Οριακή πτωτική αναθεώρηση σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις προκύπτει για την πορεία των ελληνικών εξαγωγών το πρώτο εξάμηνο του 2015, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ.
Όπως παρατηρεί ο ΠΣΕ σε ανακοίνωσή του, η μεγάλη υποχώρηση των τιμών και των εξαγωγών πετρελαιοειδών δημιουργεί μεγάλες ανακατατάξεις στο χάρτη του εξωτερικού εμπορίου της χώρας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, στην περίοδο Ιανουάριος-Ιούνιος 2015, παρουσιάζεται μείωση 2,2% στη συνολική αξία των εξαγωγών, στα 12,8 δισ. ευρώ από 13,1 δισ. ευρώ. Ωστόσο, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, την ίδια περίοδο προκύπτει αύξηση της τάξης του 13,4%.
Σύμφωνα με τον ΠΣΕ, τα στοιχεία για το πρώτο εξάμηνο του έτους, που δεν περιλαμβάνουν το διάστημα επιβολής κεφαλαιακών ελέγχων, αναδεικνύουν τις κρίσιμες ισορροπίες που διαμορφώνονται πλέον στο εξωτερικό εμπόριο της χώρας, με σημαντική ενίσχυση της βαρύτητας των χωρών της Ε.Ε., αλλά και τις συνέπειες που θα έχει μία περαιτέρω ενδεχόμενη μείωση των εξαγωγών, αλλά και των εισαγωγών πρώτων υλών και ενδιάμεσων προϊόντων για τη συνολική ελληνική παραγωγή στο προσεχές διάστημα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις εαρινές της προβλέψεις για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας, αναθεώρησε πτωτικά την εκτίμηση για την εξέλιξη των ελληνικών εξαγωγών κατά το τρέχον έτος, προβλέποντας αύξηση της τάξης 4% έναντι προηγούμενης εκτίμησης για αύξηση της τάξης του 5,6%. Πιθανή απώλεια μιάμισης ποσοστιαίας μονάδας από το εξωτερικό εμπόριο της χώρας, υπολογίζεται ότι προκαλεί απώλεια μισής ποσοστιαίας μονάδας από τους ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ της χώρας.
Ο χάρτης των ελληνικών εξαγωγών
Σε ό,τι αφορά τους προορισμούς των ελληνικών εξαγωγών, σε επίπεδο συνολικής αξίας εξαγωγών για το εξάμηνο του 2015, προκύπτει αύξηση κατά 13,3% προς τις χώρες της Ε.Ε. και μείωση 15,3% προς τις Τρίτες Χώρες. Ως αποτέλεσμα αυτών των μεταβολών, το μερίδιο στη συνολική αξία εξαγωγών για τις χώρες της Ε.Ε. διαμορφώνεται 52,95%, έναντι ποσοστού 48,05% για τις Τρίτες Χώρες, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, από αντίστοιχα μερίδια την προηγούμενη χρονιά 45,68% προς την Ε.Ε. και 54,32% για τις Τρίτες Χώρες.
Αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των χωρών της Ε.Ε. εκτοξεύεται στο σχεδόν 75%, έναντι ποσοστού μόλις 25% των Τρίτων Χωρών.
Αξιοσημείωτες είναι οι μεταβολές ως προς τους κύριους προορισμούς των ελληνικών εξαγωγών. Η Τουρκία υποχωρεί σημαντικά και από την πρώτη θέση σε ό,τι αφορά τους προορισμούς των ελληνικών εξαγώγιμων προϊόντων, το πρώτο εξάμηνο του 2015 εμφανίζεται στην 3η θέση.
Στην 1η θέση περνάει η Ιταλία και ακολουθεί η Γερμανία και ακολουθούν κατά σειρά η Κύπρος, η Βουλγαρία ενώ στην 6η θέση (από τη 10η) ανήλθαν οι ΗΠΑ. Στην 7η θέση βρίσκεται η Αίγυπτος και την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ισπανία και η Σαουδική Αραβία.
