Επάνοδος στις αγορές

Σημάδια σταθεροποίησης διακρίνει στην Ελλάδα ο επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank για την Ευρωζώνη Mark Wall, ο οποίος σε αποκλειστική συνέντευξη στο naftemporiki.gr χαρακτηρίζει ρεαλιστική την επιστροφή στις αγορές το 2014. Ωστόσο, μιλά για περιορισμένο αντίκτυπο των παρεμβάσεων στην ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, διαπιστώνοντας αργή πρόοδο στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις αλλά και περιορισμένη πρόσβαση σε πιστώσεις.

Δημόσιο χρέος

Ποια είναι τα ενδεδειγμένα επόμενα βήματα αναφορικά με τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους α) της Ελλάδας και β) της Ευρωζώνης (θα βοηθούσε η εισαγωγή εργαλείων κοινής διαχείρισης του ευρωπαϊκού χρέους;)

α) Η προσδοκία χτίζεται στην αγορά. Το πρωτογενές πλεόνασμα αποτελεί προϋπόθεση για κάποια μορφή ελάφρυνσης του χρέους από την Ε.Ε. Τα καλά νέα είναι ότι η ελληνική οικονομία αρχίζει να δείχνει σημάδια σταθεροποίησης. Δεν είναι ανεξάρτητο το γεγονός ότι βελτιώνονται οι δημοσιονομικές επιδόσεις. Από κοινού τα δύο αυτά στοιχεία απομακρύνουν κάποια πίεση από την ΕΕ να προβεί σε κάτι ριζοσπαστικό, το οποίο ανέκαθεν θα ήταν πολιτικά περίπλοκο να υλοποιήσει. Αλλά τα γεγονότα αυτά αυξάνουν την πιθανότητα η παράταση των προθεσμιών λήξης και οι συμπιέσεις των περιθωρίων στα δάνεια του επίσημου τομέα (OSI lite) να έχουν σημαντική επίδραση στην αντίληψη της αγοράς αναφορικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Η Ελλάδα και η Τρόικα δεν θα παλεύουν πλέον με την οικονομική παλίρροια.

β) Η προσπάθεια καταπολέμησης της ευρωπαϊκής κρίσης έχει μετατοπιστεί τα τελευταία δύο χρόνια από τον δημοσιονομικό έλεγχο στην τραπεζική ένωση ως τον κύριο παγοθραύστη για μία πιο ολοκληρωμένη ζώνη του ευρώ. Δεν θα πρέπει να υποτιμά κανείς τη συνάφεια της τραπεζικής ένωσης με τη διασφάλιση της επιστροφής της διασυνοριακής χρηματοδότησης σε ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα που βασίζεται στις τράπεζες της Ευρωζώνης. Αλλά συγχρόνως δεν θα πρέπει να υποτιμά κανείς την πρόκληση υλοποίησης της τραπεζικής ένωσης, όπως αποδεικνύουν οι εν εξελίξει αντιπαραθέσεις αναφορικά με την απευθείας ανακεφαλαιοποίηση και τον Ενιαίο Μηχανισμό Ανάλυσης. Τελικά, η τραπεζική ένωση και η δημοσιονομική ένωση είναι αδιαχώριστες -για παράδειγμα μία κοινή ασφάλιση καταθέσεων θα συνεπαγόταν αναγκαστικά έναν δημοσιονομικό μηχανισμό. Είναι πιθανό τα πειράματα της ζώνης του ευρώ με την κοινή έκδοση εντόκων γραμματίων (T – Bills) τουλάχιστον να διερευνήσουν τις τεχνικές πτυχές της κοινής έκδοσης, ωστόσο, χωρίς ισχυρότερα δημοσιονομικά αντίβαρα, οι χώρες του πυρήνα θα παραμένουν επιφυλακτικές να προχωρήσουν περαιτέρω. Η αλλαγή της Συνθήκης θα ήταν αναγκαία και ακόμη δεν έχει επιτευχθεί συναίνεση σε επίπεδο πολιτικής βούλησης.

Είναι σε θέση το πρωτογενές πλεόνασμα, τα οποίο σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών της Ελλάδας ανήλθε σε 835 εκατ. τον Ιανουάριο του 2014 (για το 2013 προσδοκάται ότι θα ξεπεράσει ακόμη και τους πιο φιλόδοξους στόχους), να καθορίσει τις εξελίξεις στο ζήτημα διευθέτησης της ελληνικής υπόθεσης, αναφορικά με το χρέος αλλά και την ένταση των μέτρων που θα συνοδεύσουν ένα πιθανό νέο δάνειο από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στο ελληνικό δημόσιο;

Η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος του προϋπολογισμού είναι σημαντική. Μειώνει την πιθανότητα ενός τρίτου προγράμματος και καθιστά λιγότερο αναγκαία νέα δάνεια από τον EFSF. Είναι επίσης προϋπόθεση για μία ελάφρυνση του χρέους. Τα στοιχεία πρέπει να επιβεβαιωθούν από τη Eurostat και τα τροποποιημένα στοιχεία του πρωτογενούς ισοζυγίου που χρησιμοποιούνται από την Τρόικα ίσως θα πρέπει να περιμένουν την ετήσια έκθεση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας τον Αύγουστο. Ωστόσο, ο πρόεδρος του Εurogroup Ντέισελμπλουμ έχει εκδηλώσει προθυμία να συζητήσει την προοπτική του χρέους τον Αύγουστο. Αυτό ενισχύει την αισιοδοξία της αγοράς.

Αγορές

Το ελληνικό δημόσιο δανείζεται σήμερα από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης με μέσο επιτόκιο κοντά στο 3% και μετά βίας καλύπτει τις ανάγκες του, αντιμετωπίζοντας χρηματοδοτικά κενά. Σε αυτό το πλαίσιο, πόσο ρεαλιστική είναι η επιστροφή του ελληνικού Δημοσίου στις αγορές εντός του 2014; Από ποιο επίπεδο επιτοκίου και πάνω θα κινδύνευε η Ελλάδα να επιστρέψει σε δεινή ύφεση;

Η επιστροφή της Ελλάδας στην αγορά κρατικών ομολόγων δεν είναι μη ρεαλιστική. Οι αγορές φοβούνται λιγότερο από πριν το ρίσκο (tail risk), αυξάνοντας ευρύτερα την όρεξη κινδύνου. Άλλες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας είχαν επιτυχημένες επισκέψεις στις αγορές αυτήν τη χρονιά. Η παγκόσμια οικονομική ρευστότητα παραμένει υψηλή, οδηγώντας σε αναζήτηση απόδοσης. Το πρωτογενές πλεόνασμα και η υπόσχεση ανακούφισης του χρέους βοηθά τα ελληνικά μεγέθη. Η αγορά είναι αρκετά ευφυής ώστε να κρατήσει την απλή ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους σε απόσταση ασφαλείας. Ο καθορισμός των τιμών για τους στόχους του δημόσιου χρέους -120% του ΑΕΠ το 2020- αλλάζει. Η επέκταση της ωρίμανσης του χρέους του επίσημου τομέα θα βελτιώσει την ελκυστικότητα της Ελλάδας σε ιδιώτες αγοραστές χρέους. Μια επιτυχημένη επιστροφή στην αγορά θεωρητικά θα καταστήσει ευκολότερο για τράπεζες και εταιρείες να ακολουθήσουν το παράδειγμα. Η πρόσβαση του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση θα μπορούσε να βελτιωθεί, ενισχύοντας τις προοπτικές ανάπτυξης. Αυτό μπορεί να βοηθήσει την αντιστάθμιση της αύξησης του κόστους χρηματοδότησης για την κυβέρνηση.

