Το ηθικό ζήτημα της καταπόνησης της υγείας των αστροναυτών σε μελλοντικές επανδρωμένες διαπλανητικές αποστολές εξετάζει η NASA, η οποία παρήγγειλε τη συνεισφορά ειδικών ερευνητών.
To μέλλον του αμερικανικού διαστημικού προγράμματος περιλαμβάνει σχέδια για επανδρωμένη αποστολή εξερεύνησης σε κάποιον αστεροειδή και μακροπρόθεσμα στον πλανήτη Άρη (μετά το 2025). Τέτοιου τύπου εγχειρήματα αναμένεται να θέσουν το πλήρωμα σε κινδύνους που ξεπερνάνε τα αποδεκτά όρια, γεγονός που επιτάσσει την εξέταση της ηθικής σκοπιάς από την πλευρά της NASA.
Από τα συμπεράσματα της μέχρι σήμερα παραμονής ανθρώπων στο διάστημα, είναι γνωστό πως παρατηρούνται προβλήματα στη μυϊκή και οστική τους μάζα, καταπόνηση της καρδιάς, αυξημένη έκθεση σε επικίνδυνη ακτινοβολία, ενώ ένας στους πέντε αστροναύτες που έχουν διαμείνει στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) έχει αναφέρει προβλήματα στην όραση τα οποία προέκυψαν μετά την πτήση.
Πέρα επίσης από τη σωματική καταπόνηση, η μακροχρόνια παραμονή στο διάστημα επιβαρύνει και τη ψυχική υγεία.
Σήμερα οι περισσότεροι αστροναύτες περνούν έξι μήνες στον ISS, ενώ για το 2015 ένας Ρώσος και ένας Αμερικανός έχει προγραμματιστεί να μείνουν για ένα χρόνο. To ρεκόρ παραμονής στο διάστημα κατέχει ο Ρώσος κοσμοναύτης Σεργκέι Κρικάλεφ με συνολικό χρόνο παραμονής 2.2 χρόνια σε έξι συνολικά αποστολές στο διαστημικό σταθμό Μιρ και στον ISS.
O κοσμοναύτης Βαλέρι Πόλιακοφ κατέχει το ρεκόρ της μεγαλύτερης παραμονής στο διάστημα κατά τη διάρκεια μίας μεμονωμένης αποστολής, περνώντας 438 ημέρες στο Μιρ.
Συγκριτικά, μία αποστολή στον Άρη αναμένεται πως θα διαρκούσε τουλάχιστον 32 μήνες, καθώς το ταξίδι για τη μία διαδρομή απαιτεί στην καλύτερη έξι μήνες, ενώ οι αστροναύτες θα έπρεπε να παραμείνουν για περίπου 600 ημέρες στον κόκκινο πλανήτη προτού ο Άρης και η Γη βρεθούν ξανά σε ευνοϊκή θέση για το ταξίδι της επιστροφής.
Ένα τέτοιο ταξίδι υπολογίζεται πως θα αύξανε την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου για περισσότερο από 3% για τους συμμετέχοντες, κάτι που παραβιάζει τα όρια που έχει θέσει η NASA, ενώ ίσως εξέθετε το πλήρωμα και σε άγνωστους κινδύνους.
Για το λόγο αυτό, η αμερικανική διαστημική υπηρεσία ζήτησε τη βοήθεια του αμερικανικού Ινστιτούτου Ιατρικής (ΙΟΜ) προκειμένου να εκτιμηθούν οι κίνδυνοι ενός τέτοιου εγχειρήματος. Σύμφωνα με το ΙΟΜ η NASA μπορεί να κάνει ορισμένες «εκπτώσεις» στις ηθικές αρχές της, καθώς οι αστροναύτες θα θέσουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο για το όφελος της χώρας τους και της ανθρωπότητας.
Εξάλλου, σύμφωνα με τον Τζέφρι Καν, επικεφαλή της επιτροπής που εξέτασε το ζήτημα, «η διαστημική εξερεύνηση πίεσε εξαρχής τα όρια, ρισκάροντας με τις ζωές των αστροναυτών».
Ορισμένες από τις προτάσεις του ΙΟΜ ήταν η παροχή ίσων ευκαιριών σε γυναίκες υποψήφιες για τέτοιες αποστολές, η εγγυημένη παροχή υπηρεσιών υγείας στους αστροναύτες για όλη τη διάρκεια της ζωής τους και η προσεκτική ισορροπία μεταξύ κινδύνων για τη ζωή των αστροναυτών και πιθανού οφέλους από την αποστολή.
Η NASA θα πρέπει επίσης να ενημερώνει του αστροναύτες για όλους τους γνωστούς κινδύνους σε όλα τα στάδια της αποστολής αλλά και μετά την επιστροφή τους, ενώ θα πρέπει να σέβεται την αυτονομία τους επιτρέποντάς τους να λάβουν αποφάσεις που μπορούν να επηρεάσουν την αποστολή.
