Απαγόρευση του καπνίσματος

Σε ισχύ τίθεται από την 1η Ιουλίου η απαγόρευση καπνίσματος σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες.

Με εγκύκλιό του ο υπουργός Εσωτερικών Προκόπης Παυλόπουλος, υπογραμμίζει ότι «από 1ης Ιουλίου 2009 εφαρμόζεται η απαγόρευση του καπνίσματος, μεταξύ άλλων και σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και των Ο.Τ.Α. α’ βαθμού, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 3 του Ν. 3730/2008 (ΦΕΚ 262/Α’/23.12.2008) "Προστασία ανηλίκων από τον καπνό και τα αλκοολούχα ποτά και άλλες διατάξεις"».

Όπως επισημαίνεται, «δεδομένου ότι ο νόμος επιβάλλει τη διενέργεια ελέγχων και την επιβολή προστίμων που κυμαίνονται από 50 έως 500 ευρώ, πρέπει να ενημερωθεί άμεσα το προσωπικό όλων των υπηρεσιών σας, ανεξαρτήτως κατηγορίας, κλάδου, ειδικότητας και βαθμού, ότι από 1ης Ιουλίου 2009 δεν επιτρέπεται σε καμία περίπτωση το κάπνισμα σε όλους τους χώρους των υπηρεσιών. Περαιτέρω, να τους γνωστοποιηθεί ότι η παραβίαση της απαγόρευσης αποτελεί και πειθαρχικό παράπτωμα, το οποίο διώκεται με την πειθαρχική διαδικασία που προβλέπεται από τις διατάξεις του κάθε φορέα (π.χ. Υπαλληλικό Κώδικα, Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων κ.λ.π.)».

Διευκρινίζεται επίσης, ότι εφεξής το κάπνισμα θα επιτρέπεται μόνο σε ειδικούς χώρους, σύμφωνα με τους όρους που θα καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η οποία πρόκειται να εκδοθεί πριν από την έναρξη ισχύος της απαγόρευσης (άρθρο 3, παρ. 1). Κατόπιν των ανωτέρω κρίνεται αναγκαία η προετοιμασία όλων των δημοσίων υπηρεσιών και η λήψη μέτρων, ώστε από την 1 Ιουλίου 2009 να είναι σε θέση να εφαρμόσουν τις διατάξεις του Ν. 3730/08 (ΦΕΚ 262 Α’).

Σε ελληνικά χέρια βρίσκεται το «χρυσό μετάλλιο» του καπνίσματος, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας έρευνας αγοράς ERC σε 123 χώρες, η οποία δημοσιεύεται στο βρετανικό περιοδικό Economist.

Το «κατά κεφαλήν» κάπνισμα στην Ελλάδα υπολογίζεται σε οκτώ τσιγάρα ημερησίως, ενώ στις 17 από τις 20 πρώτες θέσεις της κατάταξης φιγουράρουν ευρωπαϊκά κράτη.

Ο Economist παρατηρεί ότι τα ποσοστά καπνίσματος μεταβάλλονται αντιστρόφως ανάλογα προς την ευμάρεια των κρατών, καθώς όσο πιο πλούσια γίνεται μια χώρα, τόσο λιγότερο καπνίζουν οι πολίτες της. Αυτό εξηγείται από την υψηλότερη φορολογία, την επιβολή απαγορεύσεων και την εκπαίδευση σε θέματα υγείας. Παρ’ όλα αυτά, εύπορα κράτη όπως η Ισπανία, η Ιαπωνία και η Ν. Κορέα παραμένουν «εξαρτημένα».

Οι μέχρι πρότινος παθιασμένοι Γάλλοι καπνιστές, φαίνεται να έχουν θέσει υπό έλεγχο τη βλαβερή τους συνήθεια –ωστόσο, το 20% των τσιγάρων στη χώρα διακινείται παράνομα με στόχο τη φοροδιαφυγή.

Θαυμασμό προκαλεί, αντίθετα, η χαμηλή κατανάλωση τσιγάρων στην Ινδία –σε σύγκριση με την Κίνα– γεγονός, όμως, που θα μπορούσε να εξηγηθεί από την αγαπημένη συνήθεια των Ινδών να μασούν τον καπνό.

