Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
Καθοριστικής σημασίας είναι τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού κατά τον μήνα Σεπτέμβριο τα οποία ανακοινώνονται μεθαύριο Δευτέρα. Η πορεία των εσόδων, σε συνδυασμό με την έκταση που θα πάρουν οι επιστροφές φόρων, όπως επίσης και το γεγονός ότι θα καταγραφούν για πρώτη φορά φέτος οι διαθέσεις των ιδιοκτητών ακινήτων για την πληρωμή του φετινού ΕΝΦΙΑ θα κρίνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος κατά τη φετινή χρονιά.
Επίσης, από τα στοιχεία για τις επιστροφές φόρων, αλλά και την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου -τα τελευταία θα είναι διαθέσιμα μέσα στο τελευταίο 10ήμερο του μήνα- θα εξαρτηθεί και η εκταμίευση της υποδόσης των 800 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.
Ο Σεπτέμβριος έκλεισε, σύμφωνα με πληροφορίες, με μια ακόμη εντυπωσιακή ημερήσια είσπραξη, καθώς την 29η του μηνός κατατέθηκαν στον λογαριασμό του Δημοσίου περισσότερα από 1 δισ. ευρώ. Οι πληρωμές φόρων ήταν συνολικά «φουσκωμένες» τον Σεπτέμβριο (σ.σ.: οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι μέσω τραπεζικού συστήματος πληρώθηκαν κοντά στα 4 δισ. ευρώ μέσα στον προηγούμενο μήνα) λόγω της 3ης επιβάρυνσης: του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων και του ΕΝΦΙΑ. Η συνολική εικόνα βέβαια για την πορεία των εσόδων εξαρτάται και από τα τελωνειακά έσοδα. Στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου υποστηρίζουν ότι με τις εισπράξεις του Σεπτεμβρίου έχει καλυφθεί σε σημαντικό βαθμό η απόκλιση που καταγράφηκε στο 8μηνο στα φορολογικά έσοδα και η οποία προκλήθηκε για συγκυριακούς λόγους (σ.σ.: είχε προϋπολογιστεί ότι τον Αύγουστο θα καταβληθεί η πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ, κάτι που τελικώς μετατέθηκε για τον Σεπτέμβριο).
Από εκεί και πέρα, τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού θα επηρεαστούν σημαντικά από τις μαζικές επιστροφές φόρων που έγιναν κατά τον προηγούμενο μήνα, όπως είχε αποκαλύψει σε σχετική ομιλία του ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γιώργος Πιτσιλής. Αν επιβεβαιωθεί και στους αριθμούς ότι οι επιστροφές φόρου ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ μέσα στον Σεπτέμβριο, θα επηρεαστούν τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού.
Τα στοιχεία για την εκτέλεση προϋπολογισμού 9μηνου ανακοινώνονται σε μια εξαιρετικά κρίσιμη χρονική συγκυρία. Σε λίγες ημέρες αναμένονται -εφόσον υπάρξει η σχετική απόφαση από όλους τους θεσμούς- οι επικεφαλής των κλιμακίων στην Αθήνα προκειμένου να ξεκινήσει -επί της ουσίας- η διαπραγμάτευση για την ολοκλήρωση της 3ης αξιολόγησης. Δεδομένου ότι η πορεία εκτέλεσης του φετινού προϋπολογισμού και οι προβλέψεις για το 2018 θα αποτελέσουν ούτως ή άλλως βασικό κομμάτι των διαπραγματεύσεων, η κυβέρνηση θέλει να έχει στα χέρια της στοιχεία που να επιβεβαιώνουν την πρόβλεψη για πρωτογενές πλεόνασμα 2,2% μέσα στο 2017. Επιβεβαίωση αυτής της πρόβλεψης -η οποία μάλιστα στηρίζεται στο γεγονός ότι οι δαπάνες θα προσαυξηθούν κατά 800 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής μέχρι το τέλος του χρόνου- εκτιμάται ότι θα κάμψει τις αντιδράσεις των δανειστών για τη διανομή έκτακτου μερίσματος και φέτος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι στόχοι για τα φετινά έσοδα έχουν αναθεωρηθεί για μια ακόμη φορά, όπως φάνηκε και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2018. Έτσι, τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού θα πρέπει πλέον να φτάσουν στα 49.804 δισ. ευρώ και όχι στα 51,664 δισ. ευρώ, όπως ήταν ο στόχος του μεσοπρόθεσμου. Αντίστοιχα, ο φετινός στόχος για τις επιστροφές φόρων αναθεωρήθηκε στα 4,686 δισ. ευρώ από 3,437 δισ. ευρώ που ανέφερε το μεσοπρόθεσμο. Έτσι, αν στην αυριανή ανακοίνωση η σύγκριση εξακολουθήσει να γίνεται με βάση τους στόχους του μεσοπρόθεσμου, θα καταγραφεί πολύ μεγάλη υπέρβαση στις επιστροφές φόρων και σημαντική υστέρηση στα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού. Σε κάθε περίπτωση, με δεδομένα πλέον τα αποτελέσματα και του Σεπτεμβρίου, είναι δεδομένο ότι και το τελευταίο τρίμηνο του έτους θα είναι ιδιαίτερα βαρύ, καθώς τα έσοδα που θα πρέπει να συγκεντρωθούν για να επιτευχθεί ο αναθεωρημένος στόχος της φετινής χρονιάς θα πρέπει να ξεπερνούν τα 4,5 δισ. ευρώ ανά μήνα.