Από την έντυπη έκδοση
Της Άννας Δόγα
[email protected]
Κατά περίπου 2 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι αυξήθηκαν οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες τον Δεκέμβριο για λόγους συγκυριακούς, όπως συμβαίνει παραδοσιακά στα τέλη κάθε έτους, ενώ ακόμη μισό δισ. ευρώ μπήκε στο σύστημα τον Νοέμβριο, σύμφωνα με υπολογισμούς των τραπεζών.
Από τα 123,4 δισ. ευρώ των ιδιωτικών καταθέσεων στο τέλος του 2015, η φετινή χρονιά θα κλείσει στο επίπεδο των 127 δισ. ευρώ, με μια ανοδική πορεία που πάντως δεν είναι ικανοποιητική αφού το σύστημα έχει υποστεί μεγάλες απώλειες, ενώ για την αποκατάσταση της ρευστότητας θα χρειαστούν πιο θεαματικές κινήσεις.
Η διατήρηση της αβεβαιότητας στο μέτωπο της αξιολόγησης, οι παλινωδίες που καταγράφονται στις σχέσεις με τους δανειστές, μια υφέρπουσα φιλολογία περί εκλογών δεν βοηθά και, όπως τονίζουν τραπεζίτες, ανακόπτει τις ενδείξεις βελτίωσης που διαφάνηκε μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης και τη χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών.
Η συγκυριακή άνοδος του Δεκεμβρίου και η αύξηση τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο δεν επιτρέπουν αισιόδοξες εκτιμήσεις. Είναι ενδεικτικό ότι τέσσερις μήνες μετά τη χαλάρωση των capital controls, «μπαινοβγαίνουν» στο τραπεζικό σύστημα ως νέο χρήμα περί τα 6 δισ. ευρώ, χωρίς όμως να ενισχύεται η καταθετική βάση, αφού τα ποσά αυτά ανακυκλώνονται.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζιτών, πρόκειται κυρίως για μετρητά που έχουν αποσύρει από τις τράπεζες οι καταναλωτές και τα έχουν χρησιμοποιήσει στις συναλλαγές τους και στη συνέχεια οι επιχειρήσεις τα επανακαταθέτουν ως νέο χρήμα.
Μόνο η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης θα έχει αποτελέσματα και στη ρευστότητα των τραπεζών, σύμφωνα με τους τραπεζίτες, που διαπιστώνουν ότι η χώρα φαίνεται να πηγαίνει με ένα βήμα μπροστά και δύο πίσω, κάτι που εισπράττουν οι πολίτες που προτιμούν την ασφάλεια του στρώματος και του σεντουκιού για τα χρήματά τους.
Θετικός ο ρυθμός μεταβολής
Οι ιδιωτικές καταθέσεις από το τέλος του περασμένου έτους και ειδικότερα από το δεύτερο τρίμηνο του 2016 σημειώνουν πάντως ολοένα και βελτιούμενο ετήσιο ρυθμό μεταβολής.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δωδεκάμηνος ρυθμός μείωσης από 23,5% στο τέλος του Δεκεμβρίου 2015 περιορίσθηκε σταδιακά στο 9% και 6,1% στα τέλη του Απριλίου και Μαΐου 2016 και έλαβε θετικό πρόσημο 0,5% στο τέλος του Ιουνίου, ακόμα μεγαλύτερο στο τέλος του Ιουλίου και περισσότερο του Αυγούστου (+1,7% και +2,4% αντίστοιχο), ενώ τον Σεπτέμβριο αυξήθηκαν κατά 1,6%.
Τον Οκτώβριο, οπότε και τα τελευταία επίσημα στοιχεία, οι ιδιωτικές αυξήθηκαν κατά 2,9% σε δωδεκάμηνο ρυθμό, λόγω της αύξησης κατά 1,7% των καταθέσεων των νοικοκυριών και κατά 9,2% των επιχειρήσεων.
Οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα σε μηνιαίες συναλλαγές αυξήθηκαν τον Οκτώβριο κατά 1,16 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα το υπόλοιπο των ιδιωτικών καταθέσεων να αυξηθεί σε 124,632 δισ. ευρώ στο τέλος του Οκτωβρίου, από 123,472 δισ. ευρώ στο τέλος του Σεπτεμβρίου και 121,08 δισ. ευρώ στο τέλος του Οκτωβρίου του 2015.
Η αύξηση των καταθέσεων του Οκτωβρίου προήλθε κυρίως από την αύξηση των καταθέσεων των νοικοκυριών κατά 729 εκατ. ευρώ και των επιχειρήσεων κατά 431 εκατ. ευρώ. Στα νοικοκυριά, η αύξηση οφείλεται στην ενίσχυση των καταθέσεων προθεσμίας κατά 345 εκατ. ευρώ σε μηνιαία βάση, σε συνδυασμό με την αύξηση κατά 439 εκατ. ευρώ των καταθέσεων ταμιευτηρίου και της προθεσμίας κατά 345 εκατ. ευρώ.
Οι συνολικές ιδιωτικές καταθέσεις του Οκτωβρίου των 124,6 δισ. ευρώ υπολείπονται κατά 113,2 δισ. ευρώ έναντι του μέγιστου υπολοίπου καταθέσεων ιδιωτών των 237,8 δισ. ευρώ που παρατηρήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2009.
Το σύνολο των καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα που περιλαμβάνει εκτός των καταθέσεων των ιδιωτών και τις καταθέσεις της γενικής κυβέρνησης και των κατοίκων εξωτερικού αυξάνεται αισθητά κατά 2,7% σε ετήσια βάση, από 139,6 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2015 στα 143,4 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2016.
