Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Αυξημένη είναι πλέον η πιθανότητα εκατομμύρια φορολογούμενοι με πολύ χαμηλά εισοδήματα από τόκους, ενοίκια ή περιστασιακή απασχόληση να κληθούν να πληρώσουν το 2017 υπέρογκα ποσά φόρου εισοδήματος, τα οποία θα υπολογιστούν με 44% επί εξωπραγματικών ποσών τεκμαρτού εισοδήματος που θα τους προσδιορίσουν τα τεκμήρια διαβίωσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», οι δύο πολύ σημαντικές διατάξεις του ν. 4330/2015, με τις οποίες προβλέπεται ευνοϊκός τρόπος φορολόγησης για ορισμένες κατηγορίες οικονομικά αδύναμων φυσικών προσώπων που πιάνονται στα «δίχτυα» των τεκμηρίων διαβίωσης, είναι πολύ πιθανό να μην ισχύσουν το 2017 για τα εισοδήματα του 2016.
Μια τέτοια εξέλιξη θα έχει ως συνέπεια όσοι φορολογούμενοι αποκτήσουν φέτος και εμφανίσουν στις φορολογικές δηλώσεις του επόμενου έτους πενιχρά εισοδήματα από τόκους καταθέσεων ή από ενοίκια ή από περιστασιακή απασχόληση να πιαστούν στις παγίδες των τεκμηρίων διαβίωσης (για τις κατοικίες και τα Ι.Χ. αυτοκίνητα που έχουν χρησιμοποιήσει) και να υπερφορολογηθούν επί εξωπραγματικών τεκμαρτών εισοδημάτων, με συντελεστή 22% από το πρώτο ευρώ και με προκαταβολή φόρου αυξημένη στο 100% του κύριου φόρου, σαν να έχουν κερδοφόρες επιχειρήσεις! Ουσιαστικά για το έτος 2016 όλοι αυτοί οι πολίτες υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να φορολογηθούν με τελικό φορολογικό συντελεστή 44% επί ανύπαρκτων εισοδημάτων! Ειδικότερα, για τα εισοδήματα του 2016 που θα δηλωθούν το 2017:
1) Είναι πολύ πιθανό να καταργηθεί η διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του ν. 4330/2015. Η διάταξη αυτή προβλέπει ότι εφόσον ο φορολογούμενος έχει πραγματικό εισόδημα μόνο από τόκους καταθέσεων ή κι από ακίνητα και εφόσον το τεκμαρτό εισόδημα (το εισόδημα που προκύπτει με βάση τα τεκμήρια) δεν υπερβαίνει τα 9.500 ευρώ, η προστιθέμενη διαφορά εισοδήματος που προκύπτει λόγω της εφαρμογής των τεκμηρίων δεν φορολογείται με την κλίμακα φορολόγησης των εισοδημάτων από επιχειρηματικές δραστηριότητες, στην οποία ισχύει συντελεστής φόρου 22% από το πρώτο ευρώ, αλλά με την ευνοϊκή κλίμακα των μισθωτών και των συνταξιούχων (η οποία προβλέπει αφορολόγητο όριο κλιμακούμενο από 8.636-9.545 ευρώ).
Τυχόν κατάργηση της ευνοϊκής αυτής διάταξης θα έχει ως συνέπεια όσοι φορολογούμενοι δηλώσουν πολύ χαμηλά εισοδήματα προερχόμενα μόνο από τόκους καταθέσεων ή κι από ενοίκια, να φορολογηθούν με την κλίμακα φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών επί τεκμαρτών εισοδημάτων, πολύ υψηλότερων των δηλωθέντων, τα οποία θα προσδιοριστούν με βάση το καθεστώς των τεκμηρίων διαβίωσης. Σε κάθε περίπτωση θα προκύπτει τεκμαρτό φορολογητέο εισόδημα πάνω από το επίπεδο των 4.000 ή ακόμη και πάνω από τα 5.000 ευρώ, το οποίο στη συνέχεια θα φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα με 22% από το πρώτο ευρώ και με προσαύξηση 100% λόγω της επιβολής προκαταβολής φόρου έναντι του επόμενου έτους!
2) Είναι πολύ πιθανό να καταργηθεί και η διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 1 του ν. 4330/2015, η οποία προβλέπει ότι:
α) Όταν το ετήσιο δηλωθέν εισόδημα των φορολογουμένων δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ και εφόσον δεν ασκείται επιχειρηματική δραστηριότητα για την οποία απαιτείται η υποβολή δήλωση έναρξης εργασιών ή εφόσον δεν ασκείται ατομική αγροτική δραστηριότητα, τότε το δηλωθέν εισόδημα και η προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων φορολογούνται με την κλίμακα φόρου εισοδήματος των μισθωτών - συνταξιούχων, στην οποία ισχύει αφορολόγητο όριο κλιμακούμενο από 8.636 έως 9.545 ευρώ.
β) Εάν το δηλωθέν εισόδημα της προηγούμενης παραγράφου υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ, το υπερβάλλον ποσό φορολογείται με την κλίμακα της επιχειρηματικής δραστηριότητας, δηλαδή με 22%.
Η διάταξη αυτή νομοθετήθηκε με σκοπό να χορηγηθούν φορολογικές ελαφρύνσεις σε περιστασιακά και ευκαιριακά απασχολούμενους (σε ανέργους, νοικοκυρές, φοιτητές, συμμετέχοντες σε προγράμματα εργασιακής εμπειρίας κ.λπ.). Οι πολίτες αυτοί συνήθως δεν αποκτούν εισοδήματα πάνω από 6.000 ευρώ τον χρόνο από τις περιστασιακές τους απασχολήσεις.
Τυχόν κατάργηση της διάταξης αυτής θα έχει ως συνέπεια όλοι οι περιστασιακά απασχολούμενοι να φορολογούνται πλέον με βάση την κλίμακα φόρου εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών στην οποία δεν προβλέπεται αφορολόγητο όριο εισοδήματος και να πληρώνουν πλέον φόρο 22%, ο οποίος θα υπολογίζεται ουσιαστικά από το πρώτο ευρώ του εξωπραγματικού τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος που θα τους προσδιορίζει η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων (ΓΓΔΕ), με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης. Στη συνέχεια επί του υπέρογκου κύριου φόρου που θα έχει υπολογιστεί με 22% θα επιβάλλεται και προκαταβολή φόρου με συντελεστή 100%! Δηλαδή, και γι’ αυτούς τους φορολογούμενους η τελική φορολογική επιβάρυνση θα φθάνει το 44% επί των εισοδημάτων που θα προκύπτουν με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης.