Από την έντυπη έκδοση
Του Φάνη Ζώη
[email protected]
Την πιο σημαντική από τις εννέα αποκρατικοποιήσεις που συμφωνήθηκαν τον Ιούλιο και αποτελεί κορυφαία προϋπόθεση για τη νέα δανειακή σύμβαση, υπέγραψαν χθες η κοινοπραξία Fraport AG/ Ομιλος Κοπελούζου με την κυβέρνηση και το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε (ΤΑΙΠΕΔ).
Πρόκειται για τη σύμβαση παραχώρησης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, με την κοινοπραξία να αναμένεται να αναλάβει τη λειτουργία τους το φθινόπωρο του 2016, οπότε και θα καταβληθεί το τίμημα, ύψους 1.234.000.000 ευρώ.
Από την πλευρά της κυβέρνησης τη σύμβαση υπέγραψαν οι υπουργοί Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Χρήστος Σπίρτζης και Εθνικής Αμυνας Πάνος Καμμένος, εκ μέρους του ΤΑΙΠΕΔ υπέγραψε ο πρόεδρος Στέργιος Πιτσιόρλας, ενώ εκ μέρους της Κοινοπραξίας ο Δημήτρης Κοπελούζος, πρόεδρος του Copelouzos Group, και ο Alexander Zinell, Senior Vice President of Global Investments and Management, Fraport AG.
Εκ των βασικών στόχων της συναλλαγής είναι η αναβάθμιση των αεροδρομίων, τα οποία χρήζουν σημαντικών επενδύσεων, με τη γερμανική εταιρεία να έχει κάνει πρόβλεψη για 2% αύξηση της επιβατικής κίνησης σε ετήσια βάση.
Τι προβλέπει η σύμβαση παραχώρησης
- Παραχώρηση της χρήσης, διαχείρισης, ανάπτυξης, επέκτασης, συντήρησης και εκμετάλλευσης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, καθώς και των χώρων εμπορικής ή άλλης χρήσης που βρίσκονται μέσα στα αεροδρόμια, για περίοδο 40 ετών.
- Εφάπαξ τίμημα ύψους 1.234.000.000 ευρώ.
- 22,9 εκατ. ευρώ ετήσιο εγγυημένο καταβλητέο μίσθωμα, καθώς και κυμαινόμενη μεταβλητή αμοιβή που υπολογίζεται κατά έτος 28,6% των κερδών προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων των αεροδρομίων. Συνολικά το ύψος των παραπάνω εσόδων θα ξεπεράσει τα 10 δισ. ευρώ.
- Επιπλέον τα σωρευτικά φορολογικά, κοινωνικά και άλλα οφέλη του κράτους υπολογίζονται στα 4,6 δισ. ευρώ.
- Μεγάλης έκτασης έργα ανακαινίσεων και επεκτάσεων τα πρώτα 4 χρόνια της παραχώρησης, ύψους 330 εκατ. ευρώ, ενώ το ποσό των επενδύσεων για το σύνολο των 40 ετών της περιόδου παραχώρησης εκτιμάται σε 1,4 δισ. ευρώ.
- Η ιδιοκτησία της γης, των υποδομών και των εγκαταστάσεων παραμένει στο Ελληνικό Δημόσιο.
- Οι υποδομές και οι εγκαταστάσεις που θα κατασκευάσει ο ιδιώτης επενδυτής περιέρχονται και αυτές στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου με τη λήξη της παραχώρησης.
- Σε ό,τι αφορά τα αεροναυτικά τέλη, τα ισχύοντα σήμερα στα περιφερειακά αεροδρόμια ανέρχονται σε 12,7 ευρώ ανά αναχωρούντα επιβάτη. Η σύμβαση παραχώρησης δεν προβλέπει ουσιαστική αύξηση των αεροναυτικών τελών. Η συνολική μέγιστη χρέωση έχει οριοθετηθεί σε 13 ευρώ ανά αναχωρούντα επιβάτη, ενώ είναι δυνατό μόνο να αναπροσαρμοστεί ετησίως με τον εκάστοτε ισχύοντα δείκτη τιμών καταναλωτή από την ημερομηνία έναρξης παραχώρησης μέχρι την ολοκλήρωση των άμεσων επενδύσεων.
- Μετά την ολοκλήρωση των άμεσων επενδύσεων, τα αεροναυτικά τέλη ανά επιβάτη θα μπορούν να αυξηθούν κατά 5,5 ευρώ κατά μέγιστο, φθάνοντας μέχρι τα 18,5 ευρώ ανά αναχωρούντα επιβάτη.
- Στα αεροδρόμια υψηλής στρατιωτικής δραστηριότητας (δηλαδή των Χανίων και του Ακτίου) δεν παραχωρείται ο χώρος των διαδρόμων προσγείωσης και των τροχιοδρόμων, ο οποίος και παραμένει στην Πολεμική Αεροπορία, παρά μόνο ο αεροσταθμός και ο χώρος στάθμευσης των αεροπλάνων πολιτικής αεροπορίας, ενώ ο παραχωρησιούχος θα πληρώνει το Δημόσιο για τη χρήση των κοινών υποδομών.
