Η μάχη της Μοσούλης

Οι δυνάμεις σουνιτών Ιρακινών οι οποίες εκπαιδεύονται από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις στο στρατόπεδο της Μπασίκα, στο βόρειο Ιράκ, θα λάβουν μέρος στην επιχείρηση απελευθέρωσης της Μοσούλης από το Ισλαμικό Κράτος.

Την επιχείρηση θα αναλάβει κυρίως ο ιρακινός στρατός, με τη βοήθεια της διεθνούς συμμαχίας υπό τις ΗΠΑ ενάντια στους τζιχαντιστές.

Η απόφαση για τη συμμετοχή των σουνιτών πολιτοφυλάκων ελήφθη μετά από συνεννόηση Τουρκίας και ΗΠΑ και η επιχείρηση αναμένεται να αρχίσει εντός των επόμενων ημερών.

Η σουνιτική Τουρκία ανησυχεί για την ολοένα και αυξανόμενη δύναμη των σιιτικών παραστρατιωτικών Μονάδων Κινητοποίησης του Λαού (PMU) στο Ιράκ, οι οποίες ενισχύονται από το Ιράν και έχουν τη στήριξη της ελεγχόμενης από τους σιίτες κυβέρνησης της Βαγδάτης.

Οι PMU έχουν κατηγορηθεί ότι προχωρούν σε μαζικά αντίποινα κατά σουνιτών μουσουλμάνων στις περιοχές που απελευθερώνονται από το ISIS, κατηγορώντας τους συλλήβδην ως συνεργάτες των τζιχαντιστών.

Οι σιιτικές πολιτοφυλακές φιλοδοξούν να έχουν, μετά τη συντριβή των σουνιτών τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους, ρόλο ανάλογο με εκείνον του Στρατού των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης στο Ιράν.

naftemporiki.gr

Η Τουρκία είναι αποφασισμένη να συμμετάσχει στην επιχείρηση που σχεδιάζεται από τις δυνάμεις του συνασπισμού εναντίον του Ισλαμικού Κράτους στην ιρακινή πόλη της Μοσούλης και θα εφαρμόσει ένα «σχέδιο Β», αν δεν περιληφθεί στην επιχείρηση, δήλωσε ο πρόεδρος της χώρας Ταγίπ Ερντογάν.

Σε ομιλία του στο Ικόνιο που μεταδόθηκε ζωντανά, ο κ. Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία θα κάνει γνωστή στους διεθνείς εταίρους της μέσα στις επόμενες ημέρες την επιθυμία της να πάρει μέρος στην επιχείρηση του συνασπισμού. Δεν προχώρησε σε λεπτομέρειες για το τι θα μπορούσε να σημάνει μια εναλλακτική στρατηγική.

Η Τουρκία έχει εμπλακεί σε μια σφοδρή διένεξη με το Ιράκ όσον αφορά το ποιος θα πρέπει να συμμετάσχει στην υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ επίθεση για την ανακατάληψη της Μοσούλης, που αναμένεται να αρχίσει αυτόν τον μήνα. Η Τουρκία εκφράζει φόβους ότι η χρησιμοποίηση σιιτικών πολιτοφυλακών, στις οποίες έχει βασιστεί στο παρελθόν ο ιρακινός στρατός, θα προκαλέσει διαθρησκευτική αναταραχή, καθώς και ένα κύμα προσφύγων. Αντιτίθεται επίσης σε ενδεχόμενο ρόλο των μαχητών του Κόμματος Εργαζομένων Κουρδιστάν (PKK).

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε ότι η χώρα του δεν θα επιτρέψει στο Ισλαμικό Κράτος ή οποιαδήποτε άλλη οργάνωση, να εξακολουθήσει να έχει υπό τον έλεγχο της τη Μοσούλη στο Ιράκ.

Παράλληλα, υποστήριξε ότι η τουρκική στρατιωτική παρουσία στο Ιράκ διασφαλίζει την αποτροπή εκδήλωσης τρομοκρατικών ενεργειών κατά της Τουρκίας.

Ο Τούρκος πρόεδρος επιβεβαίωσε την κλιμάκωση των πολεμικών επιχειρήσεων των ανταρτών που υποστηρίζονται από τη χώρα του, για την ανακατάληψη του χωριού Νταμπίκ, στη Συρία, το οποίο έχουν υπό τον έλεγχό τους, οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους.

Ο πρόεδρος του Ιρακινού Κουρδιστάν, αυτόνομης οντότητας εντός του Ιράκ, Μασούντ Μπαρζανί δήλωσε ότι είναι καιρός να αρχίσει η επιχείρηση ανακατάληψης της Μοσούλης από τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, αφού έχουν ολοκληρωθεί όλες οι προετοιμασίες.

