«Το Ελληνικό πρόγραμμα βασίζεται από τις αρχές του 2010 στη συμμετοχή του ΔΝΤ. Αν το ΔΝΤ αρνηθεί να συμμετέχει, αυτό θα αποτελεί ένα σήμα σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα δεν τηρεί τις δεσμεύσεις της και το πρόγραμμα θα τερματιστεί γιατί οι προϋποθέσεις ύπαρξης του προγράμματος, δηλαδή η βάση του, θα έχουν καταστραφεί. Δεν θα έδινα τη συμβουλή να προσπαθήσουμε να εξασφαλίσουμε τη συγκατάθεση του Γερμανικού Κοινοβουλίου. Οι βουλευτές θα πουν ότι αν οι Ελληνικές Αρχές δεν μπορούν, με όλη την ευελιξία που προσφέρουν οι Ευρωπαϊκοί Θεσμοί, να τηρήσουν αυτά που έχουν δεσμευτεί, οι προϋποθέσεις για πρόγραμμα δεν υπάρχουν» δήλωσε στο Bloomberg ο Β. Σόιμπλε.
γράφει ο Κώστας Ιωαννίδης
Αυτό μπορεί να εκληφθεί ως ύστερη ειδοποίηση προς την ελληνική πλευρά η οποία θα συμμορφωθεί λόγω αδιεξόδου σε περίπτωση πολιτικής διαπραγμάτευσης, ή θα θεωρηθεί συναγερμός για πιθανή αύξηση στο country risk που θα πυροδοτήσει κύματα ρευστοποιήσεων.
Η νομισματική πολιτική στην ευρωζώνη θα παίξει τον αντίστοιχο ρόλο που την αναγκάζει να λάβει η Fed, η οποία με τη σειρά της πιέζεται από τις προσδοκίες για αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων, μετά την πλήρη εφαρμογή της νέας πολιτικής στις ΗΠΑ. Οι αγορές, που εξάρτησαν την πορεία τους μετά την ύφεση του 2008 από τις κατά τόπους νομισματικές πολιτικές, οσμίζονται τους ανέμους των αλλαγών που έρχονται. Παράλληλα με την κόντρα μεταξύ των πολιτικών που ακολουθούν οι κεντρικές τράπεζες στις δυο πλευρές του Ατλαντικού, το είδος των ερωτήσεων που κυριάρχησαν ανέδειξε και την κόντρα που υποβόσκει μεταξύ της ΕΚΤ και του Βερολίνου.
Για την ώρα από την ΕΚΤ δεν είναι ευχαριστημένοι από τους ρυθμούς ανάπτυξης, που κινδυνεύουν από την αναταραχή λόγω Brexit και θα συνεχίσουν την ποσοτική χαλάρωση όσο χρειαστεί. Ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ δήλωσε πως τα χαμηλά επιτόκια λειτουργούν καθησυχαστικά για τις κυβερνήσεις των χωρών που δεν θέλουν να προσαρμοστούν με τα μέτρα που θα οδηγήσουν στην οικονομική ολοκλήρωση της ευρωζώνης. Από το σύνολο του θορύβου που παρήχθη, το αποτέλεσμα ήταν το προσωρινό πέρασμα των χρηματιστηρίων του ευρώ από το αρνητικό προ Ντράγκι, σε θετικό πεδίο μετά το πέρας της συνέντευξης του. Κάτι ανάλογο επιχείρησαν οι θεσμικοί και στο ΧΑ, με μερική επιτυχία ωστόσο και έτσι, με τζίρο που δεν ξέφυγε από τις συνήθειες της εβδομάδας, οι δείκτες συσσώρευαν με οριακή μεταβολή. Λες και το μόνο που θεώρησαν πως τους αφορούσε ήταν η προτροπή για υπομονετική παρακολούθηση των εξελίξεων.
Μια εβδομάδα που φαίνεται να έχει πτωτικό αποτέλεσμα έφτασε στο τέλος της με τις αγορές διεθνώς σε στάση αναμονής λόγω της εγκατάστασης στο Λευκό Οίκο του νέου Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Από την αρχή της οι Θεσμικοί πίεσαν τις τραπεζικές μετοχές αλλά κυκλικά στη διάρκειά της πιέστηκαν τα περισσότερα blue chip.
Η κύρια μέριμνα του επενδυτικού κοινού στις τέσσερις συνόδους αποκαλύφθηκε ότι ήταν να μην περάσει ο ΓΔ αποφασιστικά κάτω από τις 640 μονάδες. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για αυτή την εξέλιξη εμφανίστηκε στην πρώτη σύνοδο που το κατώτερο μέρας ήταν οι 640 μονάδες και χθες που οι πιέσεις τον έφεραν ως τις 636 αλλά και πάλι το κλείσιμο έγινε ψηλότερα από τις 640 στις 642,51. Η εικόνα των μεταβολών στα blue chip το τετραήμερο της εβδομάδας εκπνοής των σειρών Ιανουαρίου δεν είναι ενθαρρυντική το πλήθος των καθοδικών μετοχών με απώλειες πάνω από το -1,27% του 25άρη ή του -1,41% για τον ΓΔ από το κλείσιμο της 13/1 ανέρχεται σε δέκα και αλφαβητικά είναι οι ΑΛΦΑ -4,66%, ΒΙΟ -1,44%, ΓΡΙΒ -1,96%, ΕΤΕ -5,14%, ΕΥΡΩΒ -6,55%, ΜΟΗ -3,04%, ΟΛΠ -1,89%, ΟΠΑΠ -2,20%, ΠΕΙΡ -6,60% και ΦΦΓΚΡΠ -5,40%.
