Της Ιωάννας Βαρδαλαχάκη
 [email protected]

Ο αγώνας ανάμεσα στα κύματα της πανδημίας που «παράγουν» νέες παραλλαγές του ιού και η μάχη για τον εμβολιασμό του πλανήτη δεν θα τελειώσει μέχρι ο κορωνοϊός να μας «αγγίξει» όλους, προειδοποιούσαν οι ειδικοί τον Σεπτέμβριο περιγράφοντας στο Bloomberg τι θα φέρει η πανδημία τους επόμενους έξι μήνες. «Οι επόμενοι μήνες θα είναι δύσκολοι», έλεγαν, τονίζοντας πως ένας βασικός κίνδυνος είναι να αναπτυχθεί μια παραλλαγή ανθεκτική στα εμβόλια. 

Σήμερα ο πλανήτης βρίσκεται «εκτεθειμένος» μπροστά σε μια νέα παραλλαγή, η οποία φαίνεται να μεταδίδεται πολύ γρήγορα, με τις μελέτες να κάνουν λόγο για κατά 70 φορές ταχύτερη μετάδοση από την Δέλτα. Αναφορικά με τη σοβαρότητα της νόσησης, τα μηνύματα είναι μεικτά, με άλλες μελέτες να καταλήγουν ότι πρόκειται για μια μετάλλαξη άκρως μεταδοτική που όμως προκαλεί ήπια νόσηση και άλλες να υποστηρίζουν ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποβαθμίζεται η σοβαρότητα της παραλλαγής Όμικρον η οποία είναι ισάξια με της Δέλτα. Άγνωστο παραμένει ακόμα αν η παραλλαγή διαφεύγει των εμβολίων, αν και τα στοιχεία δείχνουν ότι υποβαθμίζεται η προστασία που παρέχεται από τα εμβόλια, ενώ είναι επίσης πιθανή η επαναμόλυνση ατόμων που είχαν νοσήσει με κορωνοϊό. Αν συμφωνούν σε κάτι μέχρι τώρα οι μελέτες, είναι ότι είναι αναγκαία η εντατικοποίηση των εμβολιασμών και η χορήγηση της τρίτης δόσης που θεωρείται «κλειδί» στον έλεγχο της Όμικρον. 

Η παραλλαγή Όμικρον, αφού ξεκίνησε την πορεία της από τις περιοχές της νότιας Αφρικής, έχει ήδη εδραιώσει την παρουσία της στη Δανία και τη Βρετανία, και, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, θα γίνει το κυρίαρχο στέλεχος στην Ευρώπη τον Ιανουάριο. Για να σηκώσουν «αντίσταση» απέναντι στην Όμικρον, πολλές κυβερνήσεις προχωρούν σε ταξιδιωτικούς περιορισμούς «μπλοκάροντας» για παράδειγμα τους Βρετανούς, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, ή ζητώντας επίδειξη αρνητικού τεστ από όλους τους ταξιδιώτες- άσχετα από τη χώρα προορισμού ή το εμβολιαστικό status-, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία. Παράλληλα, η επιδείνωση της επιδημιολογικής κατάστασης φέρνει νέα μέτρα στο τραπέζι αρκετών χωρών, κάνοντας πιθανή άλλη μία «ήσυχη» εορταστική περίοδο με μέτρα και προσοχή. 

Είτε το χαρακτηρίσουμε λούπα είτε deja vu, λίγα πράγματα από την πλοκή της Όμικρον μένουν στη φαντασία. Το μεγάλο ερώτημα είναι πότε θα υπάρξουν οι συνθήκες ώστε να «υποτιμηθεί» ο ιός και να λάβει διαστάσεις ενδημικής ασθένειας- με συνεχή παρουσία αλλά προκαλώντας περιφερειακές εστίες-, κάτι που στελέχη της Pfizer τοποθετούν στο 2024.  

Ο Covid-19 θα φτάσει σε αυτό το επίπεδο όταν ο παγκόσμιος πληθυσμός έχει αρκετή ανοσία από τα εμβόλια ή τις προηγούμενες λοιμώξεις για να κρατηθούν υπό έλεγχο οι μολύνσεις, οι νοσηλείες και οι θάνατοι, ακόμη και όταν κυκλοφορεί ο ιός στην κοινότητα.  «Το πότε και πώς ακριβώς θα συμβεί αυτό θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη της νόσου, το πόσο αποτελεσματικά η κοινωνία χορηγεί εμβόλια και θεραπείες και τη δίκαιη κατανομή σε μέρη όπου τα ποσοστά εμβολιασμού είναι χαμηλά», εξήγησε ο επιστημονικός υπεύθυνος της Pfizer, Μίκαελ Ντόλστεν.