Κλινικές δοκιμές διεξάγουν αυτή τη στιγμή οι καπνοβιομηχανίες προκειμένου να αξιολογήσουν κατά πόσον η γκάμα των «ασφαλέστερων» τσιγάρων που παρασκευάζουν εξασφαλίζει πράγματι την πρόσληψη χαμηλότερων επιπέδων τοξικών χημικών ουσιών από τον οργανισμό.

Προς το παρόν, δεν υπάρχει ρυθμιστικό πλαίσιο για την εξακρίβωση των ισχυρισμών υπέρ των πιο «υγιεινών τσιγάρων» ή για την απαγόρευση της κυκλοφορίας των νέων προϊόντων στην αγορά. Εντός της βδομάδας, η αμερικανική κυβέρνηση θα αποφασίσει εάν θα αναθέσει το δύσκολο αυτό έργο στον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων.

Ιδιαίτερες επιφυλάξεις διατηρούν, ωστόσο, οι αντικαπνιστές σχετικά με την πιθανότητα διάθεσης στην αγορά των προϊόντων αυτών. «Είμαι ιδιαίτερα καχύποπτη απέναντι σε οποιαδήποτε προσπάθεια παρασκευής υγιεινών τσιγάρων», δηλώνει η Ντέμπορα ¶ρνοτ από το βρετανικό αντικαπνιστικό ίδρυμα ASH-UK. «Έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να μειωθούν οι επιβλαβείς ιδιότητες του τσιγάρου».

Ωστόσο, πολλές καπνοβιομηχανίες του πλανήτη στηρίζουν τις ελπίδες τους στην ανάπτυξη των λεγόμενων «προϊόντων δυνητικά μικρότερης έκθεσης». Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται ο κονιορτοποιημένος καπνός «snus», τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και τα λεγόμενα «λιγότερο επιβλαβή» τσιγάρα με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε τοξικά και ειδικά διαμορφωμένα φίλτρα.

Το πρόβλημα, μέχρι στιγμής, εντοπίζεται στη μέθοδο αξιολόγησης των βλαβερών συνεπειών του τσιγάρου στον καπνιστή. Παραδοσιακά, οι καπνοβιομηχανίες ελέγχουν τη χημική σύσταση του καπνού (φυτό) και του καπνού που παράγεται όταν περνά από μια «μηχανή καπνίσματος», οι οποίες όμως δεν είναι αποδίδουν με ακρίβεια τον τρόπο που καπνίζει ο άνθρωπος. Για αυτόν τον λόγο, οι εταιρείες αναζητούν νέους τρόπους να μετρήσουν την έκθεση των καπνιστών στα τοξικά συστατικά του καπνού.

Η πιο ενδιαφέρουσα εναλλακτική είναι η μέτρηση των βιοδεικτών, καθώς το καρκινογόνο βενζοπυρένιο εντοπίζεται στα υγρά του σώματος, όπως είναι τα ούρα. «Η ανάπτυξη των βιοδεικτών είναι ζωτικής σημασίας για την αξιολόγηση των προϊόντων καπνού», υποστηρίζει η Ντόροθι Χατσουκάμι από το Πανεπιστήμιο της Μινεάπολις. «Δεν μπορείς να διαπιστώσεις ένα είδος καπνού είναι λιγότερο επιβλαβές εάν δεν το δώσεις σε κάποιον να τον καπνίσει».

Η British American Tobacco ξεκίνησε πρόσφατα μια έρευνα στην οποία συμμετέχουν 250 καπνιστές που καπνίζουν συμβατικά τσιγάρα, πειραματικά είδη τσιγάρων ή απέχουν εντελώς από το κάπνισμα. Στη συνέχεια, θα γίνει σύγκριση των βιοδεικτών του δείγματος προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσο τα τροποποιημένα τσιγάρα είναι πράγματι λιγότερο εκτεθειμένα σε τοξικά συστατικά.

Το ερώτημα που παραμένει είναι κατά πόσο θα καθιερωθεί μια αντικειμενική μέθοδος μέτρησης του επιπέδου επικινδυνότητας των τσιγάρων (μέσω των βιοδεικτών πχ) προκειμένου να μπορούν να επαληθευτούν οι ισχυρισμοί των καπνοβιομηχανιών που θα διαθέτουν πανηγυρικά στην αγορά τα «ασφαλή» τους τσιγάρα.

Πηγή: New Scientist

Διευκρινίσεις για την εφαρμογή από 1ης Ιουλίου των μέτρων κατά του καπνίσματος, έδωσε ο υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος, σε συνέντευξη Τύπου.

Σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε, στις απαγορεύσεις εμπίπτουν όλοι οι κλειστοί χώροι εργασίας του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα καθώς και όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος.

Ο ειδικός χώρος για το κάπνισμα δεν θα υπερβαίνει το 30% του ωφέλιμου χώρου του καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος, ενώ θα πρέπει να υπάρχει διαχωριστικό ως την οροφή του καταστήματος. Στα καταστήματα διασκέδασης με ζωντανή μουσική και στα καζίνο εμβαδού άνω των 300 τ.μ. οι ειδικοί χώροι θα μπορεί να φθάσουν στο 40% της συνολικής επιφάνειας.

Επιπλέον, ο χώρος θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένες προδιαγραφές και να διαθέτει το δικό του σύστημα εξαερισμού. Η άδεια για τη δημιουργία και λειτουργία του ειδικού χώρου θα παρέχεται κατόπιν αίτησης στην αρμόδια δημοτική αρχή. Όποιο κατάστημα δεν έχει λάβει άδεια για τη λειτουργία του ειδικού χώρου μέχρι την 1η Ιουλίου δεν θα μπορεί να λειτουργεί παρά μόνο ως χώρος μη καπνιζόντων και θα ισχύει η ολική απαγόρευση.

Στον ειδικό χώρο δε θα επιτρέπεται η παροχή υπηρεσιών που δεν προσφέρονται σε άλλα τμήματα του καταστήματος και δεν θα είναι αναγκαία η διέλευση απ' αυτόν για την πρόσβαση στους χώρους υγιεινής και τους κοινόχρηστους χώρους του καταστήματος.

Στους ειδικούς χώρους θα απαγορεύεται η είσοδος σε νέους ηλικίας έως και 18 ετών. Η σχετική απαγόρευση θα αναγράφεται με ειδική σήμανση σε εμφανές σημείο της διαχωριστικής κατασκευής.

Οι όροι για την εγκατάσταση και τη λειτουργία αποδοτικού συστήματος εξαερισμού, θα εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις των καταστημάτων εμβαδού μέχρι 70 τ.μ. για τα οποία οι υπεύθυνοι λειτουργίας του θα επιλέξουν να λειτουργήσουν ως χώροι καπνιζόντων. Η σχετική δήλωση θα γίνεται από τους υπεύθυνους στην αρμόδια δημοτική υπηρεσία και το ειδικό σήμα με το οποίο το κατάστημα θα χαρακτηρίζεται ως χώρος καπνιζόντων, θα διατίθεται από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης στους δήμους.

Στα καταστήματα εστίασης, οι παραβάσεις των όρων του σχετικού νόμου, δεν επιφέρουν κυρώσεις σε βάρος των καταστημάτων και των υπεύθυνων λειτουργίας τους, εφόσον δεν υπεδείχθη η παράβαση από πελάτη, επισκέπτη ή εργαζόμενο στο κατάστημα ή εφ' όσον υπεδείχθη ότι ο υπεύθυνος λειτουργίας του καταστήματος μερίμνησε για την αντιμετώπισή της απομακρύνοντας τον παραβάτη ή λαμβάνοντας τ' αναγκαία για τον σκοπό αυτό μέτρα με παράλληλη ενημέρωση των αρχών.

Στο πεδίο εφαρμογής του νόμου δεν εμπίπτει ο εξωτερικός χώρος του καταστήματος, όπου αναπτύσσονται τα τραπεζοκαθίσματα, ακόμα και αν στο χώρο αυτό υπάρχει στέγαστρο. Σε κάθε περίπτωση, εφ' όσον οι υπεύθυνοι λειτουργίας των καταστημάτων επιλέξουν να μη δημιουργήσουν ειδικούς χώρους ισχύει η ολική απαγόρευση του καπνίσματος σε κάθε σημείο του.

Ο κ. Αβραμόπουλος ανέφερε ακόμη ότι από την 1η Σεπτεμβρίου 2009 απαγορεύεται η διαφήμιση προϊόντων καπνού, μέσω της χρήσης γιγανοαφισών και γενικότερα η υπαίθρια διαφήμιση.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Συνεργασία με τον υπουργό Τουριστικής Ανάπτυξης Κ.Μαρκόπουλο θα έχει σήμερα στις 11:00 ο πρωθυπουργός. Στη συνέχεια, θα συναντηθεί με την Εθνική Συντονιστική Επιτροπή κατά του καπνίσματος.