Ανταγωνιστικότητα

Το 2010, η Ελλάδα υιοθέτησε ένα πρόγραμμα εσωτερικής υποτίμησης, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναλυτών της τάξης του 20-25%, με στόχο της βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Πόσο ανταγωνιστική είναι σήμερα η ελληνική οικονομία; Παρεμπιπτόντως, η αξία των νομισμάτων αναδυόμενων αγορών, ανταγωνιστών της νότιας Ευρώπης όπως η Τουρκία, έχει μειωθεί δραματικά. Πώς επηρεάζει αυτή η εξέλιξη την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας η οποία χρησιμοποιεί το ευρώ για τις συναλλαγές της;  Θα βοηθούσε σε αυτήν τη φάση ενδεχομένως μία υποτίμηση του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος; Επιπλέον, η πολιτική σταθερότητα αποτελεί βασικό παράγοντα για την προσέλκυση επενδύσεων. Πόσο κοντά ή πόσο μακριά είναι κατά τη γνώμη σας η Ελλάδα από την εκπλήρωση αυτής της προϋπόθεσης;

Οι στατιστικές καταδεικνύουν ότι σε σχέση με τους «συμμαθητές» της στην Ευρωζώνη, η ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας με βάση το κόστος εργασίας παραγωγής έχει βελτιωθεί δραματικά τα τελευταία λίγα χρόνια. Η οικονομία αρχίζει να δείχνει σημάδια σταθεροποίησης, αλλά θα περίμενε κανείς μία πιο θετική επίδραση του μεγέθους βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας. Η αργή πρόοδος στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, για παράδειγμα στο ζήτημα του μη μισθολογικού κόστους της επιχειρηματικής δραστηριότητας, θα μπορούσε να είναι ένας παράγοντας. Ένας άλλος παράγοντας είναι πιθανότατα η περιορισμένη πρόσβαση σε πιστώσεις. Με ακόμη έναν γύρο ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών να πραγματοποιείται και με το AQR (επανεξέταση ποιότητας ενεργητικού) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ακόμη να έρχεται το τρέχον έτος, μία σαφώς βελτιωμένη ροή πιστώσεων μπορεί να αποτελέσει πραγματικότητα το 2015 το νωρίτερο. Με το δολάριο να τίθεται σε ανατίμηση και με την ισοτιμία του ευρώ να μειώνεται το επόμενο έτος, και με μία αποσαφήνιση του τοπίου γύρω από την πολιτική ηγεσία να σημειώνεται το πιο πιθανό επίσης το επόμενο έτος αν οι προεδρικές εκλογές πυροδοτήσουν βουλευτικές εκλογές, το 2015 θα μπορούσε να αποτελέσει ένα θετικό σημείο καμπής για την Ελλάδα.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ
[email protected]

Για προεκλογικό στήσιμο μιας «μαϊμού» εξόδου, έκανε λόγο ο κοιβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, σχολιάζοντας την έξοδο της χώρας στις αγορές. Ο κ. Δημ. Παπαδημούλης, επέκρινε τον πρωθυπουργό γιατί δεν έχει καλέσει τον κ. Αλ. Τσίπρα σε διάλογο για το χρέος και το μνημόνιο.

Μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό Real FM, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, ανέφερε ότι «τις προεκλογικές κομπίνες και τη «μαϊμού» έξοδο στις αγορές για να κερδηθούν ψηφαλάκια και να περάσει μετά το νέο Μνημόνιο, δεν έχουμε κανένα λόγο να τις συνδράμουμε».

Μάλιστα, υπογράμμισε ότι ο μόνος δανεισμός εκτός Μνημονίων είναι με τα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου, «τα οποία «στεγνώνουν» ακόμη περισσότερο την πάνστεγνη αγορά».

Ο ίδιος υπενθύμισε τις προβλέψεις που «δυσκολεύουν το προεκλογικό στήσιμο μιας «μαϊμού» εξόδου». Έφερε για παράδειγμα το Ινστιτούτο Μπρούγκελ, που εδρεύει στις Βρυξέλλες και υποστηρίζει ότι δεν είναι βιώσιμη μια τέτοια έξοδος. «Χωρίς μια γενναία, ουσιαστική και δίκαιη ρύθμιση του χρέους, που σημαίνει «κούρεμα» του χρέους, δεν είναι δυνατή ούτε η επιστροφή στην ανάπτυξη, ούτε η βιώσιμη έξοδος στις αγορές. Εμείς δεν θέλουμε, για μια ακόμη φορά, την εξαπάτηση των Ελλήνων πολιτών» πρόσθεσε ο κ. Παπαδημούλης.

Τέλος, επέκρινε τον πρωθυπουργό γατί «αντί να κατηγορεί για αντεθνική δράση και προδοσία, τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης» θα μπορούσε να τον καλέσει σε συνάντηση σε μια προσπάθεια συνεννόησης. «Αντ’ αυτού, έχουμε το μοναδικό πρωθυπουργό από τη Μεταπολίτευση μέχρι τώρα, που αρνείται να αναγνωρίσει τη θεσμική σημασία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης», είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ.

Την έκδοση πενταετούς ομολόγου, ύψους 1,5-2 δισ. ευρώ, στο πρώτο εξάμηνο του έτους, εξετάζει η κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να ξαναβγεί στις αγορές έπειτα από τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με ανώτατο αξιωματούχο του υπουργείου Οικονομικών, τον οποίο επικαλείται το Reuters.

Ο αρχικός σχεδιασμός της κυβέρνησης προέβλεπε επιστροφή στις αγορές στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, ωστόσο, όπως παρατηρεί το πρακτορείο, αυτό μπορεί να γίνει νωρίτερα μετά τη σημαντική υποχώρηση στις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων.

Πάντως, δεν έχει υπάρξει ακόμη οριστική απόφαση για το θέμα, σύμφωνα με τον αξιωματούχο. «Δεν αποκλείεται να βγούμε στο πρώτο εξάμηνο. Αλλά μια τέτοια απόφαση δεν έχει ληφθεί ακόμη», ανέφερε.

Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»

Το πρώτο βήμα έγινε όταν έκλεισε η συμφωνία με την τρόικα και αυτό κατέστησε δυνατή τη διανομή του δημοσιονομικού πλεονάσματος σε διάφορες χρήσεις. Το επόμενο πρόκειται να γίνει, τώρα, με την επικείμενη έξοδο της χώρας στις αγορές για δανεισμό. 

Κάπως έτσι ολοκληρώνεται η εικόνα μιας χώρας που βγαίνει από την κρίση και γυρίζει σελίδα». Σε αυτή την απλοποιημένη καταγραφή διαδοχής ενεργειών και διαπιστώσεων συνοψίζεται η στρατηγική της κυβέρνησης, που είναι προφανές ότι έχει χρήση όχι μόνο διαρκούς πολιτικής πρακτικής αλλά και συγκυριακού προεκλογικού βηματισμού.

Ωστόσο, δεν ισχύει πάντα ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, ακόμη και αν η κυβέρνηση αισθάνεται ότι μπορεί να βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο στις επικείμενες εκλογές και προσπαθεί να προασπίσει την ίδια της την ύπαρξη.

Η συμφωνία με την τρόικα μπορεί να έχει τη διάσταση ενός εντυπωσιακού βήματος που τεκμηριώνει κυβερνητική ικανότητα και αποφασιστικότητα, άλλωστε αυτό έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν - κάθε φορά που έληγε η περίοδος αξιολόγησης της τρόικας υπήρχε διάχυτη η κυβερνητική ικανοποίηση για τα πεπραγμένα.

Ομως, η προσπάθεια επιστροφής στις αγορές, η οποία έχει τεθεί ως στόχος που επιβεβαιώνει την ορθότητα επιλογών και πολιτικών, συνεπάγεται και ανάληψη μεγάλης ευθύνης, καθώς είναι ένα καθοριστικό βήμα που οδηγεί σε δρόμο δύσκολο και κυρίως χωρίς επιστροφή.  

Εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι κάτι τέτοιο επιχειρείται περισσότερο με όρους πολιτικής παρόρμησης και λιγότερο με ψύχραιμο οικονομικό σχεδιασμό.

Η χώρα μας φαίνεται ότι θα επιχειρήσει να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές, πρώτον, χωρίς να έχει βεβαιωθεί η ίδια πριν από κάθε άλλον ότι η δημοσιονομική αρετή που δείχνει να έχει πετύχει είναι οριστική, βιώσιμη και όχι περιστασιακή ή βραχύβια, στηριγμένη σε ισορροπίες «μακρολογιστικού τρόμου», και, δεύτερον, χωρίς να έχει επιλύσει το πρόβλημα του δημοσίου χρέους, αποτελώντας ίσως το αγοραίο παράδοξο να είναι η μοναδική χώρα -εκτός ειδικών εξαιρέσεων- που προσπαθεί να αντλήσει χρήματα από τις αγορές με χρέος που φθάνει στο 175% του ΑΕΠ.

Επί τέσσερα χρόνια το κόστος δανεισμού για το ελληνικό κράτος ήταν κατά μέσο όρο γύρω στο 2%, ενώ το καλύτερο που έχει να περιμένει από τις αγορές είναι ένα επιτόκιο γύρω στο 5%, δηλαδή κόστος περίπου 30 εκατομμυρίων ευρώ επιπλέον το χρόνο για κάθε δισεκατομμύριο που θα δανειστεί.

