Από την έντυπη έκδοση
Των Νίκου Μπέλλου και Θάνου Τσίρου
Οι επικεφαλής των θεσμών αναμένεται να επιστρέψουν στην Αθήνα, πιθανότατα μέσα στην επόμενη εβδομάδα με στόχο να ολοκληρώσουν τη δεύτερη αξιολόγηση, ενώ παραμένει δύσκολος αλλά «ζωντανός» ακόμη ο στόχος επίτευξης -έστω και κατ’ αρχήν- συμφωνίας στην προσεχή συνεδρίαση του Εurogroup, στις 20 Φεβρουαρίου.
Προληπτικά μέτρα, περίπου 3,5 δισ. ευρώ, ζητούν από την κυβέρνηση οι δανειστές, ενώ η Αθήνα θέτει στο τραπέζι και έναν «κόφτη φόρων» ο οποίος θα λειτουργήσει ως πολιτικό και οικονομικό αντίβαρο στα μέτρα που ζητούν οι δανειστές και κυρίως στη μείωση του αφορολόγητου αλλά και στο ψαλίδισμα της προσωπικής διαφοράς.
Στη χθεσινή τετράωρη διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες μεταξύ κορυφαίων αξιωματούχων της Ευρωζώνης, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, έγινε συζήτηση σε όλα τα ανοικτά θέματα, με έμφαση στο «αγκάθι» που είναι τα προληπτικά δημοσιονομικά μέτρα, τα οποία δεν μπορεί να αποφύγει η κυβέρνηση. Kυβερνητικές πηγές αν και δέχονταν ότι στη χθεσινή συνάντηση υπήρξε πρόοδος, δήλωναν ωστόσο ότι «όσο παραμένουν οι παράλογες απαιτήσεις του ΔΝΤ δυσκολεύουν οι προσπάθειες για συνέχιση της διαπραγμάτευσης σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων».
Aναλυτικότερα, σύμφωνα με γραπτή δήλωση του Γερούν Ντέισελμπλουμ, χθες όλοι οι συμμετέχοντες κατανόησαν πλήρως πως η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης είναι προς το συμφέρον όλων των πλευρών. Ο εκπρόσωπος κάνει λόγο για «σημαντική πρόοδο», επισημαίνοντας ότι «είμαστε κοντά στο να αποφασιστεί η επιστροφή των επικεφαλής στην Αθήνα την επόμενη εβδομάδα. Η ανασκόπηση της δεύτερης αξιολόγησης θα γίνει στην προσεχή συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης».
Στη συνάντηση, που έγινε με πρωτοβουλία και υπό τον συντονισμό του προέδρου του Εurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ έλαβαν μέρος ο Κλάους Ρέγκλινγκ (επικεφαλής του ΕΜΣ), ο Μπενουά Κερέ (εκτελεστικό μέλος της ΕΚΤ), ο Μάρκο Μπούτι (γενικός διευθυντής της Κομισιόν), ο Πολ Τόμσεν (ΔΝΤ), ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής υπουργός Γιώργος Χουλιαράκης. Συμμετείχαν, επίσης, οι επικεφαλής των θεσμών στις διαπραγματεύσεις και ο πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας (EWG) του Εurogroup Τόμας Βίζερ.
Το βέβαιο, πλέον, είναι ότι η συμφωνία για το κλείσιμο της αξιολόγησης περνάει από τη νομοθέτηση προληπτικών δημοσιονομικών μέτρων από την κυβέρνηση, προκειμένου να διασφαλιστεί ο στόχος πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2018.
Η πρόταση των θεσμών που υπάρχει στο τραπέζι ανεβάζει το ποσό των μέτρων στο 2% του ΑΕΠ ή τα 3,5 δισ. ευρώ, ωστόσο η τελική συμφωνία αναμένεται να είναι σε χαμηλότερο επίπεδο. Επίσης, υπάρχει κι άλλη πρόταση, η οποία προβλέπει το ποσό αυτό να διαιρεθεί στα δύο, το 1% του ΑΕΠ (1,8 δισ. ευρώ) να νομοθετηθεί τώρα και το υπόλοιπο 1% μετά το 2018 σε περίπτωση που υπάρξει απόκλιση από τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ.
Την ελληνική θέση για όσο λιγότερα μέτρα υποστηρίζει η Κομισιόν, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι οι δημοσιονομικές επιδόσεις της Ελλάδας το 2016 ξεπέρασαν τις προσδοκίες, ενώ εκτιμάται ότι και το 2017 θα πάει καλά.
Πάντως, στη βελγική πρωτεύουσα υπογράμμιζαν χθες ότι η πρόταση των θεσμών δεν είναι τελεσιγραφική ως προς το ποσό, υπογραμμίζοντας ότι στο τέλος της διαπραγμάτευσης μπορεί τελικά να είναι σαφώς μικρότερο.
Αναφορικά με τη διάρκεια των πρωτογενών πλεονασμάτων και αυτή είναι υπό διαπραγμάτευση, με τους θεσμούς να τάσσονται υπέρ μιας περιόδου πέντε ετών μετά το 2018 όπου η Ελλάδα θα πρέπει να φτάνει σε ετήσια βάση το 3,5% του ΑΕΠ.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να μειώσει τη διάρκεια στα τρία χρόνια, κάτι που θα είναι δύσκολο με δεδομένο ότι αρχικά το Βερολίνο ζητούσε δέκα χρόνια.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πρόταση για συνολικά 2% του ΑΕΠ είναι κοινή απ’ όλους τους δανειστές, Ευρωπαίους και ΔΝΤ.
Από εκεί και πέρα, στο πλαίσιο της τελικής διαπραγμάτευσης οι Ευρωπαίοι θα πρέπει τώρα να διευκρινίσουν περισσότερο τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους που θα αποφασιστούν το 2018.
Η βιωσιμότητα του χρέους είναι προϋπόθεση για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα του ΔΝΤ, αλλά και την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Αναφορικά με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, μόλις ολοκληρωθεί η αξιολόγηση επιτυχώς η ΕΚΤ θα κάνει δική της έκθεση για τη βιωσιμότητα, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους της συμφωνίας και στη συνέχεια θα αποφασίσει η ίδια, χωρίς παρεμβάσεις.
Το κλίμα, πάντως, για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης φαίνεται καλό, καθώς επιβεβαιώθηκε χθες στις Βρυξέλλες ότι όλοι θέλουν τη συμφωνία, ωστόσο θα πρέπει να επιταχυνθεί η διαδικασία ώστε μέχρι τα μέσα της εβδομάδας να επιστρέψουν οι θεσμοί στην Αθήνα.
Από τη στιγμή που θα επιτρέψουν, η συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο μπορεί να αποφασιστεί σε λίγες μέρες, ωστόσο όλα πρέπει να γίνουν πλέον με μεγάλη ταχύτητα για να καταστεί δυνατή η λήψη απόφασης στις 20 Φεβρουαρίου.
