Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Με τρεις «καυτούς» φακέλους ανοίγει από αύριο ο νέος κύκλος διαβουλεύσεων με τους δανειστές, καθώς επί τάπητος τίθενται οι ανατροπές σε ασφαλιστικό και φορολογία, αλλά και το νέο μισθολόγιο που θα ισχύσει στον δημόσιο τομέα.
Η τελευταία και δυσκολότερη «στροφή» πριν από την τελική ευθεία προς την αξιολόγηση κρίνεται -όπως είναι φυσικό- ως η κρισιμότερη από την κυβερνητική συμμαχία, καθώς θα θέσει σε σοβαρή δοκιμασία εκ νέου τις αντοχές της κυβέρνησης αλλά και της κοινωνίας.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι μπορεί το ασφαλιστικό να έχει απεμπλακεί από το δεύτερο «πακέτο» προαπαιτούμενων, όμως παραμένει βασική προϋπόθεση η υλοποίηση των αλλαγών στο ισχύον σύστημα, προκειμένου να ολοκληρωθεί η εν λόγω μεταρρύθμιση πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους, για να ανοίξει η συζήτηση για το χρέος.
Θα πρέπει, εξάλλου, να αναφερθεί ότι οι ανατροπές που έρχονται στο ασφαλιστικό είναι μεγάλες και μάλιστα επώδυνες για δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους, εάν ληφθεί υπόψη ότι ήδη υπάρχει δέσμευση για νέα περικοπή δαπανών το 2016 ύψους 1,8 δισ. ευρώ.
Από την άλλη πλευρά «ωρολογιακή βόμβα» στα θεμέλια του κυβερνητικού συνασπισμού είναι και οι αλλαγές που σχεδιάζονται στο πλαίσιο εφαρμογής του νέου μισθολογίου στον δημόσιο τομέα.
Ειδικότερα, όπως έχει επισημάνει η «Ν», με βάση το σχέδιο που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο και θα πρέπει να λάβει σύντομα τη μορφή σχεδίου νόμου, ώστε να κατατεθεί το αργότερο αρχές Δεκεμβρίου στη Βουλή, προβλέπεται ότι οι μισθολογικές αυξήσεις που θα χορηγούνται, όποτε φυσικά «ξεπαγώσουν» οι μισθοί, θα αποδίδονται με βάση τα χρόνια προϋπηρεσίας και όχι με βάση τον βαθμό που καταλαμβάνει ένας υπάλληλος.
Με τις αλλαγές που προωθούνται ουσιαστικά η κυβέρνηση σχεδιάζει την επανακατάταξη όλων των υπαλλήλων με βάση τα χρόνια υπηρεσίας τους, ενώ προτίθεται να διατηρήσει και τα τέσσερα επιδόματα που αποδίδονται στους δημοσίους υπαλλήλους και αφορούν την οικογενειακή παροχή, το επίδομα απομακρυσμένων και παραμεθόριων περιοχών, το επίδομα ανθυγιεινής εργασίας και το επίδομα θέσης ευθύνης.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι στους «κερδισμένους» αναμένεται να είναι οι υπάλληλοι που βρίσκονται τα τελευταία χρόνια στο τελευταίο μισθολογικό κλιμάκιο του βαθμού που έχουν καταταχθεί, αφού η κυβέρνηση σχεδιάζει να αποδώσει τις μισθολογικές ωριμάνσεις που δικαιούνται με βάση το νέο μισθολόγιο, ενώ στους μεγάλους «χαμένους» θα είναι οι υπάλληλοι με πολλά χρόνια προϋπηρεσίας, καθώς θα δουν τις αποδοχές τους να «παγώνουν» για τα επόμενα χρόνια λόγω της διατήρησης της προσωπικής δια- φοράς.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι ύστερα από απαίτηση και των δανειστών οι επικείμενες αλλαγές θα επιτύχουν το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ υπαλλήλων με υψηλά προσόντα και εργαζομένων με χαμηλότερα, μέσω της διαφοράς ωρίμανσης των μισθών.
Συγκεκριμένα, το σχέδιο -μεταξύ άλλων- προβλέπει ότι για τις κατηγορίες υπαλλήλων υποχρεωτικής και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα υπάρχουν 13 μισθολογικά κλιμάκια, τα οποία θα αποδίδουν ωριμάνσεις στους βασικούς μισθούς ανά τριετία, ενώ για τους υπαλλήλους πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης το νέο μισθολόγιο θα προβλέπει 19 μισθολογικά κλιμάκια που θα αποδίδουν αυξήσεις ανά διετία.
Κατάργηση και των τελευταίων φοροαπαλλαγών που έχουν απομείνει για φυσικά και νομικά πρόσωπα, νέες φορολογικές κλίμακες για εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες, ενοίκια, κληρονομιές, δωρεές, γονικές παροχές και μεταβιβάσεις ακινήτων, καθώς και την αύξηση της φορολογίας των αγροτών, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το «πακέτο» της επικείμενης φορολογικής μεταρρύθμισης.
Οι αλλαγές, που δεν αποκλείεται να έρθουν σε δύο «δόσεις», προκειμένου να τεθούν σε δημόσια διαβούλευση, αναμένεται να πλήξουν για μια ακόμη φορά τα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα, ενώ εάν ικανοποιηθεί και η απαίτηση των δανειστών που αποτελεί μάλιστα μνημονιακή δέσμευση για ενσωμάτωση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης στις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος, τότε θα προκύψουν σημαντικές επιβαρύνσεις για όλους ανεξαιρέτως τους υπόχρεους.
