Από την έντυπη έκδοση
Συνέντευξη στον Σταμάτη Ζησίμου
[email protected]
Στο τέλος του καλοκαιριού θα πρέπει να αναμένουν οι υποψήφιοι επενδυτές τις πρώτες προκηρύξεις του νέου αναπτυξιακού νόμου, που αυτή την εβδομάδα ψηφίζεται από τη Βουλή, όπως αναφέρει ο Λόης Λαμπριανίδης, γενικός γραμματέας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων.
Στη συνέντευξή του στη «Ν» ο κ. Λαμπριανίδης εκτιμά εξηγεί σε ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθεί η οικονομία, αναφέρεται στον στόχο του επενδυτικού πλαισίου που είναι η ενίσχυση των καινοτόμων και εξωστρεφών επιχειρήσεων και εμφανίζεται αισιόδοξος για την υλοποίηση εγχώριων και ξένων επενδύσεων.
Κύριε Λαμπριανίδη, αυτή την εβδομάδα ψηφίζεται ο νέος αναπτυξιακός νόμος. Πότε θα ενεργοποιηθεί;
«Από τη στιγμή που θα ψηφιστεί, σε πρώτη φάση θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι θα γίνει με το πληροφοριακό σύστημα. Αυτό εκτιμώ ότι θα διαρκέσει περίπου ενάμιση μήνα και στη συνέχεια θα είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε στις προκηρύξεις, οι οποίες υπολογίζω να είναι έτοιμες μέσα στον Αύγουστο».
Σύμφωνα με τον νέο νόμο, οι προσκλήσεις-προκηρύξεις θα είναι οκτώ. Όσες και τα καθεστώτα ενίσχυσης. Θα προκηρυχθούν όλες μαζί ή σταδιακά;
«Εκ των πραγμάτων θα προκηρυχθούν σταδιακά. Θα αρχίσουμε με τη γενική επιχειρηματικότητα και μάλλον ταυτόχρονα θα προκηρύξουμε και το καθεστώς ενίσχυσης του μηχανολογικού εξοπλισμού. Ήδη αυτά τα δύο προγράμματα τα έχουμε ετοιμάσει και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν τα άλλα. Η χρονική τους διαφορά θα είναι πολύ μικρή. Αυτό στο οποίο δεν έχουμε προχωρήσει πολύ είναι το ταμείο χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου, καθώς η ενεργοποίησή του δεν εξαρτάται μόνο από εμάς. Διότι θα πρέπει να συσταθεί το ταμείο-ομπρέλα, κάτω από το οποίο θα τεθούν τα τρία υποταμεία που θα χρηματοδοτήσουν τα υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια. Και για το θέμα αυτό, υπάρχει ευρύτερος συντονισμός σε κυβερνητικό επίπεδο».
Πόσα είναι τα κεφάλαια που θα δεσμευτούν στο πλαίσιο λειτουργίας των ταμείων αυτών;
«Κατά τις πρώτες εκτιμήσεις, το αρχικό κεφάλαιο των ταμείων θα είναι της τάξεως των 150 εκατ. ευρώ και θα προέλθουν τόσο από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, όσο και από το ΕΣΠΑ».
Να επανέλθουμε στο προηγούμενο ερώτημα. Μπορούμε να πούμε ότι έως το τέλος του έτους θα έχουν ενεργοποιηθεί όλα τα προγράμματα του νέου αναπτυξιακού;
«Ναι. Πιστεύω ότι θα έχουν ενεργοποιηθεί όλα, με μόνη επιφύλαξη για ταμείο επιχειρηματικού κινδύνου, όπως προανέφερα».
Η κάθε προκήρυξη για πόσο καιρό θα είναι ανοικτή ώστε να υποβάλουν τις αιτήσεις τους οι επενδυτές;
«Στόχος μας είναι η κάθε προκήρυξη να παραμένει ανοικτή για περίπου δύο μήνες, ώστε οι ενδιαφερόμενοι να προλαβαίνουν προετοιμάζονται επαρκώς και να υποβάλουν τις αιτήσεις τους».
Κάθε πότε θα υπάρχουν προσκλήσεις ανά επενδυτικό καθεστώς;
«Θα υπάρχουν σίγουρα δύο κύκλοι. Ωστόσο, ορισμένα καθεστώτα ενισχύσεων για τα οποία δεν χρειάζεται συγκριτική αξιολόγηση, θα είναι συνεχώς ανοικτά. Δηλαδή, για τα ταμεία και τις επενδύσεις μείζονος σημασίας, δεν χρειάζεται να προκηρύσσουμε κύκλους. Επίσης, σκεφτόμαστε να είναι συνεχώς ανοικτό και το πρόγραμμα ενισχύσεων μηχανολογικού εξοπλισμού, στο οποίο οι διαδικασίες υπαγωγής και ένταξης είναι πολύ απλές».