Υπάρχει επίσης μια ομάδα «αμυντικών» μετοχών της υψηλής κεφαλαιοποίησης με απώλειες μικρότερες των δεικτών που αλφαβητικά είναι οι ΔΕΗ -0,35%, ΕΧΑΕ -0,41%, ΛΑΜΔΑ -1,07%, ΜΕΤΚ -0,16%, ΜΥΤΙΛ -0,16%, ΟΤΕ -0,90% και ΤΕΝΕΡΓ -0,34%. Ξεχώρισαν στη βδομάδα της καθόδου με οδηγό τα Τραπεζικά blue chip οι ΜΠΕΛΑ +4,48%, ΕΕΕ +2,73%, ΤΙΤΚ +2,73%, ΕΛΠΕ +1,60%, ΑΡΑΙΓ +1,55%, ΕΛΛΑΚΤΩΡ +0,87%, ΣΑΡ +0,87% και ΓΕΚΤΕΡΝΑ +0,85%. Το πού θέλουν να το πάνε σήμερα οι θεσμικοί θα φανεί αν συνεχίσουν να πιέζουν της πτωτικές μετοχές ή θα δώσουν σε αυτές ακριβώς ώθηση για να ισορροπήσουν το εβδομαδιαίο αποτέλεσμα.
Οι εγχώριοι παράγοντες δεν εμφανίζονται αισιόδοξοι για το φινάλε της εβδομάδας. Η πτώση των τελευταίων ημερών άφησε πτωτικό χάσμα και στο ημερήσιο και στο εβδομαδιαίο διάγραμμα του ΓΔ στις 650 μονάδες που στα ενδοσυνεδριακά υψηλά των τελευταίων συνεδριάσεων πλησίασε, αλλά η αδυναμία του Γενικού Δείκτη να το κλείσει προβλημάτισε ακόμα περισσότερο τους επενδυτές.
Η στήλη χωρίς να διαφωνεί ριζικά υπογραμμίζει τη στήριξη από τον περυσινό Δεκέμβρη που εντοπίζεται στις 622 μονάδες και συνεπώς ο πανικός από τεχνικά αίτια δεν θα είναι τόσο μεγάλος αν περάσει και σήμερα ο μέσος όρος κάτω από τις 640 μονάδες με απειλητικά μεγάλη ορμή. Δεν αποκλείουμε σήμερα μετά το πρώτο μέρος των συναλλαγών και τον τερματισμό της διαπραγμάτευσης των ΣΜΕ Ιανουαρίου να αλλάξει δραστικά η τάση. Πάντως στα παράγωγα οι traders με τις επιλογές τους για discount μεγαλύτερο από το σύνηθες προσδοκούν πτώση στο πρώτο μέρος.
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης μέρας
ΗΠΑ
Μικτά πρόσημα εμφάνισαν στη χθεσινή συνεδρίαση οι αμερικανικοί δείκτες στη Wall Street, εν αναμονή της αυριανής ορκωμοσίας του νέου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Συγκεκριμένα, ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones υποχώρησε κατά 0,37% στις 19.732 μονάδες, ο δείκτης βαρόμετρο S&P 500 σημείωσε κέρδη κατά 0,36% στις 2.263 μονάδες και ο τεχνολογικός δείκτης Nasdaq κατέγραψε άνοδο κατά 0,28% στις 5.540 μονάδες.
«Υπάρχει έντονη αβεβαιότητα για τις πολιτικές του Τραμπ και αυτό αντικατοπτρίστηκε στη σημερινή συνεδρίαση» σχολίασε η Κάιτ Γουέρνε, αναλύτρια της Edward Jones. «Δεν ξέρουμε πού να εστιάσουμε και πού να δώσουμε σημασία» έσπευσε να προσθέσει. «Όλοι περιμένουν την ορκωμοσία του 45ου προέδρου των ΗΠΑ» τόνισε από την πλευρά του, ο Τζέρεμι Κλάιν, αναλυτής της FBN Securities.
Μετά την εκλογή του Τραμπ, στις 8 Νοεμβρίου του 2016, οι αμερικανικοί δείκτες κατέγραψαν ένα αναπάντεχο ράλι, με αποτέλεσμα να εκτιναχθούν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ως απόρροια των προσδοκιών για τη μείωση της εταιρικής κερδοφορίας και την αύξηση των κρατικών δαπανών.
Στην αγορά εμπορευμάτων (commodities), τα συμβόλαια WTI ενισχύθηκαν κατά 0,59% στα 51,38 δολάρια και τα συμβόλαια Brent σημείωσαν κέρδη κατά 0,50% στα 54,19 δολάρια. Η τιμή του χρυσού αντίθετα, κατέγραψε μείωση κατά 0,53% στα 1.203,70 δολάρια.
Στην αγορά συναλλάγματος, η αξία της στερλίνας αυξήθηκε κατά 0,59% στα 1,2329 δολάρια, το ευρώ σημείωσε κέρδη κατά 0,26% στα 1,0658 δολάρια, ενώ το ιαπωνικό νόμισμα κινήθηκε πτωτικά κατά 0,13% στα 114,80 γεν/δολάριο.
Στα οικονομικά νέα της ημέρας, νέα μείωση εμφάνισε ο αριθμός των αιτήσεων επιδόματος ανεργίας στις ΗΠΑ, καθώς την προηγούμενη εβδομάδα (8 - 14 Ιανουαρίου) υποχώρησε κατά 15.000 σε 234.000, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 ετών.
ΕΥΡΩΠΗ
Συγκρατημένες απώλειες εμφάνισαν στη συνεδρίαση της Πέμπτης τα κυριότερα χρηματιστήρια στην Ευρώπη, στον απόηχο της απόφασης της ΕΚΤ για τη νομισματική πολιτική της Ευρωζώνης. Συγκεκριμένα, o πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 υποχώρησε κατά 0,06% στις 362,85 μονάδες, ο γερμανικός DAX σημείωσε οριακές απώλειες κατά 0,02% στις 11.596 μονάδες και ο βρετανικός FTSE 100 κατέγραψε μείωση κατά 0,54% στις 7.208 μονάδες. Την ίδια ώρα, ο γαλλικός CAC 40 κινήθηκε πτωτικά κατά 0,25% στις 4.841 μονάδες, ο ισπανικός ΙΒΕΧ 35 μειώθηκε κατά 0,08% στις 9.379 μονάδες, ενώ ο ιταλικός FTSE MIB ενισχύθηκε κατά 0,69% στις 19.490 μονάδες.