Ταυτόχρονα, αν η μακροπρόθεσμη διατήρηση της υγιούς δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας αποδειχθεί μια δύσκολη υπόθεση ή αν αλλάξουν οι συνθήκες των αγορών, είναι πολύ πιθανόν ακόμη και το 5% να φαντάζει εξωπραγματικό.

Το να βρεθούμε να εκλιπαρούμε για ένα ακόμη πρόγραμμα βοήθειας, έχοντας αποτύχει να δανειστούμε σε λογικές τιμές από την ελεύθερη αγορά, θα μπορούσε να αποδειχθεί ένας ακόμη εθνικός εφιάλτης.

ΝΙΚΟΣ ΦΡΑΝΤΖΗΣ - [email protected]

Η συμφωνία για την τρέχουσα αξιολόγηση δείχνει ότι η ελληνική οικονομία μπορεί να διαφύγει από το φάσμα της εξαετούς ύφεσης, με δεδομένο ότι θα συνεχιστεί η εφαρμογή του προγράμματος, αναφέρει η Eurobank στο εβδομαδιαίο οικονομικό της δελτίο.

Όπως παρατηρούν οι αναλυτές της τράπεζας, η συμφωνία για την τρέχουσα αξιολόγηση βασίστηκε στη δέσμευση της κυβέρνησης για την προώθηση του μεγαλύτερου μέρους των προτάσεων του ΟΟΣΑ, στη δέσμευση για τη χρήση μεγάλου μέρους του πρωτογενούς πλεονάσματος γα την ανάπτυξη / δημοσιονομική ενίσχυση της οικονομίας μέσω τις αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων επιπλέον αυτόν που περιλαμβάνονταν ήδη στον Προϋπολογισμό 2014 και στη δέσμευση για την άμεση ολοκλήρωση του προγράμματος ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών.

«Η σοβαρότητα των θεμάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι εσωτερικές διαφωνίες μεταξύ τόσο των επίσημων δανειστών όσο και των συμμετεχόντων στην κυβέρνηση συνεργασίας αναφορικά με διάφορες πλευρές τις τρέχουσας αξιολόγησης (όπως χρήση των διαθέσιμων κεφαλαίων του ΤΧΣ, απελευθέρωση αγορών και ανταγωνισμού σύμφωνα με την σχετική έκθεση του ΟΟΣΑ, απελευθέρωση αγοράς ενέργειας κ.ά.), η απουσία πίεσης από την πλευρά της εξυπηρέτησης του χρέους και η επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2013 οδήγησαν στην χρονική επιμήκυνση της διαπραγμάτευσης», αναφέρεται στο δελτίο.

Σύμφωνα με τη Eurobank, από εδώ και πέρα το ενδιαφέρον της κυβέρνησης είναι αναγκαίο να στραφεί στην επίτευξη του στόχου του Προϋπολογισμού 2014 για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2014 (1,6% ΑΕΠ). Σε αυτό αναμένεται να συμβάλουν σημαντικά η επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ το 2014, η συνέχιση της προσπάθειας για εξορθολογισμό των δαπανών του δημοσίου και η συνέχιση της προσπάθειας για τη μείωση της φοροδιαφυγής και επίτευξη των στόχων για τα φορολογικά έσοδα του δημοσίου.

Οι αναλυτές της Eurobank επισημαίνουν επίσης πως πιθανή έξοδος στις αγορές προϋποθέτει νομοθέτηση των συμφωνηθέντων, θετική απόφαση για εκταμίευση της δόσης, βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητα της χώρας και δέσμευση για συνέχιση της εφαρμογής του προγράμματος.

«Για να είναι επιτυχημένη μια τέτοια έξοδος θα πρέπει – όπως έχουμε επισημάνει πολλές φορές στο παρελθόν – να είναι μικρή σε μέγεθος και όχι υψηλότερη των 2,0 δισ. ευρώ και να έλθει μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, την έγκριση της δόσης και την πιθανή αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας», αναφέρουν οι αναλυτές στο δελτίο.
 

«Επιστροφή από τον Κάτω Κόσμο» είναι ο τίτλος εκτενούς δημοσιεύματος της γερμανικής οικονομικής εφημερίδας Handelsblatt, το οποίο αναφέρεται στα σχέδια της Αθήνας για επιστροφή στις αγορές.

«Η Ελλάδα επιδιώκει με όλα τα μέσα να επιστρέψει στις αγορές. Με τον τρόπο αυτόν η ελληνική κυβέρνηση θέλει να επιτύχει πολλούς στόχους», αναφέρει το ρεπορτάζ, θέτοντας ταυτόχρονα το ερώτημα εάν η χώρα είναι έτοιμη για μια τέτοια κίνηση και απαντώντας ότι πρόκειται «για ένα τολμηρό πείραμα».

«Η ευρωκρίση άρχισε στην Ελλάδα και θα τερματισθεί όταν η χώρα αυτή δεν είναι πλέον εξαρτημένη από ξένη βοήθεια», παρατηρεί η εφημερίδα και διευκρινίζει ότι η Ελλάδα επείγεται να επιστρέψει στις κεφαλαιαγορές. «Εάν ήταν στο χέρι των Ελλήνων πολιτικών θα εξέδιδε η χώρα πολύ σύντομα νέα ομόλογα και μάλιστα πριν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου». Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, στο παρασκήνιο οι προετοιμασίες είναι σε πλήρη εξέλιξη.

Αναφερόμενη στους στόχους της Αθήνας, η εφημερίδα σημειώνει μεταξύ άλλων ότι «ο πρωθυπουργός Σαμαράς χρειάζεται μια εσωτερική επιτυχία, καθώς τον Μάιο διεξάγονται οι ευρωεκλογές και δεν αποκλείεται η πλειονότητα των Ελλήνων, που υποφέρουν από την τεράστια ανεργία να βάλουν σταυρό στο ακραίο κόμμα ΣΥΡΙΖΑ. …Στα συμφραζόμενα αυτά η έκδοση νέων ομολόγων θα είναι ένα μήνυμα προς τους ψηφοφόρους που θα λέει: “Κοιτάξτε εδώ. Είμαστε πάλι φερέγγυοι. Τα πράγματα πάνε καλά”».

«Στις λεγόμενες παραγωγικές δραστηριότητες ανήκουν και οι απάτες»

«Οι Έλληνες μπορούν να μειώσουν το χρέος τους με σεξ και ναρκωτικά» είναι ο τίτλος δημοσιεύματος της Bild, η οποία επικρίνει τον «διευρυμένο τρόπο» υπολογισμού του ΑΕΠ των ευρωπαϊκών χωρών από τις Βρυξέλλες.

«Η οικονομική επίδοση στο σύνολο της Ε.Ε. αυξάνεται μονομιάς κατά 2,4%, αλλά μόνο στα χαρτιά» παρατηρεί η Bild, εξηγώντας ότι «στο μέλλον… θα υπολογίζονται στην οικονομική στατιστική της Ε.Ε. και τα έσοδα από εγκλήματα και πορνεία».

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, «το οικονομικό θαύμα των Βρυξελλών» αποδίδεται σε μια ευρωπαϊκή ρύθμιση που χρονολογείται από τον περασμένο Ιούνιο και η οποία θέλει την πορνεία να συνυπολογίζεται στις παροχές υπηρεσιών που θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στο ΑΕΠ. «Στις λεγόμενες παραγωγικές δραστηριότητες ανήκουν και οι απάτες», επισημαίνει το γερμανικό ταμπλόιντ και συμπεραίνει: «Όσο πιο πολλούς απατεώνες και ναρκωτικά, όσο πιο πολλή αδήλωτη εργασία και πορνεία διαθέτει ένα κράτος τόσο πιο πλούσιο γίνεται στα χαρτιά».

Στη συνέχεια η γερμανική εφημερίδα εξηγεί τι σημαίνουν αυτές οι εξελίξεις για τις υπερχρεωμένες χώρες: «Στις χώρες της κρίσης, όπως είναι η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία, η νέα οδηγία επιφέρει πλεονεκτήματα, καθώς μειώνεται το ποσοστό του χρέους, το οποίο μετριέται σε ποσοστό επί του ΑΕΠ. Συνέπεια: Όταν αυξάνεται το ΑΕΠ με τον νέο τρόπο μέτρησης, αυτόματα μειώνεται το ποσοστό του χρέους.

