Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Το άρθρο του ελληνικού νόμου 1387/1983 που απαιτεί, μεταξύ άλλων, από τους εργοδότες να λαμβάνουν διοικητική έγκριση πριν προβούν σε ομαδικές απολύσεις παραβιάζει την κοινοτική νομοθεσία, σύμφωνα με χθεσινή εισήγηση του γενικού εισαγγελέα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, ο οποίος, αξίζει να σημειωθεί, επισημαίνει πως η εισήγησή του δεν επηρεάζεται από το γεγονός ότι η Ελλάδα διέρχεται οξεία οικονομική κρίση και παρουσιάζει υψηλά ποσοστά ανεργίας.
Η εισήγηση του γενικού εισαγγελέα προς την ολομέλεια δεν δεσμεύει προς το παρόν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ωστόσο κατά κανόνα γίνεται αποδεκτή από τους Ευρωπαίους δικαστές.
Σημειώνεται πως η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων αποτελεί ένα από τα βασικά προαπαιτούμενα της επόμενης αξιολόγησης του φθινοπώρου, σε ό,τι αφορά το εργασιακό πακέτο. Οι θεσμοί ζητούν από το 2011 την άρση των όποιων φραγμών, η κυβέρνηση (όπως και η προηγούμενη) αρνείται, τονίζοντας πως, με την έκρηξη της ανεργίας τα τελευταία χρόνια, η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων είναι άνευ αντικειμένου.
Η όλη υπόθεση έφτασε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έπειτα από προδικαστικό ερώτημα που υπέβαλε το Συμβούλιο της Επικρατείας με αφορμή την υπόθεση της ΑΓΕΤ Ηρακλής, που ανήκει στον γαλλικών συμφερόντων πολυεθνικό όμιλο Lafarge και δραστηριοποιείται στην παραγωγή, διανομή και εμπορία τσιμέντου διαθέτοντας τρία εργοστάσια στην Ελλάδα (Αγριά Βόλου, Αλιβέρι και Χαλκίδα).
Όπως αναφέρει η ανακοίνωση του δικαστηρίου, από το 2011, η εταιρεία γνωστοποίησε στους εργαζομένους πρόθεση αναπροσαρμογής του προγράμματος εργασίας λόγω μειωμένης ζήτησης του παραγόμενου τσιμέντου. Τον Μάρτιο του 2013 το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας ενέκρινε πρόγραμμα αναδιάρθρωσης της παραγωγικής δομής τσιμέντου. Στο πρόγραμμα αυτό περιλαμβανόταν η οριστική διακοπή λειτουργίας του εργοστασίου της Χαλκίδας, που απασχολούσε 236 εργαζομένους.
Η ΑΓΕΤ Ηρακλής κάλεσε την Ένωση Εργαζομένων Τσιμέντων Χαλκίδας σε συναντήσεις με σκοπό την πληροφόρηση και τη διαβούλευση σχετικά με το πρόγραμμα, προκειμένου, μεταξύ άλλων, να ερευνηθεί η δυνατότητα αποφυγής ή μειώσεως των απολύσεων και των δυσμενών συνεπειών τους. Δεδομένου ότι η Ένωση Εργαζομένων δεν παρέστη στις συναντήσεις αυτές, η εταιρεία ζήτησε εγγράφως έγκριση από τον υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης να θέσει σε ισχύ το πρόγραμμα και να εγκριθεί το σχέδιο ομαδικών απολύσεων βάσει του νόμου 1387/1983. Το αίτημα απορρίφθηκε λόγω ανεπαρκούς αιτιολογίας και αόριστων επιχειρημάτων.
Κατά την οδηγία 98/59 για τις ομαδικές απολύσεις, όταν ο εργοδότης προτίθεται να προβεί σε ομαδικές απολύσεις, υποχρεούται να πραγματοποιεί, εγκαίρως, διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους των εργαζομένων με σκοπό την επίτευξη συμφωνίας. Οι διαβουλεύσεις αφορούν τουλάχιστον τις δυνατότητες αποφυγής ή μείωσης των ομαδικών απολύσεων.
Η εταιρεία προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας με αίτημα την ακύρωση της αποφάσεως του υπουργού. Στη συνέχεια, το ΣτΕ υπέβαλε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δύο ερωτήματα σχετικά με τη συμβατότητα της ελληνικής νομοθεσίας, αφενός, με την οδηγία 98/59/ΕΚ και, αφετέρου, με τις διατάξεις της Συνθήκης περί της ελευθερίας εγκατάστασης και της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων (άρθρα 49 και 63 ΣΛΕΕ).
Στην εισήγησή του ο γενικός εισαγγελέας υπενθυμίζει, μεταξύ άλλων, ότι εναρμονίζοντας τους κανόνες που ισχύουν επί ομαδικών απολύσεων, ο νομοθέτης της Ε.Ε. θέλησε, συγχρόνως, να διασφαλίσει ανάλογη προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων στα διάφορα κράτη μέλη και να φέρει εγγύτερα τις επιβαρύνσεις που συνεπάγονται αυτοί οι κανόνες προστασίας για τις επιχειρήσεις.