Διευκρινίσεις για την εφαρμογή των μέτρων απαγόρευσης του καπνίσματος από 1ης Ιουλίου, έδωσε χθες σε συνέντευξη Τύπου, ο υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Δημήτρης Αβραμόπουλος http://www.naftemporiki.gr/news/static/09/06/12/1676286.htm .

Αναλυτικά, οι προδιαγραφές για τη δημιουργία ειδικών χώρων καπνίσματος στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος έχουν ως εξής:

Ο ειδικός χώρος καπνίσματος θα ονομάζεται «ειδικός χώρος», θα αποτελεί ιδιαίτερο μέρος του καταστήματος και η επιφάνειά του δεν μπορεί να υπερβαίνει το 30% του ωφέλιμου χώρου του καταστήματος, ενώ θα διαχωρίζεται από το υπόλοιπο κατάστημα με διαχωριστικό, από το δάπεδο ως την οροφή.

Στα καταστήματα με ζωντανή μουσική και στα καζίνα εμβαδού άνω των 300 τ.μ., οι ειδικοί χώροι μπορούν να φτάσουν στο 40% της συνολικής επιφάνειας του καταστήματος.

Ο ειδικός χώρος πρέπει να πληροί προδιαγραφές αρνητικής πίεσης, ρυθμού ανακύκλωσης του αέρα ανά ώρα, ροής του ανακυκλούμενου αέρα και επιφανείας που θα αναλογεί σε κάθε άτομο που θα βρίσκεται μέσα στο χώρο αυτό. Οι προδιαγραφές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά θα περιλαμβάνονται σε υπουργική απόφαση που εκδίδεται τις αμέσως επόμενες ημέρες.

Ο ειδικός χώρος θα διαθέτει δικό του σύστημα εξαερισμού, ανεξάρτητο από το σύστημα εξαερισμού ή κλιματισμού του υπολοίπου καταστήματος. Για την ανανέωση του αέρα στο εσωτερικό του θα διοχετεύεται αέρας από άλλους χώρους του καταστήματος ή από εξωτερικούς χώρους.

Η μέγιστη χωρητικότητά του και ο χαρακτηρισμός του ως ειδικού χώρου, θα αναφέρονται με ειδική φωσφορίζουσα σήμανση όπου αυτό απαιτείται, σε σχέση με το φωτισμό του καταστήματος, σε εμφανές σημείο της διαχωριστικής κατασκευής.

Η άδεια για τη δημιουργία και τη λειτουργία ειδικού χώρου, θα ενσωματωθεί στην άδεια λειτουργίας του καταστήματος κατόπιν αίτησης στην αρμόδια δημοτική αρχή.

Από την 1η Ιουλίου, όποιο κατάστημα δεν έχει λάβει την άδεια για τη λειτουργία του ειδικού χώρου, δε θα μπορεί να λειτουργεί παρά μόνο ως χώρος μη καπνιζόντων και θα ισχύει η ολική απαγόρευση.

Στον ειδικό χώρο δε θα επιτρέπεται η παροχή υπηρεσιών, ούτε θα είναι αναγκαία η διέλευση απ' αυτόν για την πρόσβαση στους χώρους υγιεινής και τους κοινόχρηστους χώρους του καταστήματος.

Η είσοδος νέων μέχρι 18 ετών στον ειδικό χώρο απαγορεύεται και θα υπάρχει ειδική σήμανση σε εμφανές σημείο.

Οι όροι για την εγκατάσταση και τη λειτουργία αποδοτικού συστήματος εξαερισμού, εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις των καταστημάτων εμβαδού μέχρι 70 τ.μ. για τα οποία οι υπεύθυνοι λειτουργίας του θα επιλέξουν να λειτουργήσουν, ως χώροι καπνιζόντων.

Η σχετική δήλωση θα γίνεται από τους υπεύθυνους στην αρμόδια δημοτική υπηρεσία και το ειδικό σήμα με το οποίο το κατάστημα θα χαρακτηρίζεται ως χώρος καπνιζόντων, θα διατίθεται από το υπουργείο Υγείας στους δήμους.

