Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Τρίμηνο-«φωτιά» θα είναι για όλους τους φορολογούμενους το τελευταίο του έτους, καθώς καλούνται να πληρώσουν συνολικά 16,44 δισ. ευρώ.
Η επίτευξη του ανωτέρω στόχου πάντως προβληματίζει έντονα το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης καθώς, παρά τη θετική πορεία των εσόδων στο εννεάμηνο, γνωρίζει ότι οι μνημονιακές υποχρεώσεις έχουν «γονατίσει» πλέον τους φορολογούμενους και λίγοι είναι αυτοί που μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτές, ακόμη και τις φορολογικές, χωρίς τη χρήση του πλαστικού χρήματος, που ωστόσο έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του ιδιωτικού χρέους.
Και φυσικά επειδή η χρήση του πλαστικού χρήματος δεν μπορεί να δώσει μόνιμη «λύση», όλοι γνωρίζουν και αγωνιούν ότι οι υπόχρεοι θα αφήσουν απλήρωτους τους φόρους και τα πρόστιμα που οφείλουν προς τις εφορίες, με αποτέλεσμα να «φουσκώσει» ακόμη περισσότερο το «ποτάμι» των ληξιπροθέσμων χρεών, που ήδη κινείται πάνω από τα 92 δισ. ευρώ.
Το σίγουρο πάντως είναι ότι στο τέλος του τρέχοντος μηνός οι υπόχρεοι θα πρέπει να καταβάλουν 4,271 δισ. ευρώ, στο τέλος Νοεμβρίου 4,812 δισ. ευρώ, ενώ στο τέλος Δεκεμβρίου 7,361 δισ. ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών ευελπιστεί ότι οι στόχοι θα επιτευχθούν, όχι μόνο για να υλοποιηθούν οι προβλέψεις του προϋπολογισμού και έτσι οι δανειστές να μην εγείρουν απαιτήσεις για νέα εισπρακτικά μέτρα, αλλά κυρίως για να μην ενεργοποιηθεί ο δημοσιονομικός «κόφτης» που θα έχει τεράστιο «κόστος» για τον κυβερνητικό συνασπισμό. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι με βάση τον «λογαριασμό» που έχουν εκδώσει στο υπουργείο Οικονομικών, οι φορολογούμενοι μεταξύ άλλων καλούνται:
- τον Οκτώβριο να εξοφλήσουν τη δεύτερη δόση του ΕΝΦΙΑ, η οποία υπολογίζεται σε περίπου 550 εκατ. ευρώ.
- τον Νοέμβριο να καταβάλουν την τρίτη δόση του φόρου εισοδήματος, ενώ πρέπει να καταβληθεί και η τρίτη δόση του ΕΝΦΙΑ. Φόροι από τους οποίους το υπουργείο υπολογίζει την είσπραξη 1,7-1,8 δισ. ευρώ.
- τον Δεκέμβριο να πληρώσουν την τέταρτη δόση του φόρου ακινήτων, αλλά και τα νέα τέλη κυκλοφορίας του 2017 για Ι.Χ. και μοτοσικλέτες, που υπολογίζεται ότι θα αποφέρουν στα δημόσια ταμεία περίπου 1-1,1 δισ. ευρώ.
- τον Ιανουάριο 2017 θα πρέπει να καταβάλουν την τελευταία δόση του ΕΝΦΙΑ, από τον οποίο αναμένεται να εισρεύσουν συνολικά έσοδα ύψους 2,65 δισ. ευρώ.
Η «φοροκαταιγίδα», ωστόσο, δεν θα σταματήσει με το κλείσιμο του φετινού προϋπολογισμού, αφού οι υποχρεώσεις του τρίτου μνημονίου εκτείνονται τόσο στο 2017 όσο και στο 2018, οπότε και τυπικά θα «κλείσει» το πρόγραμμα για τη χώρα μας, υπό την προϋπόθεση φυσικά ότι δεν θα υπάρξουν αποκλίσεις από τους στόχους, τα πρωτογενή πλεονάσματα και φυσικά όλο το «πακέτο» των μεταρρυθμίσεων.
Μέχρι τότε όμως είναι δεδομένο, με βάση και τα μεγέθη του προσχεδίου του νέου κρατικού προϋπολογισμού που έχει κατατεθεί στη Βουλή, ότι και το 2017 όλοι οι φορολογούμενοι, αλλά κυρίως οι ασθενέστερες οικονομικά ομάδες του πληθυσμού, θα δεχθούν νέο ισχυρό «χτύπημα» στα εναπομείναντα εισοδήματά τους.
Η αύξηση των έμμεσων φόρων, από τα 24,804 δισ. ευρώ στα 26,268 δισ. ευρώ, αλλά και οι επιβαρύνσεις στους άμεσους φόρους κατά 371 εκατ. ευρώ θα οδηγήσουν σε περαιτέρω συρρίκνωση τα διαθέσιμα εισοδήματα, τους τζίρους στην αγορά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις θέσεις εργασίας, αλλά και για την ανάκαμψη της οικονομίας.