Αν όμως ο κορωνοϊός αναμένεται να γίνει ενδημικός το 2024, τι μπορεί να περιμένουμε για τη νέα χρονιά; Το gzeromedia καταλήγει σε τρεις παράγοντες... ατυχίας που θα μπορούσαν να απειλήσουν την παγκόσμια ανάκαμψη και την επιστροφή στη ζωή μετά τον Covid-19, με ειδική μνεία σε δυο γεωπολιτικές συγκρούσεις που μπορούν να πάρουν «φωτιά» το 2022: την Ουκρανία και την Ταϊβάν.

1. Οι νέες παραλλαγές του κορωνοϊού και ο τρόπος που αντιδρούν οι χώρες σε αυτές

Ο τρόπος που έχει αντιδράσει ο κόσμος μέχρι στιγμής στην παραλλαγή Όμικρον αρχίζει να θυμίζει τις πιο «σκοτεινές» μέρες του 2020, αν και τα εμβόλια αναμένεται να μην επιτρέψουν να δούμε παρόμοια υψηλά ποσοστά θνητότητας. Όμως ακόμα και αν περάσει η Όμικρον, δεν ξέρουμε τι θα γίνει όταν εμφανιστεί το επόμενο γράμμα στο ελληνικό αλφάβητο.

Είναι πιθανό ότι η Όμικρον θα μπορούσε να εξαπλωθεί αρκετά ώστε να αποτελέσει το τελευταίο μεγάλο κύμα της πανδημίας, αναφέρει το gzeromedia. Όμως, με σχεδόν τον μισό πλανήτη να είναι ακόμη ανεμβολίαστος- και σαφείς ενδείξεις ότι ο ιός μπορεί να μολύνει ακόμη και τους εμβολιασμένους - είναι επίσης πιθανό να εμφανιστούν νέες παραλλαγές που θέτουν νέες απειλές τόσο για τους εμβολιασμένους όσο και για τους ανεμβολίαστους.

«Αυτό θα εγείρει, για άλλη μια φορά, τα ακανθώδη πολιτικά ερωτήματα σχετικά με τα lockdown, το κλείσιμο των συνόρων, τον υποχρεωτικό εμβολιασμό και την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Αλλά μετά από δύο χρόνια lockdown και στη συνέχεια εκστρατείες εμβολιασμού, που ακολουθήθηκαν από άβολες επιστροφές στην κανονικότητα που αργότερα απειλήθηκαν από νέες παραλλαγές, η πολιτική αντίδραση ενάντια στους νέους περιορισμούς είναι βέβαιο ότι θα είναι ακόμη μεγαλύτερη. «Πώς θα αντιμετωπίσουμε έναν ακόμη χρόνο με αυτά;», διερωτάται το gzeromedia.

2.  Συνεχίζονται οι οικονομικές «τρικυμίες» που σχετίζονται με τον κορωνοϊό

Η πανδημία προκάλεσε τρομερές διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα παγκοσμίως. Έτσι η προσφορά δυσκολεύεται να συμβαδίσει με την υψηλή ζήτηση. Οι καθυστερήσεις παράδοσης, τα υψηλότερα έξοδα αποστολής και οι ελλείψεις σχεδόν σε όλα έχουν γίνει τεράστιος «πονοκέφαλο» για τους καταναλωτές και τις κυβερνήσεις, οι οποίες δεν μπορούν να κάνουν και πολλά για να διορθώσουν το πρόβλημα.

3. Η εκτίναξη του πληθωρισμού

Οι διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας είναι ο κύριος παράγοντας που τροφοδοτεί την εκτίναξη του πληθωρισμού σε όλο τον κόσμο. Η άνοδος των τιμών θα αναγκάσει τους ηγέτες των χωρών όπου οι πληθωριστικές πιέσεις κινούνται στη σφαίρα της υπερβολής, όπως η Βραζιλία ή η Τουρκία, να περπατήσουν σε τεντωμένο σκοινί μεταξύ της ενθάρρυνσης της οικονομικής ανάκαμψης και της λήψης αντιδημοφιλών μέτρων - όπως περικοπές δαπανών ή αυξήσεις επιτοκίων - για την καταπολέμηση του πληθωρισμού.

Τέτοια μέτρα θα μπορούσαν, με τη σειρά τους, να οδηγήσουν σε οργισμένες αντιδράσεις κατά του συστήματος και ψήφο διαμαρτυρίας στην κάλπη, δεδομένου μάλιστα ότι αναμένονται πολλές και μεγάλες εκλογικές αναμετρήσεις τον επόμενο χρόνο. 

Διαβάστε ακόμα: Οι μεγάλοι κίνδυνοι του 2022: Από την Όμικρον και τον πληθωρισμό έως το... Σινικό Τείχος