Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Νέες «παγίδες» στήνει ο ελεγκτικός μηχανισμός, στο πλαίσιο του γενικότερου σχεδίου εντατικοποίησης των ελέγχων, που έχουν στόχο να βάλουν «φρένο» στη φοροδιαφυγή και να ενισχύσουν τις εισπράξεις του Δημοσίου.
Αιτία των νέου τύπου διασταυρώσεων και κινήσεων του ελεγκτικού μηχανισμού που σχεδιάζονται αποτελεί η εκτίναξη των ληξιπρόθεσμων χρεών, αλλά και η αγωνία του οικονομικού επιτελείου για περαιτέρω διόγκωσή τους το επόμενο χρονικό διάστημα, λόγω των αυξημένων επιβαρύνσεων που αντιμετωπίζουν οι φορολογούμενοι, οι οποίοι καλούνται να πληρώσουν τις δόσεις του φόρου εισοδήματος, τον ΕΝΦΙΑ, τα τέλη κυκλοφορίας και μια σειρά άλλων υποχρεώσεων.
Για τους λόγους αυτούς άλλωστε και τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών στρέφονται πλέον σε «εξωτερικές» πηγές για τον εντοπισμό περιουσιακών στοιχείων οφειλετών του Δημοσίου, με στόχο να ανακαλύψουν τυχόν «μαύρα» εισοδήματα και να τα «μπλοκάρουν» διασφαλίζοντας τα συμφέροντα του Δημοσίου.
Το σχέδιο μάλιστα που βρίσκεται στην τελική φάση υλοποίησής του περιλαμβάνει, μεταξύ των άλλων, διασταυρώσεις όλων των τραπεζικών συναλλαγών σε ελληνικές και ξένες τράπεζες των υπόπτων για φοροδιαφυγή, ειδικό λογισμικό για την αυτοματοποίηση συλλογής φόρων αλλά και κατασχέσεων, καθώς και συλλογή στοιχείων από «εξωτερικές» πηγές για τον εντοπισμό περιουσιακών στοιχείων.
Συγκεκριμένα, οι «παγίδες» κατά της φοροδιαφυγής που στήνει ο ελεγκτικός μηχανισμός προβλέπουν:
- ειδικούς ελέγχους, με στόχο τον εντοπισμό του «μαύρου» χρήματος, που βρίσκεται κατατεθειμένο στις τράπεζες, μέσω διασταυρώσεων όλων των τραπεζικών συναλλαγών των υπόπτων σε ελληνικές και ξένες τράπεζες
- ανάπτυξη νέων διαδικασιών αξιολόγησης των περιπτώσεων υψηλού κινδύνου, μέσω συγκεκριμένου συστήματος, που θα χρησιμοποιεί πληροφορίες από τις πιο πρόσφατες φορολογικές δηλώσεις, όπως και από εξωτερικές πηγές,
- προμήθεια ειδικού λογισμικού, που θα επιτρέπει στον μηχανισμό την περαιτέρω αυτοματοποίηση της συλλογής φόρων και την αυτοματοποιημένη διαδικασία κατασχέσεων,
- μέτρα για τη βελτίωση της συμμόρφωσης στη δήλωση εισοδημάτων και στην πληρωμή των φόρων,
- διεύρυνση της υποχρεωτικότητας στις ηλεκτρονικές πληρωμές, για την περαιτέρω ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης,
- συνεργασία με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο να συγκεντρωθούν πληροφορίες και δεδομένα γύρω από περιουσιακά στοιχεία που ήδη έχουν ή αποκτούν Έλληνες πολίτες, ώστε να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο,
- νέα διαδικασία διαλογής των μεγάλων οφειλετών, βασισμένη στην ανάλυση των οικονομικών και επιχειρηματικών τους δεδομένων, ώστε να καθοριστεί η βιωσιμότητά τους,
- νέο σύστημα διαχείρισης υποθέσεων, ώστε να μειωθούν οι προσφυγές στη Δικαιοσύνη όπου δεν χρειάζεται. Θα πρέπει να αναφερθεί μάλιστα ότι για την αποφυγή μεγαλύτερων «απωλειών» από τα κρατικά έσοδα δόθηκε εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίες να λαμβάνουν εγκαίρως και όλα τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης εις βάρος των οφειλετών του Δημοσίου, όπως δέσμευση του συνόλου (100%) των καταθέσεων, λογαριασμών και παρακαταθηκών, αλλά και των θυρίδων σε τράπεζες, ώστε να αποφευχθεί ο χαρακτηρισμός των χρεών τους ως ανεπίδεκτων είσπραξης. Και αυτό γιατί αν μία οφειλή χαρακτηριστεί ανεπίδεκτη είσπραξης, τότε η φορολογική διοίκηση θα πρέπει να εγκαταλείπει κάθε προσπάθεια για είσπραξή της, ενώ θα αφαιρείται και το όνομα του οφειλέτη από τη δημοσιευμένη λίστα των οφειλετών του Δημοσίου.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι στο «δόκανο» των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης είχαν πιαστεί έως τον Ιούνιο 951.114 οφειλέτες, με αποτέλεσμα το σχετικό ποσοστό να ξεπερνά πλέον το 59,14% όσων έχουν χρέη στις εφορίες.
Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούνιο έγιναν επιπλέον 20.954 κατασχέσεις σε καταθέσεις, μισθούς, συντάξεις και λοιπά εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία οφειλετών του Δημοσίου, φυσικών και νομικών προσώπων, ενώ συνολικά στο πρώτο εξάμηνο οι ΔΟΥ, τα Ελεγκτικά Κέντρα και η Επιχειρησιακή Μονάδα Είσπραξης, στην προσπάθειά τους να εισπράξουν μέρος των ληξιπρόθεσμων οφειλών, επέβαλαν αναγκαστικά μέτρα σε 112.058 φορολογούμενους. Αξίζει να σημειωθεί εξάλλου ότι η απειλή των αναγκαστικών μέτρων εκκρεμεί και για ακόμη 1.608.263 οφειλέτες.
Σε κάθε περίπτωση κεντρικός στόχος του υπουργείου Οικονομικών παραμένει να ξεκαθαρίσει σταδιακά ο κατάλογος των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο από τους οφειλέτες, τα χρέη των οποίων δεν μπορούν και δεν πρόκειται να εισπραχθούν ποτέ.
Με τη νέα διαδικασία πάντως και οι ελεγκτικές αρχές θα εστιάσουν τους ελέγχους στους φορολογούμενους με οφειλές που μπορούν να εισπραχθούν, ειδικά δε σε αυτούς που παρουσιάζουν βάσει της οικονομικής τους εικόνας μεγαλύτερο εισπρακτικό ενδιαφέρον.
Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και σε περίπτωση που ο οφειλέτης τελεί σε κατάσταση πτώχευσης, πρέπει για τον χαρακτηρισμό ληξιπρόθεσμης οφειλής του ως ανεπίδεκτης είσπραξης να έχει κηρυχθεί η παύση των εργασιών της πτώχευσης ώστε να έχει ολοκληρωθεί και η προσπάθεια του συνδίκου της πτώχευσης για τη ρευστοποίηση της πτωχευτικής περιουσίας και την ικανοποίηση των απαιτήσεων του Δημοσίου, ως πτωχευτικού πιστωτή.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι με βάση τα επίσημα στοιχεία το παλαιό ληξιπρόθεσμο κεφάλαιο των πτωχευμένων ξεπερνά τα 12 δισ. ευρώ, ενώ περισσότερα από 158 εκατ. ευρώ οφείλονται από «μαϊμού» εταιρείες και πλασματικούς ΑΦΜ, γεγονός που σημαίνει ότι τα συγκεκριμένα ποσά δεν πρόκειται ποτέ να εισπραχθούν από τις εφορίες.
Από την άλλη πλευρά, πάνω από 8 δισ. ευρώ χρωστούν στο Δημόσιο οι ΔΕΚΟ, χωρίς φυσικά να είναι γνωστό το πότε και εάν τα ποσά αυτά θα εισπραχθούν.