Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Εντείνονται οι κυβερνητικές διεργασίες για την εκτόνωση των αντιδράσεων που προκάλεσε το σχέδιο για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, με το σενάριο για διατήρηση του ΟΓΑ ως ανεξάρτητου ταμείου των αγροτών να κερδίζει έδαφος.
Μετά και τη χθεσινή συνάντηση εκπροσώπων των αγροτών στο Μέγαρο Μαξίμου με την κυβερνητική εκπρόσωπο Ολγα Γεροβασίλη, το υπουργείο Εργασίας εξετάζει σενάρια που δεν θα περιορίζονται σε μια απλή βελτίωση του αρχικού σχεδίου του ασφαλιστικού για τον αγροτικό κόσμο, αλλά σε μια συνολική αναμόρφωση και αναδιατύπωση της αρχικής της πρότασης για τον ΟΓΑ, η οποία θα έχει σαν στόχο την ικανοποίηση ορισμένων από τα βασικά αιτήματα των αγροτών, χωρίς όμως να αλλάζει η φιλοσοφία του ασφαλιστικού νομοσχεδίου.
Οπως αποκάλυψε η «Ν» (13-2-16), ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος δέχεται εισηγήσεις έμπειρων στελεχών των ασφαλιστικών ταμείων, οι οποίες περιλαμβάνουν αναλυτικές προτάσεις για την άρση του αδιεξόδου που έχει δημιουργηθεί, ειδικά με τους αγρότες. Στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι μέχρι σήμερα οι αγρότες είναι αυτοί που δίνουν τον καθοριστικό τόνο στις κινητοποιήσεις και στις ποικίλες αντιδράσεις κατά του ασφαλιστικού σχεδίου νόμου, χωρίς να υποτιμούν τις αντιδράσεις των άλλων κοινωνικών οργανώσεων και φορέων, όπως των επιστημόνων και των ελευθέρων επαγγελματιών - εμπόρων.
Συνεπώς, η αλλαγή του κλίματος, όπως εκτιμούν, πρέπει να αρχίσει από το ασφαλιστικό των αγροτών, αφού οι δικές τους αντιδράσεις με τα τρακτέρ κατά μήκος των εθνικών οδών και τους αποκλεισμούς νευραλγικών οδικών αξόνων αποτελούν το βαρόμετρο των κοινωνικών και πολιτικών αντιδράσεων.
Ενα από τα αντικειμενικά πολιτικά μειονεκτήματα της κυβέρνησης στην αντιπαράθεσή της με τους αγρότες, είναι η απουσία αγροτικών συνδικαλιστικών στελεχών που να προέρχονται από τον πολιτικό χώρο του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η απουσία έμπειρων και αναγνωρισμένων συνδικαλιστικών στελεχών στον αγροτικό κόσμο σημαίνει, μεταξύ άλλων, και έλλειψη ενημέρωσης της κυβέρνησης «από πρώτο χέρι» για το κλίμα που υπάρχει στα μπλόκα και στις συνελεύσεις των αγροτών.
Αυτό το στοιχείο δεν υπήρχε σε καμία από τις προηγούμενες αγροτικές κινητοποιήσεις της περιόδου 1994-2010, καθώς η Ν.Δ., το ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ είχαν και εξακολουθούν να έχουν ισχυρά ερείσματα σε τμήματα του αγροτικού κόσμου και αγροτοσυνδικαλιστές με εμπειρία που πρωτοστατούν στις κινητοποιήσεις και δίνουν τον τόνο της αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση.
Ετσι, υπήρχε σχεδόν πάντα, μαζί με τις κινητοποιήσεις των αγροτών (όση ένταση κι αν είχαν) και μία παράλληλη, μια άτυπη διαδικασία ενημέρωσης των εκάστοτε κυβερνήσεων για τις διαθέσεις και τα αιτήματα του αγροτικού κόσμου, από τους ίδιους τους εκπροσώπους των αγροτών. Τα βλέμματα όλων είναι πλέον στραμμένα στις πρωτοβουλίες που αναμένεται να πάρει η κυβέρνηση εντός των επόμενων ημερών για τη διαμόρφωση εναλλακτικής πρότασης στο ασφαλιστικό - φορολογικό καθεστώς των αγροτών.