Οι ιρακινές κουρδικές δυνάμεις ετοιμάζονται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη μάχη της Μοσούλης, προπύργιο της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ, που ελέγχει την πόλη από τον Ιούνιο 2014.

«Ηρθε η ώρα να αρχίσει η μάχη για την απελευθέρωση της Μοσούλης», έγραψε στο Twitter ο Μασούντ Μπαρζανί. «Όλες οι προετοιμασίες για τη μάχη της απελευθέρωσης της Μοσούλης έχουν ολοκληρωθεί», αναφέρεται σε ανακοίνωση που αναρτήθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της Προεδρίας της κουρδικής αυτόνομης περιοχής του Ιράκ.

Η επιχείρηση για την ανακατάληψη της Μοσούλης, η αναγγελία της οποίας αναμένεται εδώ και μέρες, εμφανίζεται περίπλοκη, λόγω της συμμετοχής σε αυτήν ετερόκλιτων ή και αντίπαλων στρατιωτικών δυνάμεων.

Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Εθνη, η επιχείρηση είναι πιθανόν να προκαλέσει σοβαρή και ευρεία ανθρωπιστική κρίση δεδομένου του μεγάλου αριθμού των κατοίκων που βρίσκονται παγιδευμένοι στην Μοσούλη, τη δεύτερη σε μέγεθος πόλη του Ιράκ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΗΕ, περί το ένα εκατομμύριο άνθρωποι ενδεχομένως θα εκτοπισθούν κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων.

Βομβαρδισμούς στο ανατολικό τμήμα της Μοσούλης, στο βόρειο Ιράκ, άρχισαν οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ και του Ιράκ, εν όψει της επιχείρησης με στόχο την απελευθέρωση της πόλης, η οποία βρίσκεται υπό την κατοχή των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους.

Όπως δήλωσε πηγή προσκείμενη στις ιρακινές υπηρεσίες ασφαλείας στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Sputnik, ο διεθνής συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ αυξάνει τις δυνάμεις του στην περιοχή.

Αργά χθες βράδυ το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή μετέδωσε ότι στοιχεία του πυροβολικού των ΗΠΑ που έχουν αναπτυχθεί σε απόσταση περίπου 21 χιλιομέτρων από το κέντρο της Μοσούλης άρχισαν να βάλλουν εναντίον θέσεων του Ι.Κ., ενώ διεξήχθησαν επίσης πολυάριθμες αεροπορικές επιδρομές.

Η Μοσούλη – το δεύτερο μεγαλύτερο ιρακινό αστικό κέντρο – είχε καταληφθεί από τους τζιχαντιστές του Ι.Κ., όπως και πολλές άλλες πόλεις του βόρειου και του δυτικού Ιράκ, το 2014.

Την ελπίδα οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους να πράξουν το καλύτερο, προκειμένου ν' αποφευχθούν απώλειες μεταξύ των αμάχων για την ανακατάληψη της Μοσούλης στο Ιράκ εξέφρασε, από τη Γκόα της Ινδίας όπου και βρίσκεται, ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλάντιμιρ Πούτιν.

Ο ιρακινός στρατός, οι δυνάμεις Πεσμεργκά του αυτόνομου εντός Ιράκ Ιρακινού Κουρδιστάν και η διεθνής συμμαχία υπό τις ΗΠΑ ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος βρίσκονται ένα βήμα πριν την έναρξη της επιχείρησης για την απελευθέρωση της Μοσούλης από τους τζιχαντιστές.

Η Μοσούλη είναι το τελευταίο μεγάλο αστικό κέντρο του Ιράκ το οποίο βρίσκεται στα χέρια των ακραίων ισλαμιστών τρομοκρατών του ISIS.

Την στήριξή τους στην επιχείρηση ανάκτησης της Μοσούλης, πρωτεύουσας του λεγόμενου χαλιφάτου του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ, εξέφρασαν οι ΗΠΑ.

«Ο πρωθυπουργός Αμπάντι εξέδωσε διαταγές να ξεκινήσουν μεγάλες επιχειρήσεις να απελευθερωθεί η Μοσούλη μετά από δύο χρόνια σκοταδισμού υπό τους τρομοκράτες του Ι.Κ.», ανέφερε σε μήνυμά στο Twitter ο Μπρετ Μακ Γκούρκ, ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ στη συμμαχία εναντίον του Ι.Κ..

