Η οικονομία σε κρίση

Στα 297,920 δισ. ευρώ ανήλθε το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης στις 30 Σεπτεμβρίου 2009 έναντι 292,306 δισ. ευρώ στις 30 Ιουνίου 2009, όπως ανακοινώθηκε σήμερα από το υπουργείο Οικονομικών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου ανέρχονταν στο τέλος Σεπτεμβρίου στα 7,719 δισ. ευρώ από 9,555 δισ. ευρώ στο τέλος Ιουνίου.

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Στο προσκήνιο επανέρχονται οι «αδύναμοι κρίκοι» της Ευρώπης –οι οικονομίες με τη χειρότερη πιστοληπτική ικανότητα, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η χώρα μας, σύμφωνα με δημοσίευμα της The Wall Street Journal.

Στη «μαύρη λίστα» περιλαμβάνονται πέραν της Ελλάδας, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ιταλία. Αυτό που προβληματίζει τις αρμόδιες αρχές είναι η αύξηση της τιμής των συμφωνιών ανταλλαγής πιστωτικής αθέτησης (credit-default swaps) που αφορούν στις τέσσερις αυτές χώρες.

Η αύξηση της ζήτησης για τα συγκεκριμένα είδη παραγώγων υποδηλώνει ότι ολοένα περισσότεροι παράγοντες της αγοράς ανησυχούν για την ικανότητα των τεσσάρων κυβερνήσεων να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους προς τους πιστωτές τους, με αποτέλεσμα να αγοράζουν αυτούς τους τίτλους για να αντισταθμίσουν τον κίνδυνο αθέτησης.

Εν τω μεταξύ, το spread (περιθώριο) των ελληνικών κρατικών ομολόγων έναντι των γερμανικών έχει σημειώσει σημαντική αύξηση τις τελευταίες ημέρες –γεγονός που υποδεικνύει ότι οικονομική κατάσταση της χώρας μας εγείρει σοβαρές ανησυχίες στο εξωτερικό.

Σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα, χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος, με τους τίτλους ελληνικού δημοσίου να σφυροκοπούνται το τελευταίο διάστημα εξαιτίας της γενικότερης ανησυχίας για τα δημόσια οικονομικά και το τραπεζικό σύστημα της χώρας μας.

Στις 187,4 μονάδες βάσης, από 175,2 μονάδες βάσης που έκλεισε τη Δευτέρα στη Νέα Υόρκη, διευρύνθηκε σήμερα το credit default swap (CDS) του πενταετούς ομολόγου, σύμφωνα με το CMA DataVision, εν μέσω ανησυχιών για τη δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας.

Τον περασμένο Φεβρουάριο, το CDS είχε ανέλθει στις 285,1 μονάδες βάσης κατά την κορύφωση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης. Aυτό σημαίνει ότι το ετήσιο κόστος για την ασφάλιση 10 εκατ. ευρώ σε ελληνικά κρατικά ομόλογα ανέρχεται πλέον στα 187.400 ευρώ έναντι 175.200 τη Δευτέρα.

Το CDS στα αντίστοιχα πορτογαλικά ομόλογα διαμορφώνονταν στις 72 μονάδες βάσης από 70 μονάδες τη Δευτέρα.

Οι ανησυχίες για την κατάσταση της οικονομίας ενισχύθηκαν μετά την αναθεώρηση των στατιστικών στοιχείων για το ΑΕΠ την προηγούμενη εβδομάδα, που έδειξαν ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε ύφεση από το πρώτο τρίμηνο του έτους.

Πηγή: Reuters

H ελληνική οικονομία θα συρρικνωθεί από 1,0% έως 1,5% φέτος, δήλωσε σήμερα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ), Γιώργος Προβόπουλος, αναθεωρώντας προηγούμενη εκτίμηση της τράπεζας.

«Οι νέες αυτές εκτιμήσεις συνεπάγονται ότι για ολόκληρο το 2009 η μείωση του ΑΕΠ θα ξεπεράσει το 1%, αλλά μάλλον θα είναι μικρότερη από 1,5%», ανέφερε ο κ. Προβόπουλος, παρουσιάζοντας στη Βουλή την ενδιάμεσή έκθεση της ΤτΕ για τη νομισματική πολιτική του 2009.

Σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ, οι ελληνικές τράπεζες έχουν αντλήσει μέχρι στιγμής περίπου 40 δισεκατομμύρια ευρώ από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

«Το ποσό που έχουν αντλήσει μέχρι τώρα οι ελληνικές τράπεζες (από την ΕΚΤ) είναι περίπου 40 δισ. ευρώ», ανέφερε ο κ. Προβόπουλος.

Ο κεντρικός τραπεζίτης επανέλαβε εκ νέου πως επείγει η εφαρμογή «ενός συγκροτημένου μεσοπρόθεσμου σχεδίου, που θα περιλαμβάνει τολμηρές αλλά αναγκαίες μεταρρυθμίσεις», εξαιτίας των «μεγάλων δίδυμων ελλειμμάτων (δημοσιονομικού και ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών) και των χρεών (δημόσιο και εξωτερικό).

Ακόμη τόνισε για άλλη μία φορά πως βασικός άξονας του μεσοπρόθεσμου προγράμματος πρέπει να είναι: «Φρένο στα ελλείμματα - επιτάχυνση στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις».

«Πιστεύουμε ότι η δημοσιονομική εξυγίανση, αν είναι κατάλληλα ισορροπημένη και προωθηθεί με σθένος, θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη στις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας. Έτσι θα περιοριστούν το κόστος δανεισμού του Δημοσίου (αλλά και των επιχειρήσεων) και οι εκταμιεύσεις για την εξυπηρέτηση του χρέους, με αποτέλεσμα να εξοικονομηθούν πόροι για τη στήριξη της κοινωνικής συνοχής και την προώθηση των δημόσιων επενδύσεων» πρόσθεσε.

Ο διοικητής της ΤτΕ τόνισε ακόμη πως «η Τράπεζα της Ελλάδος συστηματικά και μονότονα επισήμαινε στις τελευταίες Εκθέσεις της την επιτακτική ανάγκη να τιθασευτούν το πολύ υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα και το χρέος, τα οποία σταθερά επιδεινώνονταν».

«Για παράδειγμα, πριν από τις εκλογές δημοσιεύσαμε, (συγκεκριμένα στις 18 Σεπτεμβρίου) το ταμειακό έλλειμμα του 8μήνου, που έφθανε στο 8% του ΑΕΠ. Με βάση τα στοιχεία αυτά, μπορούσε να γίνει εκτίμηση ότι το δωδεκάμηνο θα έκλεινε με διψήφιο ποσοστό, αν δεν λαμβάνονταν στο υπόλοιπο του έτους γενναία διορθωτικά μέτρα» συμπλήρωσε.

Ο κ. Προβόπουλος αναφέρθηκε και στο ασφαλιστικό υπογραμμίζοντας πως η αναμόρφωσή του «πρέπει να προχωρήσει με τολμηρά βήματα, καθώς μακροπρόθεσμα οι δημοσιονομικές επιπτώσεις από τη γήρανση του πληθυσμού αποτελούν οξύτατο πρόβλημα».

Τον «κώδωνα του κινδύνου» έκρουσε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, υπογραμμίζοντας εκ νέου πως επείγει η εφαρμογή «ενός συγκροτημένου μεσοπρόθεσμου σχεδίου, που θα περιλαμβάνει τολμηρές αλλά αναγκαίες μεταρρυθμίσεις».

Παρουσιάζοντας την Ενδιάμεση Εκθεση της ΤτΕ για τη νομισματική πολιτική 2009 στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, ο κ. Γιώργος Προβόπουλος αναφέρθηκε και πάλι «στα μεγάλα δίδυμα ελλείμματα (δημοσιονομικό και ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών) και τα χρέη (δημόσιο και εξωτερικό)» επαναλαμβάνοντας πως βασικός άξονας του μεσοπρόθεσμου προγράμματος πρέπει να είναι: «Φρένο στα ελλείμματα - επιτάχυνση στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις». Προειδοποίησε μάλιστα ότι σε αντίθετη περίπτωση η χώρα μας αντιμετωπίζει «σοβαρό κίνδυνο να είναι πολύ δυσχερέστερη και πιο αργή η έξοδός της από την κρίση και να υπάρξει έτσι μια παρατεταμένη περίοδος χαμηλών ρυθμών ανάπτυξης».

