Από την έντυπη έκδοση
Πάνω από 2,5 εκατ. θα είναι τα νοικοκυριά που θα έχουν λάβει χρεωστικά εκκαθαριστικά σημειώματα φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων μέχρι σήμερα το βράδυ που λήγει η προθεσμία υποβολής των φετινών φορολογικών δηλώσεων. Κατά μέσο όρο σε καθένα από τα νοικοκυριά αυτά θα αντιστοιχεί επιπλέον φόρος άνω των 1.400 ευρώ. Πέρυσι, τα νοικοκυριά των οποίων η εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης είχε χρεωστικό αποτέλεσμα ανήλθαν σε 2,3 εκατ. Ο αριθμός των χρεωστικών εκκαθαριστικών σημειωμάτων φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2016 αυξάνεται σημαντικά τις τελευταίες μέρες και θεωρείται πλέον βέβαιο ότι θα ξεπεράσει κατά πολύ τα 2,5 εκατ. όταν θα έχει ολοκληρωθεί η υποβολή όλων των δηλώσεων.
Είναι δε πολύ πιθανό τα χρεωστικά εκκαθαριστικά να ξεπεράσουν σε αριθμό, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, και τα μηδενικά εκκαθαριστικά.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, μέχρι χθες το πρωί ο αριθμός των υποβληθεισών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων από τις οποίες προέκυψαν χρεωστικά σημειώματα είχε υπερβεί τα 2,45 εκατ., ενώ ο συνολικός αριθμός των δηλώσεων που είχαν υποβληθεί και εκκαθαριστεί ανερχόταν σε 5.955.646.
Ειδικότερα, από τα 5.955.646 εκκαθαριστικά που είχαν εκδοθεί ηλεκτρονικά μέχρι το πρωί της Πέμπτης 20 Ιουλίου:
* 2.457.365 (ποσοστό 41,26% του συνόλου) ήταν χρεωστικά. Πέρυσι, και αφού είχαν υποβληθεί όλες οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, είχαν εκδοθεί 2.318.902 χρεωστικά εκκαθαριστικά σημειώματα. Δηλαδή φέτος, ενώ ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί η εκκαθάριση όλων των δηλώσεων, έχουν εκδοθεί 138.463 χρεωστικά εκκαθαριστικά περισσότερα απ’ όσα είχαν εκδοθεί πέρυσι όταν ήδη είχε ολοκληρωθεί η εκκαθάριση όλων των δηλώσεων. Οι 2.457.365 φορολογούμενοι που είχαν λάβει μέχρι χθες το πρωί χρεωστικά εκκαθαριστικά καλούνται πλέον να πληρώσουν συνολικά φόρους ύψους 3,384 δισ. ευρώ, δηλαδή 1.377,08 ευρώ κατά μέσον όρο ο καθένας.
* 2.564.893 (ποσοστό 43,07% του συνόλου) είναι μηδενικά, δηλαδή αναγράφουν μηδενικά ποσά φόρων προς πληρωμή. Πέρυσι είχαν εκδοθεί 2.772.457 μηδενικά εκκαθαριστικά (αντιστοιχούσαν στο 45,38% του συνόλου).
* 933.388 (ποσοστό 15,67% του συνόλου) είναι πιστωτικά, δηλαδή αναγράφουν ποσά φόρου προς επιστροφή στους φορολογούμενους. Οι δικαιούχοι των επιστροφών αυτών θα μοιραστούν συνολικά 348.826.700 ευρώ. Δηλαδή σε καθέναν αναλογεί κατά μέσο όρο επιστροφή φόρου 373,72 ευρώ. Πέρυσι είχαν εκδοθεί 1.018.518 πιστωτικά εκκαθαριστικά σημειώματα μέχρι το τέλος της διαδικασίας υποβολής και εκκαθάρισης των δηλώσεων.
Μέχρι σήμερα το βράδυ, που λήγει η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων, εκτιμάται ότι θα έχουν υποβληθεί και εκκαθαριστεί συνολικά πάνω από 6,1 εκατομμύρια δηλώσεις, ο αριθμός των χρεωστικών εκκαθαριστικών σημειωμάτων θα έχει αυξηθεί στα 2,55 εκατομμύρια και το ποσό του μέσου κατά κεφαλήν φόρου που θα αναλογεί σε κάθε παραλήπτη χρεωστικού σημειώματος θα έχει υπερβεί τα 1.400 ευρώ.
