Ένας γάμος, που δεν έμελλε να πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις προσδοκίες των πρωταγωνιστών του, αναζητεί την εκπλήρωση των επιθυμιών τους, ζωντανεύοντας ξανά μέσα από την τέχνη ενός απογόνου του.

Σαν μια πραγματική ιστορία ζωής, η εγκατάσταση πολλαπλών μέσων της εικαστικού Μαρίνας Προβατίδου, με τίτλο «Ο Γάμος της Γιαγιάς μου», εγκαινιάζεται στο Βιβλιοπωλείο του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) Θεσσαλονίκης, το Σάββατο 6 Απριλίου, στις 12 το μεσημέρι, με ζωντανό δρώμενο από την καλλιτέχνιδα.

Έχοντας ζήσει τα παιδικά της χρόνια σε ένα προσφυγικό χωριό κοντά στη Θεσσαλονίκη, η Μαρίνα Προβατίδου εμπνεύστηκε από την προσωπική ιστορία των παππούδων της – που συνδέεται με τον διωγμό τους από τον Πόντο, τη μετεγκατάστασή τους στον νέο τόπο και την οικονομική ανέχεια της εποχής – και βασιζόμενη στις  διηγήσεις τους για τις σκληρές συνθήκες και τον διαρκή αγώνα τους για επιβίωση, δημιούργησε το πρώτο της έργο.

Συνδυάζοντας ποικίλα εκφραστικά μέσα, με επίκεντρο τη χαρακτική και πιο συγκεκριμένα την οξυγραφία, η εικαστικός δημιουργεί την εγκατάσταση, συνθέτοντας χαρακτικά μνημειακών διαστάσεων και εμβληματικές ασπρόμαυρες φωτογραφίες με μια βιντεοεγκατάσταση, ενώ τα ζωγραφικά και χαρακτικά τμήματα παρουσιάζονται οργανωμένα σε αυτόνομες ενότητες.
Ο «Γάμος της γιαγιάς» ολοκληρώνεται μέσα από την τελετουργική περφόρμανς, στην οποία η ίδια η καλλιτέχνις, μεταμφιεσμένη σε νύφη, αναπληρώνει το ηλικιακό χάσμα μέσω του νεανικού σώματός της. 

Πραγματοποιώντας ένα όνειρο

Η Μαρίνα Προβατίδου σημειώνει για το έργο της: «Αναρωτιέμαι πώς θα είμαι, όταν γεράσω. Θέλω να παραμείνω ένα παιδί. Θα έχω τη δύναμη να τρέχω και να παίζω στα χωράφια; (στα χωράφια ή τις εκθέσεις). Ποιός μου απαγορεύει να κάνω και τα δύο; Η τέχνη δεν έχει σύνορα, δεν μπορεί να κλειστεί στα πλαίσια ενός χώρου.

Όπως ξεκίνησε εκεί – στα χωράφια και στα όνειρα της γιαγιάς μαζί με τα δικά μου όνειρα – η πρώτη μου δουλειά ονομάστηκε “Μεταμόρφωση, ο γάμος της γιαγιάς μου”. Η μεγάλη αγάπη της ζωής μου, η γιαγιά μου: γεννημένη το 1929, στο Νοβοροσίσκ, από πατέρα ζωγράφο, γεννημένο στην Τραπεζούντα. Από τον προπάππο μου επηρεάστηκα και έγινα καλλιτέχνης. Ζωγράφιζε τοπία επάνω σε λινάτσες, σκηνές από το κυνήγι, τοπία του Πόντου. Πρόσφυγες από τον Πόντο έφτασαν στο Νοβοροσίσκ της Ρωσίας. Έζησαν εκεί για δέκα χρόνια και, όταν έρχονται στη Θεσσαλονίκη, ξεσπάει ο πόλεμος του 1940.

Όταν είμαι με τη γιαγιά μου, όλα γίνονται τέχνη. Το όνειρο της γιαγιάς είναι να ντυθεί νύφη, γιατί, όταν κλέφτηκαν με τον παππού, στο γάμο τους είχαν φορέσει κουρέλια. Ήταν τα προσφυγικά τους ρούχα. Πάντα είχε την επιθυμία να φορέσει νυφικό φουστάνι. Μια μέρα της αγόρασα ένα νυφικό και της το πήγα στο χωριό. Έτρεχε με χαρά στα χωράφια, προσκαλέσαμε τις φίλες της να την καμαρώσουν ως νύφη και ξαναπαντρεύτηκαν με τον παππού μου εκεί, στα χωράφια.

Τότε, που παντρεύτηκαν για πρώτη φορά, ένας φωτογράφος είχε χρησιμοποιήσει πάνω στη φωτογραφία τους την τεχνική του φωτομοντάζ. Έκοψε τα κεφάλια τους και τα τοποθέτησε σε ξένα σώματα. Έτσι, φαίνονταν σαν να ήταν ντυμένοι νύφη και γαμπρός, αλλά στην πραγματικότητα δεν ήταν αυτοί, ήταν με τα σώματα κάποιων άλλων. Τέτοιες φωτογραφίες τις θεωρούσα αστείες και πάντα ήθελα να κάνω το δικό μου σχόλιο σε αυτές. Έτσι, πραγματοποιώ σήμερα την επιθυμία της γιαγιάς μου να γίνει νύφη ξανά, αφού το ζητούσε επίμονα για πολλά χρόνια».

Βιβλιοπωλείο  Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης Θεσσαλονίκης, Τσιμισκή 11 – Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 288036. Διάρκεια έκθεσης: 6 Απριλίου - 11 Μαΐου. Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τετάρτη, Σάββατο: 10:00 - 15:00, Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 10:00 - 21:00. Είσοδος ελεύθερη.