Βασικοί άξονες επίλυσης
Μέσα σε αυτό το γενικό πλαίσιο των κοινωνικών και πολιτικών αντιδράσεων, καθώς και των παρεμβάσεων στελεχών των θεσμών, όπως το πρόσφατο άρθρο του κ. Πολ Τόμσεν που θεωρεί αναπόφευκτες τις νέες μειώσεις στις συντάξεις και χαρακτηρίζει γενναιόδωρο το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μας σε σύγκριση με το αντίστοιχο γερμανικό, αλλά και τον πολιτικό χρόνο να περιορίζεται ασφυκτικά, η κυβέρνηση αναζητά διέξοδο στο ασφαλιστικό αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί. Οι εισηγήσεις που δέχεται ο υπουργός Εργασίας για τη βελτίωση της πρότασης που αφορά το ασφαλιστικό των αγροτών, επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στους εξής άξονες:
1 Διατήρηση του ΟΓΑ, για ένα μεταβατικό στάδιο, ως αυτοτελούς ασφαλιστικού ταμείου των αγροτών, ενταγμένου όμως μέσα στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ). Επί του θέματος αυτού δεν υπάρχει επί της αρχής αντίθεση των θεσμών, καθώς η συμφωνία του τρίτου μνημονίου του περσινού καλοκαιριού δεν προβλέπει υποχρεωτική ενσωμάτωση του ΟΓΑ μαζί με τα υπόλοιπα ταμεία κύριας ασφάλισης. Στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης τονίζουν ότι ο ΟΓΑ «δεν βγαίνει οικονομικά», επισημαίνοντας ότι μόνο πέρυσι χρειάστηκε 3,2 δισ. ευρώ επιχορήγηση για να πληρώσει τις συντάξεις και εισέπραξε από ασφαλιστικές εισφορές 480 εκατ. ευρώ.
2 Σύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών με τις παροχές και αποσύνδεσή τους από τις φορολογικές κλίμακες.
3 Χαμηλότερες ασφαλιστικές εισφορές, από τις αρχικά προτεινόμενες, για τους νέους αγρότες και σταδιακή προσαρμογή τους σε βάθος χρόνου.
4 Μείωση των ασφαλιστικών κατηγοριών των αγροτών σε 5 από 7 που είναι σήμερα (οι 5 είναι υποχρεωτικές - οι δύο είναι προαιρετικές).
5 Απόδοση των κοινοτικών επιδοτήσεων στους δικαιούχους αγρότες, αλλά σε συνδυασμό με την υποχρέωση ρύθμισης των ασφαλιστικών οφειλών των αγροτών, που σήμερα ανέρχονται σε 850 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα 850 εκατ. ευρώ, περίπου τα 440 εκατ. τα χρωστούν μόλις 17.000 αγρότες και είναι οφειλές που δημιουργήθηκαν σε βάθος τουλάχιστον μιας δεκαετίας. Ηδη, ο ΟΓΑ με χθεσινή του εγκύκλιο προχωρά στην ηλεκτρονική ανανέωση των εγγραφών των αγροτών επικαιροποιώντας τα στοιχεία που διαθέτει στα μητρώα του για περίπου 1,5 εκατ. ασφαλισμένους.
6 Αναλογιστική μελέτη για την οικονομική βιωσιμότητα του ταμείου, από την οποία θα αναδειχθούν οι ανάγκες επαναπροσδιορισμού των βασικών οικονομικών μεγεθών και απαιτήσεων του ΟΓΑ σε όλα τα επίπεδα. Επισημαίνουμε ότι ο ΟΓΑ διαχειρίζεται μέχρι σήμερα 5 διαφορετικούς κωδικούς συνταξιοδοτικών και προνοιακών παροχών.
7 Απόδοση της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Στο θέμα αυτό οι εκπρόσωποι των θεσμών έχουν εκφράσει τις ισχυρότατες αντιρρήσεις τους, καθώς διαφωνούν με τη γενικευμένη χορήγηση της εθνικής σύνταξης σε όλους και προτείνουν τη χορήγησή της με εισοδηματικά κριτήρια, καθώς και με τη συμπλήρωση 20 συντάξιμων ετών και όχι με 15 έτη ασφάλισης όπως εισηγείται η κυβέρνηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΓΑ, σήμερα το 98% των συνταξιούχων του λαμβάνει κομμάτι της βασικής σύνταξης με 15 έτη ασφάλισης.