Οι βασικότερες αιτίες για τις οποίες φέτος πολύ περισσότεροι φορολογούμενοι λαμβάνουν χρεωστικά εκκαθαριστικά σημειώματα φόρου εισοδήματος είναι οι εξής:
1) Η μείωση του αφορολόγητου ορίου εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων χωρίς παιδιά και με 1-2 παιδιά από τα 9.545 στα 8.636-9.090 ευρώ.
2) Οι αυξήσεις στους φορολογικούς συντελεστές της κλίμακας υπολογισμού του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, για μισθωτούς και συνταξιούχους με ετήσια εισοδήματα πάνω από 20.000 ευρώ. Συγκεκριμένα, με τον ν. 4387/2016 που ψηφίστηκε από τη Βουλή τον Μάιο του 2016 οι συντελεστές φορολογίας των εισοδημάτων από μισθούς και συντάξεις αυξήθηκαν:
* Από 22% σε 29% για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τα 20.001 έως τα 25.000 ευρώ.
* Από 32% σε 37% για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τα 30.001 έως τα 40.000 ευρώ.
* Από 32% σε 45% για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τα 40.001 έως τα 42.000 ευρώ.
* Από 42% σε 45% για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος πάνω από τα 42.000 ευρώ.
3) Η φορολόγηση των εισοδημάτων από μισθούς - συντάξεις και των εισοδημάτων από επιχειρηματική δραστηριότητα αθροιστικά, σε μία ενιαία φορολογική κλίμακα.
4) Οι αυξήσεις στους συντελεστές φορολόγησης των εισοδημάτων από ακίνητα. Ειδικότερα, ο συντελεστής φόρου που επιβαρύνει ετήσια εισοδήματα από ακίνητα μέχρι 12.000 ευρώ αυξήθηκε από 11% σε 15%. Για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος πάνω από τα 12.000 ευρώ και μέχρι τα 35.000 ευρώ ισχύει πλέον συντελεστής φόρου αυξημένος από 33% σε 35%, ενώ για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από ακίνητα πάνω από τις 35.000 ευρώ ο συντελεστής φόρου αυξήθηκε από 33% σε 45%.
5) Το γεγονός ότι πέρυσι η παρακράτηση φόρου εισοδήματος από τους μισθούς και τις συντάξεις υπολογίστηκε κατά τους πρώτους πέντε μήνες του έτους, δηλαδή στο χρονικό διάστημα από 1-1-2016 έως 31-5-2016, με βάση την προϊσχύσασα ευνοϊκότερη κλίμακα και μόνο τους υπόλοιπους 7 μήνες υπολογίστηκε με το νέο επαχθέστερο σύστημα που προβλέπει ο ν. 4387/2016. Αντιθέτως, η τελική εκκαθάριση του φόρου γίνεται λαμβανομένου υπ’ όψιν ολοκλήρου του ετήσιου εισοδήματος που αποκτήθηκε πέρυσι, δηλαδή το ποσό του φόρου που αναλογεί υπολογίζεται και για τους 12 μήνες του 2016 με το νέο επαχθέστερο σύστημα.
6) Η αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος που πληρώνουν οι αυτοαπασχολούμενοι (έμποροι, βιοτέχνες, επιτηδευματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες με ατομικές επιχειρήσεις) από το 75% στο 100% του κύριου φόρου εισοδήματος.
7) Οι αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Συγκεκριμένα, με βάση τον ν. 4387/2016:
α) Καθιερώθηκε νέα κλίμακα υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Με την κλίμακα αυτή οι συντελεστές επιβάλλονται πλέον κλιμακωτά, ως εξής:
- 0% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος μέχρι τα 12.000 ευρώ,
- 2,2% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 20.000 ευρώ,
- 5% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 20.001 ως 30.000 ευρώ,
- 6,5% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 30.001 ως 40.000 ευρώ,
- 7,5% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 40.001 ως και 65.000 ευρώ,
- 9% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 65.001 ως και 220.000 ευρώ και
- 10% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 220.001 ευρώ και πάνω.
