Σύνοδος Κορυφής Ε.Ε.

Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
echrysanthopoulou@naftemporiki.gr

Σε διψήφιο αριθμό (96,5 ευρώ/MWh)  επέστρεψε χθες η τιμή του φυσικού αερίου  στον κόμβο TTF για το συμβόλαιο Νοεμβρίου  (πέφτοντας κάτω από το ψυχολογικό φράγμα των 100 ευρώ/MWh για πρώτη φορά από τον Ιούνιο), με την πτώση από τα ιστορικό υψηλό των 350 ευρώ/MWh  να υπερβαίνουν το 70%.  

Η αναμφισβήτητα θετική, αλλά πιθανότατα συγκυριακή εξέλιξη έρχεται παραμονή της Συνόδου των Υπουργών Ενέργειας των «27» στο Λουξεμβούργο που ξεκινούν την εξειδίκευση των μέτρων για τη συγκράτηση των τιμών του φυσικού αερίου και την ασφάλεια εφοδιασμού που αποφασίστηκαν την περασμένη εβδομάδα. Αποδίδεται δε από τους αναλυτές στην  πλήρωση των αποθηκών φυσικού αερίου στην Ευρώπη κατά 93% (με τα ποσοστά σε Γαλλία και Γερμανία να διαμορφώνονται σε 99,5% και 97% αντίστοιχα), σε συνδυασμό με τις σχετικά υψηλές θερμοκρασίες  για την εποχή στις περισσότερες χώρες, που «μεταφράζονται» σε μειωμένη ζήτηση φυσικού αερίου για θέρμανση. Κι όλα αυτά ενόσω  βρίσκονται σε εξέλιξη οι προσπάθειες σε όλες τις χώρες για εξοικονόμηση φυσικού αερίου, υπό την πίεση των υψηλών τιμών αλλά και των  κατευθύνσεων των Βρυξελλών.

«Οι αποθήκες είναι ακόμα γεμάτες  και τα στοιχεία της κατανάλωσης δεν δικαιολογούν ανησυχίες για ελλείψεις βραχυπρόθεσμα», σχολίασε διαπραγματευτής αερίου, προσθέτοντας ωστόσο ότι δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο ανοδικού ράλι σε περίπτωση που η κατανάλωση του καυσίμου αυξηθεί το αμέσως επόμενο διάστημα.  Η ανησυχία της αγοράς για τους επόμενους μήνες, άλλωστε, αποτυπώνεται και στα προθεσμιακά συμβόλαια για μεγαλύτερες διάρκειες που κυμαίνονται σε αισθητά υψηλότερα επίπεδα (130-140 ευρώ/MWh). Σύμφωνα με αναλυτές της Engie, για να συνεχιστεί η πτωτική τάση των τιμών φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα πρέπει να διατηρηθεί η...χαμηλή τάση των εισαγωγών στην Ασία (και ιδίως την Κίνα) και οι ευρωπαϊκές τιμές στο TTF να παραμείνουν χαμηλότερες από το benchmark της Ασίας Japan Korea Marker (JKM).

Τιμές ρεύματος

Η υποχώρηση των τιμών φυσικού αερίου συμπαρέσυρε και τις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος στην Ευρώπη, που κυμαίνονται σήμερα από τα 106 έως τα 178 ευρώ/MWh.  Στη Ελλάδα, η μέση τιμή στην Προημερήσια Αγορά του Χρηματιστηρίυ ενέργειας κατέγραψε βουτιά 33% στα 155 ευρώ/MWh παρά το γεγονός ότι η συμμετοχή των ΑΠΕ είναι σήμερα σχετικά περιορισμένη (17%)., με το φυσικό αέριο να συμμετέχει με υπερδιπλάσιο ποσοστό (36%) στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής. Υψηλό είναι και το ποσοστό των εισαγωγών (28%).

Σημειώνεται τέλος ότι σε ημερίδα για την εξέλιξη των τιμών της ενέργειας που διοργάνωσε χθες το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ)  επισημάνθηκε η ανάγκη για αποσύνδεση της τιμής του ρεύματος από την τιμή του φυσικού αερίου καθώς και για δημιουργία των συνθηκών που απαιτούνται προκειμένου να αναπτυχθούν και στην ελληνική αγορά τα διμερή συμβόλαια μεταξύ παραγωγών και τελικών καταναλωτών (PPA)  που θα επιτρέψουν αφενός την ανάπτυξη των ΑΠΕ και αφετέρου την προστασία των καταναλωτών από την έντονη διακύμανση των τιμών στο Χρηματιστήριο Ενέργειας.

Ο καθηγητής Ενεργειακής Οικονομίας του ΕΜΠ Παντελής Κάπρος έκανε λόγο για περιορισμένο ανταγωνισμό στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού, αναδεικνύοντας την υψηλή εξάρτησή της  (98,5%) από την Προημερήσια Αγορά και τάχθηκε υπέρ μιας ριζικής αλλαγής της αρχιτεκτονικής των αγορών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σημειώνοντας ότι «Η σημερινή  λογική των αγορών έφτασε στα όριά της».

Ο Διευθυντής Διαχείρισης της Elpedison Ανδρέας Πετροπουλέας υποστήριξε ότι δεν υφίσταται ανάγκη διαρθρωτικών παρεμβάσεων στο Target Model (άποψη την οποία συμμερίστηκε και το στέλεχος της ΔΕΗ Αλεξάνδρα Ψυρρή) και κάλεσε την κυβέρνηση να «ξανασκεφτεί» την φορολόγηση των παλαιών υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών, εκτιμώντας ότι υπονομεύει το επενδυτικό κλίμα.

Τέλος, ο επικεφαλής της ΕΒΙΚΕΝ κ. Αντώνης Κοντολέων υπογράμμισε ότι η πρόταση για επιβολή πλαφόν στην ηλεκτροπαραγωγή για φυσικό αέριο χρήζει προσεκτικής εξέτασης, καθώς θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση 30% των χονδρεμπορικών τιμών για όλους, προσφέροντας έναν σταθερό ορίζοντα τιμών για τις βιομηχανίες. Zήτησε επίσης να αρθούν τα αντικίνητρα για την άμεση σύναψη PPA μεταξύ παραγωγών ΑΠΕ και βιομηχανιών που μπορούν  να λειτουργήσουν ως «ασπίδα» έναντι του νέου –δυσμενέστερου- περιβάλλοντος τιμών που θα διαμορφωθεί τους επόμενους μήνες, οπότε και λήγουν τα σταθερά συμβόλαια ρεύματος πολλών βιομηχανιών της Υψηλής Τάσης.

Για πρώτη φορά από τον Ιούνιο, οι τιμές του φυσικού αερίου υποχώρησαν το πρωί της Δευτέρας κάτω από το όριο των 100 ευρώ. Οι ούριοι άνεμοι στην αγορά εξακολουθούν να είναι τρεις: καλός καιρός, πληρότητα των αποθεμάτων και το ευρωπαϊκό ενδιαφέρον να γίνει διαχείριση της κατάστασης.

Ειδικότερα, η τιμή του φυσικού αερίου για παραδόσεις Νοεμβρίου στην ολλανδική αγορά (TTF), που αποτελεί σημείο αναφοράς για όλη την Ευρώπη, έκανε «βουτιά» 12% το πρωί της Δευτέρας και διαμορφώθηκε περίπου 70% χαμηλότερα από τα υψηλά του Αυγούστου. Αργότερα η πτώση περιορίστηκε, με τις τιμές να διαμορφώνονται στα 101,51 ευρώ ανά μεγαβατώρα (καταγράφοντας δηλαδή πτώση 11%).  

Να σημειωθεί πάντως ότι η τιμή παραμένει υψηλή για παραδόσεις Δεκεμβρίου, στα 134 ευρώ, και Ιανουαρίου, στα 143 ευρώ.

Τα «καλοκαίρια» του Οκτώβρη

Οι καιρικές συνθήκες θεωρούνται, όπως προαναφέρθηκε, ένας από τους τρεις παράγοντες που έχουν ευνοήσει την αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου το τελευταίο διάστημα. Και όπως φαίνεται ο καιρός θα συνεχίσει να επηρεάζει θετικά τις τιμές, καθώς προβλέπεται ότι για πολλές ευρωπαϊκές πόλεις ο Οκτώβρης θα κλείσει με ένα ασυνήθιστα ζεστό κλίμα.

Οι θερμοκρασίες στο Παρίσι θα φτάσουν τους 25 βαθμούς Κελσίου την Πέμπτη, σύμφωνα με την Maxar Technologies. Άλλες μεγάλες πόλεις από το Λονδίνο μέχρι τη Φρανκφούρτη και τη Μαδρίτη θα είναι επίσης πολύ πιο θερμές από το κανονικό για την εποχή επίπεδο.

Η πρόγνωση για τον καιρό επιβεβαιώνει τις επίσημες προβλέψεις που έγιναν νωρίτερα αυτόν τον μήνα. Η Meteo France, η εθνική μετεωρολογική υπηρεσία της Γαλλίας, είχε προβλέψει ότι η χώρα θα παραμείνει κατά μέσο όρο θερμότερη από το κανονικό μέχρι τον Δεκέμβριο. Στον ίδιο τόνο ήταν και η πρόγνωση από τους επιστήμονες της Υπηρεσίας Copernicus που εκτίμησαν ότι οι ευρωπαϊκές θερμοκρασίες πιθανότατα θα είναι σημαντικά υψηλότερες από τις κανονικές κατά τη διάρκεια της περιόδου αιχμής για την θέρμανση, το διάστημα δηλαδή μεταξύ Δεκεμβρίου και Φεβρουαρίου.

Βραχυπρόθεσμα, οι μέσες αποκλίσεις από το κανονικό τις επόμενες πέντε ημέρες κυμαίνονται γενικά μεταξύ 4-8 βαθμών C πάνω από το συνηθισμένο στην Κεντρική Ευρώπη. Η θερμοκρασία στο Λονδίνο θα κορυφωθεί αυτή την εβδομάδα στους 20 βαθμούς Κελσίου, ενώ η θερμοκρασία θα φτάσει τους 26 βαθμούς στη Μαδρίτη.

Άνεση με τα αποθέματα

Η «αναβολή» της άφιξης του χειμώνα σημαίνει και αναβολή της κατανάλωσης καυσίμων για την θέρμανση, και επομένως είναι ευλογία για το ενεργειακό σύστημα της περιοχής, σχολιάζει το πρακτορείο Bloomberg. «Το ασυνήθιστα ζεστό φθινόπωρο σημαίνει ότι η Ευρώπη έχει δημιουργήσει σημαντικά επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου το χειμώνα αντί να μειώνει τις προμήθειες», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Παράλληλα, στην αύξηση των αποθεμάτων- σε υψηλότερα από τα συνηθισμένα επίπεδά τους- συνέβαλαν τα υψηλά επίπεδα εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου. 

Οι βελτιωμένες συνθήκες φέρνουν μια ανακούφιση στην οικονομία της Ευρώπης. Ωστόσο, οι τιμές είναι περισσότερο από τρεις φορές υψηλότερες από τον μέσο όρο της πενταετίας για την εποχή και το ενδεχόμενο ενός κρύου χειμώνα θα μπορούσε να επαναφέρει τις ανησυχίες για την προσφορά.

«Η Ευρώπη βρίσκεται σε μια άνετη θέση όσον αφορά τις προμήθειες τώρα», δήλωσε ο Graham Freedman της Wood Mackenzie. «Οι κίνδυνοι διακοπής ρεύματος και διανομής με το δελτίο υποχωρούν τώρα. Αλλά η πραγματική δοκιμασία θα είναι όταν έχουμε κρύο». 

Τα ευρωπαϊκά μέτρα

Στις θετικές επιρροές των τιμών ήταν επίσης το γεγονός ότι οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν την περασμένη εβδομάδα να στηρίξουν τα επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.

