Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Οι συζητήσεις μεταξύ της κυβέρνησης και των θεσμών σημειώνουν πρόοδο, ωστόσο μέχρι και χθες δεν είχαν φτάσει σε σημείο που να διασφαλίζεται η λήψη απόφασης στο Εurogroup της Δευτέρας για την επιστροφή των επικεφαλής στην Αθήνα, προκειμένου να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση και να κλείσουν οι 12 εκκρεμότητες, που κρατούν ανοικτή τη διαδικασία και παρατείνουν την αβεβαιότητα.
Αυτό ανέφερε χθες στις Βρυξέλλες πηγή της Ευρωζώνης, σύμφωνα με την οποία όλες οι πλευρές έχουν μετακινηθεί από τις αρχικές θέσεις και φαίνεται πως υπάρχει διάθεση προσέγγισης, αλλά παραμένουν ακόμη ανοικτά ζητήματα.
Η ίδια πηγή ανέφερε ότι οι διαβουλεύσεις σε τεχνικό και πολιτικό επίπεδο θα συνεχιστούν μέχρι και τη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, με στόχο τη λήψη απόφασης για την επιστροφή στην Αθήνα.
Στη βελγική πρωτεύουσα επισημαίνουν ότι μπορεί να χάθηκε το άτυπο ορόσημο του Εurogroup της 20ής Φεβρουαρίου και να μην κλείνει η αξιολόγηση, μπορεί επίσης η Ελλάδα να μην έχει ανάγκη χρημάτων για την εξυπηρέτηση των δανειακών αναγκών πριν από τα μέσα της άνοιξης, ωστόσο θα πρέπει τώρα να επιταχυνθεί η διαδικασία ώστε να σταλεί ένα θετικό μήνυμα στις αγορές, οι οποίες αρχίζουν να ανησυχούν.
Και δεν είναι μόνο η Ελλάδα που θα είχε πρόβλημα σε μια ενδεχόμενη κλιμάκωση της ανησυχίας των αγορών, αλλά και άλλοι αδύναμοι κρίκοι στον Νότο της Ευρωζώνης, όπως η Πορτογαλία και η Ιταλία, γιατί θα επηρεάζονταν αρνητικά τα επιτόκια των ομολόγων.
Μείζον ζήτημα τα προληπτικά μέτρα
Αναφορικά με την ουσία των συζητήσεων, είναι προφανές ότι το μείζον ζήτημα είναι τα προληπτικά δημοσιονομικά μέτρα μετά το 2018, όπου ναι μεν η νομοθέτησή τους από τώρα θεωρείται μονόδρομος για την κυβέρνηση, ωστόσο στις Βρυξέλλες εκτιμάται ότι και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) τελικά θα υποχωρήσει από την αρχική θέση του, δηλαδή τη λήψη μέτρων 2% του ΑΕΠ ή 3,6 δισ. ευρώ.
Ο ακριβής προσδιορισμός θα γίνει από τους επικεφαλής κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στην Αθήνα.
Στο θέμα του καθορισμού της διάρκειας κατά την οποία η Ελλάδα θα πρέπει να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ ετησίως εξακολουθούν να υπάρχουν διαφωνίες, με την κυβέρνηση να ζητάει τρία χρόνια, το Βερολίνο δέκα και τον πρόεδρο του Εurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ να προσπαθεί να βρει έναν συμβιβασμό στα πέντε χρόνια.
Αναφορικά με τη δόση που θα λάβει η Ελλάδα μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και τη νομοθέτηση όλων των προαπαιτούμενων δράσεων, δεν έχει καθοριστεί ακόμη επακριβώς το ποσό, αλλά στις Βρυξέλλες εκτιμούν πως θα κινείται πλησίον των 10 δισ. ευρώ, ενώ ένα μέρος θα διατεθεί για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.
