Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Η παγκοσμιοποίηση είναι καλή για την ευρωπαϊκή οικονομία, ωστόσο χρειάζεται μεγαλύτερη δικαιοσύνη, υποστηρίζει η Κομισιόν, η οποία δημοσιοποίησε τις ιδέες της για τις δράσεις που θα μπορούσαν να αναληφθούν σε διεθνές και εσωτερικό επίπεδο, ώστε να μπορέσουν να επωφεληθούν όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες.
Το έγγραφο προβληματισμού της Επιτροπής αποτελεί και τη συνεισφορά της στη συζήτηση που έχει ξεκινήσει μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών για τις αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν στην Ε.Ε., προκειμένου να επαναπροσεγγίσει τους πολίτες της.
Ήδη η Κομισιόν ενέκρινε ένα έγγραφο προβληματισμού για τον κοινωνικό τομέα, ενώ θα ακολουθήσουν μέχρι το τέλος Ιουνίου τρία ακόμη έγγραφα σχετικά με: 1) την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, με βάση την έκθεση των πέντε προέδρων του Ιουνίου 2015, 2) το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας και 3) το μέλλον των ιδίων χρηματοδοτικών πόρων.
Το έγγραφο προβληματισμού ξεκινάει από τη διαπίστωση ότι η παγκοσμιοποίηση ωφέλησε σε μεγάλο βαθμό την Ε.Ε., αλλά ταυτόχρονα την έφερε αντιμέτωπη και με πολλές προκλήσεις.
Όπως τονίζεται, η παγκοσμιοποίηση συνέβαλε στην έξοδο εκατοντάδων εκατομμυρίων ατόμων από τη φτώχεια ανά την υφήλιο και έδωσε τη δυνατότητα σε φτωχότερες χώρες να καλύψουν χαμένο έδαφος.
Αναφορικά με την Ε.Ε., το παγκόσμιο εμπόριο έδωσε ώθηση στην οικονομική της ανάπτυξη και κάθε 1 δισ. ευρώ πρόσθετων εξαγωγών στήριξε 14.000 θέσεις εργασίας. Επίσης, οι φθηνότερες εισαγωγές έχουν οφέλη ιδίως για τα φτωχότερα νοικοκυριά.
Ωστόσο, τα παραπάνω οφέλη δεν προκύπτουν αυτόματα, ούτε κατανέμονται ισομερώς μεταξύ των πολιτών της Ε.Ε. Η Ευρώπη επηρεάζεται επίσης από το γεγονός ότι άλλες χώρες δεν ασπάζονται τα ίδια πρότυπα σε τομείς όπως η απασχόληση, το περιβάλλον ή η ασφάλεια, με αποτέλεσμα οι ευρωπαϊκές εταιρείες να είναι λιγότερο σε θέση να ανταγωνιστούν ξένες εταιρείες σε επίπεδο τιμών. Και μόνο αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα το κλείσιμο εργοστασίων, απώλειες θέσεων εργασίας ή πιέσεις για υποβάθμιση αμοιβών και όρων απασχόλησης των εργαζομένων.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η λύση δεν έγκειται ούτε στον προστατευτισμό, ούτε στην ασυδοσία, αλλά να ανοίξει ένας ζωτικής σημασίας διάλογος σχετικά με τον καλύτερο τρόπο με τον οποίο η Ε.Ε. θα μπορέσει να τιθασεύσει την παγκοσμιοποίηση και να ανταποκριθεί στις ευκαιρίες και τις προκλήσεις της.
Οι δράσεις
Αναφορικά με το εξωτερικό μέτωπο, το έγγραφο επικεντρώνεται στην ανάγκη να διαμορφωθεί μια πραγματικά βιώσιμη παγκόσμια τάξη στηριζόμενη σε κοινούς κανόνες και κοινό θεματολόγιο.
Η Ε.Ε. ήταν πάντοτε υπέρ ενός ισχυρού και αποτελεσματικού «πολυμερούς» παγκόσμιου εγχειριδίου κανόνων και θα πρέπει να συνεχίσει να το αναπτύσσει έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι νέες προκλήσεις και να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή των κανόνων, αναφέρει η Κομισιόν.
Για παράδειγμα, η Ε.Ε. θα μπορούσε να ασκήσει πιέσεις για νέους κανόνες που δημιουργούν ισότιμους όρους ανταγωνισμού μέσω της αντιμετώπισης επιζήμιων και αθέμιτων συμπεριφορών, όπως η φοροδιαφυγή, οι κρατικές επιδοτήσεις ή το κοινωνικό ντάμπινγκ.
Η θέσπιση αποτελεσματικών μέσων εμπορικής άμυνας και η δημιουργία ενός πολυμερούς επενδυτικού δικαστηρίου θα βοηθούσαν επίσης την Ε.Ε. να αναλάβει αποφασιστική δράση κατά των χωρών ή των επιχειρήσεων που επιδίδονται σε αθέμιτες πρακτικές.
Σχετικά με το εσωτερικό μέτωπο, το έγγραφο εισηγείται εργαλεία για την προστασία και ενδυνάμωση των πολιτών μέσω ισχυρών κοινωνικών πολιτικών και την παροχή της αναγκαίας στήριξης σε εκπαίδευση και κατάρτιση καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους.
Η θέσπιση προοδευτικών φορολογικών πολιτικών, η πραγματοποίηση επενδύσεων στην καινοτομία και η εφαρμογή ισχυρών πολιτικών μέριμνας θα συνέβαλαν στη δικαιότερη ανακατανομή του πλούτου, τονίζεται.
Παράλληλα, η χρήση των διαρθρωτικών ταμείων της Ε.Ε. για τη στήριξη ευάλωτων περιφερειών και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση για την παροχή βοήθειας σε παραγκωνισμένους εργαζόμενους να βρουν νέα θέση απασχόλησης μπορεί να συμβάλει στην άμβλυνση των αρνητικών συνεπειών.
«Η παγκοσμιοποίηση είναι καλή για την ευρωπαϊκή οικονομία γενικότερα, αλλά αυτό δεν έχει νόημα για τους πολίτες μας όταν τα οφέλη δεν κατανέμονται με δίκαιο και πιο ισότιμο τρόπο», ανέφερε ο πρώτος αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμανς, προσθέτοντας ότι η Ευρώπη πρέπει να συμβάλει στην αναδιατύπωση του παγκόσμιου εγχειριδίου κανόνων έτσι ώστε το ελεύθερο εμπόριο να γίνει δίκαιο εμπόριο. Καταλήγοντας, ανέφερε ότι «η καλύτερη ανακατανομή θα συμβάλει στη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και της αλληλεγγύης στις οποίες βασίζεται αυτή η Ένωση».
Για να διατηρηθούν τα οφέλη από το άνοιγμα των αγορών, αλλά και για να αντιμετωπιστούν τα μειονεκτήματά του, η Ευρώπη πρέπει να προωθήσει μια ισχυρότερη παγκόσμια τάξη βάσει κανόνων, να κινηθεί με αποφασιστικότητα κατά των αθέμιτων πρακτικών, να καταστήσει τις κοινωνίες μας ανθεκτικότερες και τις οικονομίες μας ανταγωνιστικότερες μέσα σε ένα ταχύτατα εξελισσόμενο περιβάλλον, δήλωσε από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, Γίρκι Κατάινεν.
