Από την έντυπη έκδοση
Συνέντευξη στην Ιουλία Ζαφόλια
[email protected]
Nέα μεθοδολογία στον τρόπο υπολογισμού κλεισίματος των μετοχών, διαφοροποιημένες οι υποχρεώσεις των Ειδικών Διαπραγματευτών ανάλογα με τον τίτλο επί του οποίου θα ασκούν ειδική διαπραγμάτευση, σημαντική τροποποίηση που αφορά την αγορά παραγώγων. Ο επιτελικός διευθυντής Λειτουργιών του Χρηματιστηρίου Δημήτρης Καραϊσκάκης προαναγγέλλει σε συνέντευξή του στη «Ν» την κατηγοριοποίηση των μετοχών και την ισχύ διαφορετικού αλγόριθμου κλεισίματος για κάθε κατηγορία ξεχωριστά.
O κ. Καραϊσκάκης ανακοινώνει επίσης τη συμμετοχή του Χ.Α. στην πρωτοβουλία της EBRD που ακούει στο όνομα See Link και αφορά τη δημιουργία πλατφόρμας διασυνοριακών χρηματιστηριακών συναλλαγών. Μιλάει, τέλος, για τα βήματα που γίνονται σε συνεργασία με τους λοιπούς φορείς για τη δημιουργία μιας ανταγωνιστικής αγοράς ενέργειας.
Εφαρμόστηκε για πρώτη φορά σε δημόσια προσφορά η υπηρεσία του Ηλεκτρονικού Βιβλίου Προσφορών(ΗΒΙΠ). Θα ήθελα να μου πείτε για ποιο λόγο δημιουργήθηκε η ΗΒΙΠ και εάν η πρώτη εφαρμογή κρίθηκε ως επιτυχής.
Η ΗΒΙΠ είναι μία υπηρεσία που υλοποιήσαμε αξιοποιώντας τις εμπειρίες των αναδόχων και του δικτύου μας, προκειμένου να «ψηφιοποιήσουμε», αυτοματοποιήσουμε αν θέλετε, τη διαδικασία των δημόσιων προσφορών αυξάνοντας την πρόσβαση του εκδότη σε δυνητικούς επενδυτές. Αξιοποιούμε έτσι όλο το δίκτυο των μελών του Χ.Α., βελτιώνοντας την ταχύτητα επεξεργασίας και καταχώρισης και δίνοντας και ένα στίγμα μεγαλύτερης διαφάνειας και αξιοπιστίας στην όλη διαδικασία. Η πρώτη εφαρμογή της ΗΒΙΠ, στη δημόσια προσφορά της Housemarket A.E., ήταν απόλυτα επιτυχής καθώς ενεργοποιήθηκε μεγάλος αριθμός ιδιωτών Ελλήνων επενδυτών, από 21 διαφορετικές χρηματιστηριακές εταιρείες.
Πρόσφατα εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αλλαγές στον Κανονισμό Λειτουργίας του Χ.Α. Πού αποσκοπούν οι τροποποιήσεις αυτές;
Πράγματι, έπειτα από μεγάλο διάστημα διαβουλεύσεων υπήρξαν συγκεκριμένες αλλαγές στον Κανονισμό Λειτουργίας του Χρηματιστηρίου. Ένα πρώτο βασικό σημείο που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε είχε να κάνει με την αγορά παραγώγων και ειδικότερα με προϊόντα επί τραπεζικών τίτλων. Η ιδιαιτερότητα των τελευταίων ετών (ανακεφαλαιοποιήσεις, αναστολές για μακρύ διάστημα - bad banks) ανέδειξε ένα σημείο όπου ο κανονισμός μας δεν συνέκλινε με τις διεθνείς πρακτικές: Όταν υπήρχε αναστολή για μεγάλο χρονικό διάστημα και η λήξη του προϊόντος σημειωνόταν εντός του εν λόγω διαστήματος, το προϊόν απλώς «έσβηνε» από το ταμπλό με τιμή αρκετά μακριά από αυτή που έπαιρνε ο τίτλος όταν επανα-διαπραγματευόταν. Έτσι κάθε στρατηγική αντιστάθμισης του κινδύνου παίρνοντας θέση σε παράγωγα καταστρέφονταν. Αυτό που στο εξής προβλέπεται είναι ότι θα μεταφέρεται η ημερομηνία λήξης του παραγώγου τρεις ημέρες μετά την επαναδιαπραγμάτευσή του, ώστε να επιτρέπεται το κλείσιμο θέσεων με ομαλό τρόπο. Αλλαγές θα σημειωθούν και στην ειδική διαπραγμάτευση. Δίνεται πλέον η δυνατότητα κατηγοριοποίησης των μετοχών (π.χ. ανάλογα με τη ρευστότητα) ώστε να διαφοροποιούνται οι υποχρεώσεις των ειδικών διαπραγματευτών σε απόκλιση των προσφορών τους από την τιμή, τις διατιθέμενες ποσότητες κ.λπ.