β) Το τεκμαρτό εισόδημα το οποίο λαμβάνεται υπόψη για την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης προσδιορίζεται όχι μόνο με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης (τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης του άρθρου 31 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος), όπως γινόταν μέχρι πέρυσι, αλλά και με βάση τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (τις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων του άρθρου 32 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος).
Πρόστιμα και λοιπές χρηματικές κυρώσεις για εκπρόθεσμες δηλώσεις
Η προθεσμία για την ηλεκτρονική υποβολή των φετινών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος λήγει σήμερα στις 12:00 τα μεσάνυχτα. Όσοι φορολογούμενο υποβάλουν εκπρόθεσμα τις δηλώσεις θα υποχρεωθούν να πληρώσουν πρόστιμα από 100 έως 500 ευρώ. Επιπλέον θα κληθούν να καταβάλουν και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής, υπολογιζόμενους με 0,73% μηνιαίως, εφόσον από την εκκαθάριση των εκπρόθεσμων δηλώσεων προκύψει υποχρέωση καταβολής επιπλέον φόρου και εφόσον τη στιγμή της εκπρόθεσμης υποβολής έχει εκπνεύσει και η προθεσμία καταβολής του φόρου. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες από τις εκπρόθεσμες δηλώσεις θα προκύψουν μηδενικά ή πιστωτικά εκκαθαριστικά, οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν μόνο 100 ευρώ πρόστιμο, το οποίο σε περίπτωση πιστωτικού εκκαθαριστικού θα συμψηφιστεί με την επιστροφή φόρου μειώνοντάς τη, μηδενίζοντάς τη ή μετατρέποντάς τη σε χρεωστικό υπόλοιπο.
Σύμφωνα, ειδικότερα, με την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 54 του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών ή ν. 4174/2013), εάν ο φορολογούμενος δεν υποβάλει ή υποβάλει εκπρόθεσμα ή υποβάλει ελλιπή φορολογική δήλωση από την οποία δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής φόρου, επιβαρύνεται με πρόστιμο 100 ευρώ.
Αν από την υποβολή της εκπρόθεσμης δήλωσης προκύπτει υποχρέωση καταβολής φόρου, τότε ο φορολογούμενος επιβαρύνεται, κατ’ αρχήν, με το πρόστιμο των 100 ευρώ. Εάν έχει παρέλθει και η προθεσμία καταβολής του φόρου, τότε επιβαρύνεται και με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής, οι οποίοι υπολογίζονται επί του φόρου που προκύπτει με ποσοστό 0,73% για κάθε μήνα που παρήλθε από την καταληκτική ημερομηνία καταβολής του φόρου μέχρι την ημερομηνία διαπίστωσης της παράβασης της μη υποβολής δήλωσης ή μέχρι την ημερομηνία υποβολής της εκπρόθεσμης δήλωσης.
Αν ο φορολογούμενος είναι επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας και από τη δήλωση που δεν υπέβαλε ή τη δήλωση που υπέβαλε εκπρόθεσμα προκύπτει φόρος προς πληρωμή, τότε η φορολογική αρχή θα του καταλογίσει πρόστιμο 250 ευρώ εφόσον τηρεί απλογραφικά βιβλία ή 500 ευρώ εφόσον τηρεί διπλογραφικά βιβλία. Εάν έχει εκπνεύσει και η προθεσμία καταβολής του φόρου, τότε η φορολογική αρχή θα τον χρεώσει, επιπλέον, και με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής, οι οποίοι θα υπολογιστούν επί του φόρου που θα προκύψει από τη δήλωση με ποσοστό 0,73% για κάθε μήνα που θα έχει παρέλθει από την καταληκτική ημερομηνία πληρωμής του φόρου μέχρι την ημερομηνία διαπίστωσης της παράβασης της μη υποβολής δήλωσης ή μέχρι την ημερομηνία υποβολής της εκπρόθεσμης δήλωσης.