«Πιστεύουμε ότι η δημοσιονομική εξυγίανση, αν είναι κατάλληλα ισορροπημένη και προωθηθεί με σθένος, θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη στις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας. Έτσι θα περιοριστούν το κόστος δανεισμού του Δημοσίου (αλλά και των επιχειρήσεων) και οι εκταμιεύσεις για την εξυπηρέτηση του χρέους, με αποτέλεσμα να εξοικονομηθούν πόροι για τη στήριξη της κοινωνικής συνοχής και την προώθηση των δημόσιων επενδύσεων» πρόσθεσε.

Διαβλέποντας κίνδυνους και για τις τράπεζες, επισήμανε πως η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας είναι πιθανόν να επηρεάσει αρνητικά τη δυνατότητα των τραπεζών να αντλούν ρευστότητα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Συγκεκριμένα ανέφερε: «Λόγω της χειροτέρευσης των δημοσιονομικών στοιχείων οι οργανισμοί αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, μας έχουν υποβαθμίσει και μας έχουν τοποθετήσει σε αρνητική προοπτική. Ακόμη είμαστε σε απόσταση ασφαλείας από τις επόμενες αξιολογήσεις. Όμως, είμαστε σε μία φάση όπου κάποια στιγμή η ισορροπία φοβάμαι ότι θα είναι "ισορροπία τρόμου". Αλλά δεν θέλω να το σκέπτομαι. Θέλω να ελπίζω ότι δεν θα συμβεί αυτό το πράγμα».

Αν όμως συμβεί -συμπλήρωσε- «θα κινδυνεύσουν να μη γίνονται αποδεκτά τα ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου από τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες δεν θα μπορούν να αντλούν ρευστότητα από την ΕΚΤ».

Ερωτηθείς για το αν ήταν ενήμεροι οι πολιτικοί αρχηγοί πριν τις εκλογές για τις αρνητικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, ο κ. Προβόπουλος είπε πως στις 2 Σεπτεμβρίου συνάντησε τον Κ. Καραμανλή και ενημέρωσε τον τότε πρωθυπουργό ότι το έλλειμμα, που ήταν στο 8%, «έβαινε προς διψήφιο ποσοστό» στο κλείσιμο του έτους, αν δεν λαμβάνονταν γενναία διαρθρωτικά μέτρα.

Στις 8 του ίδιου μήνα, ενημέρωσε επίσης τον Γ. Παπανδρέου (αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τότε) παρουσία του Γ. Παπακωνσταντίνου και της Λούκας Κατσέλη για το ίδιο θέμα.

Ο κ. Προβόπουλος αναφέρθηκε και στο ασφαλιστικό υπογραμμίζοντας πως η αναμόρφωσή του «πρέπει να προχωρήσει με τολμηρά βήματα, καθώς μακροπρόθεσμα οι δημοσιονομικές επιπτώσεις από τη γήρανση του πληθυσμού αποτελούν οξύτατο πρόβλημα».

naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων πέντε μηνών διευρύνθηκε το πριμ που ζητούν οι επενδυτές για τη διακράτηση 10ετών ελληνικών ομολόγων έναντι του bund, με το ελληνικό ομόλογο να σημειώνει υποαπόδοση και έναντι άλλων περιφερειών της Ευρωζώνης.

Ειδικότερα, η απόδοση του 10ετούς ελληνικού ομολόγου διαμορφωνόταν νωρίτερα στις 181 μονάδες βάσης έναντι του Bund, περίπου 10 μονάδες βάσης υψηλότερα σε σχέση με χθες.

Η άνοδός του σε υψηλό πενταμήνου αποδίδεται στη στροφή των επενδυτών σε πιο ρευστοποιήσιμα κρατικά ομόλογα χαμηλότερου ρίσκου, λόγω ανησυχιών για τον αντίκτυπο πιθανής μείωσης των κεφαλαίων που θα παράσχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) τον επόμενο χρόνο.

Εντωμεταξύ, το spread του 10ετούς ελληνικού ομολόγου έναντι του ιταλικού διευρύνθηκε στις 100 μονάδες βάσης, κοντά στο υψηλό των 101 μονάδων βάσης της Παρασκευής.

Πηγή: Reuters

Στα 2.266,5 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου το Σεπτέμβριο, παρουσιάζοντας μείωση 39% σε σχέση με το Σεπτέμβριο της προηγούμενης χρονιάς, σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (ΕΣΥΕ).

Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε κατά 582,4 εκατ. ευρώ ή 21,3%.