Σύμφωνα με πηγές κοντά στη Fraport, τα εργοτάξια των πιο μεγάλων έργων και επεκτάσεων των αεροδρομίων, που θα ξεκινήσουν άμεσα, θα εξασφαλίσουν εγκαταστάσεις τερματικών σταθμών μεγέθους 10.000 τ.μ. για κάθε 1 εκατομμύριο επιβάτες. Οι επεκτάσεις θα γίνονται με βάση την προοπτική της αυξανόμενης κίνησης των επιβατών.
Σε πρώτη φάση θα γίνουν ανακαινίσεις των 190.000 τ.μ. των αεροσταθμών, καθώς και επεκτάσεις αεροσταθμών κατά 125.000 τ.μ. Στη συνέχεια υπάρχουν προβλέψεις για περαιτέρω επεκτάσεις 138.000 τ.μ. - συνολικά, θα ανέρχονται σε 263.000 τ.μ.
Επίσης, θα γίνουν κατάλληλες επιδιορθώσεις, επισκευές και ανακατασκευές των προβληματικών αεροδιαδρόμων, καθώς και των πάρκινγκ και των χώρων ελιγμού των αεροσκαφών. Οπως σημειώνουν, κατά αυτόν τον τρόπο θα εξασφαλιστούν οι προβλέψεις της ΙΑΤΑ και της EASA, ενώ θα καλυφθούν όλες οι σχετικές προϋποθέσεις ασφάλειας πτήσεων με νέα συστήματα ελέγχου και διαχείρισης επιβατών και αποσκευών.
Θεμελιώδες ζήτημα αποτελεί η πιστοποίηση των αεροδρομίων με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία, την οποία κανένα περιφερειακό αεροδρόμιο δεν διαθέτει σήμερα. Εκτιμήσεις των τεχνικών συμβούλων του ΤΑΙΠΕΔ αναφέρουν ότι τα έργα που απαιτούνται προκειμένου τα περιφερειακά αεροδρόμια να συνάδουν με την ευρωπαϊκή νομοθεσία προσεγγίζουν τα 350 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, στο ποσό αυτό δεν περιλαμβάνονται οι απαλλοτριώσεις, οι οποίες θα βαρύνουν το ελληνικό Δημόσιο.
Η συνεργασία της ΥΠΑ είναι καθοριστικής σημασίας για το εγχείρημα, καθώς αν οι υπηρεσίες της αδρανήσουν, όπως για παράδειγμα στην έγκριση των master plans των αεροδρομίων, θα υπάρξει γεγονός αθέτησης Δημοσίου και ο παραχωρησιούχος θα εγείρει οικονομικές αξιώσεις.
Αντίστοιχα, θα πρέπει να υπάρξει προετοιμασία από πλευράς ασφάλειας αεροναυτιλίας, καθώς μειωμένη χωρητικότητα του εναέριου χώρου και λιγότερες κινήσεις αεροσκαφών θα οδηγήσουν τον παραχωρησιούχο να εγείρει αξιώσεις για απώλεια εσόδων.
Τεχνογνωσία
Η εκτεταμένη τεχνογνωσία της Fraport, δήλωσε μετά την τελετή υπογραφής της σύμβασης ο πρόεδρος της Fraport AG, Dr. Stefan Schulte, θα ενισχύσει και τις 14 αεροπορικές πύλες εισόδου, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομία της χώρας και ιδιαίτερα για τον σημαντικό διεθνή τουριστικό τομέα στην Ελλάδα.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ομίλου Κοπελούζου, Δημήτρης Κοπελούζος, δήλωσε πως τα οφέλη σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο είναι πολλαπλά και η σύμπραξη των δύο εταιρειών, αποτελεί εγγύηση για την επιτυχή υποστήριξη του τουρισμού που αποτελεί τη βαριά βιομηχανία της Ελλάδας, την ενίσχυση της εθνικής ανταγωνιστικότητας και οικονομίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Τέλος, αναφερόμενος στην υπογραφή των συμβάσεων ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Στέργιος Πιτσιόρλας χαρακτήρισε τη συμφωνία «ηχηρό μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση ότι η ελληνική οικονομία βήμα βήμα κερδίζει την εμπιστοσύνη των αγορών και μπαίνει στον δρόμο της ανάπτυξης».
Το Βερολίνο
Οι ιδιωτικοποιήσεις στην Ελλάδα αποτελούσαν και παραμένουν κεντρικό ενδιαφέρον της γερμανικής κυβέρνησης, τόνισε η αναπληρώτρια εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών Φριντερίκε Φον Τισενχάουζεν, αλλά παρέπεμψε στους θεσμούς για την αξιολόγηση της πορείας τους. Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τις αντιδράσεις που εκφράζονται στο σχέδιο ιδιωτικοποίησης ελληνικών αεροδρομίων, δήλωσε: «Δεν θέλω να εκφραστώ εδώ για συγκεκριμένα σχέδια ιδιωτικοποίησης. Είναι υπόθεση των θεσμών να αξιολογήσουν την πολιτική ιδιωτικοποιήσεων συνολικά. Θέλω μόνο να επισημάνω ότι οι ιδιωτικοποιήσεις είναι τώρα αντικείμενο των συζητήσεων μεταξύ των θεσμών και της Ελλάδας. Οι ιδιωτικοποιήσεις ήταν για τη γερμανική κυβέρνηση πάντα σημαντικές και εξακολουθούν να είναι».
