Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Το σύνολο της ακίνητης περιουσίας τους, αλλά και τα μετρητά που κατέχουν εκτός τραπεζικού συστήματος, εφόσον υπερβαίνουν τα 15.000 ευρώ, καθώς και κινητά περιουσιακά στοιχεία άνω των 30.000 ευρώ, όπως και μετοχές, ομόλογα, παράγωγα, καταθέσεις και θυρίδες, καλούνται να δηλώσουν στο νέο ηλεκτρονικό πόθεν έσχες οι υπόχρεοι έως και τις 15 Ιανουαρίου 2017. Ο νέος επικαιροποιημένος οδηγός που έχει αναρτηθεί στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Πόθεν και δημοσιεύει σήμερα η «Ν», στο πλαίσιο της πληρέστερης ενημέρωσης των υπόχρεων, δίνει απαντήσεις σε πλήθος ερωτήσεων όσον αφορά την υποβολή της Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης.
1. Πότε ο υπόχρεος υποβάλλει δήλωση της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν.3213/2003 (αρχική δήλωση);
Ο υπόχρεος υποβάλλει αρχική δήλωση περιουσιακής κατάστασης μέσα σε ενενήντα (90) ημέρες από την ημερομηνία απόκτησης, ιδιότητας που τον καθιστά υπόχρεο. Διευκρινίζεται ότι αποτελεί δήλωση αρχικού διορισμού και όχι την πρώτη δήλωση περιουσιακής κατάστασης.
2. Τι περιλαμβάνει η αρχική δήλωση περιουσιακής κατάστασης;
Η αρχική δήλωση περιουσιακής κατάστασης περιλαμβάνει τα υφιστάμενα κατά τον χρόνο υποβολής της περιουσιακά στοιχεία υπόχρεου, συζύγου και των ανήλικων τέκνων αυτών.
3. Πότε ο υπόχρεος υποβάλλει ετήσια δήλωση περιουσιακής κατάστασης (ΔΠΚ);
Ο υπόχρεος υποβάλλει κάθε έτος, εφόσον διατηρεί την ιδιότητά του και για ένα (1) έτος μετά την απώλεια αυτής. Η υποχρέωση υποβολής της ΔΠΚ για ένα (1) έτος μετά την απώλεια της ιδιότητας του υπόχρεου αφορά το αμέσως επόμενο ημερολογιακό έτος, από το έτος απώλειας αυτής. Όσοι άσκησαν καθήκοντα για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα κατά το 2015, θα υποβάλουν ετήσια δήλωση περιουσιακής κατάστασης (το 2016) ακόμη και αν στη συνέχεια απώλεσαν την ιδιότητα που τους καθιστά υπόχρεους υποβολής ΔΠΚ. Ειδικά για τις περιπτώσεις α’ έως ε’ του άρθρ. 1 της παρ. 1 του ν.3213/2003 όπως ισχύει, που αφορούν στους υπόχρεους στην Επιτροπή Ελέγχου Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης, Άρθρου 3Α, η υποχρέωση υφίσταται για τρία (3) έτη μετά την απώλεια της ιδιότητας του υπόχρεου. Τα παραπάνω ισχύουν εκτός αν προβλέπεται διαφορετική περίοδος από ειδική διάταξη νόμου.
4. Τι περιλαμβάνει η ετήσια ΔΠΚ;
Η ετήσια ΔΠΚ περιλαμβάνει τα υφιστάμενα κατά την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους περιουσιακά στοιχεία, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Κατά την υποβολή της ΔΠΚ ο υπόχρεος επικαιροποιεί την περιουσιακή του κατάσταση σε σχέση με την τελευταία (ηλεκτρονικά) υποβληθείσα ΔΠΚ και διατηρεί αναλλοίωτα τα στοιχεία τα οποία δεν έχουν μεταβληθεί. Κατά την πρώτη ηλεκτρονική υποβολή, η ετήσια ΔΠΚ περιλαμβάνει το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων του υπόχρεου και όχι μόνον τις μεταβολές.
5. Καταχωρίζονται περιουσιακά στοιχεία που αποκτούνται και εκποιούνται/διαγράφονται εντός του ιδίου έτους;
Σε περίπτωση απόκτησης και απώλειας οποιουδήποτε εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου, εντός του έτους που αφορά η δήλωση, δηλώνονται και οι δύο μεταβολές. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση απόκτησης και μεταβίβασης, εντός του έτους που αφορά η δήλωση, οχημάτων, πλωτών και εναερίων μέσων, καθώς και συμμετοχών σε κάθε είδους εταιρεία.
