Από την έντυπη έκδοση
Της Άννας Δόγα
[email protected]
«Παράθυρο ευκαιρίας» για να αποφορτιστούν οι πιέσεις αναδιάρθρωσης της βαλκανικής τους παρουσίας βλέπουν οι τράπεζες στην κρίση των ιταλικών τραπεζών, εκ των βασικών ανταγωνιστών τους στις αγορές της περιοχής.
Οι ελληνικοί όμιλοι πάντως έχουν καταλήξει στο μοντέλο με το οποίο θα γίνει η εκλογίκευση, με βάση τις δεσμεύσεις προς την DGComp, των θυγατρικών τους στα Βαλκάνια, προκρίνοντας την ενοποίηση δυνάμεων ανά χώρα και τη συμμετοχή στην «κοινοπραξία» ξένων επενδυτών.
Με τον τρόπο αυτό, αναμένεται να αξιοποιηθεί η συμμετοχή κάθε τράπεζας και να δοθεί η ευκαιρία ανάπτυξης.
Οι πιέσεις μέσω Κομισιόν
Τα προβλήματα των ιταλικών τραπεζών, οι οποίες μαζί με τις αυστριακές, είναι οι πιο σκληροί ανταγωνιστές των ελληνικών τραπεζικών ομίλων στη νοτιοανατολική Ευρώπη, δίνουν μια ευκαιρία στον εγχώριο κλάδο να αποκρούσει τις πιέσεις που ασκούσαν μέσω Κομισιόν Ιταλία και Αυστρία για να προχωρήσει η μείωση της ελληνικής παρουσίας στην περιοχή.
Το βασικό επιχείρημα ότι οι ελληνικές τράπεζες, που έχουν λάβει κρατική βοήθεια από τον πρώτο γύρο ανακεφαλαιοποίησης, δεν μπορούν να λειτουργούν ανταγωνιστικά εκτός της χώρας, είχε «συμβάλει» και αυτό, ώστε να ζητείται γενναία αναδιάρθρωση των διεθνών δραστηριοτήτων.
Οι επόμενες δύο κατά βάση με ιδιωτικά μέσα ανακεφαλαιοποιήσεις «μετρίασαν» τις πιέσεις, ειδικά για την Eurobank και την Alpha Bank, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν παρέμεινε δύσκολη η ανάπτυξη εργασιών στην περιοχή και εξαιτίας των απαιτήσεων από τις τοπικές κεντρικές τράπεζες.
Για παράδειγμα, παραμένει το πλαφόν ρευστότητας που μπορούν να διοχετεύουν στη μητρική οι θυγατρικές των εγχώριων ομίλων, οι οποίες πάντως καταγράφουν ενδείξεις ανάκαμψης της κερδοφορίας.
Η συνεργασία εκτός συνόρων έχει αποδώσει για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, οι οποίες ανάλογα με τον βαθμό υποχρεώσεων από τα σχέδια αναδιάρθρωσης θα προχωρήσουν σε συνένωση δυνάμεων.
Το μοντέλο της βουλγαρικής Postbank του Oμίλου Eurobank που απορρόφησε τις εργασίες της Alpha Bank στην τοπική αγορά ήταν ενδεδειγμένο στη συγκεκριμένη περίπτωση, αλλά δεν φαίνεται να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε άλλες αγορές.
Για αυτόν τον λόγο, σύμφωνα με πληροφορίες, οι τράπεζες καταλήγουν σε συνεργασία ανά αγορά με τρόπο ώστε να ενώνουν δυνάμεις σε ένα κοινό σχήμα, στο οποίο θα συμμετάσχει τρίτος επενδυτής - και υπάρχει μεγάλο σχετικό ενδιαφέρον από ξένα funds που τοποθετούνται στην περιοχή.
Με αυτόν τον τρόπο, κάθε τράπεζα θα έχει οφέλη ανάλογα με την αρχική της δύναμη στην τοπική αγορά και θα είναι δυνατή η ανάπτυξη του σχήματος με νέα κεφάλαια, κάτι που οι ελληνικοί μητρικοί όμιλοι δεν μπορούν να κάνουν.
H Alpha Bank
Η Alpha Βank, μειώνοντας ήδη την παρουσία της στην περιοχή, έχει έρθει, με στοιχεία πρώτου τριμήνου, στο break even.
Aπό επτά χώρες τον Μάρτιο του 2015, έχει σήμερα παρουσία σε τέσσερις, με 269 καταστήματα και 3.947 εργαζομένους, και τα μεγέθη του προηγούμενου έτους να είναι αντιστοίχως 492 και 6.301. Τα δάνεια μαζί με προβλέψεις είναι σε Ρουμανία, Σερβία, Αλβανία και Κύπρο, ύψους 9,4 δισ. ευρώ και οι καταθέσεις 3,96 δισ. ευρώ.
Έναντι των ζημιών ύψους 37 εκατ. ευρώ προ φόρων πέρυσι, στο πρώτο τρίμηνο φέτος καταγράφηκαν οριακά κέρδη 7 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των χαμηλότερων προβλέψεων.
