Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Τις πηγές από τις οποίες θα αντληθούν μέσα στο 2017 φορολογικά έσοδα ύψους τουλάχιστον 47-48 δισ. ευρώ -τουλάχιστον 2,5 δισ. ευρώ περισσότερα σε σχέση με το 2016- θα πρέπει να αποτυπώσουν οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών μέσα στο πρώτο 10ήμερο του Αυγούστου προκειμένου να δρομολογηθούν οι διαδικασίες για την κατάρτιση του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού για την επόμενη χρονιά.
Ο στόχος για την εμφάνιση αυξημένου πρωτογενούς πλεονάσματος κατά το επόμενο έτος -βάσει μνημονίου το 2017 θα πρέπει να κλείσει με πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ ή 3,2 δισ. ευρώ έναντι 0,5% ή 900 εκατ. ευρώ που είναι ο στόχος του 2016- θα καλυφθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου από το σκέλος των εσόδων και κυρίως των φορολογικών.
Το αυξημένο βάρος που θα έχουν τα φορολογικά έσοδα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς υποχρέωσε τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Γιώργο Χουλιαράκη να ζητήσει -με τη σχετική εγκύκλιο που παρουσίασε χθες η «Ν»- να προσδιοριστούν τα φορολογικά μεγέθη της επόμενης χρονιάς μέχρι τις 8 Αυγούστου, αφού ληφθούν υπ’ όψιν οι μακροοικονομικές εξελίξεις της επόμενης χρονιάς (σ.σ.: αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,7% έναντι ύφεσης 0,3% φέτος με σημαντική ενίσχυση των επενδύσεων αλλά και συγκρατημένη αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης).
Τα ποσά που θα εγγραφούν ως προβλέψεις στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2017 αναμένεται να οριστικοποιηθούν το φθινόπωρο προκειμένου να ληφθούν υπ’ όψιν και τα στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της φετινής χρονιάς στο σκέλος των εσόδων.
Ουσιαστικά, τα δύσκολα για την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού τώρα ξεκινούν, καθώς από τον Ιούλιο μέχρι τον Δεκέμβριο θα πρέπει να συγκεντρωθεί πάνω από το 60% των εσόδων ολόκληρης της χρονιάς.
Την πρόβλεψη για αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά τουλάχιστον 5%-6% σε σχέση με το 2016, το οικονομικό επιτελείο τη στηρίζει σε δύο βασικές «παραδοχές» οι οποίες ωστόσο εμπεριέχουν αυξημένο ρίσκο:
1. Ότι θα υπάρξει θεαματική «στροφή» του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος το 2017 παρά την επιβολή των νέων μέτρων που επιβλήθηκαν στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης της α’ αξιολόγησης. Η στροφή του ΑΕΠ -το οποίο σε απόλυτους αριθμούς θα αυξηθεί από τα 175 στα 181,28 δισ. ευρώ αν επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη- θα φέρει περισσότερα έσοδα στα κρατικά ταμεία, ειδικά από την έμμεση φορολογία που είναι άμεσα συνδεδεμένη με την πορεία του ΑΕΠ. Το ζήτημα είναι αν η προσδοκώμενη αύξηση της κατανάλωσης θα αποτυπωθεί στην «επίσημη» οικονομία ή όχι.
2. Ότι θα αποδώσουν τα φορολογικά μέτρα που ελήφθησαν μέσα στο 2016 και τα οποία θα ενεργοποιηθούν πλήρως την επόμενη χρονιά.
Μόνο από τις αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος (νέα κλίμακα εισφοράς αλληλεγγύης και φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, αυξήσεις φόρων για εισοδήματα από ενοίκια και κέρδη μικρομεσαίων επιχειρήσεων) αναμένονται πρόσθετα φορολογικά έσοδα 1,4 δισ. ευρώ.
Περίπου 400 εκατ. ευρώ επιπλέον αναμένονται από την αύξηση του ΦΠΑ στο 24%, ενώ από τα υπόλοιπα μέτρα που θα ενεργοποιηθούν από το νέο έτος (μεταξύ άλλων ο νέος φόρος σε πετρέλαιο θέρμανσης, κίνησης, βενζίνη κ.λπ.) η απόδοση αναμένεται στα 900 εκατ. ευρώ.
Εφόσον εκτελεστεί βάσει σχεδίου ο προϋπολογισμός της φετινής χρονιάς, τα φορολογικά έσοδα θα διαμορφωθούν στα 44,5-45 δισ. ευρώ.
Η επίτευξη του στόχου δεν θεωρείται δεδομένη, καθώς μέχρι και το τέλος Μαΐου τα φορολογικά έσοδα που είχαν μπει στα κρατικά ταμεία ήταν μόλις 15,68 δισ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 29 δισ. ευρώ πρέπει να συγκεντρωθούν στο διάστημα Ιουνίου - Δεκεμβρίου (σ.σ.: η πορεία των εσόδων για τον Ιούνιο αναμένεται να ανακοινωθεί εντός των ημερών).
Για το 2017 τα έσοδα θα πρέπει να αναρριχηθούν στα 47-48 δισ. ευρώ προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 3,2 δισ. ευρώ. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις φορολογικών εσόδων αναμένεται να αποτυπωθούν στους ακόλουθους κωδικούς:
1. Στον ΦΠΑ τα έσοδα προσδοκάται να φτάσουν στα 14,376 δισ. ευρώ μέσα στο 2016.
2. Στα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων τα οποία αναμένεται να φτάσουν φέτος στα 7,834 δισ. ευρώ.
3. Στον ειδικό φόρο κατανάλωσης των ενεργειακών προϊόντων που αναμένεται να αποδώσει φέτος 4,124 δισ. ευρώ.
Σταθερές οι δαπάνες, λιγότεροι οι τόκοι
Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού για το 2017 αναμένεται να κινηθούν στα επίπεδα των 49 δισ. ευρώ, δηλαδή περίπου στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2016.
Λιγότεροι αναμένεται να είναι μόνο οι τόκοι για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, καθώς το κονδύλι που αναμένεται να εμφανιστεί τον Οκτώβριο στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2017 θα είναι της τάξης των 5,75 δισ. ευρώ, έναντι 5,93 δισ. ευρώ που έχουν εγγραφεί στον φετινό προϋπολογισμό.
Οι πρωτογενείς δαπάνες αναμένεται να διαμορφωθούν το 2017 στα 43,275 δισ. ευρώ.