Νέα δεδομένα από το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο Χέρσελ αποκαλύπτουν τις εσωτερικές διεργασίες που λάμβαναν χώρα σε δύο πολύ μακρινούς γαλαξίες που γεννήθηκαν λίγα μόνο δισεκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.
Κατά το σχηματισμό τους, οι γαλαξίες συγκεντρώνουν υλικά από τα νέφη αερίων που τους περιβάλλουν μέσω της ελκτικής επίδρασης της βαρύτητας. Καθώς η μάζα αερίων εισέρχεται εντός του γαλαξία ακολουθεί τυχαία τροχιές οι οποίες δημιουργούν ένα φαινόμενο στροβιλισμού που θεωρείται πως είναι και γενεσιουργός αιτία για τα άστρα.
Στόχος της έρευνας ήταν να γίνει η σύγκριση της συμπεριφοράς των γαλαξιών του νεαρού Σύμπαντος με τους μεταγενέστερους γαλαξίες τους οποίους παρατηρούμε στις κοντινές μας περιοχές. Για το σκοπό αυτό επελέγησαν δύο τυπικοί γαλαξίες σε απόσταση 10 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς, με μέγεθος πέντε έως δέκα φορές μικρότερο σε σύγκριση με το δικό μας Γαλαξία.
Η μελέτη τόσο απομακρυσμένων αντικειμένων είναι μία πολύ δύσκολη υπόθεση αφού το φως που φτάνει σε εμάς είναι πολύ ασθενές, όμως η χρήση του φαινομένου του βαρυτικού φακού, κατά το οποίο η μάζα ενός μεγάλου σώματος που παρεμβάλλεται στη διαδρομή του φωτός μπορεί να συγκεντρώσει τις ακτίνες που το περιβάλλουν προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση διευκολύνει την κατάσταση.
Οι ερευνητές παρακολουθώντας με τα ειδικά όργανα του Χέρσελ την περιστροφή των δύο γαλαξιών γύρω από το γαλαξιακό κέντρο και το στροβιλισμό των αερίων μέσα και γύρω από αυτούς, βρήκαν πως ο S0901, ο ένας από τους δύο γαλαξίες, συμπεριφερόταν πολύ πιο ήρεμα από ό,τι αναμενόταν και μάλιστα αρκετά όμοια με τους σημερινούς γαλαξίες.
Με τον ίδιο τρόπο, αν και η ποιότητα των στοιχείων είναι χειρότερη και ο δεύτερος γαλαξίας με το όνομα Κλώνος δείχνει μία πολύ ήπια συμπεριφορά σε αντίθεση με τα μέχρι τώρα στοιχεία που υποδείκνυαν πως ο στροβιλισμός ήταν πολύ πιο έντονος στους πρώτους γαλαξίες.
«Οι γαλαξίες πριν από 10 δισεκατομμύρια χρόνια παρήγαγαν άστρα πιο γρήγορα σε σύγκριση με τους πιο σύγχρονους», εξηγεί ο Σανγκίτα Μαλότρα ερευνητής του πανεπιστημίου της Αριζόνα.
«Συνήθως επιδεικνύουν μεγαλύτερο στροβιλισμό, ίσως επειδή συγκεντρώνουν περισσότερο υλικό σε σχέση με τους σημερινούς γαλαξίες. Εδώ όμως έχουμε δύο περιπτώσεις που συνδυάζουν ήρεμη κίνηση και αυξημένο ρυθμό παραγωγής άστρων, κάτι που σημαίνει πως ίσως ο στροβιλισμός να μην είναι απαραίτητος για την πυροδότηση αυτού του φαινομένου», καταλήγει.
Για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων οι επιστήμονες θα χρειαστεί να εξετάσουν ένα μεγαλύτερο δείγμα από γαλαξίες της εποχής εκείνης. Για το σκοπό αυτό θα επιστρατευτεί και το επίγειο δίκτυο 66 ραδιοτηλεσκοπίων ALMA στη Χιλή το οποίο σε συνδυασμό με τα δεδομένα από το Χέρσελ αναμένεται να δώσει περισσότερες απαντήσεις.
