Από την έντυπη έκδοση
Της Ιουλίας Ζαφόλια
[email protected]
Ο κλάδος του real estate πρωταγωνιστεί στο ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών, όπως επίσης ο ενεργειακός και ο καταναλωτικός τομέας, δήλωσε -μεταξύ άλλων- κατά τη χθεσινή δεύτερη και τελευταία ημέρα του 12ου Roadshow του Χ.Α. στο Λονδίνο ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Χρηματιστηρίου Σωκράτης Λαζαρίδης, προσθέτοντας πως είναι σημαντικό να δίνει η ελληνική οικονομία τη δυνατότητα να αντλούν ρευστότητα και να εκδίδουν ομόλογα οι επιχειρήσεις. «Ο λόγος της κεφαλαιοποίησης της αγοράς προς το ΑΕΠ παρουσίασε αύξηση το 2017, λόγω της βελτίωσης των τιμών των εισηγμένων εταιρειών. Παρ’ όλα αυτά παραμένει χαμηλός σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, γεγονός που συνεχίζει να επιτρέπει τη διαμόρφωση προσδοκιών βελτίωσης των αποτιμήσεων» σημείωσε ο κ. Λαζαρίδης, ενώ πρόσθεσε πως «είναι σημαντικό θέμα για την Ευρώπη πώς θα χτίσουμε ένα περιβάλλον που θα χρηματοδοτούνται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις». Παράλληλα, εξέφρασε την ελπίδα «το επόμενο διάστημα και μέχρι τη λήξη του προγράμματος οι συζητήσεις γύρω απ’ την Ελλάδα να είναι λιγότερες».
Η αυλαία του 12ου Roadshow που διοργάνωσε στη βρετανική πρωτεύουσα το Χρηματιστήριο Αθηνών έπεσε χθες, με τις θετικές εκτιμήσεις για ρεκόρ συναντήσεων (άνω των 650) και αύξηση του αριθμού των διεθνών funds κατά 25% να επιβεβαιώνονται.
Για ερωτήματα ποιοτικότερου χαρακτήρα από την πλευρά των ξένων διαχειριστών κάνουν λόγο χρηματιστές και εκπρόσωποι εισηγμένων που βρέθηκαν στο Λονδίνο. Οι ίδιοι σημειώνουν πως οι ερωτήσεις αφορούσαν το… μέλλον, στοιχείο που ερμηνεύεται ως διάθεση για επικείμενες τοποθετήσεις από την πλευρά τους και όχι πιθανών πωλήσεων. Οι τράπεζες είχαν και φέτος την τιμητική τους, καθώς το συνέδριο συνέπεσε με επιπλέον εξελίξεις που αφορούν τον κλάδο, αλλά και «ιδιαίτερη» πορεία των μετοχών στο Χρηματιστήριο. Όπως αναφέρουν στελέχη τραπεζών που βρέθηκαν στο Λονδίνο, οι ερωτήσεις ήταν σε μεγάλο βαθμό πιεστικές, με το ερώτημα εάν θα υπάρξουν νέες αυξήσεις κεφαλαίου να απευθύνεται σε όλες τις τράπεζες από το σύνολο των ξένων διαχειριστών. Η εικόνα που εμφανίζουν σήμερα τα «κόκκινα» δάνεια, η πιθανή αναγκαιότητα εκ νέου ελέγχου ποιότητας ενεργητικού και τα stress tests ήταν τα υπόλοιπα κύρια σημεία στα οποία εστίασαν οι ξένοι διαχειριστές.
Εκτός από τον κλάδο των τραπεζών, ο Όμιλος Μυτιληναίος, ο ΟΤΕ, ο ΟΠΑΠ και η Folli Follie βρέθηκαν στις πρώτες θέσεις των πραγματοποιηθεισών συναντήσεων.
«Διαβασμένοι» εμφανίστηκαν οι εκπρόσωποι των ξένων funds και σε ό,τι αφορά την αγορά εταιρικών ομολόγων. Μίλησαν με στελέχη εταιρειών που έχουν ήδη προχωρήσει σε σχετικές εκδόσεις και έδειξαν ενδιαφέρον για το πού θα διοχετευθεί η αυξημένη ρευστότητα από την πλευρά των επιχειρήσεων.
Καλή εντύπωση και σειρά ερωτήσεων προκάλεσε και η -για πρώτη φορά- παρουσία εκπροσώπων του ΑΔΜΗΕ.