Στα καταστήματα εστίασης η παράβαση των όρων του ν. 3730 και της ολικής απαγόρευσης του καπνίσματος, δεν επιφέρει κυρώσεις σε βάρος των καταστημάτων και των υπεύθυνων λειτουργίας τους, εφόσον δεν υπεδείχθη η παράβαση από πελάτη, επισκέπτη ή εργαζόμενο στο κατάστημα ή εφ' όσον υπεδείχθη ότι ο υπεύθυνος λειτουργίας του καταστήματος μερίμνησε για την αντιμετώπισή της απομακρύνοντας τον παραβάτη.

Στο πεδίο εφαρμογής του νόμου δεν εμπίπτει ο εξωτερικός χώρος του καταστήματος όπου αναπτύσσονται τα τραπεζοκαθίσματα, ακόμα και αν υπάρχει στέγαστρο.

Με τα μέλη της Εθνικής Συντονιστικής Επιτροπής κατά του Καπνίσματος, συναντήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου ο πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής.

Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση, ο πρόεδρος της Επιτροπής, Παναγιώτης Μπεχράκης, σημείωσε πως και ο ίδιος ο κ. Καραμανλής έβαλε την προσωπική του σφραγίδα στη μεγάλη προσπάθεια για τη μείωση του καπνίσματος. Όπως είπε, επικυρώνεται η πραγματική βούληση της κυβέρνησης για τη σωστή εφαρμογή των νόμων, που έχουν πλέον ψηφιστεί και από 1ης Ιουλίου θα αποτελέσουν πραγματικότητα στη ζωή του τόπου.

«Το κάπνισμα αρχίζει να γίνεται μια διαφορετική συνήθεια απ' ό,τι γνωρίζαμε και αυτό αποτελεί μια τομή, που σήμερα επικυρώθηκε απο την προσωπική σφραγίδα του ίδιου του πρωθυπουργού», δήλωσε ο κ. Μπεχράκης.

Ερωτηθείς για τις ανησυχίες που εκφράζονται από την πλευρά των επαγγελματιών για τα μέτρα, ο κ. Μπεχράκης απάντησε ότι «υπεράνω όλων αυτών μπαίνει η δημόσια υγεία» και πρόσθεσε πως «τα μέτρα δεν είναι τόσο σκληρά, ώστε να θίγουν τους επαγγελματίες σοβαρότατα. Εάν βρεθεί κάποιος, που πιστεύει ότι η δημόσια υγεία δεν βλάπτεται από τον τρόπο, που χρησιμοποιείται το κάπνισμα, θα το αντιμετωπίσουμε. Πρέπει να αλλάξει, όμως, η καπνιστική συνήθεια σε αυτό τον τόπο και δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι», τόνισε.

Τη διαφωνία της με τη γενική απαγόρευση του καπνίσματος στους ιδιωτικούς χώρους εργασίας εκφράζει η ΓΣΕΕ. Στη σχετική της ανακοίνωση, αν και σημειώνει πως οι βλαπτικές συνέπειες του καπνίσματος είναι αναμφισβήτητες όπως και η ενόχληση των μη καπνιστών, ζητεί «να γίνουν σεβαστά και τα δικαιώματα των καπνιστών για τους οποίους λαμβάνονται εξοντωτικά- αστυνομικά- μέτρα».

«Ειδικότερα» προσθέτει «η γενική απαγόρευση καπνίσματος σε όλους τους εργασιακούς χώρους του ιδιωτικού τομέα, χωρίς όρους και προϋποθέσεις είναι απαράδεκτη, καταπιεστική και ρατσιστική. Χωρίς να λαμβάνονται καν υπόψη οι προβλέψεις του Νόμου 3730/08 (για διαμόρφωση ειδικών χώρων) και οι ιδιαιτερότητες του ιδιωτικού τομέα, Βιομηχανίες - Βιοτεχνίες - Κατασκευές - Γραφεία - Κατάστημα κ.λπ, η απόφαση για γενική απαγόρευση του καπνίσματος διευκολύνει στα μέγιστα τις επιχειρήσεις (αφού δε θα δαπανήσουν ούτε ένα ευρώ και δε θα "χάνουν" ούτε ένα λεπτό».

Καταλήγοντας ζητεί πριν εκδοθεί γενική απαγορευτική απόφαση καπνίσματος για τους χώρους εργασίας να πραγματοποιηθεί «ουσιαστικός και ειλικρινής διάλογος με σεβασμό στο νόμο».