Στο ταμπλό, η μετοχή της Zodiac εκτινάχθηκε άνω του 22% χάρη στη συμφωνία εξαγοράς από τη Safran. Κέρδη της τάξης του 6% σημείωσε και η μετοχή της Ahold Delhaize, στον απόηχο της αύξησης των πωλήσεων κατά 54,5%.
Η ΕΚΤ, όπως ανέμεναν και οι αναλυτές, δεν ανακοίνωσε κάποια αλλαγή στη νομισματική πολιτική, διατηρώντας στα τρέχοντα επίπεδα τα επιτόκια. Από την πλευρά του, ο Μάριο Ντραγκι επανέλαβε τη δέσμευση για αλλαγές στη διάρκεια και το μεγέθος της ποσοτικής χαλάρωσης, εφόσον το απαιτήσουν οι συνθήκες.
Στα οικονομικά νέα της ημέρας, την εξαγορά της Zodiac Aerospace, έναντι 8,5 δισ. ευρώ, ανακοίνωσε η γαλλική Safran SA, προχωρώντας στη δημιουργία της τρίτης μεγαλύτερης εταιρείας στον κλάδο της αεροναυπηγικής.
Την ίδια ώρα, την περικοπή του ανθρώπινου δυναμικού που διαθέτει στο Λονδίνο κατά 50%, εξετάζει η Goldman Sachs Group, σύμφωνα με δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Handelsblatt, σχετικά με τις επιπτώσεις του Brexit στον χρηματοπιστωτικό κλάδο.
Στην Ευρωζώνη επίσης, σημαντική αύξηση εμφάνισε ο δείκτης τιμών κατοικιών, καθώς στο γ’ τρίμηνο του 2016, παρουσίασε άνοδο κατά 3,4% έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2015 και κατά 1,3% έναντι του β’ τριμήνου του 2016.
Τέλος, κατά 3,9% σε 23,37 δισ. ευρώ αυξήθηκαν στο δ’ τρίμηνο του 2016 οι πωλήσεις της Carrefour, ξεπερνώντας τις εκτιμήσεις των αναλυτών, οι οποίοι ανέμεναν πωλήσεις 23,24 δισ. ευρώ. Σε προσαρμοσμένη βάση, τα έσοδα της γαλλικής εταιρίας ενισχύθηκαν κατά 2,9%.
ΧΑ
Στην προτελευταία σύνοδο της εβδομάδας εκπνοής σειρών του 2017 στα παράγωγα, οι θεσμικοί αποφάσισαν, σε μία συνεδρίαση με τζίρο σχεδόν ίδιο με της προηγούμενης, να αποτρέψουν κατά το δυνατό την επιδείνωση της τεχνικής εικόνας της αγοράς και των χαρτοφυλακίων τους. Το βασικό χαρακτηριστικό ήταν η σχεδόν ισοδύναμη πορεία των τιμών σε θετικό πεδίο στο πρώτο μέρος με αντίστροφη πορεία στο δεύτερο ώστε τελικά να σημειωθεί μια ταλάντωση των δεικτών πάνω και κάτω από το κλείσιμο της Τετάρτης. Σχεδόν όλα εξαρτήθηκαν από τις διαθέσεις των θεσμικών για τα Τραπεζικά blue chip που αρχικά ήταν θετικές κάτι που ανετράπη ριζικά από τις 12:40 ως τις 14:40. Αυτό οδήγησε σε κίνηση των βασικών δεικτών και του Τραπεζικού σε θετικό πεδίο από την έναρξη ως τις 13:00 περίπου και κατόπιν ξεκίνησε η αναζήτηση του ελάχιστου μέρας. Αυτό για τον Τραπεζικό δείκτη ορίστηκε οριακά πάνω από τις 800 (-1,82%) μονάδες ενώ για τον ΓΔ ήταν 636,07 (-1,15%) και για τον 25άρη οι 1704,15 (-1,13%). Μετά από το κατώτερο μέρας που αποτελεί νέο χαμηλό εβδομάδας ξεκίνησε για τον 25άρη και τον ΓΔ μια ανοδική κίνηση που κράτησε ως το πέρας και έτσι κράτησαν τους δείκτες με κέρδη ή μικρές τελικά απώλειες. Οι εντολές αγοράς αρχικά άνοιξαν και κράτησαν τον τραπεζικό δείκτη σε θετικό πεδίο, αλλά ποτέ δεν κατάφερε ο δείκτης να περάσει αποφασιστικά τα μέγιστα της Τετάρτης και η πορεία του μετά τις 14:40 πήρε σταθερή επίπεδη κλίση που τον κράτησε σε αρνητικό πεδίο ως και τις δημοπρασίες όπου τον ώθησαν ψηλότερα. Ο ΓΔ μετά το ελάχιστο, άρχισε να κινείται νευρικά ανοδικά, αλλά δεν έκανε όπως ο 25άρης την υπέρβαση στις δημοπρασίες. Η υπεροχή της προσφοράς για το μεγαλύτερο πλήθος των μετοχών του 25άρη μετά τις 13:00 έφερε κλείσιμο ψηλότερα από τα χαμηλά μέρας αλλά και χαμηλότερα από το μέγιστο που αντιστοιχούσε σε κέρδη +0,70%.