Στο μικροσκόπιο η ελληνική οικονομία
Στο πλαίσιο της χθεσινής ημέρας του 12oυ Roadshow, η ελληνική οικονομία ήταν το θέμα συζήτησης με τη συμμετοχή του κ. Andre Kuusvek, διευθυντή Local Currency and Capital Markets Development της EBRD, της κυρίας Ράνιας Αικατερινάρη, διευθύνουσας συμβούλου της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε., του κ. Ηλία Αθανασίου, διευθύνοντος συμβούλου του Enterprise Greece, του κ. Απόστολου Γκουτζίνη, Partner της Shearman & Sterling LLP, και του κ. Ιωάννη Κυριακόπουλου, CFO της Εθνικής Τράπεζας. Τη συζήτηση συντόνισε ο κ. Γιώργος Κουτσός, Partner της Deloitte Business Solution SA.
«Η Deloitte είχε ενεργή συμμετοχή στα πρόσφατα έργα που αφορούσαν άμεσες ξένες επενδύσεις σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας, όπως ο τραπεζικός και ο ασφαλιστικός κλάδος, ο τουρισμός και οι υπηρεσίες υγείας, οι κατασκευές και η ακίνητη περιουσία κ.ά. Με χαρά διαπιστώνουμε ότι η Ελλάδα γίνεται όλο και περισσότερο ορατή στα ραντάρ της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας. Στις συζητήσεις μας με τους επενδυτές, δύο βασικά θέματα εξακολουθούν να εμφανίζονται ως προαπαιτούμενα για τις άμεσες ξένες επενδύσεις: ένα σταθερό και φιλικό προς τους επενδυτές νομικό και κανονιστικό πλαίσιο και ένας ισχυρός και ευέλικτος χρηματοπιστωτικός τομέας, ικανός να στηρίξει τους επενδυτές και τις επιχειρήσεις στη χρηματοδότηση βιώσιμων και φιλοδοξιών πλάνων» σημείωσε ο κ. Κουτσός, ενώ αναφερόμενος στη δράση της EBRD, αλλά και τις χρηματοδοτικές ανάγκες των επιχειρήσεων, ο κ. Kuusvek υπογράμμισε πως «η Ελλάδα σημειώνει ικανοποιητική πρόοδο στο πλαίσιο του προγράμματος με το Eurogroup, αν και εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις. Η EBRD συνεχίζει να ενισχύει την αυξανόμενη εμπιστοσύνη προς την ελληνική οικονομία, εστιάζοντας σε υποστήριξη και επενδύσεις στον ιδιωτικό τομέα. Από την έναρξη της δραστηριότητάς μας στην Ελλάδα, η EBRD έχει επενδύσει πάνω από 1 δισ. ευρώ».
Η κα Αικατερινάρη σημείωσε πως «η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας επεξεργάζεται ένα μακροπρόθεσμο στρατηγικό πλάνο, που στηρίζεται στην υιοθέτηση σύγχρονων και βέλτιστων πρακτικών διοίκησης, διαχείρισης και αξιοποίησης, με στόχο την αύξηση της αξίας της περιουσίας του Δημοσίου και των εσόδων και παράλληλα τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και των υπηρεσιών προς τους πολίτες. Ένας από τους σημαντικότερους στόχους της εταιρείας είναι η προώθηση μεταρρυθμίσεων για τον μετασχηματισμό των δημοσίων επιχειρήσεων σύμφωνα με σύγχρονα πρότυπα και πρακτικές».
«Το Enterprise Greece -ο Εθνικός Οργανισμός Προώθησης Επενδύσεων και Εμπορίου- έχει στόχο να συμβάλει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας εφαρμόζοντας ένα στοχευμένο επιχειρηματικό σχέδιο που αξιοποιεί τις βέλτιστες πρακτικές που χρησιμοποιούνται διεθνώς από αντίστοιχους οργανισμούς» υπογράμμισε ο κ. Αθανασίου.