Σε τι εξυπηρετεί αυτό;
Ο στόχος είναι μέσω μικρότερων spread (την απόσταση δηλαδή της προσφοράς αγοράς και πώλησης του Ειδικού Διαπραγματευτή από την τρέχουσα τιμή) να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα του θεσμού, βελτιώνοντας τη ρευστότητα της μετοχής.
Μία τρίτη αλλαγή στον κανονισμό αφορά τη διαχείριση κινδύνου και το κόστος συναλλαγών. Ως γνωστόν, κάθε μέλος προκαταβάλλει εγγυήσεις για την τακτοποίηση των συναλλαγών που εκτελεί (ποσοστό της αξίας συναλλαγής). Ανταποκρινόμενοι σε αίτημα των μελών μας υλοποιήσαμε μία αυτόματη διαδικασία ώστε στις πωλήσεις, όταν οι μετοχές είναι διαθέσιμες στο χαρτοφυλάκιο του πελάτη, να μην υπάρχει ανάγκη προκαταβολικής εγγύησης. Για τη συγκεκριμένη τροποποίηση του κανονισμού αναμένουμε τις επόμενες μέρες και την έγκριση από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Άλλες αλλαγές έχουν δρομολογηθεί;
Ναι. Με τον νέο κανονισμό μπορούν πλέον οι μετοχές να κατηγοριοποιηθούν έτσι ώστε η διοικούσα επιτροπή να μπορεί να ορίζει διαφορετικό αλγόριθμο κλεισίματος ανά ομάδα μετοχών, ώστε ο αλγόριθμος να ανταποκρίνεται αποδοτικότερα στα χαρακτηριστικά κάθε ομάδας. Έως σήμερα είχαμε κοινή μεθοδολογία για όλη την αγορά, τώρα θα αλλάξει αυτό. Έχει παρατηρηθεί συχνά το εξής φαινόμενο: μετοχές με πολύ χαμηλό ημερήσιο τζίρο (50 ευρώ -100 ευρώ) να σημειώνουν μεγάλα ποσοστά διακύμανσης (20%-30%). Προκειμένου, λοιπόν, να εκλείψουν τέτοια στρεβλά φαινόμενα, προτείνουμε π.χ. για μετοχές με πολύ χαμηλή εμπορευσιμότητα, η τιμή κλεισίματος να διαμορφώνεται με ελάχιστη ημερήσια αξία συναλλαγών. Με τέτοιες, όπως στο παράδειγμα που σας ανέφερα, διαφοροποιήσεις στοχεύουμε στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του μηχανισμού διαμόρφωσης τιμών. Άλλωστε αυτή είναι μια από τις επιδιώξεις στα χρηματιστήρια παγκοσμίως καθώς οι κεφαλαιαγορές στρέφουν το ενδιαφέρον τους στην εξυπηρέτηση των μμε.
Η δημιουργία αγοράς ενέργειας παραμένει ακόμα σε πρώιμο στάδιο; Το Χρηματιστήριο θα παίξει κάποιο ρόλο σε αυτό το εγχείρημα;
Η δημιουργία μιας αγοράς ενέργειας σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Πρότυπο (Target Model) αποτελεί μέρος μίας εκ των υποχρεώσεων της Πολιτείας. Το Target Model προσδιορίζει αγορές και μοντέλα ταυτόσημα σχεδόν με τις χρηματιστηριακές αγορές! Έχουμε κάνει λοιπόν μελέτες και συζητούμε, όπως είναι φυσικό, με τους φορείς (ΛΑΓΗΕ, ΑΔΜΗΕ) προκειμένου να δούμε πού μπορεί η δική μας εμπειρία και κυρίως οι υποδομές μας να φανούν χρήσιμες στη δημιουργία μίας αποτελεσματικής αγοράς ενέργειας. Αντιλαμβάνεσθε ότι η εξαρχής δημιουργία ενός Χρηματιστηρίου απαιτεί ένα ιδιαίτερα υψηλό κόστος δεκάδων εκατομμυρίων. Σε συνεργασία με τον ΛΑΓΗΕ εκπονούμε feasibility study από όπου προκύπτει ότι μπορούμε να στήσουμε την αγορά με χρεώσεις που είναι ανταγωνιστικότερες των μεγάλων ευρωπαϊκών αγορών ενέργειας.
Στασιμότητα πάντως υπάρχει εδώ και χρόνια και στην αγορά Διαπραγματεύσιμων Αμοιβαίων Κεφαλαίων.
