Φταίνε οι πολίτες για τους πολιτικούς τους ή οι πολιτικοί για τους πολίτες τους; Υπάρχει ελπίδα για την πρόοδο και την ανάπτυξη της Ελλάδας;
Στα παραπάνω ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει η ομάδα σκέψης (think tank) για την πολιτική και την κοινωνία του Ελληνικού Συλλόγου Αποφοίτων του London School of Economics & Political Science, στο τελευταίο κείμενο που δημοσίευσε με θέμα «Ελληνική πολιτική και κοινωνία εν τω μέσω της κρίσης».
Οι συγγραφείς συμφωνούν ότι τα αίτια που οδήγησαν την Ελλάδα στο χείλος της καταστροφής δεν ήταν μόνο οικονομικά και επιχειρούν να σκιαγραφήσουν τις συνέπειες της κρίσης στη σημερινή πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας.
Στο κείμενο θέσης επισημαίνεται ότι «είναι γεγονός πως η παρούσα κρίση δεν είναι ούτε βραχύβια, ούτε περιστασιακή. Ήρθε για να διαταράξει τις κοινωνικοοικονομικές σχέσεις, το πολιτικό σύστημα και τις συνήθειες, τις θεσμικές δομές και τις εμπεδωμένες αξίες της κοινωνίας μας».
«Οι μελλοντικές προοπτικές της Ελλάδας θα εξαρτηθούν από την ικανότητα των πολιτών να εντοπίσουν τα βαθύτερα αίτια της κρίσης και να αλλάξουν τα δεδομένα του κοινωνικού και πολιτικού πλαισίου. Δηλαδή, κοινωνία και οικονομικο-πολιτική ελίτ να προχωρήσουν σε μία γενναία αυτοκριτική, να συνειδητοποιήσουν τις ευθύνες τους, να σκεφτούν πού ακριβώς βρισκόμαστε, ποιες είναι οι συνέπειές της κρίσης, πού θέλουμε να πάμε και, κυρίως, τι πρέπει να κάνουμε για να φτάσουμε στο στόχο μας», συμπληρώνεται.
Σύμφωνα με την ομάδα σκέψης για την πολιτική και την κοινωνία του Ελληνικού Συλλόγου Αποφοίτων του LSE, το ερώτημα «ευθύνονται οι πολίτες για τους πολιτικούς ή οι πολιτικοί για τους πολίτες» είναι στην πραγματικότητα αποπροσανατολιστικό από την ουσία των πραγμάτων που είναι «το όλον».
«Στη δημοκρατία, οι πολιτικοί είναι εξ’ ορισμού καθρέφτης της κοινωνίας και το αντίθετο. Αυτή είναι η ουσία της σχέσης εκπροσώπησης που αποτελεί τη βάση ενός δημοκρατικού συστήματος και το χαρακτηριστικό που την διαφοροποιεί από άλλου είδους καθεστώτα. Εάν θεωρήσουμε ότι σε αυτήν τη σχέση παρεμβαίνουν αθέμιτοι παράγοντες που αλλοιώνουν τη λαϊκή βούληση, τότε αυτοί οι παράγοντες πρέπει να απομονωθούν και να αντιμετωπιστούν. Ωστόσο, ούτε αυτή η διαδικασία μπορεί να έρθει εις πέρας δίχως να εδραιωθεί η επ’ αυτού πεποίθηση στους πολίτες και να διεκδικηθεί η υλοποίησή της», συμπληρώνουν οι συγγραφείς.
Όπως αναφέρουν, «σε μια δημοκρατία, η πολιτική δεν κρίνεται μόνο κάθε τέσσερα χρόνια, όπου οι πολίτες καλούνται απλά να απορρίψουν ή να επικυρώσουν προεκλογικά προγράμματα, αλλά καθημερινά μέσα από ένα σύνθετο σύστημα κοινωνικών και πολιτικών αλληλεπιδράσεων, όπου ρόλο έχουν, μεταξύ άλλων, τα άτομα, οι συλλογικότητές και οι θεσμοί του κράτους».
Η ομάδα σκέψης δηλώνει αισιόδοξη ότι «υπάρχει ελπίδα για την πρόοδο και την ανάπτυξη της Ελλάδας», προσθέτοντας πάνως ότι «τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί εάν δεν απεγκλωβιστούν κοινωνικές δυνάμεις και δεν κινητοποιηθεί το αξιόμαχο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας και δεν διεκδικήσει ριζικές αλλαγές στο πολιτικό μας σύστημα και στη στρεβλά διαμορφωμένη σχέση κράτους –πολίτη, που προσδιορίζει πάμπολλες εκφάνσεις της σημερινής κρίσης».
«Αιώνες πριν, ο Αριστοτέλης διατύπωσε την αναγκαία και ικανή συνθήκη με τον πλέον εύγλωττο τρόπο: "Για να μπορέσει να συγκροτηθεί πολιτικά μια κοινωνία, θα πρέπει να στηρίζει τις βάσεις της στον ενάρετο βίο, τόσο των πολιτών όσο και των ηγετών"», καταλήγει το κείμενο θέσης.
Συγγραφική Ομάδα: Δαμάσκου Άννα, Μαθιουδάκης Δημήτρης, Μανώλης Γιάννης, Παπαδοπούλου Σούμι, Σαμαρά Κωνσταντίνα
Επιμέλεια: Δαμάσκου Άννα