6. Πρέπει η ΔΠΚ να εγκριθεί και από τον/την σύζυγο του υπόχρεου κατά την υποβολή;
Η ΔΠΚ είναι κοινή για τον υπόχρεο και τον/την σύζυγο. Η ΔΠΚ πρέπει να εγκριθεί/οριστικοποιηθεί και από τον/την σύζυγο του υπόχρεου. Η έγκριση από τον/την σύζυγο γίνεται μετά την οριστικοποίηση της ΔΠΚ από τον υπόχρεο. Ο/Η σύζυγος του υπόχρεου πρέπει να συνδεθεί εκ νέου στο σύστημα, κάνοντας χρήση των προσωπικών κωδικών στο TAXISnet. Σε περίπτωση άρνησης ή αδυναμίας του ή της συζύγου του υπόχρεου να υποβάλει κοινή δήλωση, η δήλωση υποβάλλεται μόνον από τον υπόχρεο, ο οποίος οφείλει να αναφέρει συγχρόνως στις παρατηρήσεις του συστήματος, το γεγονός της άρνησης ή αδυναμίας έγκρισης από τον/την σύζυγο, σε ένα από τα διαθέσιμα πεδία οποιασδήποτε καρτέλας περιουσιακού στοιχείου.
7. Μετά την οριστικοποίηση της ΔΠΚ και εφόσον διαπιστωθεί από τον υπόχρεο ότι υποβλήθηκαν λάθος στοιχεία, τι ενέργειες πρέπει να γίνουν;
Ελλείψεις ή ανακρίβειες της δήλωσης μπορούν να συμπληρωθούν αυθορμήτως από τον υπόχρεο εντός μηνός από την υποβολή της δήλωσης, βάσει της παρ. 4, του αρθρ. 2, του ν. 3213/2003 (Α’ 309/2003).
8. Τα στοιχεία που αντλούνται στο σύστημα ΠΟΘΕΝ από το σύστημα TAXIS είναι επαρκή για την πληρότητα της ΔΠΚ;
Όχι. Για τη συμπλήρωση της ΔΠΚ απαιτούνται επιπλέον στοιχεία που αφορούν στην περιουσιακή κατάσταση υπόχρεου, συζύγου και ανήλικων τέκνων (π.χ. κάθε περιουσιακό στοιχείο στο εξωτερικό, εμπράγματα δικαιώματα στην ημεδαπή που δηλώνονται από άλλο ΑΦΜ από αυτό του υπόχρεου και με διακριτούς κωδικούς TAXISnet, μοτοσικλέτες κ.ά.). Ενδεχόμενη διαφοροποίηση των πραγματικών στοιχείων σε σχέση με αυτά που αντλούνται από το σύστημα TAXIS δεν απαλλάσσει τον υπόχρεο από την ευθύνη για την ορθή καταχώρησή τους.
Σε περίπτωση απόκτησης και απώλειας οποιουδήποτε εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου, εντός του έτους που αφορά η δήλωση πόθεν έσχες, δηλώνονται και οι δύο μεταβολές. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση απόκτησης και μεταβίβασης, εντός του έτους που αφορά η δήλωση, οχημάτων, πλωτών και εναέριων μέσων, καθώς και συμμετοχών σε κάθε είδους εταιρεία.
9. Στη ΔΠΚ πρέπει να καταχωρηθούν τα περιουσιακά στοιχεία όλων των τέκνων; Ο υπόχρεος δηλώνει στη ΔΠΚ την περιουσιακή κατάσταση μόνον των ανήλικων τέκνων αυτού και του/της συζύγου.
10. Συμπληρώνονται υποχρεωτικά όλοι οι πίνακες της ΔΠΚ;
Ναι. Οι πίνακες της ΔΠΚ συμπληρώνονται υποχρεωτικά εφόσον ο υπόχρεος έχει στην κατοχή του αντίστοιχα με τους πίνακες περιουσιακά στοιχεία.
