Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Η διασυνοριακή αλληλεγγύη μεταξύ των γειτονικών κρατών-μελών σε περιόδους κρίσεων στην αγορά και η μεγαλύτερη διαφάνεια στις συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου αποτελούν τις δύο βασικές προτεραιότητες του νέου αναθεωρημένου κανονισμού της Ε.Ε. που υιοθέτησε χθες η Ευρωβουλή.
Η νέα νομοθεσία εντάσσεται στο πλαίσιο του πακέτου για την Ενεργειακή Ένωση, που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Φεβρουάριο του 2016. Μαζί με την αναθεωρημένη νομοθεσία για τις ενεργειακές συμφωνίες των ευρωπαϊκών κρατών με τρίτες χώρες που εγκρίθηκε τον Μάρτιο του 2017, ενισχύει τη διαφάνεια στην αγορά φυσικού αερίου και την ανθεκτικότητα της Ε.Ε. σε τυχόν διακοπές στον εφοδιασμό με αέριο.
Σύμφωνα με τον αναθεωρημένο κανονισμό, οι ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζουν επείγον πρόβλημα εφοδιασμού με φυσικό αέριο θα μπορούν να ζητούν βοήθεια από τις γειτονικές χώρες ενεργοποιώντας τον μηχανισμό αλληλεγγύης. Προτεραιότητα θα δίνεται στην επάρκεια εφοδιασμού με φυσικό αέριο για τα νοικοκυριά, τις εγκαταστάσεις τηλεθέρμανσης και τις βασικές κοινωνικές υπηρεσίες, όπως τα νοσοκομεία.
Ο κανονισμός ορίζει τέσσερις ομάδες κινδύνου, οι οποίες θα αποτελούνται από διάφορα κράτη-μέλη που θα συμμετάσχουν στις περιφερειακές «εκτιμήσεις επικινδυνότητας» και θα διεξαγάγουν κοινές αξιολογήσεις των κινδύνων αποφασίζοντας από κοινού για τα μέτρα πρόληψης και έκτακτης ανάγκης.
Τρία επίπεδα κρίσεων εφοδιασμού
Θα υπάρχουν τρία επίπεδα κρίσεων εφοδιασμού: η έγκαιρη προειδοποίηση, ο συναγερμός και η κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Τα κράτη-μέλη θα δηλώνουν το αντίστοιχο επίπεδο κρίσης που αντιμετωπίζουν ενημερώνοντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις αρμόδιες αρχές στις ομάδες κινδύνου που ανήκουν και στα γειτονικά κράτη-μέλη.
Αναφορικά με τη δεύτερη μεγάλη προτεραιότητα του κανονισμού, δηλαδή τη διαφάνεια στις συμβάσεις, η Κομισιόν θα έχει το δικαίωμα να ζητεί πρόσβαση σε συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου οι οποίες κρίνονται ως σημαντικές για την ασφάλεια του εφοδιασμού (συμβάσεις που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 28% της ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου του εν λόγω κράτους-μέλους). Θα μπορεί επίσης να ζητεί τις λεπτομέρειες άλλων εμπορικών συμφωνιών που σχετίζονται με τη σύναψη συμβάσεων προμήθειας φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων κατασκευής υποδομών παροχής αερίου.
Ο κανονισμός για την ασφάλεια εφοδιασμού με φυσικό αέριο εγκρίθηκε από τους ευρωβουλευτές με μεγάλη πλειοψηφία (567 ψήφους υπέρ, 101 κατά και 23 αποχές), τώρα θα πρέπει να εγκριθεί και τυπικά από το Συμβούλιο, ενώ στη συνέχεια θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης και θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του. Οι ομάδες κινδύνου των κρατών-μελών που χρησιμεύουν ως βάση της συνεργασίας έναντι των κινδύνων είναι οι εξής:
1 Ομάδες κινδύνου για τον εξ Ανατολών εφοδιασμό με φυσικό αέριο:
α) Ουκρανία: Βουλγαρία, Τσεχία, Γερμανία, Ελλάδα, Κροατία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Αυστρία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβενία και Σλοβακία.
β) Λευκορωσία: Βέλγιο, Τσεχία, Γερμανία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πολωνία, Σλοβακία.
γ) Βαλτική Θάλασσα: Βέλγιο, Τσεχία, Δανία, Γερμανία, Γαλλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Αυστρία, Σλοβακία, Σουηδία.
δ) Βορειοανατολικά: Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Φινλανδία.
ε) Διαβαλκανικά: Βουλγαρία, Ελλάδα, Ρουμανία.
2 Ομάδες κινδύνου για τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο από τη Βόρεια Θάλασσα:
α) Νορβηγία: Βέλγιο, Δανία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πορτογαλία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο.
β) Αέριο χαμηλής θερμογόνου δύναμης: Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία.
γ) Δανία: Δανία, Γερμανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Σουηδία.
δ) Ηνωμένο Βασίλειο: Βέλγιο, Γερμανία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο.
3 Ομάδες κινδύνου για τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο από τη Βόρεια Αφρική:
α) Αλγερία: Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Μάλτα, Αυστρία, Πορτογαλία, Σλοβενία.
β) Λιβύη: Κροατία, Ιταλία, Μάλτα, Αυστρία, Σλοβενία.
4 Ομάδες κινδύνου για τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο από τα νοτιοανατολικά:
α) Νότιος διάδρομος φυσικού αερίου - Κασπία: Βουλγαρία, Ελλάδα, Κροατία, Ιταλία, Ουγγαρία, Μάλτα, Αυστρία, Ρουμανία, Σλοβενία, Σλοβακία.
β) Ανατολική Μεσόγειος: Ελλάδα, Ιταλία, Κύπρος, Μάλτα.
