Ειδική έρευνα για την ελληνική αγορά πληροφορικής και μηχανών γραφείων εκπόνησε η KnowSys S.A., στo πλαίσιo της παρακολούθησης και ανάλυσης των εξελίξεων στην αγορά της πληροφορικής.
Με βάση τα αποτελέσματα που ανακοίνωσαν οι διοικήσεις πληροφορικής για το 2004, ο κλάδος έχει επανέλθει στους ρυθμούς ανάπτυξης της περασμένης δεκαετίας. Ο ρυθμός ανάπτυξης εσόδων για τις 20 μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου το 2004 ανήλθε σε 20%, ενώ τα λειτουργικά τους κέρδη διευρύνθηκαν κατά 60%, και τα κέρδη προ φόρων διευρύνθηκαν κατά 36%, ενώ το ενεργητικό κατά 14%.
Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στην έρευνα της KnowSys, για πολλούς η κρίση στην αγορά δεν έχει παρέλθει αφενός μεν εξαιτίας της μεθόδου υπολογισμού των αποτελεσμάτων που ανακοινώνουν οι διοικήσεις των εταιρειών του κλάδου, αφετέρου δε εξαιτίας των συνεχών ανακατατάξεων στην αγορά.
Για παράδειγμα, όπως αναφέρει η KnowSys, ο «τεμαχισμός» της Delta Singular και η εμφάνιση της First Data Hellas στο προσκήνιο είναι μια σημαντική αλλαγή που ήδη καταγράφηκε στον κατάλογο των μεγάλων επιχειρήσεων πληροφορικής.
Επίσης, η απορρόφηση της Compaq Computer από την Hewlett-Packard Hellas, έγινε πλέον αισθητή μέσα στο 2004, όπου η εταιρεία με πωλήσεις 173 εκατ. ευρώ, κατετάγη Νο 3 στην ελληνική αγορά πληροφορικής.
Τέλος τα αποτελέσματα του 2004 δεν είναι ευθέως συγκρίσιμα με εκείνα του 2003.
Η πιο σημαντική παράμετρος ωστόσο στην πορεία αυτή, είναι τα αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών πληροφορικής, οι οποίες φέρονται να μην έχουν απαλλαγεί ακόμη από τα βαρίδια της χρηματιστηριακής «έκρηξης» του 1999. Και αυτό, σύμφωνα πάντα με τη KnowSys, γιατί τα αποτελέσματα που ανακοινώνουν οι επιχειρήσεις του κλάδου, δεν απεικονίζουν πιστά την κατάσταση και τουλάχιστον, με βάση τις παρατηρήσεις των ορκωτών λογιστών, η εικόνα των αποτελεσμάτων είναι ουσιαστικά διαφοροποιημένη.
Ωστόσο, όπως υπογραμμίζεται στην έρευνα, δεν μπορεί ν’ αμφισβητηθεί η προσπάθεια που έχει καταβληθεί από τις διοικήσεις του κλάδου τόσο πέρυσι, όσο και στα προηγούμενα έτη, για εξορθολογισμό των δραστηριοτήτων τους. Πολλές επιχειρήσεις εστιάζονται πλέον σε πιο κερδοφόρες δραστηριότητες και σε αγορές που διαθέτουν εξειδίκευση ενώ τέλος, είναι συστηματική η προσπάθεια, περιορισμού των λειτουργικών εξόδων, κυρίως με την περικοπή δραστηριοτήτων και του προσωπικού.
Το κύριο χαρακτηριστικό της περασμένης χρονιάς ήταν αναμφίβολα ο ισχυρός ανταγωνισμός, ο οποίος παρά το γεγονός της αύξησης της λειτουργικής κερδοφορίας των 20 μεγάλων του κλάδου κατά 60%, διατήρησε το περιθώριο λειτουργικού κέρδους σε επίπεδα χαμηλότερα του 10%. Σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα (7,3%) διατηρήθηκε το περιθώριο καθαρού κέρδους προ φόρων.
Ακολουθεί εκτενέστερη ανάλυση – τμήμα της έρευνας – μαζί με επισυναπτόμενο αρχείο με την κατάταξη των 20 πρώτων εταιριών βάσει κύκλου εργασιών.
Εσωτερικό «νοικοκύρεμα»
Παρά τις δυσκολίες της αγοράς, είναι εμφανής η προσπάθεια που έγινε και πέρυσι για τον εξορθολογισμό των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων πληροφορικής. Ειδικά για τις μεγάλες εισηγμένες επιχειρήσεις του κλάδου στο ΧΑ το 2004 υπήρξε μια συστηματική προσπάθεια αύξησης των εσόδων και των λειτουργικών κερδών και ταυτόχρονα επιχειρήθηκε η μείωση των υποχρεώσεων. Είναι ενδεικτικό ότι για τις 20 μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου, υπήρξε μια ταχύτερη αύξηση των εσόδων και του ενεργητικού, απ’ ότι των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων, αλλά και του συνόλου των υποχρεώσεων (βραχυπρόθεσμες+μακροπρόθεσμες).
Η πιο ισχυρή ένδειξη για το επιχειρούμενο «νοικοκύρεμα» συνιστά η ουσιαστική αύξηση της λειτουργικής κερδοφορίας. Οι 20 μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου σημειώνουν ονομαστική αύξηση της λειτουργικής κερδοφορίας κατά 60% και πραγματική αύξηση (συγκρινόμενα μεγέθη) της τάξης του 40%. Σημαντική ανάκαμψη στην λειτουργική κερδοφορία σημειώθηκε στην Info-Quest, στην Πουλιάδης & Συνεργάτες, Altec και LogicDIS. Η ανάκαμψη αυτή οφείλεται σε διαφορετικούς λόγους σε κάθε επιχείρηση π.χ. η Info-Quest βελτίωσε τα λειτουργικά της κέρδη λόγω των ισχυρών χρηματοοικονομικών ροών της Q-Telecom, η LogicDIS, λόγω του συρρίκνωσης των δραστηριοτήτων της, η Altec, λόγω μείωσης προσωπικού και εξορθολογισμού των δραστηριοτήτων της.
Ωστόσο το βασικό πρόβλημα του κλάδου, η χαμηλή λειτουργική κερδοφορία, παραμένει, καταδεικνύοντας τον υψηλό ανταγωνισμό, αλλά και την αναγκαιότητα εξυγίανσης του κλάδου. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υψηλός ανταγωνισμός έχει οδηγήσει σε ραγδαία μείωση του κόστους παροχής προϊόντων και υπηρεσιών πληροφορικής σε ποσοστό που μπορεί να ξεπερνά το 70% μέσα στη διάρκεια των τελευταίων ετών. Στελέχη της αγοράς παρατηρούσαν ότι ένα έργο που το 2000 θα το τιμολογούνταν με 100.000 ευρώ, σήμερα η αγορά το διεκδικεί με 30.000 ευρώ ή και λιγότερο.
Αναπόφευκτα, με όλα τα παραπάνω, η λειτουργική κερδοφορία των επιχειρήσεων παρά την σημαντική αύξηση της μέσα στο 2004, παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, και για τις 20 μεγαλύτερες του κλάδου δεν ξεπερνά του 10%. Και ακόμη χαμηλότερα φυσιολογικά βρίσκεται το περιθώριο καθαρού κέρδους (προ φόρων) των επιχειρήσεων.