Πόσες επενδύσεις πιστεύεται ότι θα υλοποιηθούν με βάση τον νέο αναπτυξιακό την επόμενη τριετία;
«Δεν μπορώ να απαντήσω με βεβαιότητα. Αυτό που γνωρίζω -έχοντας κάνει την ανάλυση των προηγούμενων νόμων και έχοντας εκτιμήσει το λεγόμενο επενδυτικό κενό που προέκυψε λόγω της κρίσης και το οποίο το υπολογίζουμε σε 79 δισ. ευρώ- είναι το τι πρέπει πραγματικά να γίνει. Το μεγάλο ζητούμενο είναι να υπάρξει ένα επενδυτικό σοκ με πολλές επενδύσεις που πρέπει να γίνουν τα επόμενα χρόνια. Αυτό το οποίο επιθυμούμε είναι κατ’ αρχάς να ολοκληρωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες επενδύσεις από τους προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους, οι οποίες είναι πάρα πολλές και επίσης να γίνουν όσο το δυνατόν περισσότερες επενδύσεις στο πλαίσιο του νέου νόμου. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε προς αυτή την κατεύθυνση, ώστε να αλλάξει το κλίμα τόσο στην Ελλάδα, αλλά και ως προς την προσέλκυση επενδύσεων από το εξωτερικό».
Εκτιμάτε ότι ο νέος επενδυτικός νόμος είναι δελεαστικός στους επενδυτές;
«Ναι, είναι. Όμως δεν θα έλεγα ότι είναι δελεαστικός με τον τρόπο που ήταν οι προηγούμενοι νόμοι οι οποίοι ουσιαστικά είχαν καταλήξει μηχανισμοί ρευστότητας και που κατά κάποιο τρόπο δίνανε ακρίτως χρήματα στη βάση των τιμολογίων που προσκόμιζαν οι επιχειρήσεις, αλλά είναι κάτι το οποίο είναι προσανατολισμένο. Ξέρουμε πλέον προς τα πού πρέπει να πάει η ελληνική οικονομία και γι’ αυτό έχουμε προσδιορίσει τους στρατηγικούς τομείς. Με αυτή την έννοια, ναι, νομίζω ότι θα βοηθήσει πολύ τους επενδυτές, καθώς ο νόμος τούς δείχνει προς τα πού θα πρέπει να κινηθούν ώστε να καταφέρουμε να κάνουμε αυτή τη στροφή της οικονομίας. Είναι ολοφάνερο ότι το παραγωγικό μοντέλο της χώρας έχει φθάσει σε αδιέξοδο και πρέπει να κτίσουμε ένα νέο (παραγωγικό μοντέλο), το οποίο θα μας οδηγήσει σε μια βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη».
Ποιους τομείς στηρίζει κατά προτεραιότητα το νέο πλαίσιο;
«Στηρίζει τους τομείς που παράγουν προϊόντα και υπηρεσίες διεθνώς εμπορεύσιμες. Υιοθετεί την πολιτική στήριξης της εξωστρέφειας και της καινοτομίας, της απασχόλησης, της μεγέθυνσης των επιχειρήσεων, τις συγχωνεύσεις, τις εξαγορές, αλλά και τη συνεργασία των επιχειρήσεων, είτε μέσα από τα λεγόμενα cluster, είτε μέσω των ολοκληρωμένων παραγωγικών συστημάτων σε περιφερειακό επίπεδο. Δίνουμε επίσης μεγάλη έμφαση στο θέμα της ισόρροπης περιφερειακής ανάπτυξης. Πρόκειται για ένα θέμα ξεχασμένο από τη δεκαετία του 1980. Αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι οι προηγούμενοι νόμοι δεν λειτούργησαν προς αυτή την κατεύθυνση. Παρότι έδιναν περισσότερα κίνητρα σε λιγότερο αναπτυγμένες περιοχές, εκ του αποτελέσματος διαπιστώνουμε ότι οι επιχειρήσεις συγκεντρώνονται στην Αττική και τη Βοιωτία. Αυτό προσπαθούμε να το ανατρέψουμε διότι μας ενδιαφέρει όλη η ελληνική επικράτεια. Γι’ αυτό παίρνουμε συγκεκριμένα μέτρα, ενισχύοντας περιοχές οι οποίες είναι λιγότερο ευνοημένες. Συγκεκριμένα: τις ορεινές περιοχές, τις νησιωτικές περιοχές με λιγότερους από 3.100 κατοίκους, τις περιοχές που εμφανίζουν μεγάλη πληθυσμιακή μείωση και τις παραμεθόριες περιοχές. Ενισχύουμε και τις περιοχές που επλήγησαν πολύ από τις μεταναστευτικές ροές, αλλά και τις παραμεθόριες περιοχές. Οι τελευταίες, νομίζω ότι είναι πια σαφές ότι αντιμετωπίζουν έναν πολύ έντονο ανταγωνισμό από τις χώρες με τις οποίες συνορεύουν. Είναι χώρες με χαμηλότερο βιοτικό επίπεδο από το ελληνικό και σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχει και μία πολιτική από την πλευρά αυτών των χωρών, στην κατεύθυνση να προσελκύσουν επενδύσεις μειώνοντας τους φόρους. Οι περιοχές των συνόρων, αλλά και η χώρα γενικότερα, αντιμετωπίζει τον ανταγωνισμό αυτών των χωρών. Βάζοντας στις κατηγορίες ενίσχυσης μια μεγάλη ζώνη έκτασης 30 χιλιομέτρων κατά μήκος των συνόρων και δίνοντας ειδικά κίνητρα (αυξημένες ενισχύσεις), νομίζουμε ότι αυτό θα βοηθήσει να γίνουν πιο ανταγωνιστικές».