Μετά την επί της αρχής συμφωνία των ηγετών των 27  για το νέο πακέτο μέτρων με στόχο αφενός τη διασφάλιση της επάρκειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο, αφετέρου την παράλληλη συγκράτηση των τιμών του καυσίμου, οι Υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ συνέρχονται αύριο στο Λουξεμβούργο έχοντας ως (επικίνδυνη) αποστολή την εξειδίκευση των μέτρων.  Η αφετηρία των συζητήσεων είναι το προσχέδιο Επείγοντος Κανονισμού που έχουν ήδη καταρτίσει οι υπηρεσίες της Κομισιόν και το οποίο ενσωματώνει όλες τις κατευθυντήριες γραμμές (με την εξαίρεση της εισήγησης για την επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο στην ηλεκτροπαραγωγή).  Οι διαπραγματεύσεις προμηνύονται περίπλοκες, καθώς τα περισσότερα μέτρα εμφανίζουν μεγάλες τεχνικές δυσκολίες στην εφαρμογή τους. Ο….διάβολος κρύβεται στις -πάμπολλές- λεπτομέρειες που πρέπει να αποσαφηνιστούν…

Τα μέτρα όπως τα κωδικοποιεί η «Ν»  διαρθρώνονται σε τρεις άξονες: Κοινές αγορές φυσικού αερίου και βέλτιστη αξιοποίηση υποδομών, πρωτοβουλίες για τις τιμές φυσικού αερίου και  μέτρα για την διασφάλιση της επάρκειας εφοδιασμού. Δείτε τα εδώ αναλυτικά. 

naftemporiki.gr

Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
[email protected]

Μετά την επί της αρχής συμφωνία των ηγετών των 27  για το νέο πακέτο μέτρων με στόχο αφενός τη διασφάλιση της επάρκειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο, αφετέρου την παράλληλη συγκράτηση των τιμών του καυσίμου, οι Υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ συνέρχονται αύριο στο Λουξεμβούργο έχοντας ως (επικίνδυνη) αποστολή την εξειδίκευση των μέτρων.  Η αφετηρία των συζητήσεων είναι το προσχέδιο Επείγοντος Κανονισμού που έχουν ήδη καταρτίσει οι υπηρεσίες της Κομισιόν και το οποίο ενσωματώνει όλες τις κατευθυντήριες γραμμές (με την εξαίρεση της εισήγησης για την επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο στην ηλεκτροπαραγωγή).  Οι διαπραγματεύσεις προμηνύονται περίπλοκες, καθώς τα περισσότερα μέτρα εμφανίζουν μεγάλες τεχνικές δυσκολίες στην εφαρμογή τους. Ο….διάβολος κρύβεται στις -πάμπολλές- λεπτομέρειες που πρέπει να αποσαφηνιστούν…

Τα μέτρα όπως τα κωδικοποιεί η «Ν»  διαρθρώνονται σε τρεις άξονες: Κοινές αγορές φυσικού αερίου και βέλτιστη αξιοποίηση υποδομών, πρωτοβουλίες για τις τιμές φυσικού αερίου και  μέτρα για την διασφάλιση της επάρκειας εφοδιασμού. 

1.Κοινοί διαγωνισμοί για προμήθεια φυσικού αερίου

Ο μηχανισμός θα λειτουργήσει σε εθελοντική βάση. Μοναδικό υποχρεωτικό στοιχείο είναι η συγκέντρωση της ζήτησης για ποσότητες φυσικού αερίου ίσες με το 15% των αναγκών αποθήκευσης της ΕΕ (13,5 δις. κυβικά μέτρα)   Οι εταιρείες εμπορίας φυσικού αερίου θα «συγκεντρώσουν» την ζήτησή τους μέσω ενός παρόχου που θα οργανώσει την όλη διαδικασία, μέσω  ηλεκτρονικής πλατφόρμας.  Μόλις σχηματιστεί η «δεξαμενή» των εταιρειών που  θα συμμετέχουν στη διαδικασία, αυτές μπορούν να προχωρήσουν σε κοινά συμβόλαια αγοράς μέσω  Κοινοπραξίας Αγορών Αερίου,  δηλαδή ένα «καρτέλ αγοραστών». Οι εταιρείες θα μπορούν να υποβάλλουν τα αιτήματά τους για φυσικό αέριο (ποσότητες, χρόνος και τόπος παράδοσης κ.α.) σε ηλεκτρονική πλατφόρμα. Τα στοιχεία θα δημοσιεύονται από τον πάροχο που θα απευθύνει πρόκληση για προσφορές μέσω δημόσιου διαγωνισμού για τις  ποσότητες του φυσικού αερίου που θα καλύπτουν την συνολική ζήτηση.  Για ποσότητες άνω των 5 Τεραβατωρώ, οι εταιρείες-καταναλωτές φυσικού αερίου θα υποχρεούνται να προκοινοποιούν στην Κομισιόν την πρόθεση τους να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με τους παραγωγούς/προμηθευτές.

2. Βέλτιστη αξιοποίηση της δυναμικότητας των Τερματικών LNG και των αγωγών

Τα υφιστάμενα μέτρα διαχείρισης της συμφόρησης στις υποδομές φυσικού αερίου προβλέπουν διαδικασίες «χρησιμοποίησε ή χάσε το αέριο» (use it or lose it) που απαιτούν μήνες για να έχουν αποτελέσματα. Υπό το πρίσμα της ανάγκης να αξιοποιείται στο μέγιστο βαθμό η -πεπερασμένη- δυναμικότητα των υποδομών της ΕΕ,  δίνονται στους Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς Αερίου εργαλεία για να ανταποκρίνονται γρήγορα στις αλλαγές των ροών του καυσίμου και τα φαινόμενα συμφόρησης. Πιο συγκεκριμένα, με τους νέους κανόνες επιταχύνεται η εμπορική αξιοποίηση μακροπρόθεσμης  δυναμικότητας που δεν χρησιμοποιείται σε περίπτωση βραχυπρόθεσμης συμφόρησης, ώστε η χρήση της υποδομής να καθίσταται πιο αποδοτική.  Επιπλέον, προβλέπεται η δημιουργία οργανωμένης αγοράς για τη δευτερογενή δυναμικότητα των Τερματικών LNG, ανάλογη με αυτή που υπάρχει για τη μεταφορά αερίου μέσω αγωγών.

