Από την έντυπη έκδοση
Της Λέττας Καλαμαρά
[email protected]
Συρρίκνωση στην παραγωγή και την κατανάλωση σημείωσε η αγορά καπνικών ειδών από το 2012 μέχρι το 2016, με εξαίρεση τον λεπτοκομμένο καπνό, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της εταιρείας ΣΤΟΧΑΣΙΣ. Στο πλαίσιο αυτό, στροφή σε νέα καπνικά προϊόντα είναι η στρατηγική που έχουν θέσει σε εφαρμογή οι πολυεθνικές καπνοβιομηχανίες, προκειμένου να ανταποκριθούν στη σύγχρονη τάση κατά του καπνίσματος των αναλογικών τσιγάρων, ανανεώνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο την πελατειακή τους βάση και ξεπερνώντας παράλληλα τον σκόπελο του υψηλού κόστους της παραδοσιακής αγοράς τους (φόροι, λαθρεμπόριο, εξειδικευμένες συσκευασίες λόγω μηνυμάτων κατά του καπνίσματος). Όπως τονίζει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΣΤΟΧΑΣΙΣ Βασίλης Ρεγκούζας, στο πλαίσιο σχετικής μελέτης για την αγορά των καπνικών ειδών στην Ελλάδα, «η χρηματοοικονομική κατάσταση και των τριών εξεταζόμενων κατηγοριών επιχειρήσεων -μεταποιητικές επιχειρήσεις καπνού, παραγωγικές και εισαγωγικές επιχειρήσεις τσιγάρων- και ιδιαίτερα των παραγωγικών και εισαγωγικών επιχειρήσεων τσιγάρων θεωρείται ικανοποιητική, καθώς «βλέποντας το μέλλον τους εξορθολόγησαν τα κόστη τους, στράφηκαν εντονότερα στο εξωτερικό, ενώ αναπτύσσουν νέα καινοτόμα καπνικά προϊόντα».
Αναλυτικά η εγχώρια παραγωγή καπνού παρουσίασε αύξηση 3,3% το 2016 σε σχέση με το 2015, με τον Μέσο Ετήσιο Ρυθμό Μεταβολής να διαμορφώνεται σε -2,7% το χρονικό διάστημα 2012-2016. Παράλληλα ο αριθμός των καπνεμπορικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην πρώτη μεταποίηση καπνού έχει μειωθεί σημαντικά από 40 περίπου επιχειρήσεις προ δεκαετίας σε 6 το 2016, με το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής τους να κατευθύνεται στο εξωτερικό. H εγχώρια αγορά τσιγάρων, βάσει φορολογηθεισών ποσοτήτων, παρουσίασε μείωση 2,9% το 2016 σε σχέση με το 2015 και μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής -8,2% την περίοδο 2007-2016. Αντίθετα, η εγχώρια αγορά λεπτοκομμένου καπνού, βάσει φορολογηθεισών ποσοτήτων, παρουσίασε μεν μείωση 1,1% το 2016 σε σχέση με το 2015, αλλά ο μέσος ετήσιος ρυθμός παραγωγής εμφανίζει θετικό πρόσημο 6,3% το διάστημα 2007-2016. Σύμφωνα με τη μελέτη, οι παραπάνω μειώσεις οφείλονται, μεταξύ άλλων, κυρίως στις συνεχείς αυξήσεις στη φορολογία των προϊόντων καπνού, στον περιορισμό του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών, σε συνδυασμό με τις αυξήσεις των τιμών και στην τάση για υγιεινό τρόπο ζωής.
Επιχειρήσεις
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ΣΤΟΧΑΣΙΣ, από εκείνους που κατάφεραν να απομείνουν στην αγορά βελτίωση παρουσιάζει ο δείκτης Υποχρεώσεις/EBITDA (2013-2015) των βιομηχανιών τσιγάρων, αναδεικνύοντας την «προσπάθειά» τους να βελτιώσουν την εξυπηρέτηση των υποχρεώσεών τους. Όσον αφορά στις άλλες δύο κατηγορίες επιχειρήσεων, ο δείκτης διαμορφώνεται σε υψηλότερα επίπεδα.
Το EBITDA (%) των μεταποιητικών επιχειρήσεων καπνού «κινείται» σε ικανοποιητικά επίπεδα την τετραετία 2012-2015 και ιδιαίτερα τη διετία 2014-2015, ενώ των παραγωγικών επιχειρήσεων τσιγάρων διαμορφώνεται σε σταθερά επίπεδα τη διετία 2014-2015 και υψηλότερα σε σχέση με την προηγούμενη διετία (2012-2013). Οι τιμές του δείκτη κάλυψης χρηματοοικονομικών δαπανών των παραγωγικών επιχειρήσεων τσιγάρων δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις δεν είναι «ευπρόσβλητες» σε πιθανές μεταβολές του οικονομικού περιβάλλοντος στο οποίο δραστηριοποιούνται, με αποτέλεσμα την ενίσχυση του βαθμού ασφάλειας των μακροχρόνιων πιστωτών τους καθώς και τη διατήρηση της κερδοφορίας τους. Όσον αφορά στις μεταποιητικές επιχειρήσεις καπνού, ο εν λόγω βαθμός ασφάλειας είναι μικρότερος. Οι επιχειρήσεις παραγωγής τσιγάρων είναι οι μόνες που παρουσιάζουν αυξανόμενο περιθώριο μικτού κέρδους την τριετία 2013-2015.
Σημειώνεται ότι όλες οι εξεταζόμενες κατηγορίες παρουσιάζουν θετικό περιθώριο λειτουργικού και καθαρού κέρδους την 3ετία 2013-2015, ενώ το λειτουργικό περιθώριο κέρδους των επιχειρήσεων τσιγάρων σταθεροποιήθηκε τη 2ετία 2014-2015.
Σύμφωνα με την υπεύθυνη του τμήματος Κλαδικών Στοχεύσεων Παναγιώτα Κόκκα, η Ελλάδα κατέχει την 9η θέση στην Ε.Ε. όσον αφορά την κατανάλωση τσιγάρων για το 2015 με ποσό 16,8 δισ. τεμάχια, ενώ την 1η θέση κατέχει η Γερμανία με 81,3 δισ. τεμάχια. Όσον αφορά την κατανάλωση λεπτοκομμένου καπνού, η Ελλάδα βρίσκεται στη 10η θέση στην Ε.Ε. για το 2015, με τη Γερμανία να βρίσκεται στην 1η θέση.