Για το θέμα αυτό η εφημερίδα φιλοξενεί και την άποψη του χριστιανοδημοκράτη ευρωβουλευτή Χέρμπερτ Ρόιλ, ο οποίος υποστηρίζει ότι «η νέα εκδοχή των στατιστικών κανόνων συνιστά μια άπαξ τεχνική ρύθμιση. Με αυτήν δεν πρόκειται να αντιμετωπισθεί το τεράστιο δημόσιο χρέος της Ιταλίας και της Ελλάδας, αλλά στην καλύτερη περίπτωση θα προκύψει μια αισθητικού χαρακτήρα μείωσή του».

Πηγή: Deutsche Welle
 

Η Ελλάδα μπορεί να είναι πολύ κοντά στην επίτευξη μίας από τις ταχύτερες επανόδους που έχουν καταγραφεί ποτέ για χώρες που έχουν χρεοκοπήσει, αναφέρει σε δημοσίευμά του το Reuters.

Προκαλώντας έκπληξη στους καταστροφολόγους, οι οποίοι μόλις πριν από δύο χρόνια θεωρούσαν ότι το χρέος ήταν τόσο μεγάλο ώστε μόνο η επιστροφή σε μία υποτιμημένη δραχμή θα έσωζε τη χώρα από δεκαετίες καταστροφής, η Ελλάδα εξετάζει τώρα την πώληση πενταετών ομολόγων στο επόμενο τρίμηνο, αναφέρει το πρακτορείο.

Το σχέδιο της επιστροφής στις κεφαλαιαγορές, μόλις 24 μήνες μετά την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, δεν φαίνεται εκ πρώτης όψεως να έχει ιδιαίτερη λογική. Οι εκτιμήσεις για το πιθανό κόστος δανεισμού της Ελλάδας με την έκδοση των πενταετών ομολόγων κυμαίνονται από 3,25% έως 6,5% - δείχνοντας ότι και στο πλέον αισιόδοξο σενάριο είναι υπερδιπλάσιο από το 1,5% που είναι το κόστος δανεισμού από την Ε.Ε., αναφέρει το Reuters.

Σημειώνει, ωστόσο, πως εάν η Αθήνα μπορέσει να πείσει τους ιδιώτες επενδυτές να αγοράσουν ομόλογα αξίας 1,5-2 δισ. ευρώ τόσο σύντομα μετά τις ζημιές που υπέστησαν, αυτό μπορεί να είναι μία καθοριστική εξέλιξη που θα ενισχύσει τη δυνατότητα να αποπληρώνει η χώρα το χρέος της με προσιτά επιτόκια.

«Δεν θα αύξανε μόνο την εμπιστοσύνη στην ικανότητα της Ελλάδας να χρηματοδοτείται με δικές της δυνάμεις και θα βοηθούσε στην ανάκαμψη της οικονομίας της, αλλά προσφέρει επίσης στην Ευρώπη τη δυνατότητα να υποστηρίξει ότι η έντονα επικριθείσα θεραπεία των σκληρών περικοπών και της λιτότητας ήταν αναγκαία και τελικά επιτυχής», εκτιμά το Reuters.

Αναφέρει, μάλιστα, πως από το 1997, που η Μογγολία έγινε η πρώτη χώρα που αναδιάρθρωσε τα κρατικά της ομόλογα, η μέση διάρκεια επιστροφής στις αγορές για τις χώρες ήταν 4,5 έτη, ενώ σχεδόν οι μισές από αυτές παραμένουν ακόμη αποκλεισμένες, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF).

Εάν ληφθούν υπόψη μόνο οι χώρες που έχουν επανακτήσει την πρόσβαση στις αγορές, ο μέσος χρόνος επιστροφής ήταν 3,3 έτη. Ένας αριθμός 34 χωρών αναδιάρθρωσαν τα ομόλογά τους στα 17 χρόνια που πέρασαν από το 1997, ενώ προηγουμένως οι χώρες επαναδιαπραγματεύονταν μόνο δάνεια.

Την έξοδο στις αγορές, με έκδοση ομολόγων έως το τέλος του α’ εξαμήνου, προανήγγειλε ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Bloomberg.

Ο Έλληνας υπουργός τόνισε ότι οι ευνοϊκές οικονομικές εξελίξεις θα διευκολύνουν την πρόσβαση στις αγορές, ενώ εμφανίστηκε βέβαιος ότι δεν θα υπάρξει ανάγκη ενός τρίτου πακέτου διάσωσης.

«Μέχρι στιγμής, δεν βλέπουμε την ανάγκη για ένα τρίτο πακέτο διάσωσης. Θεωρώ ότι τα χρήματα του προγράμματος, σε συνδυασμό με τις καλύτερες επιδόσεις στον τομέα των δημοσιονομικών, επαρκούν για να καλύψουν πλήρως τους επόμενους 12 μήνες και, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, αυτό θα μπορούσε να συνεχιστεί και το 2016», τόνισε ο κ. Στουρνάρας.

Το αμερικανικό πρακτορείο τονίζει ακόμη ότι ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς «έχει ποντάρει» την αξιοπιστία του στην επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές ομολόγων για πρώτη φορά μετά το πρώτο σχέδιο διάσωσης του 2010, όπως αναφέρεται.

Στη συνέχεια, σημειώνεται η αναφορά του κ. Στουρνάρα ότι εάν τα στοιχεία της Eurostat επιβεβαιώσουν ότι η κυβέρνηση εμφάνισε πρωτογενές πλεόνασμα, προ καταβολής των επιτοκίων, η Ελλάδα θα είναι σε θέση για νέα απομείωση του χρέους.

Ο υπουργός Οικονομικών υποστήριξε ότι η Ελλάδα θα αντλήσει φέτος 2 δισ. ευρώ από την πώληση κρατικής περιουσίας, προσθέτοντας ότι η οικονομία θα επωφεληθεί επίσης όταν οι τράπεζες αρχίσουν σε λίγους μήνες να δανείζουν ξανά.

Ο κ. Στουρνάρας εμφανίσθηκε επίσης αισιόδοξος για την πορεία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. «Είμαι απόλυτα αισιόδοξος ότι το σύνολο των αναγκαίων κεφαλαίων θα καλυφθεί από τις ιδιωτικές αγορές», τόνισε, προσθέτοντας ότι το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον για την άντληση κεφαλαίων από την Τράπεζα Πειραιώς και την Alpha Bank δείχνει ότι υπάρχει «τεράστια ζήτηση» για τις ελληνικές τράπεζες στις αγορές.

Σε ό,τι αφορά το δικό του μέλλον στο υπουργείο Οικονομικών ο κ. Στουρνάρας υποστήριξε ότι  μολονότι η αρχική αποστολή του και οι στόχοι έχουν ολοκληρωθεί, η παραμονή του «εξαρτάται από τη βούληση του πρωθυπουργού». Ερωτηθείς εάν επιθυμεί να γίνει κεντρικός τραπεζίτης, απάντησε «είμαι υπουργός Οικονομικών τώρα».

Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»

Ανοίγει ο δρόμος για την ταχύτατη έξοδο της Ελλάδας στις αγορές μετά και το χθεσινό Eurogroup, όπου η χώρα έλαβε εύσημα για τις προσπάθειες που κατέβαλε να βελτιώσει τα μακροοικονομικά της μεγέθη, αλλά και πράσινο φως για την εκταμίευση των 8,3 δισ. ευρώ, σε τρεις δόσεις και με διαρθρωτικά ορόσημα.

Ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας προανήγγελλε, μάλιστα, με δηλώσεις του μετά το Eurogroup, ότι η ελληνική κυβέρνηση πρόκειται να προχωρήσει σε δανεισμό μέσω τριετών ή πενταετών ομολόγων στο πρώτο εξάμηνο του 2014, ενώ στο ενδεχόμενο δανεισμού της Ελλάδας από την αγορά αναφέρθηκε και ο επίτροπος αρμόδιος για θέματα Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής Ολι Ρεν, τονίζοντας ότι είναι δυνατό στο κοντινό μέλλον η χώρα μας να απευθυνθεί σε τραπεζικό δανεισμό.

«Ο ακριβής χρόνος είναι θέμα του Γιάννη Στουρνάρα και της κυβέρνησης να το απαντήσει» σχολίασε ο κ. Ρεν.

Αναφερόμενος στην εκταμίευση των 8,3 δισ. ευρώ, ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ υπογράμμισε ότι θα είναι εμπροσθοβαρής και θα γίνει σε τρεις δόσεις.