Ωστόσο, τίθενται εκτός των ενισχύσεων του αναπτυξιακού πολλοί κλάδοι, όπως οι μικρές τουριστικές επιχειρήσεις, το εμπόριο, οι δραστηριότητες στο χάλυβα και τον άνθρακα, τα ναυπηγεία κ.ο.κ. Γιατί;
«Να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Ο αναπτυξιακός νόμος προκαλεί άμεσα το 10% των επενδύσεων που γίνονται στη χώρα. Άρα είναι ένα σημαντικό κομμάτι και αν λάβει υπ’ όψιν του κανείς ότι εκτός από τις άμεσες επενδύσεις, υπάρχουν οι έμμεσες και οι προκαλούμενες, το αναπτυξιακό του ποσοστό είναι υψηλότερο. Είναι μεν υψηλό ποσοστό, αλλά δεν είναι το σύνολο των επενδύσεων, διότι υπάρχουν και επενδύσεις που γίνονται είτε από το ΕΣΠΑ, είτε αμιγώς από τον ιδιωτικό τομέα, χωρίς καμία ενίσχυση. Αυτό που πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι ο νέος νόμος, πέραν των ενισχύσεων, θέλουμε να δείξει και την κατεύθυνση. Δηλαδή να δώσουμε το μήνυμα στους επενδυτές ότι πρέπει να στραφούμε στην καινοτομία, την εξωστρέφεια και την αύξηση της απασχόλησης, ώστε να μπορούμε να παράγουμε πιο σύνθετα προϊόντα και να μπορέσουμε να κατακτήσουμε μια καλύτερη θέση στις διεθνείς αγορές. Αυτός είναι βασικός μας στόχος και θέλουμε να γίνει κοινωνός όλη η ελληνική κοινωνία».
Οι τομείς που εξαιρούνται δεν είναι βασικοί για την οικονομία και την απασχόληση;
«Προφανώς και είναι σημαντικοί και μας ενδιαφέρουν οι μικρές επενδύσεις στον τομέα του τουρισμού, όπως αναφέρατε. Αλλά υπάρχουν και άλλοι μηχανισμοί στήριξής τους, όπως το ΕΣΠΑ. Για την ενίσχυση των επιχειρήσεων, υπάρχει ένα πλέγμα χρηματοδοτικών εργαλείων που λειτουργούν συμπληρωματικά και απαντάνε σε διαφορετικά προβλήματα της οικονομίας. Με δεδομένο ότι οι πόροι είναι πεπερασμένοι, πρέπει να τους χρησιμοποιούμε με βέλτιστο τρόπο. Σε ό,τι αφορά τις εξαιρέσεις στους τομείς του άνθρακα και του χάλυβα, αυτές ορίζονται από την Ε.Ε., ενώ και ως προς το εμπόριο που εξαιρείται, θέλω να αναφέρω ότι για εμάς το πρώτιστο είναι η ενίσχυση των επενδύσεων για διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα. Τέλος, για τα ναυπηγεία, θα ζητήσουμε εξαίρεση από την Ε.Ε., αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα την πάρουμε, καθώς κρίνουμε ότι ο ναυπηγοεπισκευαστικός τομέας αποτελεί ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας».
Προσβλέπετε σε μεγάλες επενδύσεις;
«Εκτιμώ ότι θα έχουμε μεγάλες επενδύσεις και από το εσωτερικό, αλλά και ξένες. Μάλιστα, ο νέος αναπτυξιακός, έχει δύο πρόνοιες για τις μεγάλες επενδύσεις. Η πρώτη αφορά τη σταθεροποίηση του φορολογικού συντελεστή για 12 έτη και η δεύτερη, την ταχεία αδειοδότηση. Είναι δύο ζητήματα τα οποία ζητούν όλοι οι μεγάλοι επενδυτές και δεν έχουν κανένα δημοσιονομικό κόστος».
