Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Σε νέα φάση με καινούργιους «παίχτες» και υπηρεσίες εισέρχεται η αγορά της συνδρομητικής τηλεόρασης, σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία η διείσδυση σημειώνει ελάχιστη μεταβολή (στοιχεία 2016 σε σχέση με 2015) δείχνοντας, τουλάχιστον προς το παρόν, σημάδια κόπωσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», τα τέσσερα τηλεοπτικά κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας που λειτουργούν απρόσκοπτα, Αντέννα, Alpha, Skai και Star, σχεδιάζουν, στο πλαίσιο της Digea, την είσοδό τους και στις συνδρομητικές υπηρεσίες, με μια νέα επένδυση της τάξης των 30 εκατ. ευρώ, ενώ για τις υφιστάμενες δύο μεγάλες συνδρομητικές πλατφόρμες, Cosmote TV και Forthnet, το παιχνίδι στην παρούσα συγκυρία μετατοπίζεται εκτός από το ίδιο το περιεχόμενο, στην εξέλιξη των υπηρεσιών. Παράλληλα τις υπηρεσίες περιεχομένου σκοπεύουν να ενισχύουν περαιτέρω οι Vodafone και Wind στη λογική πώλησης των υπηρεσιών τους ως ένα ολοκληρωμένο πακέτο.
Ειδικότερα, τα τέσσερα προαναφερόμενα κανάλια (για το Mega δεν μπορεί να γίνει λόγος μέχρι να βρεθεί λύση στα μεγάλα χρέη που έχει συσσωρεύσει) σχεδιάζουν ουσιαστικά να προχωρήσουν στο επόμενο τεχνολογικό βήμα που επιβάλλουν οι εξελίξεις στον τρόπο θέασης με την ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιακών δικτύων νέας γενιάς. Μελετάνε συγκεκριμένα τη δημιουργία μιας κοινής συνδρομητικής πλατφόρμας η οποία θα περιλαμβάνει τη συμβατική τηλεόραση - αυτή που έχουμε σήμερα (linear πρόγραμμα) και τηλεόραση on demand (πρόγραμμα κατά παραγγελία, σαν αυτό που προσφέρει η netflix, amazon κ.λπ.).
Η διανομή του περιεχομένου
Η διανομή του περιεχομένου θα γίνεται με υβριδικό τρόπο, δηλαδή ένα μέρος του μέσω του διαδικτύου (over the top) και άλλο μέσω του επίγειου ψηφιακού συστήματος (digital terrestrial). Για τις ανάγκες του σχεδιασμού αυτού έχουν πραγματοποιηθεί επαφές με εταιρείες όπως η PCCW Global, βραχίονας των διεθνών δραστηριοτήτων της Hong Kong Telecom (HKT), κορυφαίου παρόχου τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών του Χονγκ Κονγκ που δραστηριοποιείται και στην Ελλάδα, αλλά και με εγχώριους παρόχους τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών.
Η συνεργασία με εταιρείες τηλεπικοινωνιών
Βάσει πληροφοριών και εκτιμήσεων το αν θα συνεργαστούν περαιτέρω οι τηλεοπτικοί σταθμοί με τις τηλεπικοινωνιακές εταιρείες είναι ανοιχτό. Στην περίπτωση του νέου εγχειρήματός τους για συνδρομητική πλατφόρμα τα τηλεοπτικά κανάλια θα επιδιώξουν να διατηρήσουν τα ίδια τον πελάτη - καταναλωτή και πιθανότατα θα χρειασθεί να διαμορφωθούν νέες εμπορικές συμφωνίες με τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους.