Η πρώτη θα είναι 6,3 δισ. ευρώ και θα δοθεί μέχρι και το τέλος Απριλίου. Οι άλλες δύο θα είναι 1 δισ. μέσα στο Ιούνιο και 1 δισ. ευρώ μέσα στον Ιούλιο και η εκταμίευσή τους θα συνδέεται με την εκπλήρωση έξι βασικών διαρθρωτικών ορόσημων για την καθεμία.

Με την ολοκλήρωση της εκταμίευσης των 8,3 δισ. ευρώ θα μένει πλέον 1,8 δισ. ευρώ για να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα χρηματοδότησης από την Ε.Ε.

Σε ερώτηση για την εκταμίευση της διπλής δόσης του ΔΝΤ ο κ. Ντέισελμπλουμ αρκέστηκε να απαντήσει: «Είναι βέβαιο ότι το ΔΝΤ έχει λάβει υπόψη του την απόφαση  του Eurogroup και θα προχωρήσει με τις δικές του διαδικασίες».

Δεν είναι του παρόντος

Σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο ενός τρίτου μνημονίου για την Ελλάδα, ο κ. Ντέισελμπλουμ παρέπεμψε χρονικά τη συζήτηση για το φθινόπωρο. «Δεν είναι θέμα του παρόντος .

Θα πρέπει πρώτα να δούμε την ολοκλήρωση του προγράμματος που βρίσκεται σε εξέλιξη» είπε σε σχετική ερώτηση, για να προσθέσει: «Το θέμα θα εξεταστεί στο θερινό τμήμα της επιτροπής.

Πάντως, θέλουμε να σημειώσουμε την αποφασιστικότητα και την πεποίθηση της ελληνικής κυβέρνησης ότι δεν θα χρειαστεί νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα. Οι δείκτες δείχνουν βελτίωση και η χώρα επανέρχεται σε τροχιά ανάπτυξης».

Προς επίρρωσιν των λόγων του αναφέρθηκε και στα αποτελέσματα της αξιολόγησης της τρόικας και είπε ότι σύμφωνα με την τριμερή η Ελλάδα  καλύπτεται πλήρως χρηματοδοτικά για τους επόμενους 12 μήνες.

Η κάλυψη του 12μήνου

Αργότερα ο υπουργός Οικονομικών έκανε μια ανάλυση για την κάλυψη της χρηματοδότησης της χώρας το επόμενο 12μηνο, λέγοντας ότι επιτυγχάνεται από το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013, που φτάνει τα 2,5 δισ. ευρώ (ποσό που δέχτηκε στην έκθεσή της η τρόικα), το ρέπο στο οποίο θα προχωρήσει σύντομα η Κεντρική Κυβέρνηση, «δανειζόμενη» 3 δισ. από πλεονάσματα φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, αλλά και το δανεισμό από τις αγορές.

Τόνισε ξανά ότι σε κάθε περίπτωση η συνέχιση ή μη του ελληνικού προγράμματος θα εξεταστεί όχι νωρίτερα από το καλοκαίρι.

Οι ευχές του κ. Ρεν

Στην ίδια κατεύθυνση ήταν και η τοποθέτηση του επιτρόπου αρμόδιου για θέμα Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής Ολι Ρεν, ο οποίος μάλιστα χαριτολογώντας ευχήθηκε η νέα αξιολόγηση για την Ελλάδα να έχει  ολοκληρωθεί πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων.

Ο Φινλανδός επίτροπος, ο οποίος αποχωρεί από τη θέση του στο τέλος της  εβδομάδας, αφού εκτίθεται σε εκλογές  στη χώρα του, δήλωσε ακόμη ότι δεν ήθελε να προσβάλει κανέναν ευχόμενος πριν από τέσσερα χρόνια «καλό κουράγιο» σε συνέντευξη που έδωσε στην Ελλάδα.

Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλ. Ρέγκλινκ σημείωσε ότι το Ταμείο είναι έτοιμο για τις πληρωμές προς την Ελλάδα και αυτές θα γίνουν αμέσως μόλις καλυφθούν οι δεσμεύσεις.

Τόνισε επίσης ότι οι Ευρωπαίοι χαιρετίζουν την αύξηση κεφαλαίων της Πειραιώς και της Alpha Bank, για να υπογραμμίσει: «Περιμένουμε και οι άλλες δύο συστημικές τράπεζες να καλύψουν τις κεφαλαιακές τους ανάγκες γρήγορα, πρώτα και κυρίως από ιδιώτες επενδυτές».

Γιάννης Στουρνάρας

Για τα προαπαιτούμενα για την εκταμίευση των δόσεων ερωτήθηκε χθες το απόγευμα ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας και είπε πως για τη μεγάλη δόση των 6,3 δισ. ευρώ προαπαιτούμενο ήταν η ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, που έγινε, ενώ για την εκταμίευση των υπο-δόσεων του 1 δισ. ευρώ Ιούνιο και Ιούλιο θα τεθούν από την Κομισιόν 6 + 6 προαπαιτούμενα.

«Αυτά θα οριστούν από την Κομισιόν μέσα από το MoU, που έχει ήδη συμφωνηθεί. Δεν πρόκειται για νέα προαπαιτούμενα, αλλά για ήδη συμφωνηθείσες δράσεις» υποστήριξε ο υπουργός Οικονομικών.

Αναλυτικότερα, σε ό,τι αφορά τη δόση των 6,3 δισ. ευρώ, προαπαιτούμενο ήταν η ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, αλλά η τρόικα θα μελετήσει το κείμενο όπως ψηφίστηκε από τη Βουλή και μέχρι τα μέσα του μήνα θα αποφανθεί εάν υλοποιούνται τα συμφωνηθέντα, ώστε να ανάψει το πράσινο φως στον ESM να αποδεσμεύσει τη δόση.

Για να εκταμιευτεί η δόση του Ιουνίου του 1 δισ. ευρώ, τίθενται νέοι όροι όπως:

*  Ψήφιση νόμου για το υπαίθριο εμπόριο.
*  Ψήφιση νόμου για το πλαίσιο των αδειοδοτήσεων και το χωροταξικό σχεδιασμό.
*  Επικαιροποίηση της λίστας των φόρων υπέρ τρίτων.
*  Υιοθέτηση κώδικα συμπεριφοράς ώστε να περιοριστεί η διαφθορά.
*  Η κοινή υπουργική απόφαση (υπ. Οικονομικών και Δικαιοσύνης) για το σχέδιο δράσης σχετικά με την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
*  Η υιοθέτηση νόμου που θα διασφαλίζει πρόσβαση σε φάρμακα και διαγνωστικά κέντρα των ανασφάλιστων, καθώς και νόμο που θα μειώνει το περιθώριο κέρδους των φαρμακοποιών.

Επίσης, η δόση του Ιουλίου, ύψους 1 δισ. ευρώ, θα εκταμιευτεί εφόσον:

*  Ψηφιστεί νόμος που θα εντάσσει στο Επικουρικό Ταμείο Ιδιωτικού Τομέα (ΕΤΕΑ) όλα τα επικουρικά ταμεία του Δημοσίου.
*  Υιοθετηθεί δασικός νόμος.
*  Θεσπιστεί νόμος-πλαίσιο για τη μείωση της γραφειοκρατίας.
*  Υπάρξει πρόβλεψη για την κατάργηση από 1/1/2015 των φόρων υπέρ τρίτων που χρηματοδοτούν τα επικουρικά ταμεία.
*  Υιοθετηθεί νόμος για τη δημιουργία της «μικρής ΔΕΗ» και την αποπληρωμή όλων των οφειλών του Δημοσίου προς τη ΔΕΗ.
*  Θεσπιστεί νόμος για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και τον έλεγχο των περιουσιακών τους στοιχείων.

Η ταχύτερη επάνοδος

Η Ελλάδα μπορεί να είναι πολύ κοντά στην επίτευξη μίας από τις ταχύτερες επανόδους που έχουν καταγραφεί ποτέ για χώρες που έχουν χρεοκοπήσει, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.

Προκαλώντας έκπληξη στους καταστροφολόγους, οι οποίοι μόλις πριν από δύο χρόνια θεωρούσαν ότι το χρέος της ήταν τόσο μεγάλο ώστε μόνο η επιστροφή της σε μία υποτιμημένη δραχμή θα έσωζε τη χώρα από δεκαετίες καταστροφής, η Ελλάδα εξετάζει τώρα την πώληση πενταετών ομολόγων στο επόμενο τρίμηνο, σύμφωνα με αξιωματούχο του υπουργείου Οικονομικών, τονίζει το Reuters.

«Το σχέδιο της επιστροφής στις κεφαλαιαγορές, μόλις 24 μήνες μετά την αναδιάρθρωση του χρέους της, δεν φαίνεται εκ πρώτης όψεως να έχει ιδιαίτερη λογική.