Η συνολική αξία των εισαγωγών - αφίξεων διαμορφώθηκε στο ποσό των 3.539,5 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 34,4% σε σχέση με ένα χρόνιο νωρίτερα, ενώ η συνολική αξία των εξαγωγών - αποστολών μειώθηκε κατά 24% στα 1.272,9 εκατ. ευρώ.

Στο διάστημα Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2009, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου διαμορφώθηκε σε 18.589 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 43,1% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2008. Η μείωση αυτή οφείλεται στη μείωση των εξαγωγών-αποστολών κατά 17,9% και των εισαγωγών - αφίξεων κατά 35,9%.

Η Ελλάδα ενδέχεται να αναγκαστεί τους επόμενους μήνες να ζητήσει τη βοήθεια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου εκτιμά η Deutsche Bank σε έκθεσή της με τίτλο: «Η Ελλάδα υπό πίεση».

Ειδικότερα, στην έκθεση της γερμανικής τράπεζας, που υπογράφουν οι οικονομολόγοι Mark Wall και Thomas Mayer επισημαίνεται πως μετά από την υπαγωγή της Ελλάδας από την ΕΕ στη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος, υπάρχουν δύο ενδεχόμενα. Το πρώτο μπορεί να είναι η επιβολή ποινών και το δεύτερο και το πιο πιθανό, σύμφωνα με την Deutsche Bank είναι η Ελλάδα να καταφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και να προχωρήσει σε μία stand-by συμφωνία.

Η Deutsche Bank εκτιμά πως στο πρώτο δίμηνο του 2010 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προβεί σε νέες υποδείξεις στην Ελλάδα, ενώ το Μάιο ή τον Ιούνιο αναμένεται να διαπιστωθεί αν θα πρέπει να υπάρξουν και άλλα μέτρα. Εάν η Ελλάδα δεν βελτιώσει την οικονομική της κατάσταση και δεν πείσει την ΕΕ ότι προχωρούν οι μεταρρυθμίσεις και οι διαρθρωτικές αλλαγές, τότε η Deutsche Bank δεν αποκλείει η ΕΕ να της επιβάλλει πρόστιμο έως και 0,5% του ΑΕΠ. Σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν μπορέσει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της τότε, σύμφωνα με τη γερμανική τράπεζα, η ΕΕ θα τις υποδείξει να ζητήσει τη στήριξη του ΔΝΤ.

Παράλληλα οι δύο οικονομολόγοι κάνουν λόγο για εύθραυστο οικονομικό και πολιτικό κλίμα στην Ελλάδα λόγω της άσχημης εικόνας των δημοσιονομικών, του υψηλού εξωτερικού χρέους και της ανάγκης περαιτέρω στήριξης των ελληνικών τραπεζών.

Οσον αφορά τον εγχώριο τραπεζικό κλάδο ο οίκος παραθέτει την πιο πρόσφατη επισήμανση του ΔΝΤ, το οποίο υποστήριζε πως το επίπεδο των τραπεζικών κεφαλαίων μπορεί να είναι επαρκές, ωστόσο μειώνεται.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Διευρύνθηκε σήμερα το κόστος ασφάλισης για τα ελληνικά και τα ιρλανδικά κρατικά ομόλογα έναντι αθέτησης πληρωμών, καθώς προβλήματα σχετικά με το χρέος στο Ντουμπάι μείωσαν τη διάθεση για ρίσκο.

Σύμφωνα με το CMA DataVision, το credit default swap (CDS) του πενταετούς ελληνικού ομολόγου διευρύνονταν νωρίτερα στις 201,1 μονάδες βάσης από τις 192,7 μονάδες βάσης που έκλεισαν χθες στη Νέα Υόρκη.

Aυτό σημαίνει ότι το ετήσιο κόστος για την ασφάλιση 10 εκατ. ευρώ σε ελληνικά κρατικά ομόλογα ανέρχεται τώρα στις 201.100 ευρώ έναντι 192.700 ευρώ την Τετάρτη.

Το Φεβρουάριο είχε ανέλθει στις 285,1 μονάδες βάσης κατά την κορύφωση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Επίσης, το πριμ που ζητούσαν οι επενδυτές για διακράτηση 10ετών ελληνικών ομολόγων έναντι των γερμανικών ομολόγων αναφοράς Bunds αυξανόταν στις 194 μονάδες βάσης, στο υψηλότερο επίπεδο από το Μάιο.

Πηγή: Reuters