Από την έντυπη έκδοση
Των Σοφίας Εμμανουήλ και Λέττας Καλαμαρά
Η έλλειψη ρευστού και εμπιστοσύνης -λόγω υπερφορολόγησης και αδυναμίας του κράτους να «πληρώσει», ανταποκρινόμενο στις υποχρεώσεις του προς πολίτες και επιχειρήσεις- επηρεάζει το καταναλωτικό κλίμα της εορταστικής περιόδου, καθώς «βαραίνει» την ψυχολογία των Ελλήνων, οι οποίοι καλούνται να γιορτάσουν για 8η χρονιά Χριστούγεννα με… ύφεση.
Οι πολίτες υπολογίζουν σε τι βαθμό θα καταφέρουν να τακτοποιήσουν συσσωρευμένες υποχρεώσεις μηνών (ορισμένοι εκ των οποίων θα τα καταφέρουν με τον 14ο μισθό), εξοικονομώντας ταυτόχρονα κάποια χρήματα για τα δώρα των γιορτών, ενώ οι επιχειρηματίες μετρούν τις αντοχές τους, καθώς αντιμετωπίζουν μια τάση κάμψης της καταναλωτικής κίνησης από τον Σεπτέμβριο.
Οι εκπτώσεις και οι προωθητικές ενέργειες των λιανεμπόρων κατά το προηγούμενο διάστημα προσέλκυσαν το καταναλωτικό κοινό, ωστόσο η έλλειψη ρευστότητας λόγω των αυξημένων μέτρων και η αύξηση της αβεβαιότητας στο περιβάλλον, με τις διαπραγματεύσεις κυβέρνησης - θεσμών να γίνονται σε ρυθμούς σκληρού ροκ, δεν ευνοούν τον συντονισμό εορταστικού και αγοραστικού κλίματος.
Ακόμη και οι μεγάλοι παίκτες της αγοράς (που βλέπουν το τρέχον δίμηνο τις πωλήσεις τους να κινούνται ανοδικά ή σταθεροποιητικά σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι) εμφανίζονται προβληματισμένοι με τις εξελίξεις, καθώς -όπως επισημαίνουν στη «N»- αν και οι συνθήκες θεωρητικά ευνοούν την ενίσχυση των μεριδίων τους έναντι των μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων, η παγίωση του αρνητικού κλίματος εγκυμονεί κινδύνους. Η πίτα συρρικνώνεται δραματικά και τα περιθώρια «ασφαλείας» στενεύουν για όλους…
Η Black Friday
Οι ενέργειες marketing που συνόδευσαν την Black Friday -ημέρα που φαίνεται να γίνεται θεσμός από φέτος και στη χώρα μας- δεν κεφαλαιοποιήθηκαν σύμφωνα με τις προσδοκίες. Οι επιχειρηματίες δεν δείχνουν ικανοποιημένοι, καθώς ακόμη και στις περιπτώσεις εταιρειών που σημείωσαν αύξηση πωλήσεων τον Νοέμβριο συγκριτικά με τον αντίστοιχο περσινό μήνα, οι προσφορές -σε ορισμένους κωδικούς κάτω του κόστους- είχαν ως αποτέλεσμα συρρίκνωση των περιθωρίων κέρδους.
Ακόμη και η κατηγορία των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, που ευνοήθηκε περισσότερο κατά την Black Friday -με ορισμένα καταστήματα να βλέπουν τις πωλήσεις τους ακόμη και 5 φορές πάνω από τις πωλήσεις μιας συνηθισμένης ημέρας-, επί της ουσίας ισοσκέλισε την απόδοση άλλων ημερών με χαμηλότερες πωλήσεις, αλλά καλύτερο margin.
Επίσης, εν όψει της Παρασκευής 25 Νοεμβρίου και με την προσδοκία να αποκτήσουν κάποια από τα είδη που προσφέρονταν σε τιμές ευκαιρίας, οι καταναλωτές δεν βγήκαν για ψώνια τις προηγούμενες ημέρες, από τη Δευτέρα μέχρι την Πέμπτη. Επομένως στις περισσότερες περιπτώσεις οι λιανέμποροι δεν είδαν τις πωλήσεις της συγκεκριμένης εβδομάδας να «απογειώνονται» μόνο και μόνο επειδή την Παρασκευή πολλαπλασιάστηκε ο κόσμος που μπήκε στα καταστήματά τους.
Το βέβαιο είναι ότι οι επιχειρηματίες, που είχαν στόχο να αναθερμάνουν την αγοραστική κίνηση εν όψει Χριστουγέννων, πέτυχαν τον στόχο τους, ωστόσο στο τέλος της μέρας το ταμείο δεν κάλυπτε στο 100% τις υποχρεώσεις τους… Εξάλλου, η καταναλωτική κίνηση της Black Friday τους στέρησε πωλήσεις της εορταστικής περιόδου κυρίως σε είδη που προσφέρθηκαν τη συγκεκριμένη ημέρα σε πολύ χαμηλές τιμές, όπως παρατηρούν προμηθευτές.
Εν τέλει, αν και οι εταιρείες σχεδιάζουν να υιοθετήσουν τον ξενόφερτο θεσμό και να προετοιμαστούν ακόμη καλύτερα από του χρόνου, είναι σαφές ότι στη χώρα μας η Black Friday δεν αποτελεί εφαλτήριο για τις αγορές των επόμενων ημερών, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες, καθώς αποσπά μερίδιο τζίρου από τις ημέρες των γιορτών - κι αυτό συμβαίνει εξαιτίας της έλλειψης ρευστότητας και της παρατεταμένης ύφεσης που τείνει να εδραιώσει στην αγορά κλίμα κακής ψυχολογίας.
Έτσι για το επόμενο διάστημα -το οποίο κρίνεται καθοριστικό για το κλείσιμο της χρονιάς, καθώς παραδοσιακά όλος ο Δεκέμβριος είναι καλός μήνας για αγορές- οι ελπίδες για βελτίωση του κλίματος εξανεμίζονται όσο δεν προκύπτει κάποιο καλό νέο στην ειδησεογραφία, το οποίο να τονώσει την ψυχολογία πολιτών και καταναλωτών. Τέλος, το δε Δώρο των Χριστουγέννων, η προθεσμία καταβολής του οποίου εξέπνευσε χθες, αναμένεται να εξανεμιστεί από τους περισσότερους πολίτες σε οικονομικές υποχρεώσεις και προσιτής αξίας δώρα.
Πτωτικός Δεκέμβριος
Ο Δεκέμβριος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις επιχειρηματιών, είναι πτωτικός. Αν και αποτελεί συνέχεια ενός σχετικά καλού Νοεμβρίου, λόγω της περιόδου των εκπτώσεων και των προσφορών, έχει να συγκριθεί με μια σχετικά καλή βάση, τον Δεκέμβριο του 2015, που κατά κοινή ομολογία ήταν ένας καλός μήνας στο τέλος μιας χρονιάς με έντονες προκλήσεις (εκλογές, δημοψήφισμα, capital controls κ.ο.κ.).