3.Έξι προϋποθέσεις για τον Μηχανισμό Διόρθωσης Αγορών (Πλαφόν στο TTF)

 Το μέτρο που κυριαρχεί στο κεφάλαιο για τις τιμές είναι το προσωρινό δυναμικό πλαφόν στις συναλλαγές στο TTF που αποκαλείται διπλωματικά «Μηχανισμός Διόρθωσης των Αγορών».  Εδώ ξεκαθαρίζεται ότι οι εθνικές κυβερνήσεις μπορούν μετά από εισήγηση της Κομισιόν να υιοθετήσουν έναν τέτοιο μηχανισμό, για περιορισμένο χρόνο, και μόνο εφόσον πληρούνται εκ των προτέρων έξι προϋποθέσεις:

-Να μην παρεμποδίζει τις εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές (κυρίως όσον αφορά στα μακροπρόθεσμα συμβόλαια)

-Να μην επηρεάζει την ασφάλεια εφοδιασμού και τις διασυνοριακές ροές φυσικού αερίου

-Η εφαρμογή του να συναρτάται με την πρόοδο στην εφαρμογή των μέτρων μείωσης της ζήτησης για φυσικό αέριο

-Να μην οδηγεί σε αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου

-Να μην επηρεάζει την σταθερότητα και την λειτουργία των αγορών ενεργειακών παραγώγων

-Να λαμβάνει υπόψη τις τιμές του φυσικού αερίου στα υπόλοιπα οργανωμένα hubs της Ευρώπης

Ο μηχανισμός μπορεί να διακόπτεται άμεσα από το Συμβούλιο μετά από πρόταση της Κομισιόν αν οι λόγοι που δικαιολογούν τη λειτουργία του παύουν να υφίστανται.

4.Ενδοημερήσιος μηχανισμός για μείωση της μεταβλητότητας των τιμών αερίου

Προβλέπεται η σύσταση υποχρεωτικού ενδοημερήσιου μηχανισμού διαχείρισης της μεταβλητότητας στις αγορές παραγώγων ενέργειας έως τις 31 Ιανουαρίου 2023,  με έμφαση στα συμβόλαια του επόμενου μήνα που εμφανίζουν και τη μεγαλύτερη εμπορευσιμότητα. Θεσπίζεται ένα ανώτερο και ένα κατώτερο όριο τιμών εντός των οποίων μπορούν να εκκαθαρίζονται οι συναλλαγές. Κάθε χρηματιστήριο θα ορίζει τον δικό του διάδρομο τιμών και τη φόρμουλα υπολογισμού του. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές και η ESMA (Ευρωπαϊκή Αρχή Κεφαλαιαγορών και Αξιών) θα εποπτεύουν την ορθή εφαρμογή του μηχανισμού.

5. Nέος δείκτης τιμολόγησης του LNG

Ως πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή, εξουσιοδοτείται ο ACER (Σύνδεσμος Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της ΕΕ) να  δημιουργήσει σε πρώτη φάση (δυο εβδομάδες μετά τη θέση σε ισχύ του Κανονισμού) ένα αντικειμενικό εργαλείο αξιολόγησης των τιμών του LNG στην ΕΕ σε καθημερινή βάση (LNG daily price assessment)  και σε δεύτερη φάση (έως το τέλος Μαρτίου 2023) έναν ολοκληρωμένο δείκτη τιμολόγησης του LNG (benchmark) για τις εισαγωγές LNG στην ΕΕ συγκεντρώνοντας  στοιχεία σε πραγματικό χρόνο για τιμές προσφοράς και ζήτησης για παραδόσεις LNG. Η καθημερινή δημοσιοποίηση των εν λόγω  στοιχείων -και του spread σε σχέση με άλλους δείκτες αναφοράς στην αγορά φυσικού αερίου-  θα ανοίξει τον δρόμο για την εθελοντική υιοθέτησή του νέου benchmark από τους συμμετέχοντες στην αγορά ως «πυξίδα» για τα συμβόλαια και τις συναλλαγές τους.

6. Μηχανισμοί  υποχρεωτικής αλληλεγγύης

Το Συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει -μετά από πρόταση της Κομισιόν-να κατανείμει συγκεκριμένες ποσότητες φυσικού αερίου σε χώρες-μέλη που αντιμετωπίζουν κρίση εφοδιασμού του καυσίμου, στη βάση μηχανισμούαποζημίωσης (του κράτους-μέλους που θα παρέχει το αέριο). Η αποζημίωση θα πρέπει να καλύπτει την τιμή του αερίου, τα πραγματικά/δυνητικά κόστη αποθήκευσης καθώς και τα κόστη μεταφοράς και να είναι «εύλογη», τόσο για το κράτος-μέλος που ζητά το φυσικό αέριο, όσο και γι’ αυτό που το παρέχει.

7. Διασφάλιση επάρκειας ηλεκτρικού εφοδιασμού

Οι χώρες-μέλη που παρέχουν αλληλεγγύη θα μπορούν να διασφαλίζουν ότι η λειτουργία των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής τους με φυσικό αέριο που είναι κρίσιμες για την επάρκεια ηλεκτρικού εφοδιασμού δεν θα τίθεται εν κινδύνω  κατά την άσκηση αυτή. Με άλλα λόγια, οι ποσότητες φυσικού αερίου που απαιτούνται για τη λειτουργία των εν λόγω μονάδων θα εξαιρούνται από την προοπτική περικοπής προκειμένου να εξοικονομηθεί καύσιμο για τη χώρα που αιτείται αλληλεγγύη.