11. Πότε ο υπόχρεος επισυνάπτει έγγραφα στην ηλεκτρονική ΔΠΚ;
Τα συνυποβαλλόμενα εκ του νόμου (άρθρ. 2 παρ.1, περ. γ’ του ν. 3213/2003), δεδομένα των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και περιουσιακής κατάστασης, επισυνάπτονται αυτόματα ηλεκτρονικά στην υποβαλλόμενη ΔΠΚ και ως εκ τούτου, ο υπόχρεος κατά την ηλεκτρονική υποβολή δεν χρειάζεται να κάνει οποιαδήποτε σχετική ενέργεια. Οι υπόχρεοι μπορούν να επισυνάπτουν (εφόσον το επιθυμούν) οποιοδήποτε δικαιολογητικό θεωρούν ότι συμβάλλει στην πληρότητα της δήλωσής τους και επιβεβαιώνει την ακρίβεια των στοιχείων που παραθέτουν. Υπόχρεοι που ανήκουν στις κατηγορίες των υποχρεωτικά ελεγχόμενων ιδιοτήτων ή/και σε όσους εμφανισθεί σχετικό μήνυμα στην καρτέλα «Στοιχεία Υπόχρεου» του συστήματος, οφείλουν να επισυνάψουν ηλεκτρονικά, τα δικαιολογητικά που αναφέρονται αναλυτικά σε επόμενη σχετική ερώτηση. Τέλος, όσοι έλαβαν αναδρομικά προηγούμενων ετών, από μισθωτές υπηρεσίες, οφείλουν να επισυνάψουν ηλεκτρονικά τη σχετική βεβαίωση αποδοχών, στην οποία αναγράφονται αναλυτικά τα εισπραχθέντα ποσά αναδρομικών.
12. Πότε υποβάλλεται η Δήλωση Οικονομικών Συμφερόντων (ΔΟΣ);
Η ΔΟΣ υπάρχει σαν ξεχωριστός πίνακας στο σύστημα υποβολής ΔΠΚ. Η ΔΟΣ υποβάλλεται ταυτόχρονα με τη ΔΠΚ.
13. Πώς δηλώνονται τα κοινά περιουσιακά στοιχεία του υπόχρεου με τον/την σύζυγο (π.χ. ακίνητο εξ αδιαιρέτου);
Σε κάθε περίπτωση ακινήτου και όσον αφορά στον υπόχρεο θα πρέπει να καταχωρίζονται στην ίδια εγγραφή/καταχώριση, όλα τα εμπράγματα δικαιώματά του, για το ίδιο ακίνητο και στο ποσοστό που του αναλογεί. Αντίστοιχη ξεχωριστή καταχώριση θα πρέπει να πραγματοποιείται και για το/τη σύζυγο, υπόχρεου προσώπου.
14. Οι αλλαγές που πραγματοποιούν οι υπόχρεοι στα στοιχεία που αντλούνται στο σύστημα ΠΟΘΕΝ από το σύστημα TAXIS, αποθηκεύονται και στα δύο συστήματα;
Όχι. Το σύστημα ΠΟΘΕΝ και το σύστημα TAXIS είναι ανεξάρτητα συστήματα. Διαλειτουργούν μεταξύ τους με τρόπο που να διευκολύνεται ο υπόχρεος στη προσυμπλήρωση της δήλωσης με ατομικά του στοιχεία τα οποία είναι ήδη καταχωρημένα στο TAXIS. Οι αλλαγές που πραγματοποιούνται σε αυτά τα στοιχεία παραμένουν αποθηκευμένα μόνο στο σύστημα ΠΟΘΕΝ.
15. Οι υπόχρεοι με ποιο τρόπο θα γνωρίζουν ότι έχουν υποβάλει ΔΠΚ για ένα συγκεκριμένο έτος;
Υπόχρεοι που έχουν οριστικοποιήσει τη δήλωσή τους μπορούν να βεβαιωθούν ότι αυτή υποβλήθηκε οριστικά και επιτυχώς, επιλέγοντας αρχικά «Προβολή Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης», στη συνέχεια το έτος που τους ενδιαφέρει από τον (πάνω) πίνακα «Τελικές Δηλώσεις» και βλέπουν στον κάτω πίνακα «Τροποποιήσεις» το ιστορικό των Οριστικοποιημένων και Προσωρινά Αποθηκευμένων Δηλώσεων για το έτος επιλογής. Μια δήλωση θεωρείται οριστικοποιημένη όταν αναγράφεται ο σχετικός Αριθμός Δήλωσης και η αντίστοιχη Ημερομηνία Οριστικοποίησης.
