ΑΝΤΙΘΕΤΕΣ προς το Κοινοτικό Δίκαιο έκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι είναι οι ενισχύσεις μέσω των οποίων το ελληνικό κράτος στήριξε οικονομικά την Ολυμπιακή Αεροπορία και τις Ολυμπιακές Αερογραμμές.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι Ολυμπιακές Αερογραμμές πρέπει να επιστρέψουν 190 εκατ. ευρώ – 540 εκατ. ευρώ ως παράνομη κρατική βοήθεια, ενώ η Ελλάδα έχει δύο μήνες προκειμένου να ενημερώσει πώς σκοπεύει να συμμορφωθεί με την απόφαση.
Οπως αναφέρει σε σημερινή ανακοίνωσή της η Επιτροπή, με την απόφαση αυτή περατώνεται η έρευνα την οποία ξεκίνησε στις 16 Μαρτίου του 2004 και η οποία αποσκοπούσε να διαπιστώσει αν οι ενισχύσεις που έδωσε το ελληνικό Δημόσιο από το Δεκέμβριο του 2002 και μετά, δόθηκαν καταχρηστικά ή ήταν σύμφωνες προς το Κοινοτικό Δίκαιο.
Στην ανακοίνωση υπενθυμίζεται επίσης ότι το 2002 η Ολυμπιακή είχε καταδικαστεί να επιστρέψει 160 εκατομμύρια ευρώ στο ελληνικό Δημόσιο, ωστόσο συνέχισε να λαμβάνει κρατικές ενισχύσεις και μετά το 2002.
Αναλυτικότερα, στην ανακοίνωση της Επιτροπής αναφέρεται ότι μετά από μια διεξοδική ανάλυση της οικονομικής κατάστασης, τόσο της Ολυμπιακής Αεροπορίας όσο και των Ολυμπιακών Αερογραμμών, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ελληνικό Δημόσιο συνέχισε να ενισχύει τις δύο αυτές εταιρίες, χορηγώντας ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά ενισχύσεις, κυρίως μέσω των ακόλουθων μέτρων:
- της ανάληψης από το ελληνικό Δημόσιο και την Ολυμπιακή Αεροπορία μέρους του κόστους μίσθωσης αεροσκαφών από τις Ολυμπιακές Αερογραμμές, συνολικού ύψους περίπου 40 εκατ. ευρώ•
- της αδικαιολόγητης καταβολής περίπου 90 εκατ. ευρώ από το ελληνικό Δημόσιο προς την Ολυμπιακή Αεροπορία, κατά τη στιγμή της δημιουργίας των Ολυμπιακών Αερογραμμών και της μεταβίβασής τους στο Δημόσιο. Η ενίσχυση προκύπτει από την υπερεκτίμηση των στοιχείων του ενεργητικού που μεταβιβάστηκαν στο Δημόσιο•
- της ανοχής από το ελληνικό Δημόσιο της μη πληρωμής από την Ολυμπιακή Αεροπορία, μεταξύ Δεκεμβρίου 2002 και Δεκεμβρίου 2004, οφειλόμενων φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης ποσού άνω των 350 εκατ. ευρώ•
- της ανάληψης από το ελληνικό Δημόσιο διαφόρων οικονομικών υποχρεώσεων της Ολυμπιακής Αεροπορίας, που συνδέονται κυρίως με συμβάσεις μίσθωσης αεροσκαφών και την αποπληρωμή τραπεζικού δανείου, ποσού το οποίο μπορεί να ανέλθει σε 60 εκατ. ευρώ.
Το ακριβές ποσό των ενισχύσεων που το ελληνικό κράτος θα πρέπει να ανακτήσει βάσει των μέτρων που προαναφέρθηκαν, θα οριστεί με την εφαρμογή της απόφασης.
Ιστορικό
Στις 11 Δεκεμβρίου 2002, η Επιτροπή έλαβε τελική αρνητική απόφαση για τις ενισχύσεις οι οποίες χορηγήθηκαν στην Ολυμπιακή Αεροπορία και ζήτησε από την Ελλάδα την ανάκτηση παράνομων ενισχύσεων ύψους 160 εκατ. ευρώ. Με την εφαρμογή ενός ειδικού νόμου, η Ελλάδα δημιούργησε στο τέλος του 2003 μία νέα εταιρεία, τις Ολυμπιακές Αερογραμμές, η οποία ανέλαβε το πτητικό έργο και το μεγαλύτερο μέρος των στοιχείων του ενεργητικού της Ολυμπιακής Αεροπορίας, αφήνοντας στην τελευταία το σύνολο σχεδόν του παθητικού της.