Αναφερόμενος στη σημασία της αγοράς στην ανάκαμψη και ανάπτυξη της οικονομίας, ο κ. Γκουτζίνης σημείωσε μεταξύ άλλων: «Οι κεφαλαιαγορές και άλλες πηγές χρηματοδότησης είναι ζωτικής σημασίας για την Ελλάδα. Πάντα έτσι ήταν. Ωστόσο, οι τρέχουσες συνθήκες στη χώρα καθιστούν την προσέλκυση επενδύσεων από το εξωτερικό την πρώτη προτεραιότητα - όχι μια από τις πολλές προτεραιότητες. Η χρηματοπιστωτική βελτίωση και ανάπτυξη απαιτούν πολιτική σταθερότητα, υγιή δημόσια οικονομικά, ασφάλεια δικαίου και σταθερό και προηγμένο νομοθετικό πλαίσιο. Η χώρα μας έχει επιτύχει πολλά από το 2010 στην κατεύθυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Αυτές οι επιτυχίες πρέπει να αποτελέσουν το εφαλτήριο για περαιτέρω επιτάχυνση των εξελίξεων, αλλά και αξιοποίηση της τρέχουσας διαθέσιμης παγκόσμιας ρευστότητας».
Ο κ. Κυριακόπουλος κάλυψε εμπεριστατωμένα τις προοπτικές του τραπεζικού κλάδου στην Ελλάδα.
«Αισιόδοξες διαπιστώσεις»
Αναφερόμενος στις εργασίες του 12ου Roadshow του Χ.Α. στο Λονδίνο, ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Χαράλαμπος Γκότσης σημείωσε: «Οι διαπιστώσεις από τις εκδηλώσεις και συναντήσεις που είχαν στελέχη σημαντικών ελληνικών επιχειρήσεων, αλλά και επίσημοι φορείς με εκπροσώπους μεγάλων επενδυτικών οίκων του Λονδίνου είναι αρκετά αισιόδοξες. Με δεδομένη την πορεία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας και της διαγραφόμενης θετικής εξέλιξης, το ενδιαφέρον εστιάστηκε σε συγκεκριμένες τοποθετήσεις, στις αποδόσεις και στις προοπτικές κλάδων και επιχειρήσεων».
Οι προοπτικές της χώρας
Σε πάνελ για την ελληνική οικονομία και τις προοπτικές της συμμετείχαν χθες ο κ. Daniele Antonucci, Senior European Economist, Managing Director της Morgan Stanley, και ο κ. Carsten Hesse, European Economist της Berenberg Bank.
Ο κ. Antonucci στην παρουσίασή του αναφέρθηκε στην επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης. Ο κ. Hesse αναφέρθηκε στους πέντε λόγους για τους οποίους έχει ξεκινήσει η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας: Η Ελλάδα έχει υλοποιήσει πολλές μεταρρυθμίσεις και κατατάσσεται από τον ΟΟΣΑ στις πρώτες θέσεις υιοθέτησης διαρθρωτικών αλλαγών μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. από το 2010. Κατάφερε να μετατρέψει το δίδυμο έλλειμμα (έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και έλλειμμα προϋπολογισμού) σε αντίστοιχο πλεόνασμα.
Η Ελλάδα βελτίωσε την ανταγωνιστικότητά της και σημείωσε άνοδο από την 110η στην 60ή θέση του δείκτη «ευκολίας του επιχειρείν» (ease of doing business), ενώ ταυτόχρονα το κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 15% από το 2008, έναντι αύξησης κατά 18% στην Ε.Ε. Τέλος, η Ελλάδα βελτιώνει τις εξαγωγές και τον τουρισμό της (οι τουριστικές αφίξεις έχουν αυξηθεί κατά 60% από το 2012), ενώ έχει μεγάλες πιθανότητες να ακολουθήσει πορεία χωρών όπως η Κύπρος, η Ισπανία κ.ά.
Επαφές για προσέλκυση επενδύσεων
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Κατά το διήμερο του 12ου Roadshow στο Λονδίνο, πέραν των one to one meetings μεταξύ στελεχών εταιρειών και ξένων διαχειριστών, πολλές ήταν οι συναντήσεις του υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης Δημήτρη Παπαδημητρίου (στη φωτογραφία) με εκπροσώπους μεγάλων διεθνών funds και κοινό ζητούμενο την προσέλκυση επενδυτών στη χώρα μας.
Η βράβευση των χορηγών
Στο πλαίσιο του ελληνικού διημέρου στο Λονδίνο πραγματοποιήθηκε και η καθιερωμένη βράβευση των χορηγών του φετινού Roadshow: Eπενδυτική Τράπεζα της Ελλάδος, Alpha Finance, Eurobank Equities, Morgan Stanley, NBG Securities, Pantelakis Securities, Πειραιώς Χρηματιστηριακή και Deloitte.