16. Υπόχρεοι που έλαβαν, μέσα στο έτος αναφοράς, αναδρομικά από μισθωτές υπηρεσίες προηγούμενων ετών, ποιες πρόσθετες υποχρεώσεις έχουν όσον αφορά στις ετήσιες ΔΠΚ;
Υπόχρεος σε ετήσια ΔΠΚ 2016 (για το φορολογικό έτος 2015), ο οποίος μέσα στο 2015 έλαβε (ατομικά ή οικογενειακά) αναδρομικά από μισθωτές υπηρεσίες για τα φορολογικά έτη 2012, 2013 και 2014, θα δηλώσει στην ετήσια ΔΠΚ 2016 το σύνολο των εσόδων του κατά το 2015, στα οποία θα συμπεριληφθούν, μεταξύ άλλων, και τα εν λόγω αναδρομικά, επιλέγοντας για το ποσό αυτών, την τιμή «αναδρομικά προηγούμενων ετών» στο είδος εσόδου. Επιπρόσθετα, οφείλει να επισυνάψει ηλεκτρονικά κατά την υποβολή της ΔΠΚ, τη σχετική ετήσια βεβαίωση αποδοχών, στην οποία αναφέρονται αναλυτικά τα αναδρομικά προηγούμενων ετών. Δεν απαιτείται η επισύναψη των τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (Ε1) προηγούμενων ετών, ούτε η υποβολή τροποποιητικών ΔΠΚ προηγούμενων ετών, εξαιτίας των εν λόγω αναδρομικών.
17. Υπάρχει υποχρέωση για δήλωση τραπεζικών λογαριασμών χωρίς κίνηση, ή/και σχεδόν μηδενικού υπολοίπου; Πώς δηλώνονται οι τραπεζικοί λογαριασμοί όπου υπόχρεος (ή/και σύζυγος, ή/και ανήλικο τέκνο) είναι (συν)δικαιούχοι σε λογαριασμό τρίτου;
Στη ΔΠΚ δηλώνονται όλοι οι τραπεζικοί λογαριασμοί στους οποίους υπόχρεος, σύζυγος και ανήλικα τέκνα αυτών συμπεριλαμβάνονται στη λίστα των δικαιούχων κατά την ημερομηνία αναφοράς της δήλωσης (31/12 στην ετήσια ΔΠΚ και η ημέρα οριστικής υποβολής για την αρχική ΔΠΚ). Στο πεδίο «Δικαιούχος» αναγράφεται το όνομα ενός εκ των ατόμων που υποβάλλουν τη ΔΠΚ (υπόχρεος, σύζυγος, ανήλικο τέκνο) και εμφανίζεται στη λίστα των δικαιούχων του λογαριασμού (ανεξάρτητα αν είναι πρώτο ή τελευταίο όνομα). Από τα check-boxes δικαιούχοι λογαριασμού - κατάθεσης, επιλέγουμε «τρίτοι» και αναγράφουμε το πλήθος των δικαιούχων του λογαριασμού, ως αριθμό, στο επόμενο πεδίο.
Ποιο ιυποβάλλουν δήλωση
Υπόχρεοι σε δήλωση Πόθεν Έσχες είναι γιατροί του ΕΣΥ, δικηγόροι, δημοσιογράφοι, αιρετοί τοπικής αυτοδιοίκησης, πολιτικοί, αστυνομικοί, δικαστές, διαιτητές κ.ά, οι οποίοι καλούνται να δηλώσουν τα έσοδα από κάθε πηγή, τα ακίνητα καθώς και τα εμπράγματα δικαιώματα σε αυτά με ακριβή προσδιορισμό τους, τις μετοχές ημεδαπών και αλλοδαπών εταιρειών, τα ομόλογα και ομολογίες κάθε είδους, τα μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων κάθε είδους και τα παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα κάθε είδους, τις κάθε είδους καταθέσεις όπως και τη μίσθωση θυρίδων σε τράπεζες, τα πλωτά και τα εναέρια μεταφορικά μέσα. Υπενθυμίζεται ότι οι παραβάτες που δεν υποβάλουν δήλωση, ή η δήλωση είναι ανακριβής, θα βρεθούν αντιμέτωποι με διοικητικό πρόστιμο από 150 ως 400 ευρώ.
