Από την έντυπη έκδοση
Του Πλάτωνα Τσούλου
[email protected]
Αλλάζει πλήρως το καθεστώς στήριξης των στρατηγικών επενδύσεων στη χώρα, με την καθιέρωση νέων κινήτρων ενίσχυσης των επενδυτών, τη θέσπιση νέου συστήματος αξιολόγησης των προτεινόμενων έργων, την επιβολή ρητρών ορθής εκτέλεσής τους και την οργάνωση μηχανισμού ελέγχου, καθώς και εξειδικευμένων δομών υποστήριξης μιας στάσης (one stop shop).
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», ο νέος νόμος θα ψηφιστεί εντός του έτους, αφού φυσικά τεθεί πρώτα σε δημόσια διαβούλευση. Το περίγραμμα και οι βασικοί άξονες του νέου πλαισίου με τους οποίους η κυβέρνηση θα επιδιώξει να ενισχύει το επενδυτικό ρεύμα στη χώρα ήδη καθορίσθηκαν σε μεγάλο βαθμό, ωστόσο όμως οι τελικές αποφάσεις δεν έχουν ακόμη ληφθεί.
Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας μελετά ένα πρώτο σχέδιο προτεραιοτήτων, το οποίο θα λάβει στο επόμενο διάστημα την τελική του μορφή και βάσει αυτού θα καταρτιστεί ο νέος νόμος, με στόχο οι στρατηγικές επενδύσεις να αποκτήσουν μεγαλύτερο εύρος, να εκτελούνται ταχύτερα, να διασφαλίζουν απόλυτα το δημόσιο συμφέρον και να έχουν άμεσο αντίκτυπο στην αγορά εργασίας και στην οικονομία.
Κι όλα αυτά ενώ έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος από τις καθυστερήσεις που υπήρξαν για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, καθυστερήσεις οι οποίες κόστισαν στην επιχειρηματική κοινότητα ακριβά, δεδομένου ότι το κλίμα στην οικονομία επιβαρύνθηκε, τα προσχώματα -πολιτικά ή άλλα- για την επιστροφή του ΑΕΠ στην ανάπτυξη μεγάλωσαν, ενώ ζητήματα όπως «κόκκινα» δάνεια, κόστος χρήματος και υποχρεώσεις προς Δημόσιο και Ταμεία διογκώθηκαν.
Πλέον, η κυβέρνηση ευελπιστεί ότι το κλίμα και η ψυχολογία στην αγορά θα βελτιωθούν, όπως και ότι η χώρα θα βγει το ταχύτερο στις αγορές, δίνοντας ένα νέο στίγμα στη διεθνή επενδυτική κοινότητα. Σε αυτή θα στοχεύσει εξάλλου και ο νέος νόμος περί στρατηγικών επενδύσεων, ο οποίος θα στηρίξει την προσπάθεια της κυβέρνησης να κλειδώσει σε ανοδική τροχιά το ΑΕΠ.
Σημειώνεται ότι βάσει και των τελευταίων εκτιμήσεων του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (Απρίλιος) οι επενδύσεις στο βιομηχανικό κλάδο θα κινηθούν φέτος ανοδικά κατά 18,8%. Ωστόσο, πρόκειται για εκτίμηση σημαντικά ηπιότερη της αντίστοιχης πρόβλεψης της έρευνας Οκτωβρίου - Νοεμβρίου 2016, οπότε γινόταν αναφορά για αύξηση των επενδύσεων κατά 35%.
Το κούρεμα των ανωτέρω προσδοκιών είναι αυτό που καθιστά επιβεβλημένη την επιτάχυνση κάθε πρωτοβουλίας για την τόνωση του επενδυτικού ενδιαφέροντος.
Πάντως, όσο διάστημα διαρκέσει η διαδικασία κατάρτισης και ψήφισης του νέου νόμου περί στρατηγικών επενδύσεων, η κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει τις μεγάλες στρατηγικές επενδύσεις. Πηγές της «Ν» αναφέρουν ότι ήδη δρομολογείται η συγκρότηση Διυπουργικής Επιτροπής προκειμένου να εξεταστούν τρεις νέες στρατηγικές επενδύσεις, βάσει του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου.
Οι ίδιες πηγές προσθέτουν ότι ο νέος νόμος περί στρατηγικών επενδύσεων θα έλθει να «συμπληρώσει» τον νέο αναπτυξιακό νόμο. Σημειώνουν, μάλιστα, ότι η πλειονότητα των έργων τα οποία εντάχθηκαν σε αυτόν αφορούν το χώρο της παραγωγής, με τους περισσότερους επενδυτές να «κυνηγούν» τα φορολογικά κίνητρα και όχι τις επιχορηγήσεις, γεγονός το οποίο αποδεικνύει ότι οι νέες επενδύσεις χαρακτηρίζονται από μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Οι οκτώ παρεμβάσεις
Ειδικότερα, όπως αναφέρουν πληροφορίες της «Ν», το υπό διαμόρφωση πλαίσιο για τις στρατηγικές επενδύσεις στην Ελλάδα θα προβλέπει, μεταξύ άλλων, τα εξής:
- Τη συγκρότηση ειδικού μηχανισμού εποπτείας της αγοράς, ευθύνη του οποίου θα είναι ο έλεγχος των επενδυτών που θα εντάσσονται στο νέο καθεστώς περί στρατηγικών επενδύσεων και ειδικότερα η αξιολόγηση των έργων τους και η διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος.