8.Μείωση κατανάλωσης φυσικού αερίου προστατευμένων καταναλωτών

Στο πλαίσιο της προσπάθειας για μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου- πέραν αυτής που ήδη προβλέπεται-, οι  χώρες-μέλη μπορούν να ζητήσουν την μείωση της κατανάλωσης των προστατευμένων καταναλωτών για χρήσεις που δεν κρίνονται απαραίτητες (π.χ. θέρμανση εξωτερικών χώρων), για περιορισμένο χρόνο και υπό εξαιρετικές συνθήκες.

9.  Επέκταση της υποχρέωσης αλληλεγγύης σε χώρες-μέλη με υποδομές LNG I

Οι χώρες-μέλη που αντιμετωπίζουν προβλήματα εφοδιασμού θα μπορούν να προμηθεύονται αέριο όχι μόνο από τις γειτονικές τους χώρες -με τις οποίες είναι διασυνδεδεμένες-,, αλλά και από χώρες που διαθέτουν τερματικούς σταθμούς LNG.

10. Προκαθορισμένοι κανόνες αλληλεγγύης μεταξύ χωρών -μελών ελλείψει διμερούς συμφωνίας

Καθορίζονται οι κανόνες που διέπουν τα μέτρα αλληλεγγύης μεταξύ των χωρών που δεν έχουν συνάψει διμερή συμφωνία να παρέχουν φυσικό αέριο το ένα στο άλλο σε περίπτωση ελλείψεων.

Σημειώνεται τέλος ότι ο Κανονισμός θα έχει διάρκεια ενός έτους και η πιθανή επέκτασή του συναρτάται από έκθεση που θα πρέπει να καταθέσει η Κομισιόν έως την 1^η Οκτωβρίου 2023 για την κατάσταση των αγορών φυσικού αερίου της ΕΕ, από πλευράς τιμών και επάρκειας. 

Από την έντυπη έκδοση

Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
[email protected]

Επί της αρχής συμφωνία να συνεχιστούν οι συζητήσεις για το πλαφόν στο φυσικό αέριο, διατυπωμένη κατά τρόπο που να επιτρέπει σε όλες τις πλευρές να υποστηρίζουν ότι «κάτι πήραν», ήταν το βασικό αποτέλεσμα της συνόδου κορυφής.

Πράγματι, οι δύο εκδοχές του πλαφόν, ο «προσωρινός δυναμικός διάδρομος τιμών» και το «Ιβηρικό μοντέλο» (πλαφόν στο φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή), συμπεριλαμβάνονται στα οκτώ μέτρα για τα οποία οι ηγέτες των «27» εξουσιοδότησαν την Κομισιόν και τους υπουργούς Ενέργειας να «εισηγηθούν επειγόντως (σ.σ.: χρονοδιάγραμμα ωστόσο δεν προσδιορίζεται…) συγκεκριμένες αποφάσεις».

Από την άλλη, όμως, ακόμα αυτή η εξουσιοδότηση συνοδεύεται από τόσους όρους και προϋποθέσεις, ώστε η εξειδίκευση των μέτρων και ακόμα περισσότερο η επίτευξη συναίνεσης επ’ αυτών να εμφανίζεται ως εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα. Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν όσο και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ απέφυγαν τους πανηγυρικούς τόνους, μιλώντας για «πολύ καλό οδικό χάρτη για να συνεχίζουμε να εργαζόμαστε πάνω στο θέμα των τιμών» (η πρώτη) και για «λίστα μέτρων που θα τύχει περαιτέρω επεξεργασίας» (ο δεύτερος).

Το δε Politico έκανε λόγο για έναν κλασικό ευρωπαϊκό συμβιβασμό με βασικά συστατικά. «Κάποια πρόοδο, κάποιες υποχωρήσεις και... υποσχέσεις για ακόμα περισσότερες συζητήσεις». Ένας συμβιβασμός που πάντως οδήγησε σε επαναφορά της ισχυρά πτωτικής τάσης των τιμών φυσικού αερίου στον κόμβο TTF της Ολλανδίας, που υποχώρησαν χθες κατά 9,5%, στα 115 ευρώ/MWh, με σειρά Ευρωπαίων ηγετών να αποδίδουν την υποχώρηση των τιμών στο ότι το πλαφόν παραμένει στο τραπέζι.

Πράγματι, αναφορικά με το θέμα αυτό, το δυσκολότερο της ενεργειακής ατζέντας, η Γερμανία έκανε ένα βήμα πίσω σε σχέση με τη μέχρι πρότινος άκαμπτη στάση της και συναίνεσε στο να εξουσιοδοτηθούν η Κομισιόν και οι υπουργοί Ενέργειας να εισηγηθούν αποφάσεις για τον «προσωρινό δυναμικό διάδρομο τιμών στις συναλλαγές φυσικού αερίου για να περιοριστούν άμεσα τα επεισόδια υπερβολικών τιμών». Πρόκειται για την εκδοχή του πλαφόν που προωθούσε, μεταξύ άλλων, και η ελληνική κυβέρνηση, η οποία ωστόσο δεν θα εφαρμοστεί παρά μόνο εάν πληρούνται οι αυστηρές προϋποθέσεις που έθεσαν οι «πλαφονο-σκεπτικιστές» (Γερμανία - Ολλανδία) προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι χώρες-παραγωγοί δεν θα διοχετεύουν το LNG στις χώρες που διατίθενται να πληρώνουν υψηλότερες τιμές.

Όπως παρατηρούν παράγοντες της αγοράς, ούτε το επίπεδο τιμών ούτε οι κινήσεις των αγορών που θα πυροδοτούσαν μια παρέμβαση έχουν αποφασιστεί. Στελέχη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας φυσικού αερίου διατύπωσαν προβληματισμό για το μέτρο, υποστηρίζοντας ότι το υποκείμενο πρόβλημα παραμένει η έλλειψη προσφοράς και εκφράζονταν φόβοι ότι η κρατική παρέμβαση στην αγορά κινδυνεύει να πλήξει τις επενδύσεις που δίνουν εναλλακτικές στο ρωσικό αέριο.