«Κάθε επιτυχία στις ηρωικές ιρακινές δυνάμεις, τους Κούρδους Πεσμεργκά, και τους εθελοντές της Νινευή. Είμαστε περήφανοι που είμαστε μαζί σας στην ιστορική αυτή επιχείρηση», πρόσθεσε.

Την στήριξη των ΗΠΑ στην «δύσκολη μάχη» που έχουν μπροστά τους οι ιρακινές δυνάμεις εξέφρασε στη συνέχεια και ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Ας Κάρτερ. «Είναι μία καθοριστική στιγμή στην εκστρατεία κατά του Ι.Κ.» τόνισε, εκφράζοντας την αισιοδοξία ότι οι «οι Ιρακινοί μας σύμμαχοι θα επικρατήσουν έναντι του κοινού μας εχθρού και θα απελευθερώσουν τη Μοσούλη».

Εβδομάδες ή «ενδεχομένως περισσότερο» είναι πιθανόν να διαρκέσει η επιχείρηση των ιρακινών δυνάμεων για την ανακατάληψη της Μοσούλης από το Ισλαμικό Κράτος, όπως δήλωσε ο Στίβεν Τάουνσεντ, νέος διοικητής του διεθνούς συνασπισμού κατά των τζιχαντιστών.

Ο πρωθυπουργός του Ιράκ Χαϊντέρ αλ-Αμπάντρι ανακοίνωσε τη νύκτα την έναρξη της επιχείρησης για την ανακατάληψη του τελευταίου προπυργίου του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ, που βρίσκεται στα χέρια των τζιχαντιστών από τον Ιούνιο 2014.

«Η μάχη προδιαγράφεται μακρά και δύσκολη, αλλά οι Ιρακινοί έχουν προετοιμασθεί και βρισκόμαστε στο πλευρό τους», τόνισε ο Τάουνσεντ.

Ανησυχία ΟΗΕ για τον άμαχο πληθυσμό

Την ίδια ώρα ο ΟΗΕ δεν κρύβει τη μεγάλη του ανησυχία για την ασφάλεια του πληθυσμού της Μοσούλης μετά την έναρξη της επιχείρησης. «Είμαι εξαιρετικά ανήσυχος για την ασφάλεια 1,5 εκατομμυρίου ανθρώπων που ζουν στη Μοσούλη... Οι οικογένειες είναι εκτεθειμένες στον ακραίο κίνδυνο να παγιδευθούν ανάμεσα σε αντίπαλα πυρά ή να γίνουν στόχος ελεύθερων σκοπευτών», δήλωσε ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας αρμόδιος για ανθρωπιστικές υποθέσεις, Στίβεν Ο'Μπράιεν.

Περίπλοκη επιχείρηση

Η επιχείρηση για την ανακατάληψη της Μοσούλης είναι ένα εξαιρετικά περίπλοκο εγχείρημα στο οποίο συμμετέχουν δυνάμεις με διαφορετικά, αν όχι αντικρουόμενα συμφέροντα.

Η έναρξη της επίθεσης ανακοινώθηκε πολλές φορές και στη συνέχεια αναβλήθηκε από τον Μάρτιο του 2016, όταν ο Ιρακινός πρωθυπουργός κάλεσε τις δυνάμεις του να απελευθερώσουν την επαρχία Νινευή, πρωτεύουσα της οποίας είναι η Μοσούλη.

Με την αεροπορική υποστήριξη των δυνάμεων του διεθνούς συνασπισμού κατά του Ισλαμικού Κράτους, με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και τη συμμετοχή του Ιράν μέσω της παρουσίας παραστρατιωτικών ένοπλων δυνάμεων που υποστηρίζονται επί του πεδίου από τον ιρανικό στρατό, οι στρατιωτικές δυνάμεις προωθήθηκαν από τον Μάρτιο για να προσεγγίσουν τη Μοσούλη από τη βάση του Μαχμούρ σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από τις γραμμές των δυνάμεων του Ισλαμικού Κράτους. Παράλληλα, οι δυνάμεις των Πεσμεργκά, των δυνάμεων ασφαλείας της αυτόνομης περιοχής του Ιρακινού Κουρδιστάν, προωθούνται από το βορρά προς τη Μοσούλη.

Ποιες δυνάμεις συμμετέχουν

Στην επιχείρηση της Μοσούλης συμμετέχουν: ο ιρακινός στρατός, οι ιρακινές αντιτρομοκρατικές μονάδες, μονάδες της ομοσπονδιακής και της τοπικής αστυνομίας, σιιτικές πολιτοφυλακές που υπακούουν στις διαταγές της Τεχεράνης, οι κούρδοι Περμεργκά, η Τουρκία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι χώρες του διεθνούς συνασπισμού κατά του Ι.Κ..