Αυτό είναι αλήθεια και για τον λόγο αυτό σχεδιάζουμε μαζί με την Ε.Κ. την προσαρμογή του θεσμικού πλαισίου του διέπει τα ΔΑΚ (ETF) σύμφωνα με τα ισχύοντα και σε άλλες αγορές όπου τα ΔΑΚ έχουν σημαντική επιτυχία. Μην ξεχνάτε ότι το πλαίσιο λειτουργίας αυτής της αγοράς παραμένει ίδιο από το 2003. Αυτό που θέλουμε να πετύχουμε είναι η διεύρυνση του πεδίου ενδιαφέροντος: Να δημιουργήσουμε προϊόντα (π.χ. σε διεθνείς δείκτες) που αντί οι επενδυτές να τα αναζητούν σε άλλες αγορές να παρέχονται στη δική μας μέσω των χρηματιστηριακών μας. Άλλο παράδειγμα είναι η προσπάθεια που γίνεται, όπως έχει ανακοινωθεί και στο μνημόνιο συνεργασίας μας με το Ιράν, να προσφέρουμε στην ευρωπαϊκή επενδυτική κοινότητα, μέσω ΔΑΚ πρόσβαση στην εκεί χρηματιστηριακή αγορά και αντίστροφα.
Συμπληρώθηκαν φέτος 10 χρόνια κοινής πλατφόρμας με το Χρηματιστήριο της Κύπρου. Ο απολογισμός έχει θετικό πρόσημο για το Χ.Α.;
Ασφαλώς. Η αγορά του ΧΑΚ εκτέθηκε στη διεθνή επενδυτική κοινότητα με απτά αποτελέσματα δραστηριοποίησης ξένων επενδυτών. Για εμάς αυξήθηκε ο αριθμός μελών που δραστηριοποιούνται στην αγορά μας, μεγάλωσε το δίκτυό μας. Δόθηκε η δυνατότητα στα μέλη του ΧΑΚ να αποκτήσουν ισότιμη πρόσβαση σε περισσότερα ρευστά προϊόντα, άλλωστε ο τζίρος στο Χ.Α. είναι 20 φορές μεγαλύτερος από αυτόν που κάνουν στο ΧΑΚ και είναι σημαντικό επίσης πως μέσω της Κ.Π. το ΧΑΚ εξασφαλίζει έσοδα από αυτή τους τη δραστηριότητα. Άλλωστε, στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η νέα προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη, το SΕΕ Link.
Τι είναι το SΕΕ Link;
Πρόκειται για μία πρωτοβουλία της ΕΒRD, η οποία μαζί με τις αγορές της Βουλγαρίας, των Σκοπίων και της Κροατίας δημιούργησαν μία πλατφόρμα διασυνοριακών χρηματιστηριακών εντολών παρόμοια με την πλατφόρμα XNET που εμείς διαθέτουμε. Έχουμε εκδηλώσει και εμείς ενδιαφέρον για συμμετοχή στην πλατφόρμα αυτή, στην οποία σύντομα θα προσχωρήσουν και άλλες γειτονικές αγορές (Ρουμανία, Σερβία, Μαυροβούνιο). Θα συνδέσουμε το SEE Link με το ΧΝΕΤ και έτσι θα επεκτείνουμε περαιτέρω το δίκτυό μας. Νομίζω πως στις αρχές του 2017 θα είμαστε έτοιμοι. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης (EBRD) δείχνει ενδιαφέρον για την περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και θέλει να αναδείξει τον σημαντικό ρόλο που οι κεφαλαιαγορές μπορούν να παίξουν ως εργαλείο χρηματοδότησης των επιχειρήσεων. Φυσικά και συμφωνούμε 100% και γι’ αυτό συμμετέχουμε. Για παράδειγμα, μελέτη της EBRD δείχνει ότι μία μικρού μεγέθους αγορά δύσκολα μπορεί να δημιουργήσει και συντηρήσει οίκο εκκαθάρισης. Κατά συνέπεια, υπάρχει η σκέψη κοινού οίκου εκκαθάρισης για όλες τις συνεργαζόμενες αγορές. Το Ελληνικό Χρηματιστήριο έχει ένα σαφές πλεονέκτημα εκεί και στη λογική της περαιτέρω ανάπτυξής μας συζητούμε όλα τα ενδεχόμενα με τους υπόλοιπους συμμετέχοντες. Υπάρχουν πολλά θέματα που θα πρέπει να ξεκαθαρισθούν και μεταξύ αυτών υπάρχουν και ζητήματα αντιλήψεων και νοοτροπίας τα οποία δεν θα πρέπει να υποτιμούμε. Κατανοούμε και με χαρά βλέπουμε πως δεν είμαστε οι μόνοι πως η κάθε αγορά έχει έναν σημαντικό ρόλο να επιτελέσει και όλοι αποτελούμε μέρος μίας συνολικής προσπάθειας.
