηκαν τα μέγιστα για τη συνεδρίαση. Υπήρξε μέσα στη μέρα ανοδικό χτύπημα οροφής χαμηλότερα των 770 μονάδων και η κίνηση έδειξε επάνοδο του μίζερου κλίματος. Στις δημοπρασίες υπήρξε μικρή ανοδική ώθηση όχι λόγω των Τραπεζικών μετοχών.
Ήταν μια σύνοδος με ίδιο εύρος (6,9 μονάδες) σε σχέση με τις 6,4 μονάδες της προηγούμενης και το αποτέλεσμα της ήταν πτωτικό για την κεφαλαιοποίηση του ΧΑ που οδηγήθηκε στα 52,508 από 52,754 εκατ. ευρώ.
Μέτρησαν μικτά οι μεταβολές για τις Τράπεζες, αφού οι επενδυτές έκλεισαν την ΑΛΦΑ στο +0,56% από +0,57%, την ΕΤΕ στο -1,64% από +1,33%, ΕΥΡΩΒ +1,47% από +1,77% και η ΠΕΙΡ 0,00% από -0,38% από +3,94%. Η αγορά σήμερα πέρασε στο πρώτο και στο δεύτερο μέρος στην κυριαρχία των πωλητών, ενώ στο δεύτερο μέρος εμφανίστηκαν ισχυρότερες πιέσεις. Οι μετοχές του FTSEM αντιμετωπίστηκαν χειρότερα από τα blue chip υποχωρώντας -1,09% από +0,59% την προηγούμενη.
Η στατιστική εικόνα στο ΧΑ δεν βελτιώθηκε, όπως προκύπτει από το πλήθος των ανοδικών (3 από 20) blue chip έναντι των καθοδικών (4 από 2) και τέσσερα ΑΔΜΗΕ, ΔΕΗ, ΟΠΑΠ και ΠΕΙΡ αμετάβλητα. Στις 40 μετοχές της κατάταξης με το μεγαλύτερο τζίρο, είχαν άνοδο 9 από 29 την προηγούμενη σύνοδο, και 4 από 2 ήταν στις αμετάβλητες. Άρα, οι 27 από 9 ήταν πτωτικές. Στα 39,126 από 44,488 εκατ. ευρώ του συνολικού τζίρου, τα 16,79 από 24,05 κατευθυνθήκαν στα 4 συστημικά τραπεζικά blue chip. Η συγκέντρωση του ενδιαφέροντος έπεσε από τα επίπεδα της προηγούμενης συνόδου και οι συστημικές τράπεζες αποτελούν το 42,90% από 54,06% του συνολικού τζίρου.
Οι Ευρωπαϊκές αγορές, εμφάνισαν ανοδική δυναμική μετά από πτωτικό ξεκίνημα και ήταν πιο ανοδικό το χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης ενώ όλη την ώρα τα futures για τους αμερικάνικους δείκτες είχαν οριακές μικτές μεταβολές. Όταν τελείωσαν οι συναλλαγές στην Αθήνα, οι μεταβολές αρκετών είχαν θετικά πρόσημα και σχετικά μικρό μέγεθος με τους δείκτες της Wall Street έτοιμους για νέα ρεκόρ υψηλών.
Στο ΧΑ ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -0,51% και έφθασε στις 761,82 από 765,72 μονάδες και ο 26άρης έκλεισε στις 2011,28 από 2020,02 με μεταβολή -0,43%. Οι δημοπρασίες άλλαξαν την τιμή κατά 1,1 μονάδες ψηλότερα για τον ΓΔ και κατά 4,5 τον 25άρη, το κλείσιμο έγινε πιο κοντά στο κατώτερο της ημερήσιας διακύμανσής τους.