Σειρά όρων και προϋποθέσεων όμως συνοδεύει και το «προσωρινό πλαίσιο για την επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο για την ηλεκτροπαραγωγή» (Ιβηρικό μοντέλο). Εδώ τίθεται ως προαπαιτούμενο η εκπόνηση μελέτης-κόστους οφέλους, ενώ επισημαίνεται ότι πρέπει να μείνει αμετάβλητο το «merit order» (δηλαδή η σειρά προτεραιότητας με την οποία μπαίνουν οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής στη χονδρεμπορική αγορά), να διασφαλίζεται ότι δεν θα αυξάνεται η κατανάλωση φυσικού αερίου (κάτι που συνέβη σε Ισπανία και Πορτογαλία), να αντιμετωπίζονται τα θέματα χρηματοδότησης και κατανομής του κόστους καθώς και των ροών του φυσικού αερίου πέρα από τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κύκλοι της εγχώριας βιομηχανίας σχολίαζαν στη «Ν» ότι «πρόκειται για ένα θετικό μέτρο, εφόσον υλοποιηθεί, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε οριζόντια μείωση των χονδρεμπορικών τιμών ρεύματος για όλους».

Υπόλοιπα μέτρα

Τα υπόλοιπα μέτρα για τα οποία επετεύχθη καταρχήν συμφωνία -πέραν του πλαφόν- είναι τα εξής:

1. Εθελοντικές κοινές αγορές αερίου, με το στοιχείο της υποχρεωτικότητας να περιορίζεται μόνο στη συγκέντρωση της ζήτησης για ποσότητες του καυσίμου ίσες με το 15% των αναγκών αποθήκευσης, «λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές ανάγκες».

2. Νέος συμπληρωματικός δείκτης τιμολόγησης έως τις αρχές του 2023 που θα αντανακλά με μεγαλύτερη ακρίβεια τις συνθήκες στην αγορά αερίου.

3. Βελτιώσεις στη λειτουργία των αγορών ενέργειας προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της διαφάνειας, της τόνωσης της ρευστότητας και της εξάλειψης παραγόντων που εντείνουν τη μεταβλητότητα των τιμών αερίου, διασφαλίζοντας παράλληλα τη χρηματοοικονομική ευστάθεια.

4. Μέτρα ενεργειακής αλληλεγγύης σε περίπτωση προβλημάτων στον εφοδιασμό με φυσικό αέριο σε εθνικό, περιφερειακό ή ευρωπαϊκό επίπεδο, ελλείψει διμερών συμφωνιών. Στελέχη της αγοράς εφιστούν την προσοχή στο μέτρο «που έχει περάσει κάτω από το ραντάρ». Και τούτο διότι η εφαρμογή των μηχανισμών αλληλεγγύης συνεπάγεται ότι μια χώρα-μέλος της Ε.Ε. που θα κληθεί να βοηθήσει μια άλλη που αντιμετωπίζει πρόβλημα επάρκειας φυσικού αερίου θα κληθεί να μειώσει τη δική της εγχώρια κατανάλωση του καυσίμου προκειμένου να εξοικονομήσει τις απαραίτητες προμήθειες για τη χώρα στην οποία στέκεται αλληλέγγυα. Το σχέδιο κανονισμού που έχει καταρτίσει η Κομισιόν προβλέπει συγκεκριμένους όρους και διαδικασίες για το πώς μπορεί να συμβεί αυτό, με δυνητικά σοβαρές παρενέργειες για τους μη προστατευμένους καταναλωτές (μη κρίσιμες βιομηχανίες) που θα βρεθούν στο επίκεντρο της άσκησης. Στο πλαίσιο της «υποχρεωτικής αλληλεγγύης», μάλιστα, ανοίγει «παράθυρο» και για τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου ακόμα και των προστατευμένων καταναλωτών, δηλαδή των νοικοκυριών, για χρήσεις που χαρακτηρίζονται ως «μη απαραίτητες», όπως π.χ. η θέρμανση εξωτερικών χώρων σε κατοικίες.

5. Διαδικασίες fast-track για την απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών (ΑΕΠΟ κ.λπ.), με στόχο την επιτάχυνση της ανάπτυξης των ΑΠΕ και των δικτύων, και δη με μέτρα εκτάκτου ανάγκης, που θα μπορούσαν να ενσωματωθούν σε επείγοντα κανονισμό, που θα ψηφιζόταν χωρίς διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και θα απαιτούσε μόνο ενισχυμένη πλειοψηφία. Και αυτό το μέτρο πέρασε «στα ψιλά», χαιρετίστηκε όμως από τους ευρωπαϊκούς συνδέσμους των ΑΠΕ (Solar Europe, Wind Europe), που απέστειλαν συγκεκριμένες προτάσεις στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την εφαρμογή του.

6. Αυξημένες προσπάθειες για εξοικονόμηση ενέργειας (βλέπε περαιτέρω μείωση της ζήτησης). Τι λείπει Αυτό που λάμπει διά της απουσίας του από το όλο πακέτο είναι μια σαφής αναφορά σε ένα κοινό ευρωπαϊκό ταμείο για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας.

Έντονη ικανοποίηση Κ. Μητσοτάκη

O Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την ικανοποίησή του για την καταρχήν συμφωνία σε επίπεδο ηγετών, που δίνει ουσιαστικά στην Κομισιόν τη δυνατότητα να προχωρήσει σε ένα σύνολο παρεμβάσεων προκειμένου να συγκρατηθούν οι τιμές του φυσικού αερίου. Όπως είπε, η αιτία πίσω από την πρόσφατη πτώση των τιμών του φυσικού αερίου είναι ότι «οι αγορές συνειδητοποίησαν ότι εννοούμε την απειλή μας να επιβάλουμε κάποιου είδους πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου, εφόσον απαιτηθεί». Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «Η ευθύνη περνάει στους υπουργούς Ενέργειας να εξειδικεύσουν τις σχετικές προτάσεις για να προσλάβουν υποχρεωτικό χαρακτήρα και να γίνουν πράξη». Επανέλαβε δε ότι, ασχέτως των παρεμβάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η κυβέρνηση στήριξε, στηρίζει και θα εξακολουθεί να στηρίζει τους καταναλωτές, νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]

Λευκός καπνός, έστω και με κάποια γκρίζα σύννεφα! Μετά από μήνες και μήνες εξαντλητικών διαπραγματεύσεων,οι 27 ηγέτες των χωρών μελών της ΕΕ κατέληξαν επιτέλους σε μια πρώτη συνολική συμφωνία για τη μείωση των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας στη Γηραιά Ηπειρο.