Η διαπραγμάτευση εξαρτήθηκε από τις Τράπεζες όπου οι συναλλαγές έφεραν την ΑΛΦΑ στο +0,55% από -1,61% την Τετάρτη, την ΕΤΕ στο -0,41% από +0,42%, η ΠΕΙΡ -1,00% από -0,50% στις 18/1, και ΕΥΡΩΒ -2,94% από -0,15% με υψηλή μεταβλητότητα στην έκφραση αγοραστικού ενδιαφέροντος. Η αγορά ωστόσο δεν φάνηκε σήμερα ικανή να κινηθεί πάνω από τα επίπεδα των 647,8 μονάδων. Επίσης κρατήθηκε σχετικά μακριά από τις 622 μονάδες την πρώτη πρόσφατη στήριξή του Δεκεμβρίου. Η αγορά είχε στην πλάτη της σήμερα μια σειρά από αρνητικές παραμέτρους από το εσωτερικό αναφορικά με τη διάθεση για ανάληψη ρίσκου.
Η στατιστική εικόνα στο ΧΑ δεν άλλαξε ούτε ελαφρά προς το καλύτερο, όπως προκύπτει από το πλήθος των ανοδικών (10 από 10) blue chip έναντι των καθοδικών (11 από 11) με τέσσερα την ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΜΠΕΛΑ, ΜΥΤΙΛ, και την ΤΕΝΕΡΓ αμετάβλητα. Στις 40 μετοχές της κατάταξης με το μεγαλύτερο τζίρο μέρας, είχαν άνοδο οι 12 από 15 την προηγούμενη σύνοδο, και 8 από 6 αμετάβλητες. Άρα, οι 20 από 19 την προηγούμενη ήταν πτωτικές. Στα 27,152 από 26,880 εκατ. ευρώ του συνολικού τζίρου, τα 11,98 από 10,90 κατευθυνθήκαν στα τραπεζικά blue chip. Η υπερ-συγκέντρωση του ενδιαφέροντος ανέβηκε από τα επίπεδα της προηγούμενης συνόδου, αφού οι τράπεζες αποτελούν το 44,12% από 40,56% του συνολικού τζίρου.
Οι Ευρωπαϊκές μετοχές, εμφάνισαν νευρική πορεία, με άνοδο αρχικά και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε πλαγιο-καθοδική δυναμική στην πορεία των επί μέρους αγορών του ευρώ με ανατροπή μετά την εμφάνιση του προέδρου της ΕΚΤ. Η διάθεση για ανάληψη ρίσκου εξαρτήθηκε από την ρητορική του Μάριο Ντράγκι αλλά και από το άνοιγμα στις αγορές των ΗΠΑ. Έτσι την ώρα που έκλεινε το ΧΑ, ο DΑΧ είχε μεταβολή +0,08% ενώ έφτασε να κερδίζει πάνω από +0,20%, ο CAC είχε μεταβολή -0,12% ενώ και εκείνος πέρασε σε κέρδη με τον FTSE100 με μεταβολή -0,53% που δεν επηρέασε καθόλου η απόφαση της ΕΚΤ. Οι αγορές στις ΗΠΑ είχαν σχεδόν έναρξη με ανοδικό χάσμα, αλλά μετά εμφάνισαν μικρές απώλειες οι βασικοί δείκτες με τον Dow Jones Ind Av στο -0,11% και τον S&P500 στο -0,13%.
Στο ΧΑ ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -0,15% και έφθασε στις 642,51 από 643,47 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1724,25 από 1723,70 με μεταβολή +0,03%. Οι δημοπρασίες επέφεραν αλλαγή στον ΓΔ κατά 1,1 μονάδες ψηλότερα και κατά 4,4 τον 25άρη, κλείνοντας τους πιο κοντά στο μέσο του εύρους διακύμανσης.
Με κέρδη έκλεισαν οι κλαδικοί δείκτες στις Κατασκευές Υλικά +1,72% από +0,97%, Τροφίμων Ποτών +1,19% από +0,46%, Ταξίδια Αναψυχή +0,86% από +0,18%, Ακίνητης Περιουσίας +0,64% από -0,56%, και ο 25άρης +0,03% από +0,31%. Με απώλειες εμφανίστηκαν οι εταιρίες Τεχνολογίας -1,85% από +0,12%, Εμπορίου -1,80% από -1,24%, Κοινής Ωφέλειας -1,02% από -1,14%, Πετρελαίου Αερίου -0,97% από +0,27%, Τηλεπικοινωνιών -0,90% από +2,19%, Χρ/μικών Υπηρεσιών -0,76% από -0,56%, Βιομηχανικών Προϊόντων -0,62% από +0,40%, Τραπεζών -0,61% από -0,69%, ο FTSEM -0,53% από +0,90% και ο ο ΓΔ -0,15% από +0,15%. Χωρίς μεταβολή εμφανίστηκαν οι εταιρίες των Ασφαλειών 0,00% από 0,00%, Πρώτων Υλών 0,00% από +0,97%, Μέσων Ενημέρωσης 0,00% από 0,00% Χημικών 0,00% από 0,00%, και Υγείας 0,00% από 0,00%.
Για να συμβούν τα παραπάνω ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 27,152 από 26,880 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 1,027 από 1,337 εκατ. ευρώ. Στις μετοχές του 25άρη χωρίς να ληφθούν υπόψη τα πακέτα κατευθύνθηκαν 23,774 από 23,468 εκατ. ευρώ και στου FTSEM 1,008 από 0,978 εκατ. ευρώ. Η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ οδηγήθηκε στα 45,530 από 45,570 δις ευρώ και ο συνολικός όγκος διαμορφώθηκε στα 41,666 από 34,825 εκατ. τεμάχια. Το πλήθος των ανοδικών ανήλθε σε 41 από 44 των καθοδικών σε 63 από 52 και ο αριθμός των σταθερών διαμορφώθηκε σε 24 από 23.
Τεχνική ανάλυση - παράγωγα
Στην σύνοδο της Πέμπτης, οι θεσμικοί έδωσαν δυναμική αρμονικού ταλαντωτή στον 25άρη. Το μέγιστο μέρας στις 1736,82 ορίστηκε στις 10:59. Οι πιέσεις αμέσως μετά έφεραν τον δείκτη στο ελάχιστο μέρας στις 14:40 και ήταν οι 1704,15 (-1,13%) μονάδες. Η δυναμική που κυριάρχησε στο δεύτερο μέρος κράτησε το δείκτη σε αρνητικό πεδίο ως και τις δημοπρασίες. Το κλείσιμο με μεταβολή +0,03% ορίστηκε στις 1724,25 μονάδες. Ο τζίρος στα παράγωγα διατηρήθηκε στα 21,579 εκατ. ευρώ.
