Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Το μπαλάκι των ευθυνών για το γεγονός ότι έχουν σταματήσει, εκτός ελαχίστων περιπτώσεων, οι δημοπρασίες δημόσιων έργων στους φορείς που υλοποιούν τους διαγωνισμούς -και συγκεκριμένα στις υπηρεσίες κεντρικής διοίκησης και την τοπική αυτοδιοίκηση- ρίχνει το υπουργείο Υποδομών.
Σε χθεσινή ανακοίνωσή του το υπουργείο αναφέρει ότι το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (ν. 4412/2016) είναι «απόλυτα λειτουργικό και εφαρμόσιμο από την πρώτη μέρα της ισχύος του», αλλά την ίδια στιγμή αυτοαναιρείται καθώς με νέα χθεσινή εγκύκλιό του δίνει στις αναθέτουσες αρχές περαιτέρω διευκρινίσεις.
Έχει προηγηθεί στο μεταξύ εγκύκλιος της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) στις 30/09/2016 -δηλαδή δύο μήνες μετά τη δημοσίευση του νέου νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (8/8/2016)- όπου αναφέρεται η δυνατότητα των αρχών να δημοπρατούν έργα και μελέτες με βάση τα ισχύοντα πρότυπα τεύχη, με τις αναγκαίες όμως προσαρμογές στο νέο θεσμικό πλαίσιο.
Σύμφωνα με το ΥΠΟΜΕΔΙ, πάντως, παρ’ όλο που «ο νέος νόμος έθεσε τις προϋποθέσεις και τις εγγυήσεις ώστε από την πρώτη ημέρα της εφαρμογής του να διεξάγονται απρόσκοπτα και να ολοκληρώνονται τόσο εν εξελίξει όσο και οι νέες διαγωνιστικές διαδικασίες σε όλο το φάσμα των δημόσιων συμβάσεων, παρουσιάστηκαν ερωτήματα και τέθηκαν προσκόμματα για δήθεν προβλήματα στην εφαρμογή του που οδήγησαν σε παρανοήσεις.
Πολλοί δε χρησιμοποίησαν ως άλλοθι τον νέο νόμο, για να επικαλεστούν ότι δεν μπορούν να προχωρήσουν τις διαγωνιστικές διαδικασίες».
Ενώ, λοιπόν, το υπουργείο Υποδομών πετάει το μπαλάκι στις αναθέτουσες αρχές, στη χθεσινή ερμηνευτική εγκύκλιο, με υπογραφή του υπουργού Υποδομών Χρήστου Σπίρτζη, μεταξύ άλλων διευκρινίζει:
* Κανονιστικές πράξεις που εκδόθηκαν με εξουσιοδότηση των νόμων 3669/2008 και 3316/2005, οι οποίες δεν καταργούνται ρητά κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 377 του ν.4412/16 και δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις του ν. 4412/16, εξακολουθούν να ισχύουν, μέχρι την έκδοση των νέων προβλεπόμενων αποφάσεων.
* Αναφορικά με την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης του άρθρου 118 του ν. 4412/16 και με δεδομένο ότι ακόμη δεν έχει αναπτυχθεί και λειτουργήσει το κεντρικό ηλεκτρονικό σύστημα κληρώσεων μέσω του οποίου θα διενεργούνται υποχρεωτικά οι ηλεκτρονικές κληρώσεις, οι αναθέτουσες αρχές και αναθέτοντες φορείς μπορούν να ακολουθούν την προβλεπόμενη διαδικασία του άρθρου 117 (συνοπτικός διαγωνισμός) μέχρι την ανάπτυξη του παραπάνω συστήματος.
* Σχετικά με το άρθρο 153 του ν. 4412/16 αναμένεται η δημοσίευση στο ΦΕΚ διορθώσεων, προκειμένου να αποτυπωθεί η ψηφισθείσα (ορθή) διάταξη (η οποία και είναι αναντίστοιχη με την τελικώς δημοσιευθείσα).
* Διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης δημόσιων συμβάσεων οι οποίες έχουν ξεκινήσει πριν από τις 8/8/2016 συνεχίζονται, ολοκληρώνονται και εκτελούνται με βάση το καθεστώς που ίσχυε κατά τον χρόνο έναρξης των διαδικασιών ή τη σύναψη της σχετικής σύμβασης. Για όσες αναθέτουσες αρχές δεν έχουν αναρτήσει στο ΚΗΜΔΗΣ (Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων) προκήρυξη της σχετικής σύμβασης, αν και προβλεπόταν με βάση το καθεστώς που ίσχυε πριν από τις 8/8/2016, οφείλουν να προβούν αμελλητί στις προβλεπόμενες από τη νομοθεσία καταχωρήσεις των σχετικών στοιχείων στο ΚΗΜΔΗΣ.
* Στην περίπτωση που κηρύσσεται άγονος ένας διαγωνισμός, του οποίου η διακήρυξη είχε δημοσιευτεί πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του ν. 4412/16, μπορούν να επαναληφθούν οι διαδικασίες άλλες δύο φορές με την ίδια διακήρυξη σε εφαρμογή της παρ.1 του άρθρου 22 του ν. 3669/08. Αν και στις δύο επαναλήψεις δεν υπάρξει συμμετοχή, τότε γίνεται νέα δημοσίευση της διακήρυξης και εφαρμόζεται πλέον ο ν. 4412/16.
Σύμφωνα με το ΥΠΟΜΕΔΙ, επίσης, οι υπουργικές αποφάσεις του ν. 3669/2008 και του ν. 3316/2005 (π.χ. Υ.Α. για Κανονισμό Προεκτιμώμενων Αμοιβών Μελετών και Υπηρεσιών, Υ.Α. για Ενιαία Τιμολόγια Έργων και ομάδες εργασιών κ.λπ.), ισχύουν και έτσι δεν κωλύεται με κανέναν τρόπο η διαδικασία ανάθεσης νέου έργου ή μελέτης.
Οι τεχνικές εταιρείες
Στελέχη των κατασκευαστικών εταιρειών, που όπως είναι φυσικό παρακολουθούν με μεγάλο ενδιαφέρον το θέμα, με δεδομένο ότι ο κίνδυνος είναι να σταματήσει η δραστηριότητά τους για μήνες, σημειώνουν πως στην πραγματικότητα για τις (συνήθως υποστελεχωμένες) δημόσιες υπηρεσίες δεν είναι εύκολο να προσαρμόσουν τις διακηρύξεις έργων με βάση τον νέο νόμο.
Αν ήταν εύκολο -προσθέτουν- δεν θα είχαν περάσει ήδη πάνω από δύο μήνες χωρίς η ΕΑΑΔΗΣΥ να έχει εκδώσει την Πρότυπη Διακήρυξη ώστε να λυθεί το πρόβλημα. Μάλιστα, σημειώνεται ότι χωρίς την Πρότυπη Διακήρυξη είναι πιθανό να παρατηρηθούν πλήθος από τυπικά κωλύματα σε διαγωνισμούς που θα υλοποιηθούν με αποτέλεσμα την ακύρωσή τους έπειτα από προσφυγές.