Η δημιουργία της νέας αυτής εταιρείας, σε αντίθεση με τις συνήθεις οικονομικές και λογιστικές πρακτικές, θα είχε ως αποτέλεσμα να παρακαμφθεί η υποχρέωση ανάκτησης των ενισχύσεων, όπως αποφάνθηκε το Δικαστήριο στην απόφασή του της 12ης Μαΐου 2005.
Κατά την κίνηση της διαδικασίας έρευνας τον Μάρτιο 2004, η Επιτροπή είχε εκφράσει αμφιβολίες σχετικά με το κατά πόσο είναι συμβατή με τα όσα ορίζει η Συνθήκη η συνεχιζόμενη μη πληρωμή από την Ολυμπιακή Αεροπορία των οφειλόμενων φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, καθώς επίσης και ο τρόπος με τον οποίο δημιουργήθηκαν οι Ολυμπιακές Αερογραμμές στο τέλος του 2003.
Στην πραγματικότητα, σημειώνει η Επιτροπή, αυτό που φαίνεται να συνέβη το Δεκέμβριο 2003 είναι ότι όλες οι πτητικές δραστηριότητες, οι οποίες διεξήγοντο προηγουμένως εντός του Ομίλου της Ολυμπιακής Αεροπορίας από την Ολυμπιακή Αεροπορία, την Ολυμπιακή Αεροπλοΐα και τις Μακεδονικές Αερογραμμές, συγκεντρώθηκαν σε μία νέα οντότητα η οποία μετονομάστηκε σε Ολυμπιακές Αερογραμμές. Οι Ολυμπιακές Αερογραμμές παρέλαβαν επίσης τις χρονοθυρίδες (slots), τα δικαιώματα κυκλοφορίας και τις υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας της Ολυμπιακής Αεροπορίας. Όλες οι άλλες δραστηριότητες, κυρίως η επίγεια εξυπηρέτηση, η συντήρηση και η επισκευή αεροσκαφών, παρέμειναν στην Ολυμπιακή Αεροπορία (η οποία μετονομάστηκε σε Ολυμπιακή Αεροπορία - Υπηρεσίες). Η τελευταία συνέχισε να κατέχει ορισμένες πλειοψηφικές συμμετοχές σε διάφορες άλλες εταιρείες παροχής υπηρεσιών συναφών με τις αερομεταφορές στην Ελλάδα, όπως είναι οι υπηρεσίες τροφοδοσίας (catering), τεχνολογίας πληροφοριών και ανεφοδιασμού καυσίμων.
Η Επιτροπή διαπίστωσε συνεπώς ότι οι Ολυμπιακές Αερογραμμές αποτελούν διάδοχο εταιρεία της Ολυμπιακής Αεροπορίας και ότι από τη δημιουργία τους, έχουν λάβει σημαντικές κρατικές ενισχύσεις. Οι Ολυμπιακές Αερογραμμές μισθώνουν αεροσκάφη είτε από την Ολυμπιακή Αεροπορία είτε άμεσα από το ελληνικό Δημόσιο και καταβάλλουν σημαντικά χαμηλότερα μισθώματα σε σχέση με τα μισθώματα βάσει των κύριων συμβάσεων εκμίσθωσης, οι δε απορρέουσες ζημίες επιβαρύνουν το Δημόσιο ή την Ολυμπιακή Αεροπορία κατ’ εντολή του Δημοσίου.
Η Επιτροπή διαπίστωσε επίσης ότι με την υπερεκτίμηση των στοιχείων του ενεργητικού που μεταφέρθηκαν στις Ολυμπιακές Αερογραμμές και με τη χρησιμοποίηση της αποτίμησης αυτής ως βάσης για την πραγματοποίηση «ταμειακής προκαταβολής» προς την Ολυμπιακή Αεροπορία, η Ελλάδα έχει χορηγήσει παράνομη και ασυμβίβαστη ενίσχυση.
Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το ελληνικό Δημόσιο έχει επίσης χορηγήσει κρατική ενίσχυση στην Ολυμπιακή Αεροπορία. Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό της ενίσχυσης αυτής συνίστατο στη συνεχιζόμενη ανοχή όσον αφορά τις οφειλές φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης από την εταιρεία αυτή.
Οι νέες αυτές ενισχύσεις συνιστούν παράβαση της αρχής της εφάπαξ ενίσχυσης («one time, last time»), δεδομένου ότι η εταιρεία είχε ήδη λάβει κατά το παρελθόν ενισχύσεις αναδιάρθρωσης.