Όπως εκτιμάται οι προαναφερόμενες αποφάσεις της Digea έχουν επηρεαστεί και από τις εξελίξεις που σημειώνονται στο μέτωπο της αδειοδότησης των τηλεοπτικών σταθμών και σε κάθε περίπτωση θα συνυπολογιστούν οι νεότερες αποφάσεις της κυβέρνησης και του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Σημειώνεται ότι επίκειται μια νέα αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης και καναλιών με δεδομένο ότι πρόθεση του υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης Νίκου Παππά είναι να φέρει ρύθμιση με την οποία τα τηλεοπτικά κανάλια θα πληρώσουν ετήσια τέλη που θα αντιστοιχούν αναλογικά στο ποσό που θα πλήρωναν οι τηλεοπτικοί σταθμοί αν δεν ακυρωνόταν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) ο διαγωνισμός για τις τηλεοπτικές άδειες (250 εκατ. ευρώ).
Αλλαγή τρόπου θέασης
Ωστόσο, αυτό που κυρίως αλλάζει άρδην την αγορά του περιεχομένου είναι ο τρόπος θέασης που γίνεται ολοένα και πιο προσωπικός. Οι νέες γενιές στην πλειοψηφία τους δεν παρακολουθούν παραδοσιακή τηλεόραση και η παγκόσμια τάση είναι το κάθε είδους περιεχόμενο να «μετακομίζει» από την τηλεόραση στις κινητές συσκευές και κυρίως προς τα smartphones.
Την παγκόσμια τάση ακολουθεί και ο καταναλωτής στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ετήσιας έρευνας Ericsson ConsumerLab TV & Media Report για την ελληνική αγορά το ποσοστό χρόνου που αφιερώνεται στην παρακολούθηση τηλεόρασης και βίντεο μέσω κινητών συσκευών στους έφηβους (16 - 19 ετών) φθάνει το 63%. Βάσει της ίδια έρευνας για το σύνολο των καταναλωτών η χρήση του video on demand αγγίζει το 42% (όσο και το παγκόσμιο ποσοστό) με 34 ώρες κατά μέσο όρο την εβδομάδα, στους millennials (ηλικίες 16-34) φτάνει το 52%, ενώ το αντίστοιχο παγκόσμιο ποσοστό είναι 50%. Επίσης 53% των τηλεθεατών στην Ελλάδα παρακολουθεί YouTube σε καθημερινή βάση. Εκτιμήσεις αναφέρουν ότι μέχρι το 2020 περίπου το μισό του χρόνου θέασης παγκοσμίως θα γίνεται μέσω κινητών συσκευών και το ήμισυ της προβολής θα αφορά σε υπηρεσίες περιεχομένου on demand. Όλα τα παραπάνω στο μεταξύ αλλάζουν ριζικά και την αγορά της διαφήμισης, που επίσης καλείται να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.
Οι τηλεπικοινωνιακές εταιρείες
Αντίστοιχος προβληματισμός και ενδιαφέρον για την περαιτέρω ανάπτυξη των υπηρεσιών περιεχομένου υπάρχει και στις Vodafone και Wind που ανταγωνίζονται τον ΟΤΕ, ο οποίος έχει καταφέρει να ενισχύσει τη συνδρομητική του βάση στη σταθερή τηλεφωνία με όπλο τα «πακέτα» υπηρεσιών που περιλαμβάνουν και τηλεοπτικό περιεχόμενο.
Άλλωστε ο βασικότερος λόγος που οι δύο προαναφερόμενες εταιρείες διατηρούν το όποιο ενδιαφέρον για τη Forthnet είναι η τηλεοπτική της πλατφόρμα. Η Vodafone διαθέτει υπηρεσίες τηλεόρασης, χωρίς ακόμα να ανακοινώνει τους συνδρομητές της που κάνουν χρήση, δείγμα ότι δεν βρίσκεται εκεί που επιθυμεί. Ζητούμενο γι’ αυτήν είναι το δημοφιλές περιεχόμενο ή με άλλα λόγια το αθλητικό περιεχόμενο που σήμερα μεταδίδεται αποκλειστικά, κυρίως στις δύο μεγαλύτερες συνδρομητικές τηλεοράσεις, που έχουν αποκτήσει τα δικαιώματα έναντι υψηλού τιμήματος που προκύπτει από διαγωνιστικές διαδικασίες.