Οι εκτιμήσεις για το πιθανό κόστος δανεισμού της Ελλάδας με την έκδοση των πενταετών ομολόγων κυμαίνονται από 3,25% έως 6,5% - δείχνοντας ότι και στο πλέον αισιόδοξο σενάριο είναι υπερδιπλάσιο από το 1,5% που είναι το κόστος δανεισμού από την Ε.Ε.

Εάν η Αθήνα, ωστόσο, μπορέσει να πείσει τους ιδιώτες επενδυτές να αγοράσουν ομόλογα αξίας 1,5 έως 2 δισ. ευρώ, τόσο σύντομα μετά τις ζημιές που υπέστησαν, αυτό μπορεί να είναι μία καθοριστική εξέλιξη που θα ενισχύσει τη δυνατότητα να αποπληρώνει το χρέος της με προσιτά επιτόκια.

Από το 1997 που η Μογγολία έγινε η πρώτη χώρα που αναδιάρθρωσε τα κρατικά ομόλογά της, η μέση διάρκεια επιστροφής στις αγορές για τις χώρες ήταν 4,5 έτη, ενώ σχεδόν οι μισές απ’ αυτές παραμένουν ακόμη αποκλεισμένες, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF).

Εάν ληφθούν υπόψη μόνο οι χώρες που έχουν επανακτήσει την πρόσβαση στις αγορές, ο μέσος χρόνος επιστροφής ήταν 3,3 έτη.

Ενας αριθμός 34 χωρών αναδιάρθρωσαν τα ομόλογά τους στα 17 χρόνια που πέρασαν από το 1997, ενώ προηγουμένως οι χώρες επαναδιαπραγματεύονταν μόνο δάνεια.

Οταν αναδιάρθρωσε το χρέος της, η Ελλάδα αντάλλαξε τα παλαιά ομόλογά της με φθηνότερα νέα ομόλογα, που λήγουν στα επόμενα 10 έως 30 έτη και η εκτίμηση του κόστους δανεισμού της χώρας για πενταετή ομόλογα είναι δύσκολη, σημειώνει το Reuters.

Την ίδια στιγμή, δημοσίευμα των «F.T.» «βλέπει» να αλλάζει η τύχη για τις πιστοληπτικές αξιολογήσεις των χωρών στην περιφέρεια του ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό Ισπανία και Ελλάδα οδεύουν προς αναβάθμιση, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι η τάση στην Ευρωζώνη δεν είναι πλέον υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον Μπαρτ Οστερβελντ, επικεφαλής του τμήματος πιστοληπτικών αξιολογήσεων της Moody’s, «θα χρειαστούν 15 έτη συνεχούς προσαρμογής για να μπορέσει η περιφέρεια της Ευρωζώνης να επαναφέρει το χρέος της στο 60% του ΑΕΠ».

 Η κοινή δήλωση των υπουργών Οικονομικών της Ευρω-ομάδας από το Ζάππειο

Η κοινή δήλωση των υπουργών Oικονομικών της Ευρωομάδας έχει ως εξής:

Το Eurogroup χαιρετίζει το αποτέλεσμα της τέταρτης αποστολής για την αναθεώρηση, στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα.

Το Eurogroup επαναλαμβάνει την εκτίμησή του για τις προσπάθειες που έκαναν οι Eλληνες πολίτες και σημειώνει με ικανοποίηση ότι η δημοσιονομική απόδοση οδεύει προς την υπέρβαση των στόχων του προγράμματος το 2013 και προς την υλοποίησή τους το 2014, επιτρέποντας στην Ελλάδα να παράσχει επιπλέον χρηματοδότηση για την εξυπηρέτηση του χρέους και να αναλάβει κάποιες έκτακτες δαπάνες το 2014 για να ενισχύσει την κοινωνική συνοχή.

Καλή πρόοδος έχει επίσης επιτευχθεί στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Την ίδια ώρα, η διαδικασία των μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να συνεχιστεί ώστε να ενισχυθεί η προοπτική ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία, δημιουργώντας ευκαιρίες για απασχόληση και ένα υγιές επενδυτικό περιβάλλον.

Από αυτήν την άποψη το Eurogroup καλωσορίζει την ισχυρή δέσμευση των αρχών στην εφαρμογή μιας ευρείας γκάμας μεταρρυθμίσεων στην αγορά προϊόντων (αγαθών και υπηρεσιών) καθώς και θεσμικών μεταρρυθμίσεων.

Προετοιμάζονται «συμπαγή» μέτρα για την απελευθέρωση των μεταφορών και της αγοράς ενοικιάσεων και για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.

Οι τολμηρές και εμπροσθοβαρείς περικοπές στις συνεισφορές της κοινωνικής ασφάλισης αναμένεται να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα και να ενισχύσουν την ανάπτυξη.

Επιπλέον, οι αρχές έχουν δεσμευτεί για μεγάλες μεταρρυθμίσεις στην αγορά ενέργειας και στην ενίσχυση της ιδιωτικοποίησης των περιουσιακών στοιχείων των ΔΕΚΟ και των ακινήτων, που θα παράσχει χρηματοδότηση στην κυβέρνηση, ξεμπλοκάροντας την ίδια ώρα την ιδιωτική επένδυση.

Είναι επίσης σημαντικό να συνεχίσει να επιτελείται πρόοδος στον τομέα των μεταρρυθμίσεων της δημόσιας διοίκησης, προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα και η αποδοτικότητα των υπηρεσιών που παρέχει ο δημόσιος τομέας στους πολίτες, καθώς και στις μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας.

Το Eurogroup αναγνωρίζει τις δράσεις και τις δεσμεύσεις των αρχών για να εξασφαλιστεί η αντοχή του τραπεζικού κλάδου, που θα στηρίξει την οικονομική ανάκαμψη.

Μετά την κοινοποίηση των στρες τεστ και την αξιολόγηση της ποιότητας ενεργητικού από την Τράπεζα της Ελλάδας, δύο από τις τέσσερις δομικές τράπεζες έχουν ήδη αντλήσει με επιτυχία περισσότερα κεφάλαια από όσα απαιτεί το εποπτικό όργανο (βάσει του κεντρικού σεναρίου) εξ ολοκλήρου από ιδιώτες επενδυτές.

Αυτό είναι ενθαρρυντικό μήνυμα για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των αγορών. Τώρα περιμένουμε ότι και οι δύο άλλες δομικές τράπεζες θα αντλήσουν τα κεφάλαια που χρειάζονται άμεσα και πρωτίστως από ιδιώτες επενδυτές.

Το Eurogroup θεωρεί ότι υπάρχουν πλέον τα απαραίτητα στοιχεία για να ξεκινήσουν οι εθνικές διαδικασίες ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την έγκριση της επόμενης δόσης από το EFSF των 8,3 δισ. ευρώ.

Η δόση προβλέπεται να εκταμιευθεί σε τρία τμήματα. Το πρώτο τμήμα των 6,3 δισ. ευρώ αναμένεται να εγκριθεί από το EWG και το δ.σ. του EFSF, μετά την πλήρη εφαρμογή των προαπαιτούμενων δράσεων και την οριστικοποίηση των απαιτούμενων διαδικασιών σε εθνικό επίπεδο από τα κράτη-μέλη.

Η εκταμίευση του δεύτερου και του τρίτου τμήματος, που θα είναι 1 δισ. ευρώ έκαστο, συνδέονται με την εφαρμογή των ορόσημων που συμφωνήθηκαν μεταξύ της Ελλάδας και των θεσμών της τρόικας.

Το πρόγραμμα είναι πλήρως χρηματοδοτημένο για τους επόμενους 12 μήνες, όπου συμπεριλαμβάνεται και η προσωρινή άντληση χρηματοδότησης από πηγές όπως οι καταθέσεις φορέων της γενικής κυβέρνησης.

Τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης υπενθυμίζουν τη δέσμευσή τους να παράσχουν επιπλέον στήριξη μέχρις ότου ανακτήσει η Ελλάδα πλήρη πρόσβαση στις αγορές, με την προϋπόθεση ότι η χώρα συμμορφώνεται πλήρως με τις προϋποθέσεις και τους στόχους του προγράμματος προσαρμογής.

Αυτό θα συζητηθεί περαιτέρω στην επόμενη αναθεώρηση.

Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση

Οι δηλώσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων, μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup, σχολιάστηκαν από την αντιπολίτευση.