Χωρισμένοι σε δύο στρατόπεδα-από τη μία πλευρά η Γερμανία και τα «γεράκια» του βορρά και της ανατολής και από την άλλη η Γαλλία και οι χώρες του Νότου- οι 27 χρειάστηκαν βέβαια 12 ολόκληρες ώρες αντεγκλήσεων για να καταλήξουν σε μια συμφωνία σε τρία βασικά σημεία, με βάση το σχέδιο της Κομισιόν:  Δυναμικό ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου, κοινό σύστημα ελάχιστης και υποχρεωτικής αποθήκευσης αερίου και μεταρρύθμιση της πλατφόρμας Ttf  στο χρηματιστήριο ενέργειας του Αμστερνταμ. Το όποιο πλαφόν ωστόοσο, πρέπει να είναι προσωρινό ως λύση έσχατης ανάγκης και δεν πρέπει να θέτει σε κίνδυνο τις προμήθειες σε αέριο.. 

Στο παρασκήνιο δόθηκε μια σκληρή μάχη ανάμεσα στον καγκελάριο Ολαφ Σολτς από τη μια και τον Γάλλο  πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν, μαζί με τον απερχόμενο πρωθυπουργό της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι από την άλλη. Ο «σούπερ Μάριο» στην τελευταία του συμμετοχή ως πρωθυπουργός σε σύνοδο κορυφής, απείλησε μάλιστα να ασκήσει βέτο σε όλα, εάν δεν συμπεριληφθούν οικονομικά μέτρα στήριξης, μαζί με το ενεργειακό σχέδιο. Κατάφερε μάλιστα να συμπεριληφθούν στην απόφαση  ορισμένα σημεία, σχετικά με «εργαλεία κινητοποίησης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο», για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της κρίσης στους καταναλωτές και τις εταιρείες.

Μόνος ο Σολτς

«Αλλά ο Σολτς δεν θα ήταν ο …Σολτς, αν απλώς υποχωρούσε», γράφει το Der Spiegel. «Υπάρχουν ακόμη πολλές λεπτομέρειες που πρέπει να διευκρινιστούν», είπε ο καγκελάριος. Εκανε την ανάγκη φιλοτιμία όμως, βλέποντας ότι όσο περνούσε η ώρα μεγάλωνε η …απομόνωσή του.

Γύρω στις 03.30 τα ξημερώματα της Παρασκευής, εμφανίστηκε στους δημοσιογράφους ο Μακρόν, μάλλον ευδιάθετος,για να ανακοινώσει ότι «υπάρχει κατ` αρχήν συμφωνία». Η φράση του έκανε αμέσως τον γύρο της Ευρώπης, σκορπίζοντας χαμόγελα αισιοδοξίας. Γιατί « στην ατμόσφαιρα της συνόδου κρεμόταν μια συνεχής αναταραχή», γράφει η γερμανική Tagesshau.

Οι 27 θέλησαν σε κάθε περίπτωση να στείλουν ένα μήνυμα ενότητας στις αγορές, για να πέσουν οι τιμές των πρώτων υλών, αλλά και να περιοριστούν οι αναταραχές στα διεθνή χρηματιστήρια. Το είπε σαφέστατα, τα ξημερώματα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ: «Στείλαμε ένα μήνυμα στις αγορές ότι μπορούμε να δράσουμε μαζί. Είμαι βέβαιος ότι τα αποτελέσματα θα φανούν σύντομα». Όπως είπε χαρακτηριστικά ο Μισέλ, «είναι η στιγμή της αλήθειας, προ των πυλών ενός χειμώνα κατά τον οποίο η Ρωσία θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί την ενέργεια ως όπλο κατά της ΕΕ»

Η μπάλα και πάλι στους υπουργούς

Το «πακέτο» δεν έκλεισε όμως οριστικά. Οι ηγέτες έστειλαν την «μπάλα» και πάλι στην Κομισιόν και στους 27 υπουργούς Ενέργειας, που θα πρέπει να κάνουν πράξη τη συμφωνία με ακριβείς και λεπτομερείς προτάσεις. Και εδώ αρχίζουν και πάλι τα δύσκολα. Γιατί ως γνωστόν, «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες».

Η κατ` αρχήν συμφωνία έστω και με νέες διαπραγματεύσεις,επιτεύχθηκε πάντως, γιατί έκανε κάπως πίσω η Γερμανία στο θέμα του πλαφόν. Ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς χρειάστηκε να ακούσει πολλές επικρίσεις στη Σύνοδο Κορυφής,λόγω της μέχρι σήμερα εγωϊστικής στάσης του Βερολίνου. Ο Σολτς δεν δίστασε όμως και πάλι να αφήσει ανοικτό το θέμα: «Δεν μπορούμε να λαμβάνουμε αποφάσεις που είναι θεωρητικά καλές, όταν δεν υπάρχει αέριο - αυτό πρέπει να το διαχειριστούμε από κοινού», είπε ο Γερμανός καγκελάριος. Ήταν μια έμμεση, αλλά σαφής απόρριψη αυτού που απαιτούν άλλες χώρες της ΕΕ: ανώτατο όριο τιμής  στο φυσικό αέριο, αλλά και του LNG. «Τίποτα δεν έχει αλλάξει στη γερμανική θέση», γράφει η Tagesshau.

Γιατί, στην περίπτωση που η ΕΕ αποφασίσει πραγματικά για ένα ανώτατο όριο τιμών, το Βερολίνο φοβάται ότι οι εισαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα μειωθούν τελικά, σημαντικά - κάτι που θα ανεβάσει περαιτέρω την τιμή. Ακριβώς το αντίθετο από όσα υποστηρίζουν η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία αλλά και η Ελλάδα.