Για να συμβούν τα παραπάνω ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 39,126 από 44,488 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 5,750 από 0,732 εκατ. ευρώ. Στις μετοχές του 26άρη, χωρίς να ληφθούν υπόψη τα πακέτα κατευθύνθηκαν 32,056 από 41,475 εκατ. ευρώ και στου FTSEM 0,629 από 1,211 εκατ. ευρώ. Ο συνολικός όγκος διαμορφώθηκε στα 39,581 από 47,558 εκατ. τεμάχια. Το πλήθος των ανοδικών ανήλθε σε 40 από 60 των καθοδικών σε 59 από 43 και ο αριθμός των σταθερών διαμορφώθηκε σε 20 από 18.
Τεχνική ανάλυση - παράγωγα
Στη συσσώρευση στοιχηματίζουν οι traders
Η Τρίτη θα έδινε συναλλαγές που δεν θα γινόντουσαν με σχετική γνώση των όσων πέτυχε η ελληνική πλευρά κατά την «εκστρατεία» της στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Η Σούδα δεν μπορούσε να αποτελέσει πεδίο σοβαρής διαπραγμάτευσης, αφού είναι κατοχυρωμένη η ύπαρξή της. Αυτό που θα μπορούσε να φέρει κάποια, οικονομικού τύπου, αποτελέσματα είναι η, εκ των εξελίξεων απαραίτητη, αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας και αυτή θα έφερνε υποχρεώσεις, αλλά και κάποια αξιόλογα ανταλλάγματα. Οι επενδυτές από τη Δευτέρα ήδη είχανε αποκτήσει, μετά τον αρχικό ενθουσιασμό, μια διάθεση για συσσώρευση, σε επίπεδα τιμών που δεν θα προκαλούσαν σε ορισμένους τόση ανασφάλεια ώστε να ξεκινήσουν ρευστοποιήσεις θέσεων.
Για αυτό στη σύνοδο της Τρίτης 17/10, οι θεσμικοί έδωσαν στον 26άρη πτωτική πορεία αφού τον κράτησαν σε θετικό πεδίο για 12 λεπτά με μέγιστο τις 2025,97 μονάδες. Η κλιμάκωση των πιέσεων έφερε γρήγορα πτωτική δυναμική και το κατώτερο ημέρας ορίστηκε στις 17:00 στις 2006,83 μονάδες. Με διάθεση ανοδικής επέμβασης μέσω των δημοπρασιών το κλείσιμο έγινε στις 2011,28, με μεταβολή -0,43%. Ο τζίρος στα παράγωγα ορίστηκε στα 17,146 από 19,134 εκατ. ευρώ την περασμένη συνεδρία.
Για τη σειρά Οκτωβρίου εμφανίστηκε όγκος 1420 συμβολαίων με ανώτερο στις 2026,25 μονάδες, το κατώτερο ήταν οι 2007,75 και οι ανοικτές θέσεις ανήλθαν σε 3084 από 3517 ΣΜΕ. Η εκκαθάριση ορίστηκε στις 2010,00 μονάδες. Διακινήθηκαν επίσης 1377 ΣΜΕ λήξης Νοεμβρίου, με ανώτερο στις 2021,25 μονάδες, το κατώτερο ήταν οι 2009,25. Τα ανοικτά συμβόλαια έγιναν 2433 από 1248 και εκκαθάριση στις 2011,00 μονάδες. Διακινήθηκε επίσης ένα ΣΜΕ λήξης Δεκεμβρίου.
Σχόλια εγχώριων αναλυτών
Ο Δημήτρης Τζάνας της Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ
Αν και η Moody’s μετέθεσε την Ελληνική αξιολόγηση σε 'άλλο χρόνο', το Ελληνικό Χρηματιστήριο έδωσε τη δική του ερμηνεία προς μάλλον αισιόδοξη κατεύθυνση, εικάζοντας ότι θα συντρέξουν λόγοι που θα οδηγήσουν προσεχώς σε αναβάθμιση" σύμφωνα με την άποψη .
