Τα shopping malls στα προάστια τις ΗΠΑ ήταν το σύμβολο του αμερικανικού τρόπου ζωής την δεκαετία του ‘70 και του ‘80. Κάποτε ήταν εστίες συνάντησης για την οικογένεια και τους φίλους, τώρα πολλά από αυτά στέκουν εγκαταλελειμμένα και μαρτυρούν την παρακμή των επιχειρήσεων του κλάδου λιανικής πώλησης. Σύμφωνα με την σελίδα «deadmalls.com», 400 εμπορικά καταστήματα έχουν κλείσει οριστικά τις πόρτες τους.
Πώς οδηγήθηκαν στην παρακμή
Η εικόνα εγκατάλειψης που επικρατεί στα εμπορικά καταστήματα της Αμερικής, δείχνει ότι το αμερικανικό λιανεμπόριο έχει υποστεί αλλαγές. Όλο και περισσότεροι μεγάλοι έμποροι λιανικής πώλησης εγκαταλείπουν τα mall, και μαζί με αυτούς φυσικά και οι πελάτες τους. Ο Ρ.Τζ. Χότοβι, αναλυτής του οίκου αξιολόγησης Morningstar, επισημαίνει ότι «το 2017 θα είναι αποφασιστικό έτος για τη μοίρα πολλών εμπόρων λιανικής». Προβλέπει πολλές χρεοκοπίες για αυτό τον χρόνο. Άλλοι αναλυτές πιστεύουν ότι θα κλείσουν περίπου 400 mall μέχρι το 2025. Αυτό δείχνει ότι επέρχεται ο θάνατός τους με γρήγορους ρυθμούς.
Όπως είναι γνωστό, το online εμπόριο δυσχεραίνει συνεχώς τη θέση των shopping mall στην αγορά. Άγνωστο παραμένει όμως με τι ταχύτητα συμβαίνει αυτό. Δύο παράγοντες συμβάλουν στο κλείσιμο τους. Όπως αναφέρει ο Μάρκ Κόχεν, που διδάσκει Λιανεμπόριο στο Πανεπιστήμιο Columbia, «η ύφεση του 2008 και η ραγδαία ανάπτυξη της Amazon και άλλων τέτοιων εταιρειών πώλησης προϊόντων και υπηρεσιών μέσω διαδικτύου είναι ένας δυσμενής συνδυασμός για τους παραδοσιακούς εμπόρους λιανικής».
Όπως επισημαίνει η Big Commerce, εταιρεία παροχής επιχειρηματικών συμβουλών, το 95% των Αμερικανών ψωνίζουν μέσω διαδικτύου. Αυτό δείχνει ότι οι Αμερικανοί αγαπούν τα ψώνια μέσω διαδικτύου, όπως παλαιότερα αγαπούσαν τα mall.
Σε αδιέξοδο τα εμπορικά κέντρα και καταστήματα λιανικής;
Οι ιδιοκτήτες των mall πολύ συχνά δεν μπορούν να βρουν τρόπους αναχρηματοδότησης, γιατί οι πιθανότητες να βρουν ενοικιαστές είναι πλέον ελάχιστες. Οι επενδυτές είναι πρόθυμοι τις περισσότερες φορές να επενδύσουν σε ένα mall ή σε ένα κατάστημα λιανικής μόνο όταν ο χώρος μετατρέπεται σε οίκο ευγηρίας ή τηλεφωνικό κέντρο ή στεγάζει ιατρεία.
Ενώ τα mall κλείνουν ένα μετά το άλλο, τα κέντρα υλικοτεχνικής υποστήριξης (logistics) ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια. Όπως αναφέρει ο Fred Schmidt, από την εταιρεία ακινήτων Coldwell Banker Commercial Affiliate, «η ζήτηση για τέτοια κέντρα αυξάνεται συνεχώς. Οι καταναλωτές επιθυμούν να παραγγέλνουν το προϊόν και την ίδια μέρα να γίνεται η παράδοση του στο σπίτι τους. Αυτό προϋποθέτει την κατασκευή και αγορά αποθηκευτικών χώρων και κέντρων υλικοτεχνικής υποστήριξης».
Πολλές μεγάλες επιχειρήσεις λιανικής διαθέτουν και online καταστήματα. Μία επιχείρηση όμως για να αποκτήσει κατάστημα στο διαδίκτυο, πρέπει να αναμορφώσει τις υποδομές της με υψηλό κόστος, να απολύσει υπαλλήλους και να εγκαταλείψει τα καταστήματα της. Όπως φαίνεται, η Amazon έχει κάνει ένα τεράστιο άλμα.
Κάποιες επιχειρήσεις ωστόσο, αν και διέθεταν online καταστήματα, αποτύχανε παταγωδώς στο να δημιουργήσουν ένα λειτουργικό επιχειρησιακό μοντέλο. Ο Κόχεν πιστεύει όμως ότι υπάρχει ακόμα μέλλον για τους εμπόρους λιανικής και αναφέρει ότι «πρέπει να εστιάσουν στα πράγματα που υπερτερούν σε σχέση με τα όσα προσφέρει το διαδίκτυο: στην εμπειρία της σωματικής επαφής, της οσμής και της αίσθησης.
»Επίσης θα μπορούσαν οι ίδιοι να διαμορφώσουν καλύτερα ορισμένα επιλεγμένα καταστήματα, προσφέροντας καλύτερη εξυπηρέτηση και μεγάλη ποικιλία». Από μόνα τους τα mall πάντως δε μπορούν σωθούν. Ανήκουν στο παρελθόν.