Για τη σειρά Ιανουαρίου διακινήθηκαν 2650 συμβόλαια. Διακινήθηκαν επίσης 2498 ΣΜΕ της σειράς Φεβρουαρίου με ανώτερο μέρας στις 1738,50 μονάδες και κατώτερο στις 1705,00. Ο δείκτης έκλεισε στις 1724,25 μονάδες και η τιμή εκκαθάρισης του ΣΜΕ Ιανουαρίου ορίστηκε στις 1714,00 και της επόμενης σειράς στις 1715,75. Εντυπωσιακά κάτω από το κλείσιμο του υποκείμενου δείκτη. Τα ανοικτά συμβόλαια της σειράς Ιανουαρίου έπεσαν σε 1734 ΣΜΕ και για την σειρά Φεβρουαρίου ανήλθαν σε 6281. Η σειρά Μαρτίου είχε όγκο 6 ΣΜΕ με εκκαθάριση στις 1711,00 μονάδες.
Σύμφωνα με την τελευταία, επίσημη, ανακοίνωση του Χ.Α. ο τίτλος της ΕΕΕ έχει το μεγαλύτερο συντελεστή βαρύτητας στο σχηματισμό της τιμής για τον Γενικό Δείκτη με ποσοστό 10,61%, υποσκελίζοντας την μέχρι πρότινος πρώτη ΑΛΦΑ (ποσοστό 10,54%).
Η αγορά αγωνίζεται να κρατήσει τιμές πάνω από επίπεδα που θα ανατροφοδοτούν την πτώση. Η ΑΛΦΑ στις 17:00 βρισκόταν στα 1,83 ευρώ (0%) και ολοκλήρωσε την συνεδρίαση στα 1,84 ευρώ (+0,55%), η ΕΤΕ από τα 0,237 ευρώ (-1,66%) βρέθηκε να κλείνει στα 0,24 ευρώ (-0,41%), η ΕΕΕ από τα 20,98 ευρώ (+0,77%) ολοκλήρωσε την συνεδρίαση στα 21,07 ευρώ (+1,20%), η ΣΑΡ από τα 10,38 ευρώ (-1,24%) έκλεισε στα 10,49 ευρώ (-0,19%) και η ΤΙΤΚ από τα 22 ευρώ στις 17:00 (+1,15%) έκλεισε στα 22,2 ευρώ με κέρδη 2,07%. Έτσι ο 25άρης από τις 1719,4 μονάδες στις 17:00 με τις δημοπρασίες κατέληξε στις 1724,25.
Για τον 25άρη ζητούμενο είναι η κάλυψη του χάσματος μεταξύ των 1736,42 - 1741,28 μονάδων. Αρκετοί αγοραίοι εκτιμούν ως τα δύο βασικά επίπεδα της συσσώρευσης του δείκτη τις 1716 και 1741 μονάδες.
Οι παρατηρητικοί αναγνώστες γνωρίζουν ότι η στήλη είχε αναφέρει ως κρίσιμα τα επίπεδα των 640 μονάδων από τις μέρες της ανόδου της αγοράς. Παρατηρώντας τη ζώνη τιμών που εισήλθε ο ΓΔ όταν πέρασε πάνω από τα ψηλά του 2016. Η στατιστική προϊστορία, δηλαδή η μελέτη των συναλλαγών στο Νοέμβρη του 2015, μας έδωσε το μήνυμα πως η πτωτική διάτρηση αυτού του επιπέδου θα προκαλούσε ρευστοποιήσεις θέσεων, που είχαν σε μεγάλο μέρος διατηρηθεί επί δυο και πλέον χρόνια. Όποτε συμβαίνει κάτι τέτοιο, η βουτιά που ακολουθεί είναι υπολογίσιμη. Για την ώρα, φάνηκε πάλι χθες, ότι η συναίνεση των αγοραίων δυνάμεων οδήγησε στη χρήση γνωστού «τζόκερ» σε ΓΔ και 25άρη, για να μην χτυπήσει συναγερμός ρευστοποιήσεων. Σύσταση Ντράγκι: υπομονή.
Παρατηρήσεις εγχώριων αναλυτών
Ο Βαγγέλης Σιούτης της Guardian Trust ΑΧΕΠΕΥ
Δεύτερη συνεχόμενη πτωτική εβδομάδα διαφαίνεται για το Ελληνικό Χρηματιστήριο, που αφού κατέγραψε υψηλό έτους στις 670,21 μονάδες έχει ξεκινήσει μία διόρθωση που αφετηρία είχε τις δηλώσεις του Γερμανού Υπουργού Οικονομικών την περασμένη Πέμπτη, για την συμμετοχή, η μη του ΔΝΤ στο Ελληνικό πρόγραμμα.
Όπως γίνεται κατανοητό το νέο αυτό σενάριο σημαίνει σημαντική χρονική παράταση της αβεβαιότητας με άγνωστη κατάληξη και σε ένα περιβάλλον σημαντικών πολιτικών εξελίξεων στην Ευρώπη. Αυτό είναι ένα σενάριο που απεύχεται η Χρηματιστηριακή Αγορά, αφού πολλαπλασιάζει τα ερωτήματα και αλλάζει την στρατηγική των επενδυτών.
Η πτώση των τελευταίων ημερών άφησε πτωτικό "gap" και στο ημερήσιο και στο εβδομαδιαίο διάγραμμα στις 650 μονάδες που στα ενδοσυνεδριακά υψηλά των τελευταίων συνεδριάσεων πλησίασε, αλλά η αδυναμία του Γενικού Δείκτη να το κλείσει προβλημάτισε επιπλέον τους επενδυτές.
