Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Πυκνώνουν οι διεργασίες, οι πρωτοβουλίες και οι επαφές των κοινωνικών εταίρων εν όψει των επικείμενων διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους εκπροσώπους των θεσμών το ερχόμενο φθινόπωρο, για τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις.
Η ΓΣΕΕ άνοιξε ήδη τον κύκλο των επαφών με τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων, προκειμένου να τους ενημερώσει για τις θέσεις της και να ζητήσει τη ενεργό υποστήριξη τους στο «καυτό θέμα» των επικείμενων αλλαγών. Στο πλαίσιο αυτό, χθες, το προεδρείο της ανώτατης συνομοσπονδίας είχε συνάντηση με την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά, την οποία, όπως ανέφερε ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, Γιάννης Παναγόπουλος, ενημέρωσε «για τα νέα θέματα που άνοιξε το 3ο μνημόνιο που υπέγραψε η κυβέρνηση, δηλαδή την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, την εισαγωγή της ανταπεργίας των εργοδοτών στην έννομη τάξη, στην αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου, του πιο εμβληματικού και δημοκρατικού νόμου της μεταπολίτευσης».
Μετά το τέλος της συνάντησης, ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ αναφερόμενος στην κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων τόνισε ότι «η αγορά εργασίας έχει γίνει πλέον ζούγκλα» και επεσήμανε: «Δεν νομίζουμε ότι απέναντι στις απώλειες που υπάρχουν στην εργασία από τη μείωση των αποδοχών, υπάρχει τίποτα χειρότερο από την αποδόμηση των εργασιακών σχέσεων».
Η ατζέντα της διαπραγμάτευσης
1. Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Η επαναφορά του κανονιστικού - θεσμικού πλαισίου της ΕΓΣΣΕ που ίσχυε μέχρι τον Ιανουάριο του 2012, πριν ανατραπεί με την 6η πράξη του υπουργικού συμβουλίου, αποτελεί πάγια θέση της ΓΣΕΕ. Τα συνδικάτα ζητούν ο καθορισμός του κατώτατου μισθού και ημερομισθίου καθώς και τα θεσμικά ζητήματα των εργασιακών σχέσεων να ρυθμίζονται μέσα από ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των κοινωνικών εταίρων (ΓΣΕΕ, ΣΕΒ, ΕΣΕΕ, ΓΣΕΒΕΕ, ΣΕΤΕ). Μείζον θέμα σε αυτό τον τομέα είναι η υποχρεωτικότητα, δηλαδή ο δεσμευτικός χαρακτήρας του περιεχομένου της ΕΓΣΣΕ να επεκταθεί και σε όσες επιχειρήσεις δεν είναι μέλη των αντίστοιχων εργοδοτικών οργανώσεων.
13 παρεμβάσεις στα 6 μνημονιακά χρόνια
- Ανανέωση των συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου.
- Μεταρρύθμιση του πλαισίου περί μερικής απασχόλησης.
- Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2008/104/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Νοεμβρίου 2008 περί της εργασίας μέσω επιχείρησης προσωρινής απασχόλησης.
- Εισαγωγή νέου μοντέλου ρύθμισης της υπερεργασίας.
- Εισαγωγή του θεσμού των περιόδων αυξημένης απασχόλησης.
- Εισαγωγή του μοντέλου της «νομοθετικής ρύθμισης» για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού.
- Τυποποίηση από την 12.11.2012 του νόμιμου κατώτατου μισθού υπαλλήλων και του ημερομισθίου των εργατοτεχνιτών.
- Μεταρρύθμιση του πλαισίου περί καταγγελίας της σύμβασης εργασίας.
- Εισαγωγή νέου μοντέλου υπολογισμού της αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσης ιδιωτικών υπαλλήλων με σχέση εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου.
- Μεταρρύθμιση του πλαισίου της διαδικασίας επίλυσης συλλογικών διαφορών από τον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (Ο.ΜΕ.Δ.).
- Εισαγωγή ενός νέου μοντέλου επίλυσης των εργατικών διαφορών από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας.
- Εισαγωγή του θεσμού της Ειδικής Επιχειρησιακής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.
- Μεταρρύθμιση του μοντέλου ρύθμισης των συλλογικών διαπραγματεύσεων του Ν. 1876/1990.
2. Κλαδικές συμβάσεις εργασίας και επεκτασιμότητα. Σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ, το πλαίσιο των ΣΣΕ έχει υποβαθμισθεί δραματικά, «με τον κατώτατο μισθό να είναι αποκλειστικά στα χέρια της κυβέρνησης, τις κλαδικές ΣΣΕ να μην μπορούν να παράσχουν ένα δίχτυ ισότητας και ασφάλειας λόγω της μη επέκτασής τους και τις επιχειρησιακές ΣΣΕ να εμπεδώνονται ως εργαλείο χειροτέρευσης των όρων εργασίας, με ρυθμιστές στο όνομα όλων των εργαζομένων, όχι τους εκλεγμένους δημοκρατικά εκπροσώπους τους, αλλά τα εργοδοτικά μορφώματα των «ενώσεων προσώπων». Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας η επαναφορά του θεσμικού ρόλου των κλαδικών συμβάσεων, καθώς και η επεκτασιμότητας τους είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης.
