Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Στην τελική ευθεία φαίνεται ότι εισέρχεται πλέον η υλοποίηση του φιλόδοξου σχεδίου της κυβέρνησης για την κατάρτιση του περίφημου ηλεκτρονικού «περιουσιολογίου», της τεράστιας βάσεως δεδομένων στην οποία θα συμπεριληφθούν αναλυτικά στοιχεία για όλα τα περιουσιακά στοιχεία -ακίνητα, κινητά και άυλα- που κατέχουν οι Έλληνες φορολογούμενοι τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Το σχέδιο είναι πολύ πιθανό να έχει τεθεί σε εφαρμογή έως το τέλος του 2017.
Τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι ίσως τεθούν εκτός περιουσιολογίου αντικείμενα που δεν έχουν αποτιμηθεί με κάποιο τρόπο, ενώ οι ποινές που θα προβλέπονται για όποιον «ξεχάσει» κάποιο περιουσιακό στοιχείο θα είναι η δέσμευσή του από το Δημόσιο, αλλά και πρόστιμο ίσο ή και ανώτερο της αξίας του.
Στο υπό κατάθεση νομοσχέδιο με τις ρυθμίσεις για την επέκταση της χρήσης του «πλαστικού χρήματος» και των λοιπών ηλεκτρονικών μέσων πληρωμών στις καθημερινές συναλλαγές, θα περιλαμβάνεται ξεχωριστή διάταξη με την οποία θα παρέχεται εξουσιοδότηση στον υπουργό Οικονομικών να καθορίσει με απόφασή του τις λεπτομέρειες της διαδικασίας κατάρτισης του «περιουσιολογίου».
Σε τρία στάδια
Όσον αφορά τη διαδικασία κατάρτισης του «περιουσιολογίου», αυτή θα προβλέπει τα ακόλουθα τρία στάδια υλοποίησης εντός του 2017:
1ο στάδιο: Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (η «μεταλλαγμένη» από την 1η-1-2017 Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων στην οποία προβλέπεται να ανατεθεί η υλοποίηση του έργου) θα συγκεντρώσει, από τις δικές της -ήδη υφιστάμενες στο σύστημα ΤΑXISnet- βάσεις δεδομένων, όλα τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της για την περιουσία κάθε φορολογούμενου στην Ελλάδα, δηλαδή για τα ακίνητα, τα αυτοκίνητα, τις μοτοσικλέτες, τα σκάφη αναψυχής, τις πισίνες κ.λπ. Τα στοιχεία αυτά θα αναρτηθούν σε ειδική φόρμα στο διαδίκτυο, στον λογαριασμό που έχει κάθε φυσικό πρόσωπο στο σύστημα TAXISnet.
2ο στάδιο: Στη συνέχεια, η ΑΑΔΕ θα θέσει σε παραγωγική λειτουργία στο σύστημα ΤAXISnet μια ηλεκτρονική εφαρμογή στην οποία όλοι οι φορολογούμενοι θα κληθούν να επικαιροποιήσουν και να συμπληρώσουν σε ειδική φόρμα όλα τα στοιχεία που συνθέτουν τη συνολική περιουσιακή τους κατάσταση. Ειδικότερα, η ΑΑΔΕ θα καλέσει τους φορολογούμενους, με ηλεκτρονικά μηνύματα που θα αποστείλει στα e-mail τους, να επιβεβαιώσουν τα στοιχεία για την κινητή και ακίνητη περιουσία τους, τα οποία θα έχουν αναρτηθεί στους λογαριασμούς τους στο TAXISnet ή να τα τροποποιήσουν αφαιρώντας ή προσθέτοντας δεδομένα ή διορθώνοντας τα ήδη αναρτηθέντα δεδομένα.
Επιπλέον, θα ζητήσει από τους φορολογούμενους να δηλώσουν και όσα περιουσιακά στοιχεία δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτά που θα έχουν ήδη αναρτηθεί στο σύστημα ΤΑΧISnet, καθώς επίσης και αναλυτικές πληροφορίες για τις πάσης φύσεως αποταμιεύσεις τους. Στα πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία που θα πρέπει να δηλώσουν οι φορολογούμενοι στην ίδια ειδική φόρμα περιλαμβάνονται αναλυτικές πληροφορίες για:
- τα κινητά περιουσιακά στοιχεία που έχουν αξία αποτιμημένη και καταγεγραμμένη σε συμβόλαια αγοραπωλησιών ή ασφαλιστικών εταιρειών, καθώς επίσης και τις αποταμιεύσεις τους στο εσωτερικό της χώρας. Θα πρέπει δηλαδή να παράσχουν αναλυτικές πληροφορίες μόνο για τα κινητά αντικείμενα μεγάλης αξίας τα οποία έχουν καταγεγραμμένη αξία ή έχουν ασφαλίσει για κλοπή ή για οποιονδήποτε άλλο κίνδυνο (κοσμήματα, πολύτιμους λίθους, ακριβά ρολόγια κ.λπ., έργα και λοιπά αντικείμενα τέχνης μεγάλης αξίας, όπως πίνακες ζωγραφικής, αγάλματα κ.λπ.). Θα πρέπει επίσης να δηλώσουν τις μετοχές που κατέχουν σε εταιρείες εισηγμένες και μη εισηγμένες στο Χρηματιστήριο, τα εταιρικά μερίδια, τις λοιπές συμμετοχές σε επιχειρήσεις, τις καταθέσεις, τις επενδύσεις σε ομόλογα, έντοκα γραμμάτια, ρέπος, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων και λοιπά χρηματοοικονομικά προϊόντα.
- όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τις αποταμιεύσεις στο εξωτερικό. Θα κληθούν δηλαδή να δηλώσουν αναλυτικά στοιχεία και για τα ακίνητα, τις επιχειρήσεις, τα αυτοκίνητα, τα σκάφη, τις καταθέσεις, τις μετοχές, τα ομόλογα, τα αμοιβαία κεφάλαια, τα ρέπος και τα λοιπά χρηματοοικονομικά προϊόντα τα οποία τους ανήκουν και βρίσκονται εκτός Ελλάδας, όπως και τυχόν συμμετοχές τους σε εταιρείες του εξωτερικού.
3ο στάδιο: Από τη στιγμή που όλοι οι φορολογούμενοι θα συμπληρώσουν την ειδική φόρμα με όλα τα στοιχεία για την περιουσία τους και τις αποταμιεύσεις τους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, το «περιουσιολόγιο» θα «κλειδώσει» και ό,τι αδήλωτο περιουσιακό στοιχείο εντοπιστεί πλέον για οποιονδήποτε Έλληνα πολίτη -οπουδήποτε και οποτεδήποτε- θα δεσμεύεται, ο δε φορολογούμενος που δεν το δήλωσε στο «περιουσιολόγιο» θα καλείται να καταβάλει πρόστιμο που θα φθάνει ή και θα υπερβαίνει την αξία του συγκεκριμένου περιουσιακού του στοιχείου.
Προβληματισμός για τα κινητά αντικείμενα
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο υπουργείο Οικονομικών έχουν επικρατήσει «δεύτερες σκέψεις» σχετικά με το εάν ενδείκνυται να κληθούν οι φορολογούμενοι να δηλώσουν στο «περιουσιολόγιο» όλα ανεξαιρέτως τα κινητά αντικείμενα μεγάλης αξίας, δηλαδή τιμαλφή, κοσμήματα, χρυσά νομίσματα κ.λπ., καθώς και μετρητά πάνω από κάποιο όριο.
Εξετάζεται δηλαδή ως πιο πιθανή λύση η υποχρεωτική δήλωση μόνο των κινητών αντικειμένων μεγάλης αξίας που έχουν αποτιμηθεί σε χρήμα και η αξία τους αποδεικνύεται, κυρίως από συμβόλαια αγοραπωλησίας που έχουν υπογραφεί γι’ αυτά ή από τις εκτιμήσεις που έχουν πραγματοποιήσει οι ασφαλιστικές εταιρείες στις οποίες οι κάτοχοι τα έχουν ασφαλίσει. Όλα τα υπόλοιπα κινητά πράγματα μεγάλης αξίας που δεν έχουν αποτιμηθεί σε χρήμα και δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία που να αποδεικνύουν την ύπαρξή τους και την αξία τους, τα περιεχόμενα των θυρίδων καθώς και τα μετρητά εξετάζεται να μην περιληφθούν στο «περιουσιολόγιο».
Κι αυτό διότι εκφράζονται φόβοι ότι αν καθιερωθεί η υποχρεωτική δήλωση όλων των κινητών αντικειμένων μεγάλης αξίας, του περιεχομένου των θυρίδων και των μετρητών, θα υπάρξουν επιτήδειοι οι οποίοι θα εκμεταλλευτούν την αδυναμία ελέγχου της ύπαρξης αυτών των στοιχείων και θα δηλώσουν διάφορα αντικείμενα, αυθαιρέτως ως μεγάλης αξίας, καθώς και ανύπαρκτα περιεχόμενα θυρίδων ή και ανύπαρκτα χρηματικά ποσά σε μετρητά προκειμένου να τα επικαλεστούν αργότερα για να καλύψουν τεκμήρια διαβίωσης ή και δαπάνες απόκτησης άλλων περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας, στην ουσία δηλαδή για να νομιμοποιήσουν την παράνομη απόκτηση περιουσίας.