Ως σήμερα ο ΚΜΟ 30 ημερών στις 642 μονάδες και η περιοχή στήριξης των 640 μονάδων είχαν λειτουργήσει, όμως η σημερινή συνεδρίαση, ενδοσυνεδριακά, έδωσε το πρώτο σήμα διάσπασης που αύξησε τις ρευστοποιήσεις. Σε περίπτωση οριστικής διάσπασης της στήριξης επόμενη σημαντική στήριξη οι 613 μονάδες που εκτός των άλλων είναι και το 23,6% διόρθωση όλης της ανοδικής κίνησης από τα χαμηλά του 2016 (420,82) ως την κορυφή στις 12/1 (670,21). Να σημειώσουμε ότι ο εκθετικός ΚΜΟ 200 ημερών κινείται ανοδικά και σήμερα βρίσκεται στις 607,36 μονάδες.
Η προσπάθεια του Οικονομικού Επιτελείου τις τελευταίες ημέρες και μετά τις δηλώσεις Σόιμπλε για κινήσεις που πλησιάζουν τις απαιτήσεις του ΔΝΤ, είναι ένα θετικό γεγονός, αλλά αυτό πρέπει να μετουσιωθεί σε αποφάσεις και απτά αποτελέσματα σύγκλισης στο κρίσιμο επόμενο Eurogroup στις 26/1. Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και αναμένεται αύξηση της νευρικότητας και της μεταβλητότητας στην Ελληνική Χρηματιστηριακή Αγορά.
Σήμερα
Η επιφύλαξη επικράτησε στις χρηματοπιστωτικές αγορές σήμερα Παρασκευή 20/1 πριν από την εγκατάσταση του Donald Trump εκλεγέντα προέδρου των ΗΠΑ, και έβαλε κάτω ακόμα και τις θετικές προσδοκίες από την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας και η πρόεδρος Janet Yellen της Federal Reserve αποδυνάμωσε την επιθετική στάση επί της πολιτικής της που εμφάνισε προχθές.
Οι Ευρωπαϊκές αγορές ήταν έτοιμες για μια υποτονική έναρξη εν μέσω ανησυχίας από την πρώτη ομιλία του Τραμπ ως πρόεδρου. Ο FTSE 100 της Βρετανίας αναμένεται να ανοίξει 0,1 υψηλότερα, και ο DAX της Γερμανίας και ο CAC 40 της Γαλλίας θα ξεκινήσουν τη μέρα με ελάχιστα πράγματα να έχουν αλλάξει.
Ο ευρύτερος δείκτης MSCI των μετοχών της Ασίας-Ειρηνικού εκτός Ιαπωνίας υποχώρησε 0,2%, και φαινόταν να τελειώνει επίπεδος σε μεταβολή εβδομάδας.
Ο Nikkei της Ιαπωνίας αντιστρέφοντας τις απώλειες που εμφάνιζε νωρίτερα κατάφερε να κλείσει 0,3% υψηλότερα, σημειώνοντας 1,1% εβδομαδιαία απώλεια.
Το τέταρτο τρίμηνο αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της Κίνας ανήλθε σε 6,8% ανώτερα, σε σχέση με τις προβλέψεις του 6,7%, αυτή η αύξηση υποστηρίζεται από τις υψηλότερες κρατικές δαπάνες και τα ρεκόρ τραπεζικού δανεισμού. Η οικονομία αναπτύχθηκε 6,7% το 2016, σύμφωνα με τις προβλέψεις.
Τα στοιχεία που βοήθησαν την άνοδο του δείκτη CSI 300 της Κίνας. Που εμφάνισε 1% εβδομαδιαία άνοδο.
Ειδήσεις από το εσωτερικό
Η μη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο πρόγραμμα προϋποθέτει ένα νέο πρόγραμμα, κάτι το οποίο είναι δύσκολο και θα πάρει χρόνο διότι απαιτείται η επικύρωσή του από εθνικά Κοινοβούλια, υπογραμμίζουν πηγές της Ευρωζώνης χαρακτηρίζοντας τη συμμετοχή του Ταμείο στην παρούσα φάση εκ των ων ουκ άνευ για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ, μια εβδομάδα πριν το Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου, η υπόθεση εργασίας πάνω στην οποία εργάζονται οι Βρυξέλλες είναι να βρεθεί κοινός τόπος μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών και του ΔΝΤ, η επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα αμέσως μετά και το κλείσιμο της αξιολόγησης με τη συμμετοχή του ΔΝΤ, ως το Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου, δηλαδή πριν τις ολλανδικές εκλογές. Αυτός είναι ο πιο σύντομος τρόπος για να κλείσει η αξιολόγηση, επισημαίνουν πηγές της Ευρωζώνης.
Σαφή προειδοποίηση ότι η ομοσπονδιακή Βουλή, Bundestag, δεν είναι βέβαιο ότι θα ενέκρινε ένα νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα έστειλε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τονίζοντας ότι η Αθήνα πρέπει να εκπληρώσει τις συμφωνίες με τους δανειστές της διαφορετικά το ΔΝΤ δεν θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα και (το πρόγραμμα) λήγει. Μιλώντας στο Bloomberg στο περιθώριο του παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ του Νταβός ο Σόιμπλε είπε ότι «εάν η ελληνική κυβέρνηση δεν τηρεί τις συμφωνίες - και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον το ΔΝΤ διστάζει να συνεχίσει να συμμετέχει- τότε το πρόγραμμα θα τελειώσει» καθώς όπως εξήγησε «έτσι θα καταστρεφόταν η προϋπόθεση για το πρόγραμμα σωτηρίας».