Ο ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε ότι «τα “καλά λόγια” συνοδευτήκαν με μια ακόμη υπενθύμιση εκ μέρους του κ. Ντέισελμπλουμ για την ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων - νέων μέτρων, για τις οποίες έχει δεσμευτεί η χώρα μας, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ενός δανείου με όρους τρόικας και μνημονίου».

Κατά την αξιωματική αντιπολίτευση, «η τραυματισμένη κυβέρνηση Σαμαρά δεν μπορεί να κρύψει τα ολέθρια αποτελέσματα της πολιτικής της, ούτε τις νέες δεσμεύσεις που ανέλαβε, οι οποίες μας οδηγούν σε έναν εργασιακό μεσαίωνα και στην περαιτέρω κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος.

Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να αποκρύψει το ξεπούλημα των τραπεζών, το οποίο συντελείται σε βάρος του ελληνικού λαού».

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος των ΑΝΕΛ Νότης Μαριάς σημείωσε: «Την ώρα που η κυβέρνηση κλείνει το κέντρο της Αθήνας για να φιμώσει τη φωνή διαμαρτυρίας του φτωχοποιημένου ελληνικού λαού κατά των ξένων τοκογλύφων δανειστών, ο γνωστός Ντέισελμπλουμ προαναγγέλλει νέο δάνειο, που συνεπάγεται μνημόνιο και νέα σκληρά μέτρα».

Η ΔΗΜΑΡ υποστήριξε ότι «παρά τις δηλώσεις περί ανάκαμψης και το πανηγυρικό κλίμα που καλλιεργεί η κυβέρνηση, το βέβαιο είναι ότι δεν υπάρχει καμία οικονομία στον πλανήτη που να θεωρείται σταθεροποιημένη με ποσοστό ανεργίας 27,5%». Η ΔΗΜΑΡ επιμένει ότι «οι πολιτικές λιτότητας πρέπει να αλλάξουν».

«Η αναιμική ανάκαμψη, την οποία προσδοκούν, θα στηριχτεί πάνω στα αποκαΐδια των εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων. Τα όποια ψίχουλα θα εκταμιεύονται θα εξανεμίζονται αμέσως» δήλωσε ο γ.γ. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας.

Κατά τον ίδιον, «η Ε.Ε. μόνο δεσμά επιβάλλει στους λαούς. Η Ελλάδα, αλλά και οι άλλες χώρες κράτη-μέλη της Ε.Ε. από την 1/1/2014 βρίσκονται σε καθεστώς μόνιμης επιτήρησης, αυτόματης επιβολής αντιλαϊκών μέτρων». 

ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ - ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ

Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»

Μήνυμα στην ελληνική κυβέρνηση να παραμείνει σε μια πορεία σταθερών προϋπολογισμών και πρόσθετων μεταρρυθμίσεων, προκειμένου να ισχυροποιηθεί η οικονομία της χώρας και να ανοίξουν ξανά οι πόρτες των διεθνών αγορών, απευθύνει ο πρόεδρος του Eurogroup.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε σε επιλεγμένες ελληνικές εφημερίδες, μεταξύ αυτών στη «Ν», ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών Γερούν Ντέισελμπλουμ ήταν ξεκάθαρος ως προς τις επιλογές της χώρας στην προσπάθεια που καταβάλλει για να εξέλθει της κρίσης και φυσικά των μνημονίων: «Καθώς βγαίνουμε από την κρίση, μπορούμε να δώσουμε λιγότερη έμφαση στη λιτότητα.

Η λιτότητα ουσιαστικά σημαίνει να σφίγγεις το ζωνάρι στον προϋπολογισμό σου. Και η ελληνική κυβέρνηση το έχει κάνει αυτό. Το επόμενο ερώτημα είναι εάν έχεις αρκετό πλεόνασμα για να μειώσεις τη φορολογία ή να δαπανήσεις περισσότερα για κοινωνικό κράτος. Κατ’ αρχήν εναπόκειται στην Κομισιόν και την τρόικα το να αποτιμήσουν εάν αυτό είναι εφικτό. Θα πρέπει, όμως, να είμαστε προσεχτικοί να μην αποκλίνουμε από το σταθερό προϋπολογισμό, επιστρέφοντας στα προβλήματα.

Πιστεύω ότι είναι σπουδαίο αποτέλεσμα το γεγονός ότι ο ελληνικός προϋπολογισμός είναι τώρα ισοσκελισμένος, ότι υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα. Πιστεύω ότι είναι καθοριστικής σημασίας να μείνουμε σε αυτή την πορεία, και στη βάση αυτής της πορείας μπορεί κανείς να δοκιμάσει να διευρύνει το πλεόνασμα, να λάβει κοινωνικά μέτρα, να μειώσει τη φορολογία. Αλλά ας μην ξεφύγουμε από την πορεία του σταθερού, ισχυρού προϋπολογισμού. Αυτή είναι βασική προϋπόθεση, προκειμένου η ελληνική κυβέρνηση να δοκιμάσει να βγει στις αγορές και να καταστεί ανεξάρτητη όσον αφορά τη χρηματοδότηση.

Εάν η φιλοδοξία είναι η προσπάθεια εξόδου στις αγορές (και νομίζω ότι αυτή είναι η φιλοδοξία, και τη στηρίζω), τότε θα πρέπει να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Μία από αυτές είναι βεβαίως ένας βιώσιμος, ισοσκελισμένος προϋπολογισμός. Μία άλλη είναι να ακολουθηθεί μία αξιόπιστη πορεία περαιτέρω μεταρρυθμίσεων. Πιστεύω ότι ο έξω κόσμος, οι χρηματοοικονομικές αγορές και οι Ευρωπαίοι εταίροι θα πρέπει να μπορούν να έχουν επίσης εμπιστοσύνη και στη μελλοντική πορεία της Ελλάδας. Και η μελλοντική πορεία πρέπει να είναι αυτή ενός σταθερού προϋπολογισμού και πρόσθετων μεταρρυθμίσεων που θα ενισχύουν την οικονομία της χώρας».

Αισιοδοξία για τις προοπτικές

Ο κ. Ντέισελμπλουμ εμφανίστηκε ιδιαίτερα αισιόδοξος για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, όπως αυτές διαμορφώνονται μέσα από τις διαρθρωτικές αλλαγές που συντελούνται στη χώρα. «Για την οικονομική ανάπτυξη είναι πιο σημαντικό να ενισχυθεί περαιτέρω το επιχειρηματικό κλίμα, να έχεις κρατικές υπηρεσίες που λειτουργούν εύρυθμα, να ανοίξεις επαγγέλματα, να απελευθερώσεις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών. Αυτό είναι που θα δώσει ώθηση στις επενδύσεις και δεν πιστεύω ότι οι δημόσιες δαπάνες θα πρέπει να είναι ο παράγοντας στον οποίο θα στηριχθεί η οικονομική ανάπτυξη. Υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν ποιες είναι οι προοπτικές ανάπτυξης για την Ευρώπη, ανά χώρα.

Στη χώρα μου η δυνατότητα για περαιτέρω ανάπτυξη είναι πολύ μικρή. Αλλά σε μία χώρα όπως η Ελλάδα είναι τεράστια. Υπάρχει μία σειρά μέτρων που μπορούν να προκαλέσουν άμεσα το ενδιαφέρον για επενδύσεις, που θα επιτρέψουν άμεσα την τόνωση του ανταγωνισμού στην οικονομία, που θα δημιουργήσουν άμεσα επιχειρηματικές ευκαιρίες. Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες εδώ, για αυτό και είμαι αισιόδοξος για την οικονομική κατάσταση».

Ο πρόεδρος του Συμβουλίου υπουργών της Ευρωζώνης επιμένει πως με βάση την έκθεση της τρόικας η Ελλάδα δεν παρουσιάζει χρηματοδοτικό κενό έως τα τέλη του 2014, ωστόσο ασφαλέστερες εκτιμήσεις θα μπορούν να γίνουν το Σεπτέμβριο. Τονίζει πως το πρόγραμμα βαδίζει στο σωστό δρόμο και πως η αξιολόγηση ολοκληρώθηκε με θετικό τρόπο, ανοίγοντας το δρόμο για την εκταμίευση της δόσης. Ο πρόεδρος του Eurogroup εξέφρασε την αισιοδοξία του πως η κυβέρνηση θα ανταποκριθεί σε όλα τα προαπαιτούμενα για να λάβει τις επιμέρους δόσεις που αποφασίστηκαν, ενώ σχολιάζοντας τον κίνδυνο πολιτικής αστάθειας, καθώς η κυβερνητική πλειοψηφία είναι πλέον ισχνή, δήλωσε ότι η πολιτική κατάσταση είναι ανησυχητική πάντα σε πολλές χώρες. «Η εμπειρία μου έχει δείξει ότι εάν μία κυβέρνηση χάσει την πλειοψηφία της, τότε σταματούν να λαμβάνονται και αποφάσεις. Πρέπει να περιμένετε τη νέα κυβέρνηση, νέες εκλογές, υπάρχει αβεβαιότητα, επικρατεί αβεβαιότητα και στην οικονομία, επειδή οι επενδυτές θα περιμένουν να δουν τι θα συμβεί».