Το πρώτο «χτύπημα» θα δεχθούν μισθωτοί και συνταξιούχοι από τη νέα κλίμακα φορολογίας εισοδήματος και από τη μείωση του αφορολόγητου ορίου, ενώ ιδιαίτερα τσουχτερός θα είναι ο «λογαριασμός» και από τους έμμεσους φόρους.
Το «πακέτο» των 10 μέτρων που έρχεται από την Πρωτοχρονιά
Ειδικότερα, το νέο «πακέτο» μέτρων, που θα υιοθετηθεί από τις αρχές του 2017 και εφόσον δεν προκύψουν νέα από τυχόν αποκλίσεις στον φετινό προϋπολογισμό και από τις διαβουλεύσεις με τους δανειστές που βρίσκονται σε εξέλιξη, μεταξύ άλλων περιλαμβάνει τα εξής:
1. Επεκτείνεται από την 1η Ιανουαρίου σε όλα τα νησιά το κανονικό καθεστώς του ΦΠΑ, καθώς καταργείται η έκπτωση 30% του ΦΠΑ που διατηρείται μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους σε ορισμένα νησιά, γεγονός που σημαίνει ότι σε ολόκληρο το Αιγαίο θα ισχύουν οι συντελεστές 13% και 24%.
2. Αυξάνονται από τις αρχές του 2017 οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης (ΕΦΚ) κατά περίπου 3 λεπτά το λίτρο στη βενζίνη, κατά 8 λεπτά το λίτρο στο πετρέλαιο κίνησης και κατά 10 λεπτά το λίτρο στο υγραέριο κίνησης. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι εάν συνυπολογιστούν και οι επιπτώσεις από την επιβολή του ΦΠΑ επί της πρόσθετης διαφοράς φόρου που θα προκύψει από την αύξηση, η τελική επίπτωση στη λιανική τιμή πώλησης της βενζίνης θα είναι μια ανατίμηση της τάξεως των 4 λεπτών ανά λίτρο. Έτσι, στο πετρέλαιο κίνησης η αύξηση του φόρου κατά 8 λεπτά το λίτρο θα έχει ως συνέπεια η μέση λιανική τιμή να υπερβεί το 1,10 ευρώ, ενώ στο υγραέριο κίνησης κατά 12-13 λεπτά το λίτρο.
3. Αυξάνεται από την Πρωτοχρονιά ο ΕΦΚ που επιβαρύνει τον λεπτοκομμένο καπνό από τα 156,70 στα 170 ευρώ ανά κιλό, ενώ ο αναλογικός φόρος αυξάνεται από 20% στο 26% της λιανικής τιμής πώλησης. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι θα αυξηθούν οι λιανικές τιμές πώλησης κατά 0,50 έως 1 ευρώ ανά πακέτο.
4. Επιβάλλεται από την 1η Ιανουαρίου Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στον εισαγόμενο και εγχωρίως παραγόμενο καφέ. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η επιβολή φόρου με συντελεστές από 2 έως 3 ευρώ ανά κιλό στον καβουρντισμένο καφέ και με συντελεστή 4 ευρώ ανά κιλό στον στιγμιαίο καφέ και στα παρασκευάσματα από εκχυλίσματα, αποστάγματα ή συμπυκνώματα του καφέ. Η επιβολή του φόρου αυτού αναμένεται να επιβαρύνει με αυξήσεις κατά 10%-20% τις λιανικές τιμές πώλησης των διαφόρων ειδών καφέ.
5. Επιβάλλεται από τις αρχές του επόμενου έτους Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στα υγρά που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα, το ύψος του οποίου θα είναι 10 λεπτά ανά ml υγρού.
6. Επιβάλλεται από την 1η Ιουλίου φορολογικό τέλος 5% σε κάθε μηνιαίο ή διμηνιαίο λογαριασμό τηλεπικοινωνιακών τελών σταθερής τηλεφωνίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι το νέο τέλος θα υπολογίζεται επί των καθαρών, δηλαδή προ ΦΠΑ, τηλεπικοινωνιακών τελών κάθε λογαριασμού. Επί του νέου αυτού τέλους θα επιβάλλεται εν συνεχεία ο ΦΠΑ με συντελεστή 24%, με αποτέλεσμα η τελική επιβάρυνση στους λογαριασμούς σταθερής τηλεφωνίας να προσεγγίσει το 6%.
7. Αυξάνεται το επόμενο έτος ο συντελεστής φορολόγησης των επιχειρήσεων από το 26% στο 29%, για όσες έχουν κέρδη έως 50.000 ευρώ.
8. Αυξάνεται το 2017 η προκαταβολή φόρου στο 100% για το φορολογικό έτος 2016, δηλαδή τις δηλώσεις του 2017, από 75% που ήταν για το φορολογικό έτος 2015, δηλαδή για τις φετινές φορολογικές δηλώσεις.
9. Οι ασφαλιστικές εισφορές των Ομόρρυθμων Εταιρειών θα υπολογίζονται από το επόμενο έτος επί των καθαρών κερδών της επιχείρησης. Για πρώτη φορά ο υπολογισμός θα γίνει επί των κερδών του 2016.
10. Αυξάνεται το 2017 η φορολόγηση των μερισμάτων στο 15% από 10%.