Την ώρα που ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών κλιμακώνει -με νέες δηλώσεις- τις πιέσεις προς την Ελλάδα για να ενταχθεί το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, η ελληνική κυβέρνηση «καθαρογράφει» τη συμβιβαστική πρόταση με την οποία θα προσέλθει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στο Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου. Μάλιστα, σε μια προσπάθεια να φανούν οι «καλές προθέσεις της ελληνικής πλευράς για την τήρηση των συμφωνηθέντων», θα γίνει προσπάθεια να κλείσουν ακόμη περισσότερα προαπαιτούμενα μέσα στις λίγες ημέρες που μας χωρίζουν μέχρι το Eurogroup της επόμενης εβδομάδας.
Ο τρόπος αντιμετώπισης -δικαστικός ή εξωδικαστικός- της ενεργοποίησης της διαλυτικής αίρεσης, καθώς και η κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού αποτελούν τα δύο εκκρεμή σημεία προκειμένου να περάσει σε φάση υλοποίησης ο σχεδιασμός μεταβίβασης της Μαρινόπουλος στην Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης.
Θετικές επιδόσεις σε βασικούς τομείς της οικονομίας δείχνουν τα στοιχεία της ετήσιας απογραφής επιχειρήσεων, όπως αυτά αποτυπώθηκαν στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ του Υπουργείου Εργασίας.
Από τα στοιχεία προκύπτουν τα εξής δεδομένα:
- Αύξηση της μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας το 2016 σε σύγκριση με το 2015, κατά 82.679 νέες θέσεις εργασίας, παρουσιάζοντας σε ετήσια βάση αύξηση κατά 5,1%. Συγκεκριμένα, οι επιχειρήσεις που απασχολούν εργαζόμενους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου το έτος 2016 ανέρχονται σε 233.151 ενώ το 2015 οι επιχειρήσεις που απασχολούσαν εργαζόμενους ανέρχονταν σε 222.281.
- Αύξηση κατά 9,34% παρουσιάζει το 2016 και ο μέσος όρος του μεικτού μισθολογικού κόστουςτων μηνιαίων αποδοχών σε σχέση με το 2015. Η αύξηση του συνολικού μηνιαίου μισθολογικού κόστους οφείλεται στην αύξηση της απασχόλησης.
- Επίσης, το 2016 οι επιχειρήσεις που απασχολούν μισθωτούς είναι 10.870 περισσότερες σε σχέση με το 2015, παρουσιάζοντας αύξηση σε ετήσια βάση κατά 4,89%.
Στον γερμανικό Τύπο συνεχίζεται η συζήτηση για μια πιθανή αντικατάσταση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας στο ελληνικό πρόγραμμα. Η FAZ αναφέρεται στην αναζωογόνηση της αγοράς ακινήτων στην Ελλάδα. Το Βερολίνο θα προτιμούσε η ελληνική κρίση να μην εμπλακεί στη γερμανική προεκλογική περίοδο. Τα πράγματα εξελίσσονται διαφορετικά, κυρίως επειδή είναι εξαιρετικά αβέβαιο αν το ΔΝΤ θα εξακολουθήσει να συμμετέχει στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα. Και όμως, η γερμανική βουλή είχε συναινέσει πριν από δύο χρόνια στο τρίτο αυτό πρόγραμμα, επειδή η κυβέρνηση είχε υποσχεθεί ότι ένας ανεξάρτητος τρίτος, το ΔΝΤ, θα επέβλεπε την εφαρμογή του προγράμματος.
Στην «ατζέντα» της προσεχούς συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) βρίσκονται τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Το διοικητικό συμβούλιο του Μηχανισμού θα συγκληθεί μέσω τηλεδιάσκεψης τη Δευτέρα, 23 Ιανουαρίου, και επί τάπητος θα τεθούν οι βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις στο ελληνικό χρέος και το κόστος αυτών.
Τη διμερή συμφωνία Ελλάδας - ΗΠΑ για τη βελτίωση της διεθνούς φορολογικής συμμόρφωσης και την εφαρμογή του νόμου περί φορολογικής συμμόρφωσης λογαριασμών της αλλοδαπής (Νόμος FATCA -Foreign Account Tax Compliance Act), καθώς και το σχετικό μνημόνιο συνεννόησης των δύο πλευρών, υπέγραψαν την Πέμπτη ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, Τζέφρι Πάιατ.
«Η Ολλανδία ελπίζει και αναμένει να δει την ενεργή συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρίτο πρόγραμμα διάσωσης, με χρηματοδοτική ανάμειξη»,δήλωσε ο Ολλανδός πρέσβης στην Αθήνα Caspar Veldcamp. «Στην Ευρωζώνη, προσδοκούμε σε θετικά βήματα, σε ό,τι αφορά την ελάφρυνση του χρέους και την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης», σημείωσε ο πρέσβης της Ολλανδίας, μιλώντας σε εκδήλωση για την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του Ελληνο-Ολλανδικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου.
Τον περιορισμό των μελών του διοικητικού συμβουλίου σε πέντε, από εφτά προηγουμένως, αποφάσισε η Κρι-Κρι ΑΒΕΕ.
Είχε η προηγηθεί η παραίτηση τριών μελών - των κ.κ. Τσινάβου Γιώργου, Σκιάνη Σταμάτη και Τακά Δημήτρη - και η εκλογή ενός, του Κυριακίδη Αναστάσιου.
Επενδύσεις ύψους 500 εκατ. ευρώ σε τροχαίο υλικό προτίθεται να πραγματοποιήσει τα επόμενα έτη ο ιταλικός όμιλος Ferrovie dello Stato, προκειμένου να αναβαθμίσει τις υπηρεσίες της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Ταυτόχρονα οι ιταλικοί σιδηρόδρομοι σκοπεύουν να βελτιώσουν σημαντικά τη λειτουργία της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, με τη χρήση νέων τεχνολογιών σε ό,τι αφορά την έκδοση εισιτηρίων αλλά και την ενημέρωση του επιβατικού κοινού σε πραγματικό χρόνο. Αυτό ανέφερε χθες ο διευθύνων σύμβουλος της Ferrovie dello Stato Italiane Group, Renato Mazzoncini, μετά την υπογραφή της σύμβασης πώλησης του 100% της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στη Ferrovie dello Stato Italiane SpA, έναντι συνολικού τιμήματος 45 εκατ. ευρώ.