Ο κ. Ντέισελμπλουμ δήλωσε έτοιμος να συνεργαστεί με οποιοδήποτε πολιτικό κόμμα: «Συνεργαζόμαστε με όλα τα κόμματα που έχουν εκλεγεί στην Ευρώπη. Θα πρέπει να δουλέψουμε μαζί με τους εταίρους μας, να λύσουμε τα προβλήματα».

Για το θέμα της βιωσιμότητας του χρέους, ο κ. Ντέισελμπλουμ υποστηρίζει ότι πρέπει να γίνει ανάλυση για το εάν το χρέος της Ελλάδας είναι βιώσιμο και η ανάλυση θα γίνει μετά το καλοκαίρι. «Πολλά εξαρτώνται από στοιχεία, όπως τα στοιχεία για την ανάπτυξη. Υπάρχουν λόγοι να αισιοδοξούμε για την ανάπτυξη. Θεωρούμε ότι τα στοιχεία για την ανάπτυξη θα μπορούσαν να είναι καλύτερα του αναμενομένου και αυτό βοηθάει πολύ στην αντιμετώπιση του χρέους. Με άλλα λόγια, η τρόικα θα κάνει νέους υπολογισμούς για τις μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές και το χρέος και εάν ανακύψει πρόβλημα, θα το αντιμετωπίσουμε.

Το Eurogroup έχει δεσμευτεί ότι η εάν η Ελλάδα εμμείνει σε όλες τις δεσμεύσεις και το κρατικό χρέος παραμένει πολύ υψηλό, τότε θα εξετάσουμε το ενδεχόμενο να κάνουμε περισσότερα, όπως να μειώσουμε τα επιτόκια ή να επιμηκύνουμε τη διάρκεια αποπληρωμής των δανείων ή άλλα μέτρα. Θα εμμείνω σε αυτά που έχουμε ήδη δεσμευτεί, αλλά η απαρχή των συνομιλιών μας θα είναι ο επανυπολογισμός και το πώς θα εξελιχθεί το χρέος και το εάν είναι βιώσιμο».

Εξοδος στις αγορές

Σχολιάζοντας τα δημοσιεύματα περί εξόδου της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές, ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών υποστήριξε ότι η επιτυχία δεν έρχεται μόνη της. «Αυτό που ξέρω σίγουρα είναι, πρώτον, ότι δεν ξέρεις εάν μπορείς να πετύχεις, έως ότου δοκιμάσεις. Δεύτερον, ότι δεν θα είναι με την πρώτη μία πλήρης κίνηση. Χρειάζεται χρόνος. Πρέπει να δοκιμάσεις τις αγορές. Αρχίζεις με μικρότερα ποσά, με ομόλογα μικρότερης διάρκειας, ώστε να φτιάξεις την καμπύλη αποδόσεων, μετά δοκιμάζεις ομόλογα μακρύτερης διάρκειας κτλ.

Η επιστροφή στις αγορές παίρνει χρόνο. Ιδιαίτερα εάν προέρχεσαι από μία πολύ δύσκολη κατάσταση, όπως συμβαίνει με την Ελλάδα. Ολα εξαρτώνται από το πρώτο βήμα. Αυτό θα μας πει ποιο είναι το ενδιαφέρον των επενδυτών να αγοράσουν και πάλι ελληνικά ομόλογα. Και καθώς δεν έχουν γίνει για πολύ καιρό εκδόσεις ομολόγων, είναι δύσκολο να προβλέψουμε ποιο θα είναι το ενδιαφέρον και ποιο θα είναι το επιτόκιο».

Αποστάσεις από το ενδεχόμενο μέτρων

Αποστάσεις από πιθανές μελλοντικές αποφάσεις που αφορούν την Ελλάδα και τις απαιτήσεις των δανειστών για πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα, κράτησε ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Δεν μπορώ να σας εγγυηθώ τίποτα. Εξαρτάται από το πώς οι δαπάνες θα εξελιχθούν, πώς θα είναι η πορεία της οικονομίας κ.λπ. Εξαρτάται, όμως, και από το πόσο καλά θα εφαρμοστεί η μεταρρύθμιση στο φορολογικό σύστημα, για παράδειγμα, πόσο καλά λειτουργεί η κυβέρνηση, από το εάν το επιχειρηματικό κλίμα θα έχει βελτιωθεί αρκετά. Ολοι αυτοί οι παράγοντες θα συμβάλουν σε μία ισχυρότερη οικονομία και κατά συνέπεια σε έναν ισχυρότερο προϋπολογισμό».

Σημείο-κλειδί η βιωσιμότητα

Ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ επισήμανε πως κανείς δεν γνωρίζει αυτή τη στιγμή αν είναι απαραίτητο ένα νέο πρόγραμμα για τη χώρα, υπογραμμίζοντας πως τα μηνύματα από την ελληνική κυβέρνηση είναι ότι επιθυμεί να μην υπάρξουν άλλα προγράμματα. «Το εάν αυτό είναι ρεαλιστικό, εφικτό, είναι πολύ νωρίς να το πούμε. Ανεξάρτητα από την ερώτηση, όμως, για το εάν θα υπάρξει νέο πρόγραμμα, τι μορφή θα έχει, πόσο μεγάλο αυτό θα είναι κ.λπ., θα πρέπει να κοιτάξουμε το ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους. Το εάν θα έχουμε πρόβλημα εκεί, δεν το γνωρίζω ακόμη. Οσο πιο ισχυρή θα είναι η ανάπτυξη, τόσο μικρότερο το πρόβλημα».

Ιδιαίτερη έμφαση δίνει ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντέισελμπλουμ, στην εξασφάλιση πιστώσεων για την προώθηση των επενδύσεων. «Ευτυχώς, έχουμε αρκετούς διεθνείς θεσμούς που εξειδικεύονται σε αυτά τα θέματα, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Οι Γερμανοί έχουν συζητήσει την προοπτική σύστασης ενός αναπτυξιακού ταμείου, στο οποίο πιθανότατα να συνεισφέρουν και οι Γάλλοι, υπάρχουν διάφορες πρωτοβουλίες, στις οποίες θα βοηθήσουμε στο άμεσο μέλλον για την εξασφάλιση διαθέσιμης πίστωσης. Πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα για πολλές χώρες, καθώς η πίστωση έχει “στερέψει”. Βασικά, αυτός είναι και ένας από τους λόγους που προωθούμε τόσο πολύ τη σύσταση της τραπεζικής ένωσης, ώστε να είναι σε θέση οι τράπεζες να χορηγήσουν μεγαλύτερη πίστωση.

Η βασική μου ανησυχία αυτή τη στιγμή είναι ότι δεν υπάρχει διαθέσιμη πίστωση. Οι φούσκες δημιουργούνται από την υπερβολική πίστωση σε πολύ χαμηλές τιμές. Από εκεί προήλθαν οι προηγούμενες φούσκες στην ευρωπαϊκή οικονομία: υψηλή διαθεσιμότητα πίστωσης σε πολύ χαμηλές τιμές. Τώρα το χρήμα σπανίζει, είναι πολύ δύσκολη η εξασφάλιση πίστωσης και για πολλές μικρομεσαίες είναι πολύ ακριβή. Κατά συνέπεια, πρόκειται για πολύ διαφορετική κατάσταση. Εάν απελευθερώσουμε την οικονομία, τις αγορές και προϊόντα από τη μία και από την άλλη εξασφαλίσουμε τη διαθεσιμότητα πίστωσης, τότε πολλοί άνθρωποι θα είναι σε θέση να συστήσουν μια νέα επιχείρηση.

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν από τους βασικούς “μοχλούς” για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Αυτό τουλάχιστον ισχύει στη χώρα μου. Η δημιουργία θέσεων εργασίας προέρχεται κυρίως από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Και οι μικρομεσαίες αυτή την εποχή δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν δάνεια».

ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ - [email protected]