3. Ομαδικές απολύσεις. Σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ τα συγκριτικά στοιχεία από όλη την Ευρώπη, τα οποία έχει επιβεβαιώσει με εκθέσεις του το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, αλλά και η αξιολόγηση του εθνικού θεσμικού πλαισίου και των διαδικασιών, έχουν καταδείξει ότι το ισχύον νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα είναι εναρμονισμένο με την ευρωπαϊκούς και διεθνείς κανόνες. Βασική θέση του υπουργείου εργασίας είναι να παραμείνουν τα σημερινά ποσοστά που ισχύουν με βάση τη νομοθεσία, δηλαδή το ανώτατο όριο απολύσεων να μην υπερβαίνει το 6% των εργαζομένων ανά επιχείρηση με πάνω από 150 εργαζομένους. Αντίθετα, οι εκπρόσωποι των θεσμών και ιδιαίτερα το ΔΝΤ ζητά πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων.
4. Ο ρυθμιστικός ρόλος του υπουργείου Εργασίας στην έγκριση των ομαδικών απολύσεων.Αυτό το ζήτημα παραμένει ανοιχτό, καθώς θα αποτελέσει αντικείμενο διαβούλευσης με τους εκπροσώπους των θεσμών.
5. Αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου 1264/1982. Για τη ΓΣΕΕ, αλλά και για τα συνδικάτα του δημόσιου τομέα, ο συνδικαλιστικός νόμος αποτελεί «ιστορικό και εμβληματικό μεταπολιτευτικό νομοθέτημα που περιέχει την ελάχιστη προστασία της ελεύθερης συνδικαλιστικής δράσης και ειδικά για την απεργία θέτει πολλές και αυστηρότατες προϋποθέσεις για την κήρυξή της». Στο ζήτημα αυτό το υπουργείο Εργασίας εκτιμά ότι πρέπει να διασφαλιστεί ο τρόπος λήψης των αποφάσεων για απεργίες και να παραμείνει η απαγόρευση του lock out που ισχύει με βάση τον νόμο αυτό.
6. Χρηματοδότηση των συνδικάτων. Είναι ένα από τα πιο ευαίσθητα θέματα της ατζέντας του εργασιακού και θα αποτελέσει θέμα διαπραγμάτευσης με τους εκπροσώπους των θεσμών το ερχόμενο φθινόπωρο.
7. 13ος και 14ος μισθός. Ο υπουργός Εργασίας έχει δηλώσει κατ΄ επανάληψη ότι δεν υπάρχει θέμα μείωσης του 13ου - 14ου μισθού ή κατάργησης των τριετιών τουλάχιστον έως το 2018.
8. Οι «Ενώσεις προσώπων» οι οποίες σύμφωνα με τον νόμο μπορούν να υπογράφουν επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας, όταν αποτελούν τα 3/5 των εργαζομένων μιας επιχείρησης. Τα συνδικάτα θεωρούν «αιτία πολέμου» αυτή τη ρύθμιση, επειδή δίνει το δικαίωμα σύναψης συμβάσεων σε μη εκλεγμένους εκπροσώπους των εργαζομένων.
Ποια θέματα θέτει ο ΣΕΒ
Παράλληλα, κινητικότητα υπάρχει και από την πλευρά των εργοδοτικών οργανώσεων.
Σύμφωνα με τον ΣΕΒ, τα κεντρικά ζητήματα τα οποία πρέπει τεθούν στην ατζέντα των διαβουλεύσεων είναι «το υψηλό μη μισθολογικό κόστος, η εκτεταμένη αδήλωτη εργασία και η εισφοροδιαφυγή, καθώς οι ομαδικές απολύσεις και το lock out δεν είναι λύση και σίγουρα δεν είναι στην ατζέντα του ΣΕΒ».
Μάλιστα, με κοινοποίηση μέσω του twiter, o ΣΕΒ επισημαίνει ότι «το σύστημα της υποχρεωτικής διαιτησίας που ισχύει σήμερα στην Ελλάδα είναι αντίθετο με τις διεθνείς συμβάσεις εργασίας».
Σε ό,τι αφορά στον συνδικαλιστικό νόμο που διέπει τη λειτουργία των συνδικάτων επί 34 χρόνια, η εκτίμηση του ΣΕΒ είναι ότι χρειάζεται αναθεώρηση.