Πάντως, από την πλευρά των θεσμών δεν κρύβουν τη δυσφορία τους για την καθυστέρηση που παρατηρείται από ελληνικής πλευράς στο κλείσιμο ανοικτών θεμάτων της δεύτερης αξιολόγησης. Και δεν είναι μόνο τα δημοσιονομικά και τα εργασιακά, αλλά και μια σειρά μεταρρυθμίσεων που θα έπρεπε να είχαν νομοθετηθεί εδώ και καιρό.
Όπως ανέφερε προχθές ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης, από τις 26 Ιανουαρίου, όταν ο κ. Ντέισελμπλουμ είχε αναφερθεί σε μια πρόοδο της τάξης του 33% στη εκπλήρωση των εκκρεμοτήτων, σήμερα βρισκόμαστε στο ίδιο σημείο.
Οι υπόλοιπες εκκρεμότητες
Σύμφωνα με πληροφορίες, μεταξύ των ανοικτών ζητημάτων της δεύτερης αξιολόγησης (πλην του δημοσιονομικού κενού του 2018 και των επομένων ετών) είναι και τα εξής:
1. Η ολοκλήρωση των μεγάλων ιδιωτικοποιήσεων (περιφερειακά αεροδρόμια, ΟΛΠ, Ελληνικό).
2. Η υιοθέτηση του πλαισίου για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, τις συλλογικές απολύσεις και τις απεργίες.
3. Το άνοιγμα της αγοράς ενέργειας.
4. Η υιοθέτηση των περίπου 230 συστάσεων του ΟΟΣΑ για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.
5. Η νομοθεσία και τα μέτρα για τον έλεγχο των δαπανών στην υγεία (προμήθειες, τιμές φαρμάκων, γενόσημα).
6. Το θεσμικό πλαίσιο για την εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών.
7. Οι αλλαγές στη διακυβέρνηση των συστημικών τραπεζών, που δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.
8. Το περαιτέρω άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και η εξάλειψη των περιορισμών σε ορισμένα επαγγέλματα, όπως των μηχανικών.
9. Η αναθεώρηση του νόμου για τη χρήση γης και το εθνικό κτηματολόγιο.
10. Η μεταρρύθμιση του ειδικού μισθολογίου των ενστόλων.
11. Οι ηλεκτρονικές δημοπρασίες.
12. Το πλαίσιο για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων.
Der Spiegel: Συμμετοχή του ΔΝΤ με 5 δισ. ευρώ
Συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) στο ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης βλέπει το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel με το ποσό των 5 δισ. ευρώ, τη στιγμή που ο γερμανικός Τύπος αφήνει να εννοηθεί ότι θα υπάρξει προεκλογική στήριξη από το Ταμείο προς τη Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ.
Το ΔΝΤ θα συμμετάσχει με ποσό 5 δισ. ευρώ στο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας, γράφει το Der Spiegel, χωρίς να αποκαλύπτει την πηγή της πληροφόρησης.
Oι Ευρωπαίοι, σύμφωνα με το περιοδικό, ήλπιζαν αρχικά ότι το Ταμείο θα συμμετείχε στο πρόγραμμα με 16 δισ. ευρώ. Το περιοδικό αναφέρει επίσης ότι τώρα το ΔΝΤ μοιράζεται την άποψη των Ευρωπαίων πιστωτών ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να παρουσιάσει ένα πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ προκειμένου να λάβει νέα βοήθεια.
Πάντως, την προσεχή Τετάρτη η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ θα συναντηθεί στο Βερολίνο με τη γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λανγκάρντ και το απόγευμα με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Το ραντεβού Μέρκελ - Λαγκάρντ πραγματοποιείται κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν πριν από λίγες ημέρες οι δύο ισχυρές γυναίκες, στην οποία, κατά την Die Welt, συμφώνησαν τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα και την παράλληλη μετάθεση του ζητήματος του χρέους για το 2018.
«Στο τηλεφώνημα η επικεφαλής του ΔΝΤ υποσχέθηκε στήριξη στην καγκελάριο. Το Ταμείο θα συμμετάσχει στο τρέχον πρόγραμμα, αλλά το επίμαχο θέμα των ελαφρύνσεων του χρέους θα ξαναμπεί στην ατζέντα το 2018, μετά τις βουλευτικές εκλογές», αναφέρει η εφημερίδα.