Ειδικότερα, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», με βάση το σχέδιο που καταρτίζουν οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών και το οποίο θα τεθεί υπόψη του κουαρτέτου προς έγκριση πριν πάρει το δρόμο για τη Βουλή, προβλέπονται τα εξής:
Φοροαπαλλαγές: Στο «μικροσκόπιο» έχουν μπει οι 716 φοροαπαλλαγές που έχουν απομείνει και «κοστίζουν» περίπου 2,5 δισ. ευρώ, όπως άλλωστε προκύπτει και από το κείμενο του νέου κρατικού προϋπολογισμού που κατατέθηκε την Παρασκευή στη Βουλή. Συγκεκριμένα η κυβέρνηση σχεδιάζει να βάλει «μαχαίρι» στις περισσότερες φοροαπαλλαγές, ενώ για να διασκεδάσει τις εντυπώσεις θα δεσμευτεί για τη χορήγηση άμεσων ενισχύσεων στις οικονομικά ασθενέστερες ομάδες του πληθυσμού, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι και αυτές θα εγκριθούν από τους δανειστές. Επισημαίνεται ότι με βάση τον τόμο των φοροαπαλλαγών που συνοδεύει τον κρατικό προϋπολογισμό του 2016, αυτές που έχουν απομείνει είναι οι εξής:
- 123 φορολογικές απαλλαγές που απολαμβάνουν ακόμη τα φυσικά πρόσωπα και αφορούν ιατρικές δαπάνες, δωρεές κ.λπ. και κοστίζουν περίπου 275,29 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα για τις ιατρικές δαπάνες, που «επιβαρύνουν» 85,2 εκατ. ευρώ τον προϋπολογισμό, εξετάζεται να αναγνωρίζονται μόνο αυτές που υπερβαίνουν τα 100 ευρώ και γίνονται μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών.
- 109 φορολογικές απαλλαγές που απολαμβάνουν τα νομικά πρόσωπα και ανέρχονται στο ποσό των 13,75 εκατ. ευρώ.
- 19 φοροαπαλλαγές που εφαρ- μόζονται στον ΕΝΦΙΑ με «κόστος» 426,24 εκατ. ευρώ.
- 79 φοροαπαλλαγές που ισχύουν στον ΦΠΑ και κοστίζουν 1,26 δισ. ευρώ.
- Οι φοροαπαλλαγές που ισχύουν σήμερα στους ΕΦΚ και υπολογίζονται στα 972,4 εκατ. ευρώ.
Υπολογίζουν 200 εκατ.
Μετά την απόσυρση της σχεδιαζόμενης αύξησης του συντελεστή στη φορολόγηση των ενοικίων, από το 11% στο 15% για εισοδήματα από ενοίκια μέχρι 12.000 ευρώ τον χρόνο και από 33% στο 35% για εισοδήματα από 12.001 και άνω, που προκάλεσε κύμα αντιδράσεων, πολλά είναι τα σενάρια που εξετάζονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών. Σε κάθε περίπτωση όποιο σχέδιο κι αν υιοθετηθεί το δημοσιονομικό αποτέλεσμα πρέπει να φέρνει στα δημόσια ταμεία τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ.
Προτάσεις ΥΠΟΙΚ
Φορολογική κλίμακα: Περισσότερα κλιμάκια και συντελεστές, από 5% έως και 50%, αναμένεται ότι θα περιλαμβάνει η νέα φορολογική κλίμακα για μισθούς και συντάξεις. Ανοιχτό παραμένει ακόμη το νέο όριο του αφορολόγητου ορίου, αφού υπάρχουν προτάσεις για μείωσή του στο ύψος του ορίου της φτώχειας, αλλά και διατήρησής του στις 9.500 ευρώ υπό την προϋπόθεση όμως ότι θα «χτίζεται» μόνο με τη χρήση του πλαστικού χρήματος.
Εισφορά αλληλεγγύης: Από το 2016 η εισφορά αλληλεγγύης θα πρέπει, βάσει των δεσμεύσεων του τρίτου μνημονίου, να ενσωματωθεί στη φορολογική κλίμακα. Η εν λόγω κίνηση, πάντως, θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης για τα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα, αφού οι συντελεστές θα είναι υψηλοί, λόγος για τον οποίο αναζητούνται τρό- ποι, εφόσον υιοθετηθεί το μέτρο, να επιβαρυνθούν οι υψηλότερες εισοδηματικά τάξεις. Ωστόσο, δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί από το οικονομικό επιτελείο το όριο πάνω από το οποίο κάποιος φορολογούμενος θα θεωρείται ότι ανήκει στους «έχοντες».
Αγρότες: Το επόμενο έτος αυξάνεται ο συντελεστής φορολόγησης των αγροτών από το 13% στο 20%, ενώ από το 2017 ο συντελεστής φορολόγησης των αγροτικών κερδών θα αυξηθεί περαιτέρω στο 26%. Λόγω των αντιδράσεων πάντως που προκαλούν οι συγκεκριμένες αλλαγές στον αγροτικό κόσμο της χώρας, η κυβέρνηση ψάχνει εναγωνίως ελαφρύνσεις για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες ή διεύρυνση των εκπιπτόμενων δαπανών.
