Με μικρά βήματα η FED αυξάνει το βασικό επιτόκιο στις ΗΠΑ. Οι αγορές πανηγυρίζουν τις υποσχέσεις Τραμπ. Όμως το θετικό κλίμα ενδέχεται να αντιστραφεί. Αποτελεί υπόδειγμα για την ΕΚΤ η πολιτική Γέλεν;
H Αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα (FED) αύξησε, όπως αναμενόταν, κατά 0,25% το βασικό επιτόκιο, το οποίο κυμαίνεται πλέον μεταξύ 0,5% και 0,75%. Παράλληλα η επικεφαλής της FED Τζάνετ Γέλεν άφησε να εννοηθεί ότι θα προχωρήσει σε τρεις ακόμα προσαρμογές επιτοκίων μέσα στη νέα χρονιά.
Προφανώς η FED θα πρέπει πρώτα να αξιολογήσει την εφαρμογή του οικονομικού προγράμματος («Trumponomic») που εξήγγειλε ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλτ Τραμπ. Γεγονός πάντως είναι ότι για την επένδυση ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων σε έργα υποδομής και τη δημιουργία εκατομμυρίων θέσεων εργασίας ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ θα πρέπει να διογκώσει το δημόσιο χρέος-ρεκόρ του προκατόχου του Μπάρακ Ομπάμα.
Σε περίπτωση που η FED συνεχίσει να αυξάνει σταδιακά το βασικό επιτόκιο τότε η ισοτιμία ευρώ δολαρίου θα εξισωθεί γρήγορα. Ήδη για ένα δολάριο απαιτούνται 1,05 δολάρια. Παράλληλα θα δούμε τα επιτόκια των αμερικανικών ομολόγων να αυξάνονται και κατά συνέπεια την ελκυστικότητα των μετοχών για τους επενδυτές να μειώνεται.
Υπέρ της κίνησης Γέλεν γερμανοί οικονομολόγοι
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της γερμανικής τράπεζας Targobank Ότμαρ Λανγκ εκτιμά ότι η εκτόξευση των χρηματαγορών τις τελευταίες μέρες αντικατοπτρίζει τις προσδοκίες των επενδυτών για μια πολιτική Ντόναλτ Τραμπ που θα ευνοεί τις αμερικανικές επιχειρήσεις. Κανείς όμως δεν υπολογίζει ότι θα πρέπει να γίνουν κάποια στιγμή «εκπτώσεις» στις υψηλές προσδοκίες, πιστεύει ο Γερμανός οικονομολόγος, ο οποίος αναμένει εντός του 2017 πτώση στις αξίες των μετοχών τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε άλλες χώρες.
Οι περισσότεροι Γερμανοί οικονομολόγοι χαιρετίζουν την απόφαση της FED κάνοντας λόγο για επιστροφή στην ομαλότητα. Ο επικεφαλής του οικονομικού ινστιτούτου του Μονάχου (ifo) Κλέμενς Φουστ χαρακτηρίζει μάλιστα την απόφαση της Τζάνετ Γέλεν ως βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση λέγοντας ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ αυξάνεται και κατά συνέπεια θα πρέπει να γίνουν διορθωτικές κινήσεις στην νομισματική πολιτική. Κατά την άποψη του επικεφαλής οικονομολόγου του Συνδέσμου του Γερμανικού Ασφαλιστικού Κλάδου Κλάους Βίνερ η αύξηση των επιτοκίων έπρεπε να είχε γίνει εδώ και καιρό, μιας και τα αρνητικά επιτόκια, από την περίοδο της οικονομικής κρίσης, δεν είναι πλέον αναγκαία.
Υπόδειγμα για την ΕΚΤ η πολιτική της FED;
Μένει το ερώτημα για πόσον καιρό ακόμα η ΕΚΤ θα συνεχίζει την πολιτική των μηδενικών επιτοκίων και της μαζικής αγοράς ομολόγων την ώρα που στη απέναντι πλευρά του Ατλαντικού τα επιτόκια παίρνουν την ανιούσα. Στόχος της Φρανκφούρτης είναι να συνεχίσει την πολιτική της μέχρι το τέλος του 2017 με στόχο την τόνωση της οικονομίας στην ευρωζώνη. Κατά συνέπεια μια αυστηρότερη νομισματική πολιτική δεν βρίσκεται στα άμεσα σχέδια της ΕΚΤ.
Χαρακτηριστική η δήλωση του επικεφαλής οικονομολόγου της Τράπεζας Πέτερ Πρέτ: «Δεν έχουμε φθάσει ακόμα εκεί». Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ δεν πληρούνται σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης οι προϋποθέσεις για μια τέτοια απόφαση, που είναι σταθερή αγορά εργασίας και πληθωρισμός σε τροχιά ανόδου.
Μόλις την προπερασμένη Πέμπτη η Φραγκφούρτη ανακοίνωνε νέες μαζικές αγορές ομολόγων. Που σημαίνει ότι το βασικό επιτόκιο θα παραμείνει για αρκετό διάστημα ακόμα καθηλωμένο σε μηδενικό επίπεδο. Από την άλλη πλευρά βέβαια υπάρχουν πρώτες ενδείξεις για μια στροφή στην πολιτική των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ κάποια στιγμή στο απώτερο μέλλον.