- Τη θέσπιση ρητρών οι οποίες θα προβλέπουν ποινές για όσους επενδυτές δεν θα υλοποιούν τις επενδύσεις τους βάσει των business plan τα οποία αρχικά κατέθεσαν και για τα οποία τους αναγνωρίσθηκαν συγκεκριμένα κίνητρα. Κύκλοι του υπουργείου επισημαίνουν ότι κατά το παρελθόν υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις επενδυτών οι οποίοι άλλαξαν τον προσανατολισμό των προς επένδυση κεφαλαίων τους ή άλλοι οι οποίοι μείωσαν τα προς επένδυση κεφάλαια.
- Την οργάνωση δομών και υποδομών ικανών να λειτουργήσουν ως one stop shop για τους στρατηγικούς επενδυτές. Στόχος της κυβέρνησης είναι για κάθε στρατηγική επένδυση να μη χάνεται πολύτιμος χρόνος λόγω της γραφειοκρατίας που χαρακτηρίζει το Δημόσιο. Ο επενδυτής θα πρέπει να απευθύνεται σε μια και μόνο υπηρεσία η οποία θα έχει αποκλειστική ευθύνη την υποστήριξη ανάλογων έργων. Είναι πολύ πιθανό η υπηρεσία αυτή να στεγαστεί στο υπουργείο Οικονομίας, ώστε να ελέγχεται και να εποπτεύεται αποτελεσματικότερα από την πολιτική του ηγεσία.
Τη θέσπιση νέων κινήτρων τα οποία:
- Θα στρέψουν το επενδυτικό ενδιαφέρον στον χώρο της βιομηχανίας και άρα στην παραγωγή ή σε δραστηριότητες οι οποίες βασίζονται στην εξειδικευμένη γνώση, δίνοντας έτσι νέες διεξόδους σε ενδιαφερόμενους επενδυτές πέραν αυτών των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και του Τουρισμού.
- Θα προσελκύσουν επενδύσεις οι οποίες θα είναι εντάσεως εργασίας. Σήμερα, ένα μεγάλο μέρος των στρατηγικών επενδύσεων κατευθύνεται στην πράσινη ενέργεια, η οποία ενώ απαιτεί κεφάλαια υψηλής αξίας, μετά την υλοποίηση του έργου ανοίγει έναν εξαιρετικά περιορισμένο αριθμό νέων θέσεων εργασίας. Το υπουργείο θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην παράμετρο εργασία δεδομένου ότι η ανεργία, αν και κινήθηκε πτωτικά κατά περίπου δύο ποσοστιαίες μονάδες το τελευταίο 12μηνο, παραμένει σε υψηλά επίπεδα (21,7% τον Απρίλιο).
- Θα προσελκύσουν επενδύσεις οι οποίες θα επικεντρωθούν στον πρωτογενή τομέα, ώστε να τον συνδέσουν με την παραγωγή.
- Θα προσελκύσουν ισχυρές ξένες εταιρείες να τοποθετηθούν στην ελληνική αγορά με κεφάλαια υψηλής αξίας. Ένα έργο μεγάλης επενδυτικής υπεραξίας προερχόμενο από ισχυρό πολυεθνικό όμιλο μπορεί να επηρεάσει καθοριστικά το κλίμα στην οικονομία και να προσελκύσει και άλλες νέες ξένες επενδύσεις στη χώρα.
- Θα προσελκύουν επενδύσεις για την παραγωγή εμπορεύσιμων προϊόντων, αγαθών δηλαδή τα οποία θα μπορούν να διακινηθούν στο εξωτερικό. Με άλλα λόγια, στον νέο νόμο περί στρατηγικών επενδύσεων προτεραιότητα θα έχουν τα έργα με εξωστρεφές προφίλ, στηρίζοντας τις εξαγωγές της χώρας που και φέτος, σύμφωνα με τον ΠΣΕ, στο πεντάμηνο κινήθηκαν ανοδικά κατά 7% (ο Μάιος έκλεισε με άνοδο 20,2% χωρίς τα πετρελαιοειδή).
Τι προβλέπει το νέο υπό διαμόρφωση πλαίσιο
- Συγκρότηση ειδικού μηχανισμού εποπτείας της αγοράς με στόχο τη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος
- Θέσπιση ρητρών με ποινές για όσους δεν θα υλοποιούν τις επενδύσεις τους βάσει των business plan
- Οργάνωση δομών και υποδομών ικανών να λειτουργήσουν ως one stop shop για τους στρατηγικούς επενδυτές
- Κίνητρα για επενδύσεις στη βιομηχανία ή σε δραστηριότητες οι οποίες βασίζονται στην εξειδικευμένη γνώση
- Κίνητρα για επενδύσεις οι οποίες θα είναι εντάσεως εργασίας
- Κίνητρα για επενδύσεις οι οποίες θα επικεντρωθούν στον πρωτογενή τομέα
- Κίνητρα για ισχυρές ξένες εταιρείες να τοποθετηθούν στην αγορά με κεφάλαια υψηλής αξίας
- Κίνητρα για επενδύσεις στην παραγωγή εμπορεύσιμων προϊόντων και αγαθών (διακίνηση στο εξωτερικό).