Όπως λέγεται από στελέχη της τηλεπικοινωνιακής εταιρείας θα μπορούσε να εφαρμοστεί και ένα άλλο μοντέλο, αυτό της μη αποκλειστικής μετάδοσης του αθλητικού περιεχομένου, χωρίς οι ενδιαφερόμενοι να χάνουν έσοδα. Με άλλα λόγια η συζήτηση, που προς το παρόν γίνεται σε ένα πρώτο επίπεδο, είναι για το ίδιο περιεχόμενο να πληρώνουν και να έχουν πρόσβαση όλες οι συνδρομητικές πλατφόρμες βάσει ενδεδειγμένων εμπορικών συμφωνιών.
Σημαντική ανάπτυξη
Στο τέλος του 2016 η COSMOTE TV, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία και πληροφορίες, είχε περίπου 500.000 συνδρομητές και ως εκ τούτου ξεπέρασε σε αριθμό συνδρομητών τη Nova.
Συνολικά η συνδρομητική τηλεόραση αναπτύχθηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια (με εξαίρεση το 2016), παρά την οικονομική κρίση, αυξάνοντας τη διείσδυση (στα νοικοκυριά) από 11% το 2011 στο 25%. Το μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξης αυτής το «εισέπραξε» η COSMOTE TV, που από τις 50 χιλιάδες συνδρομητές πριν από 5 χρόνια όταν ξεκίνησε, σήμερα έχει φθάσει το μισό εκατομμύριο. Το 2017 εκτιμάται ότι θα επικρατήσει στασιμότητα στην αγορά της συνδρομητικής τηλεόρασης και η όποια περαιτέρω ανάπτυξη στα έσοδα θα προέλθει από τις υπηρεσίες και τη βελτίωση της εμπειρίας του πελάτη.
Σύμφωνα με πληροφορίες στο στρατόπεδο της COSMOTE TV σχεδιάζονται αναβαθμίσεις στις υφιστάμενες υπηρεσίες (COSMOTE TV GO, REPLAY TV, Cinema on Demand, TV PLUS κ.λπ.) όπως διάθεση multi - room (η δυνατότητα να βλέπεις διαφορετικά κανάλια σε ξεχωριστές τηλεοράσεις) για τους δορυφορικούς συνδρομητές, Wifi connectivity για τους αποκωδικοποιητές COSMOTE TV, Companion devices για tablets και smartphones, ενώ στόχος είναι να διατεθούν αυτόνομα οι on-the-go υπηρεσίες. Σημειώνεται ότι ήδη πάνω από 250 συνδρομητές της COSMOTE TV είναι υβριδικοί και ο αριθμός αυτός μεγαλώνει γρήγορα.
Στο ίδιο μήκος κινείται και η Nova, η οποία σήμερα διαθέτει μεταξύ άλλων υπηρεσίες On Demand, Nova GO και Nova Multiview (δυο προγράμματα Νova σε δυο τηλεοράσεις ανεξάρτητα και ταυτόχρονα). Είναι προφανές πως η εξέλιξη της Nova συνδέεται με τις γενικότερες εξελίξεις στη Forthnet καθώς για οποιαδήποτε περαιτέρω ανάπτυξη χρειάζονται και τα ανάλογα κονδύλια. Πιθανότατα η Nova να μην έχανε συνδρομητές τα τελευταία χρόνια, παρά την εμφάνιση ισχυρού ανταγωνιστή, αν είχε τη δυνατότητα να υλοποιήσει μεγαλύτερες επενδύσεις. Η εκτίμηση είναι πως θα παρέλθει ένα χρονικό διάστημα έως ότου οι καταναλωτές «εκπαιδευτούν» στη χρήση των νέων υπηρεσιών και δεν αποκλείεται στη συνέχεια με την είσοδο και άλλων «παιχτών» να παρατηρηθεί μια δεύτερη περίοδος σημαντικής ανάπτυξης της αγοράς της συνδρομητικής τηλεόρασης.