Σύμφωνα με την επισήμανση του αρθρογράφου, το ΔΝΤ εξαγοράζει για άλλη μια φορά χρόνο προς όφελος της πολιτικής, θέλοντας να στηρίξει τα νώτα της καγκελαρίου στον προεκλογικό αγώνα. Πληροφορίες της εφημερίδας αναφέρουν ότι οι δύο κυρίες έχουν καλή προσωπική επαφή.
Η Γερμανίδα καγκελάριος φέρεται να άνοιξε τον δρόμο για να πάρει η Γαλλίδα πρώην υπουργός Οικονομικών το πόστο στο Ταμείο, από την άλλη η κα Λαγκάρντ βλέπει στην κα Μέρκελ έναν από τους λίγους σταθερούς πυλώνες σε έναν όλο και πιο αβέβαιο κόσμο.
Σε ό,τι αφορά τον Έλληνα πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, η εφημερίδα σημειώνει ότι έχει αντιληφθεί πως το 2017 δεν μοιάζει με το 2015.
«Διότι μετά τον Ομπάμα δεν μπορεί να περιμένει πολιτική υποστήριξη, ο Ολάντ δεν θα υπάρχει για πολύ ακόμη και το περιβάλλον έχει γίνει πιο δύσκολο από το 2015. Η σκληρή στάση που τήρησε o κ. Τσίπρας το 2015 ξύπνησε μεν το διεθνές ενδιαφέρον, αλλά επί της ουσίας δεν βοήθησε την Ελλάδα, το αντίθετο μάλιστα».
Την ίδια στιγμή, η Suddeutsche Zeitung γράφει ότι είτε η κα Μέρκελ θα εντείνει τις πιέσεις προς την κα Λαγκάρντ να παραμείνει στο πρόγραμμα, είτε, σε διαφορετική περίπτωση, δεν απομένει άλλη λύση από το να υιοθετηθεί η πρόταση Βέμπερ.
Ο Μάνφρεντ Βέμπερ, επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και αντιπρόεδρος της βαυαρικής Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης, είχε αποστασιοποιηθεί από τη γερμανική θέση, δηλ. ότι το ΔΝΤ θα πρέπει απαραίτητα να μετέχει στο τρέχον ελληνικό πρόγραμμα.
Λίγο νωρίτερα, εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών δήλωσε ότι η συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης είναι απαραίτητη. «Ακούμε για την καλή πρόοδο στις συνομιλίες εντός των θεσμών και επίσης για πρόοδο στις συνομιλίες με την Ελλάδα.
Έχουμε σύγκλιση. Αλλά δεν έχουμε προχωρήσει τόσο πολύ από τεχνικής απόψεως ώστε να μπορεί να υπάρξει στο Eurogroup της Δευτέρας μία τελική απόφαση για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης», είπε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ δήλωσε ότι το να ζητά κάποιος από την Ελλάδα να έχει στον προϋπολογισμό της πλεόνασμα 3,5% ετησίως για ένα χρονικό διάστημα 10 ετών, είναι οικονομία βουντού.
Η συζήτηση για Grexit δεν συμφέρει τη Γερμανία, τόνισε. Επίσης, σε άλλο σχόλιό της, η γερμανική εφημερίδα Die Welt γράφει ότι η πίεση στην Ελλάδα αποσκοπεί στη μείωση του χρέους όταν συζητηθεί η ελάφρυνσή του το 2018.
Σιγή ιχθύος από την Ουάσιγκτον
Το ΔΝΤ αρνήθηκε να σχολιάσει το δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel ότι θα συμβάλει με 5 δισ. ευρώ στο τρίτο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας, επισημαίνοντας ότι η άποψή του για τη συμφωνία δεν έχει αλλάξει, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.
«Δεν σχολιάζουμε τις φήμες. Η θέση του Ταμείου είναι γνωστή και δεν έχει αλλάξει», είπε εκπρόσωπος του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον.