Από την άλλη πλευρά, το θετικό κλίμα με το ΔΝΤ προϊδεάζει ότι οι διαπραγματεύσεις με τους Δανειστές που ξεκινούν στις 23/10 θα διεξαχθούν σε πλαίσιο που ίσως οδηγήσει σε κλείσιμο της 3ης αξιολόγησης ακόμη και εντός του 2017, στο βαθμό που η Ελληνική Κυβέρνηση συνειδητοποιήσει ότι η χρονική καθυστέρηση μόνο αρνητικές επιπτώσεις έχει για την Ελληνική Οικονομία.
Και τέλος, θετικά εξελίσσεται η επίσκεψη Τσίπρα στις ΗΠΑ, με την αποψινή συνάντηση με τον Πρόεδρο Trump να ολοκληρώνει μια διαδικασία από την οποία υπάρχουν πολλαπλές προσδοκίες για τη συνέχεια. Με τη γεωπολιτική αναβάθμιση της Χώρας και τη διενέργεια νέων επενδύσεων ανάμεσα τους.
Το πλέγμα των παραπάνω παραγόντων διαμορφώνει, ασφαλώς, θετικό momentum για το Ελληνικό Χρηματιστήριο που θέλει να ξεχάσει τη συζήτηση για τα των Ελληνικών Τραπεζών και της κεφαλαιακής επάρκειάς τους, που εκ των πραγμάτων θα υφίσταται και το 2018. Με τις εκδόσεις ωστόσο των καλυμμένων ομολόγων σε εξέλιξη (σειρά έχει τώρα η Eurobank) να οδηγούν σε βελτίωση της ρευστότητας και την απεξάρτηση από τον "ακριβό" ELA να συντελείται νωρίτερα, με παράλληλη "ψήφο εμπιστοσύνης" από τις Αγορές.
Ωστόσο, η ανοδική κίνηση είναι μεν ελπιδοφόρα και μπορεί να οδηγήσει προς τις 800 μονάδες, αλλά είναι και επισφαλής καθώς οι συναλλαγές παραμένουν υποτονικές, αφήνοντας ανοικτή την πιθανότητα και ανατροπής του "ενάρετου" σεναρίου καθώς οι αβεβαιότητες συνεχίζουν να είναι μεγάλες. Βιώνουμε, επομένως, ένα σκηνικό συσσώρευσης όπου το Χρηματιστήριο περιμένει να δει σημάδια αποφασιστικότητας, σε σχέση με την πρόοδο της διαπραγμάτευσης με τους Δανειστές, αλλά και άλλες ενέργειες που αφορούν το επιχειρηματικό περιβάλλον, εξελίξεις που θα βελτιώσουν την ψυχολογία όλων όσοι μπορούν να δείξουν με τις ενέργειές τους θετική ψήφο στην Οικονομία: οι Καταναλωτές με τη αύξηση των δαπανών τους και οι Επιχειρηματίες με το σχεδιασμό και υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων.
Στο μεταξύ, στο διεθνές περιβάλλον συνεχίζεται η παράδοξη συνύπαρξη αντιφατικών μεταξύ τους καταστάσεων. Τα Χρηματιστήρια συνεχίζουν να κινούνται σε ιστορικά υψηλές επιδόσεις, παρά τις ασύμμετρες απειλές που συνυπάρχουν καθώς η ένταση στη Κορέα συνεχίζεται, οι σχέσεις ΗΠΑ - Ιράν επιδεινώνονται, ενώ στην Ευρώπη το σενάριο αυτονόμησης της Καταλονίας παραμένει ανοικτό, απειλώντας την εκδήλωση ανάλογων διαθέσεων και από άλλες Ευρωπαϊκές Περιοχές.
Φαίνεται να ζούμε στη ριψοκίνδυνη εποχή. Και παρ’ όλα αυτά το Χρηματιστήριο δεν ανησυχεί καθόλου', δήλωσε χαρακτηριστικά ο Richard Thaler που κέρδισε το φετινό Nobel στα οικονομικά με τη συμβολή στα οικονομικά της ανθρώπινης συμπεριφοράς.