Οι μεταβολές αυτές στην κατάταξη των χωρών προορισμού των ελληνικών εξαγωγών έχουν κυρίως να κάνουν με τη σημαντική μείωση της αξίας των εξαγωγών πετρελαιοειδών, η οποία με τη σειρά της σε σημαντικό βαθμό οφείλεται στη μείωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου.
Έτσι εξηγείται, σύμφωνα με τον ΠΣΕ, η μεγάλη υποχώρηση των εξαγωγών προς την Τουρκία, αλλά και το γεγονός ότι δύο ακόμα προορισμοί που βρίσκονταν στο αντίστοιχο περσινό εξάμηνο στην πρώτη δεκάδα των προορισμών - ο Εφοδιασμός Πλοίων Τρίτων Χωρών (7η θέση) και το Γιβραλτάρ (8η θέση) - έχουν υποχωρήσει πολύ χαμηλά στη σχετική κατάταξη το 2015 – στην 34η και 16η θέση αντίστοιχα.
Οι εξαγωγές της Ελλάδας προς την Ε.Ε. (28) εμφανίζουν σημαντική αύξηση (13,3%) και συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών καταλαμβάνουν το 53% των συνολικών εξαγωγών.
Αντίθετα, μεγάλη μείωση καταγράφεται στις εξαγωγές που αφορούν εφοδιασμούς πλοίων είτε από την Ε.Ε. είτε από Τρίτες Χώρες (-85,6% και -82,1% αντίστοιχα αλλά και προς τις χώρες της Ευρώπης εκτός Ε.Ε. κατά -33,4%.
Τα κορυφαία εξαγόμενα προϊόντα
Με βάση τα προσωρινά στοιχεία του εξαμήνου Ιανουαρίου-Ιουνίου 2015 κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, η μείωση των ελληνικών εξαγωγών οφείλεται στη σημαντική υποχώρηση των εξαγωγών καυσίμων κατά 26,1%, η οποία υπερκαλύπτει τις αυξήσεις σε όλες τις άλλες μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, δηλαδή τις μεγάλες αυξήσεις στις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων κατά 18% βιομηχανικών προϊόντων κατά 12,2%, αλλά και τις μικρότερες αυξήσεις των εξαγωγών πρώτων υλών (+5,6%) και της κατηγορίας είδη και συναλλαγές μη ταξινομημένες κατά κατηγορίες (+11,4%).
Αναλυτικότερα, όσον αφορά στα αγροτικά προϊόντα, η μεγάλη αύξηση (18%) των εξαγωγών οφείλεται στον υπερτριπλασιασμό των εξαγωγών της υποκατηγορίας «λάδια & λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσης».
Η σημαντικότερη υποκατηγορία «τρόφιμα και ζώα ζωντανά» εμφανίζει ελαφρά αυξημένη κατά 2,1% και απορροφά το 14,3% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών. Τέλος, αύξηση 29,2% εμφανίζουν οι εξαγωγές της έτερης υποκατηγορίας «ποτά και καπνός».
Οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων σημείωσαν άνοδο 12,2%, ενώ οι εξαγωγές των πρώτων υλών εμφανίζουν αύξηση 5,6%.
Σε ό,τι αφορά επιμέρους κατηγορίες προϊόντων, ασφαλώς ξεχωρίζει η άνοδος του παρθένου ελαιολάδου στην 3η θέση, η εμφάνιση των μηχανών επεξεργασίας πληροφοριών (lap top, smartphones, tablets, gps κτλ) στην 8η θέση, αλλά και η διπλή καταγραφή διαφόρων τύπων σωλήνων για αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου (15η και 19η θέση), για πρώτη φορά στο ΤΟΡ 20 των προϊόντων, όπου επίσης εισήχθησαν και τα καπνά (20η θέση).