Την πρώτη θέση, μεταξύ των χρηματιστηριακών εταιρειών, κατέκτησε για 8η συνεχή χρονιά η Eurobank Equities ΑΕΠΕΥ, σημειώνοντας μερίδιο 15,02% ως προς τους όγκους συναλλαγών στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Συγκεκριμένα, η εταιρεία απέσπασε, χάρη στις επιδόσεις του 2016, μία σειρά τίτλων, όπως:
- Καλύτερης Χρηματιστηριακής για την Ελληνική αγορά,
- Καλύτερου Τμήματος Ανάλυσης για την Ελλάδα,
- Καλύτερου Αναλυτή για την Ελλάδα, καθώς και
- Δεύτερου Καλύτερου Τμήματος Πωλήσεων Διεθνών Θεσμικών Επενδυτών για την Ελληνική αγορά.
Ειδήσεις από το εξωτερικό
Να μην προσπαθήσει να προσελκύσει επενδύσεις, μέσω της μείωσης των φορολογικών συντελεστών, κάλεσε τη Βρετανία ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, στο περιθώριο των εργασιών του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF), στο Νταβός.
«Οι χώρες των G20 έχουν συμφωνήσει να μην προχωρήσουν σε τέτοιους είδους αποφάσεις και επομένως, το ίδιο περιμένω να πράξει και η Βρετανία» εξήγησε χαρακτηριστικά. Ο ίδιος διαβεβαίωσε παράλληλα, πως «κανένας δεν θέλει να τιμωρήσει τη Βρετανία» και πως «θα κάνουμε το καλύτερο για να έχουμε στενές σχέσεις».
«Δεν βλέπουμε κανένας κρατικό χρέος ως μη βιώσιμο» ήταν το σχόλιο του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Μάριο Ντράγκι, για την Ελλάδα, κατά τη διάρκεια της σημερινής συνέντευξης Τύπου, στη Φρανκφούρτη.
Ο ίδιος δεν θέλησε να κάνει κάποιον σχολιασμό επί των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων για τη β’ αξιολόγηση και αρκέστηκε στο να δηλώσει πως «η ΕΚΤ έχει αποδείξει πως δρα πάντα ως ανεξάρτητη».
Νέα μείωση εμφάνισε ο αριθμός των αιτήσεων επιδόματος ανεργίας στις ΗΠΑ, καθώς την προηγούμενη εβδομάδα (8 - 14 Ιανουαρίου) υποχώρησε κατά 15.000 σε 234.000, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 ετών. Οι αναλυτές ανέμεναν μικρή υποχώρηση των αιτήσεων κατά 4.000 σε 245.000. Οι νέες αιτήσεις διατηρήθηκαν κάτω του ψυχολογικού ορίου των 300.000 για 98η συνεχόμενη εβδομάδα, σημειώνοντας το μεγαλύτερο σερί από το 1970. Την ίδια ώρα, ο μέσος όρος των τελευταίων τεσσάρων εβδομάδων μειώθηκε κατά 10.250, σε 246.750 αιτήσεις.
Αμετάβλητα, όπως και αναμενόταν, παρέμειναν τα επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κατόπιν της σημερινής συνεδρίασης της εκτελεστικής επιτροπής. Η κεντρική τράπεζα διατήρησε το κύριο επιτόκιο αναχρηματοδότησης στο 0%, το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 0,25% και το επιτόκιο καταθέσεων στο -0,40%. «Αναμένουμε ότι τα επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα τρέχοντα ή χαμηλότερα επίπεδα για μακρά περίοδο» αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση.
Ψήφο εμπιστοσύνης προς το Σίτι χαρακτήρισε ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου, Τζον Χούρικαν, την είσοδο της κυπριακής μετοχής στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου. «Το Σίτι παραμένει το σωστό μέρος για τη μετοχή της τράπεζας» ανέφερε ο επικεφαλής της Τρ. Κύπρου, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters, εκτιμώντας ότι η απόφαση της διοίκησης θα συνδράμει στην προσπάθεια προσέλκυσης μακροπρόθεσμων επενδυτών.
Σημαντική αύξηση εμφάνισε ο δείκτης τιμών κατοικιών στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat για το γ’ τρίμηνο του 2016.
Συγκεκριμένα, παρουσίασε άνοδο κατά 3,4% έναντι του του γ’ τριμήνου του 2015 και κατά 1,3% έναντι του β’ τριμήνου του 2016.
Στην Ε.Ε. παράλληλα, ο σχετικός δείκτης ενισχύθηκε κατά 4,3% και κατά 1,5% αντίστοιχα. Η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση κατεγράφη στην Ουγγαρία (11,6%) και τη Λετονία (10,8%), ενώ η υψηλότερη μείωση στην Κύπρο (3,3%) και την Ιταλία (0,9%).
Εν αναμονή των πρώτων αποτελεσμάτων της συμφωνίας του ΟΠΕΚ για τη μείωση της παγκόσμιας παραγωγής βρίσκεται η αγορά του πετρελαίου, σύμφωνα με τη μηνιαία έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ). «Η συμφωνία βρίσκεται σε δοκιμαστική περίοδο» επισημαίνει ο ΙΕΑ, διευκρινίζοντας πως «είναι νωρίς για να κρίνουμε τον βαθμό συμμόρφωσης των πετρελαιοπαραγωγών χωρών με τoυς όρους του deal». Τον Νοέμβριο, οι χώρες - μέλη του ΟΠΕΚ συμφώνησαν στη μείωση της παραγωγής κατά 1,2 εκατ. βαρέλια σε 32,5 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Στην προσπάθεια συρρίκνωσης της παραγωγής θα συμμετάσχουν ακόμη 11 χώρες, μεταξύ των οποίων η Ρωσία και το Μεξικό, με 558.000 βαρέλια.