Η τράπεζα έχει μερίδιο αγοράς 5,6% στη Ρουμανία και 4,1% στη Σερβία, ενώ το μερίδιο φθάνει το 8,4% στην αλβανική αγορά και το 4,9% στην Κύπρο, όπου έχει το μεγαλύτερο ενεργητικό.
Το προηγούμενο δωδεκάμηνο η Alpha Bank αποχώρησε από τις αγορές της Ουκρανίας, των Σκοπίων και της Βουλγαρίας.
Η Eurobank
Η Eurobank αντιμετωπίζει τη μικρότερη πίεση αποκλιμάκωσης της διεθνούς παρουσίας που της έφερε στο πρώτο τρίμηνο κέρδη 27 εκατ. ευρώ από 14 εκατ. ευρώ στο τέταρτο τρίμηνο του 2015, ενώ σύμφωνα με αναλυτές τα αντίστοιχα κέρδη εξαμήνου θα είναι υψηλότερα από του συνόλου του 2015.
Η τράπεζα έχει στην περιοχή ενεργητικό ύψους 11,2 δισ. ευρώ και συγκεκριμένα σε τέσσερις χώρες, Ρουμανία, Βουλγαρία, Σερβία και Κύπρος, με δίκτυο 452 καταστημάτων και περίπου 30 μονάδες business και private banking, ενώ απασχολεί 6.343 εργαζομένους.
Τα δάνεια μαζί με τις προβλέψεις ανέρχονται σε 7,3 δισ. ευρώ και οι καταθέσεις σε 8,5 δισ. ευρώ.
Στη Βουλγαρία, η θυγατρική της Postbank ενισχύθηκε με την απόκτηση των καταστημάτων της Alpha Bank και έγινε η η τέταρτη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας με βάση τις καταθέσεις και τις χορηγήσεις που ανέρχονται στο τρίμηνο σε 2,6 και 2,3 δισ. ευρώ, αντιστοίχως.
Ανάλογο μέγεθος έχει και η ρουμανική Bancpost με καταθέσεις 1,9 δισ. ευρώ και δάνεια 1,8 δισ. ευρώ, ενώ στη Σερβία η τράπεζα έχει ενεργητικό 1,2 δισ. ευρώ.
Σημαντική αγορά για την Eurobank είναι η Κύπρος, όπου διατηρεί καταθέσεις 3,4 δισ. ευρώ και δάνεια 1,5 δισ. ευρώ.
Η Πειραιώς
Η Τράπεζα Πειραιώς προχώρησε προ ημερών στην πώληση της θυγατρικής της στην Κύπρο και συγκεκριμένα, στη Holding M. Sehnaoui και θα διατηρήσει ποσοστό 17,6% μετά την αύξηση κεφαλαίου που θα πραγματοποιήσει ο αγοραστής.
Η κίνηση εντάσσεται στην υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης της τράπεζας που περιλαμβάνει ριζική αποκλιμάκωση της διεθνούς παρουσίας, η οποία έχει δρομολογηθεί και ήδη πλην της Κύπρου, έχει πωληθεί η θυγατρική στην Αίγυπτο.
Με στοιχεία τριμήνου, η διεθνής παρουσία του Ομίλου περιλαμβάνει πέντε χώρες: Ρουμανία, Βουλγαρία, Αλβανία, Σερβία και Ουκρανία, με συνολικο ενεργητικό 4,41 δισ. ευρώ, δάνεια ύψους 2,1 δισ. ευρώ και καταθέσεις 2,7 δισ. ευρώ. Το δίκτυο στην περιοχή είναι 278 καταστήματα και το προσωπικό 3.599 άτομα.
Η Εθνική
Την επανεξέταση του σχεδίου αναδιάρθρωσης αναμένεται να ζητήσει η Εθνική Τράπεζα μετά την εισροή κεφαλαίων από την πώληση της Finansbank, και όσον αφορά τις θυγατρικές εξωτερικού, το αίτημα αυτό θα αφορά ενδεχομένως τις θυγατρικές σε Μάλτα και Κύπρο.
Οι θυγατρικές εξωτερικού είχαν στο τρίμηνο κέρδη 27 εκατ. ευρώ από ζημίες 33 εκατ. ευρώ στο τέταρτο τρίμηνο του 2015.
Η Εθνική απασχολεί εκτός Ελλάδας 7.600 άτομα και έχει θυγατρικές στις χώρες των Βαλκανίων, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία, Σκόπια, Αλβανία, στην Κύπρο, αλλά και στην Αίγυπτο και τη Νότια Αφρική.
Συνεργασίες για υλοποίηση του σχεδιασμού
Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες λειτουργούν με διαφορετικές ταχύτητες, καθώς η Eurobank έχει τις μικρότερες δεσμεύσεις μείωσης της παρουσίας, η Alpha Bank επίσης, ενώ για την Τράπεζα Πειραιώς και την Eθνική Τράπεζα ο βασικός κανόνας είναι η πλήρης αποεπένδυση, με ορίζοντα το τέλος του 2018. Στην κατεύθυνση αυτή, ο σχεδιασμός θα υλοποιηθεί σταδιακά το επόμενο διάστημα και μάλιστα με αγαστή συνεργασία μεταξύ των τεσσάρων ομίλων.