Οι ιρακινές στρατιωτικές δυνάμεις μπορούν να υπολογίζουν στην αεροπορική κάλυψη των δυνάμεων του διεθνούς συνασπισμού και στην αποστολή επιπλέον 600 αμερικανών στρατιωτικών, επί συνόλου 4.600 που έχουν αναπτυχθεί στο Ιράκ από την Ουάσιγκτον.

Παρόντες είναι επίσης Τούρκοι στρατιώτες σε στρατιωτική βάση κοντά στη Μοσούλη και στο Κουρδιστάν. Η παρουσία τους είναι ένα από τα πρώτα στοιχεία που επικαλούνται ειδικοί για να εξηγήσουν την καθυστέρηση της έναρξης της επιχείρησης: η Βαγδάτη απαιτούσε την απόσυρσή τους, αλλά η Τουρκία θέλει επιτακτικά να συμμετάσχει στην επιχείρηση, για να είναι σε θέση να περιορίσει την ενίσχυση της δύναμης των Κούρδων στα σύνορά της και για να μπορέσει να αποκαταστήσει κάποιου βαθμού επιρροή στην περιοχή της Μοσούλης και τις πλουτοπαραγωγικές της πηγές. Οι Πεσμεργκά έχουν προωθηθεί εκτός των συνόρων της αυτόνομης περιοχής του Ιρακινού Κουρδιστάν και η Άγκυρα ανησυχεί μήπως οι σιιτικές πολιτοφυλακές που υποστηρίζουν τον Αμπάντι και τελούν υπό την επιρροή της Τεχεράνης προχωρήσουν προς την κατά πλειονότητα σουνιτική Μοσούλη.

Η συμμετοχή των σιιτικών πολιτοφυλακών στην επιχείρηση ανακατάληψης της Μοσούλης έχει δημιουργήσει ανησυχία τόσο μεταξύ Ιρακινών αξιωματούχων όσο και των οργανώσεων αρωγής για θρησκευτικά αντίποινα.

Οι σιιτικές πολιτοφυλακές έχουν κατηγορηθεί από τα Ηνωμένα Εθνη για φόνους και απαγωγές σε ορισμένες από τις περιοχές που έχουν ανακαταλάβει από το Ισλαμικό Κράτος. Η παρουσία τους στη γραμμή του μετώπου δεν γίνεται αποδεκτή από τους σουνιτικούς πληθυσμούς και οι ιρακινές αρχές θέλουν να τις κρατήσουν μακριά από το πεδίο της μάχης στη Μοσούλη.

Η τακτική

Με ποιον τρόπο να γίνει η ανακατάληψη της Μοσούλης από τους τζιχαντιστές; Στις τελευταίες της φάσεις η μάχη θα γίνεται δρόμο το δρόμο εναντίον 3.000 - 4.500 μαχητών του Ισλαμικού Κράτους, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του διεθνούς συνασπισμού. Εάν οι ιρακινές δυνάμεις εφαρμόσουν την τακτική που ακολούθησαν στο Τικρίτ και στο Ραμάντι, τον Μάρτιο 2015 και τον Φεβρουάριο 2016 αντίστοιχα, θα περικυκλώσουν την πόλη πριν από την τελική επίθεση. Οι επίλεκτες δυνάμεις των αντιτρομοκρατικών μονάδων του Ιράκ πιθανόν να βρίσκονται και πάλι στην πρώτη γραμμή.

Πριν εισχωρήσουν για να καταλάβουν το κέντρο της Μοσούλης, οι ιρανικές δυνάμεις θα πρέπει να διεισδύσουν σε έδαφος υπό τον έλεγχο του Ισλαμικού Κράτους σε μήκος πολλών χιλιομέτρων.

Οι δυνάμεις του συνασπισμού θα έχουν να αντιμετωπίσουν δυνάμεις των τζιχαντιστών που είχαν στη διάθεσή τους δύο χρόνια για να προετοιμάσουν την άμυνά τους στο τελευταίο τους προπύργιο. Είναι πολύ πιθανόν ότι θα χρησιμοποιήσουν ελεύθερους σκοπευτές, παγιδευμένα αυτοκίνητα και ότι θα ναρκοθετήσουν το έδαφος για να καθυστερήσουν την προέλαση των ιρακινών δυνάμεων. Το Ισλαμικό Κράτος είναι πιθανόν να χρησιμοποιήσει τον άμαχο πληθυσμό ως ασπίδα.