Πέφτουν οι τιμές

Το καλό είναι πάντως ότι η τιμή του φυσικού αερίου στην αγορά υποχώρησε αμέσως περίπου στα 115 ευρώ τη μεγαβατώρα, για παραδόσεις τον Νοέμβριο. Για υπενθύμιση: τον Αύγουστο η τιμή ήταν ακόμα πάνω από 300 ευρώ! Φυσικά, στην πτώση των τιμών του φυσικού αερίου συνηγορούν διάφοροι παράγοντες, όπως λένε ειδικοί του κλάδου: Από τη μία πλευρά, ο ήπιος φθινοπωρινός καιρός σε όλη την Ευρώπη είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της ζήτησης. Ταυτόχρονα, οι αποθηκευτικοί χώροι είναι πλέον σχεδόν πλήρεις  σε μεγάλα μέρη της Ευρώπης. Στη Γερμανία επίσης, οι τρεις πυρηνικοί σταθμοί θα παραμείνουν σε λειτουργία μέχρι τα μέσα Απριλίου και οι αγορές εκτιμούν ελπίζουν ότι θα χρειαστεί λιγότερο αέριο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Επιπλέον, οι μέγιστες δυνατές ποσότητες παροχής υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) εξασφαλίζουν χαλάρωση στις αγορές Ωστόσο, το LNG παραμένει  πιο ακριβό από το φυσικό αέριο μέσω αγωγών, πράγμα που σημαίνει ότι οι τιμές του αερίου είναι πιθανό να συνεχίσουν να είναι υψηλότερες τα επόμενα χρόνια.

Μια εξαίρεση έχει παρατηρηθεί στην Ισπανία, όπου αυτή τη στιγμή 35 πλοία μεταφοράς LNG συνωστίζονται ανοικτά των ακτών. «Η Ισπανία έχει μεγάλες δυνατότητες για την αποθήκευση LNG, αλλά δεν έχει την κατάλληλη υποδομή για να προωθήσει αυτό το αέριο στην υπόλοιπη Ευρώπη», λέει η ειδικός σε θέματα ενέργειας Μέλτα Κούπερ. «Επομένως, οι  άλλες ευρωπαϊκές χώρες δύσκολα μπορούν να επωφεληθούν από αυτό», τονίζει η Γερμανίδα ειδικός και προσθέτει: «Αυτό δείχνει για άλλη μια φορά πόσο σημαντική είναι η ανάπτυξη υποδομών για την ενεργειακή ανεξαρτησία από τη Ρωσία».

Στις τελευταίες του δηλώσεις ως πρωθυπουργός της Ιταλίας, μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών, ο Μάριο Ντράγκι αναφέρθηκε στα αποτελέσματα που επετεύχθησαν.

«Η απόφαση που ελήφθη την περασμένη νύχτα οδήγησε σε μείωση της τιμής του φυσικού αερίου, μετά την συμφωνία μας, μειώθηκε κατά 10%. Αυτό αποδεικνύει ότι το στοιχείο της κερδοσκοπίας είναι σημαντικό. Είναι ο τρόπος με τον οποίο έπρεπε να αντιμετωπιστεί από την αρχή η κρίση, και σύντομα θα οδηγήσει και σε μείωση των λογαριασμών», τόνισε ο Ντράγκι.

«Η ΕΕ είναι βασικής σημασίας. Η Ιταλία πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού σχεδίου με την αξιοπιστία, την αποφασιστικότητα, την εγκυρότητα που αρμόζουν σε μια χώρα σαν την δική μας», πρόσθεσε ο Ιταλός απερχόμενος πρωθυπουργός.

Πηγή: ΑΜΠΕ

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε σήμερα πως η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να επανεξετάσει τον διάλογο για το εμπόριο με την Κίνα, κάνοντας έκκληση για πιο ίσους όρους ανταγωνισμού ανάμεσα στις δύο εμπορικές δυνάμεις.

«Έχουμε κάνει στρατηγικά λάθη στο παρελθόν με την πώληση υποδομών στην Κίνα», δήλωσε ο Μακρόν κατά το τέλος της διήμερης συνόδου κορυφής της ΕΕ στην ημερήσια διάταξη της οποίας περιλαμβάνονταν οι σχέσεις ΕΕ-Κίνας.

Πηγή: ΑΜΠΕ, Reuters

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα πρέπει να οικοδομεί στρατηγική, κρίσιμη εξάρτηση από απολυταρχικά καθεστώτα όπως η Κίνα, δήλωσε σήμερα η Φινλανδή πρωθυπουργός, Σάνα Μαρίν.

Η Μαρίν έκανε τις δηλώσεις αυτές κατά την άφιξή της για τη δεύτερη ημέρα της συνόδου κορυφής της ΕΕ που διεξάγεται στις Βρυξέλλες, όπου οι ηγέτες της ΕΕ έχουν μια "στρατηγική συζήτηση" για τις σχέσεις τους με το Πεκίνο.

"Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να υπάρξουν οικονομικές σχέσεις με την Κίνα, αλλά σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να οικοδομούμε τέτοιου είδους στρατηγικές και κρίσιμες εξαρτήσεις από μια απολυταρχική χώρα", είπε η Σάνα Μαρίν.

"Νομίζω πως η τεχνολογία είναι κλειδί εδώ. Πρέπει να κοιτάξουμε στο μέλλον, αυτό μπορεί να μην είναι το θέμα σήμερα, αλλά θα είναι σίγουρα στο μέλλον".

Πηγή: ΑΜΠΕ

Οι ηγέτες της Βαλτικής στη σύνοδο κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επικεντρώνονται στο να υποστηρίξουν τη δημιουργία ειδικού δικαστηρίου για τη δίωξη των εγκλημάτων της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Αν και μια τέτοια κίνηση δεν είναι επικείμενη, οι ηγέτες της Βαλτικής προσπαθούν να θέσουν τις βάσεις ενώ βρίσκονται στις Βρυξέλλες.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να παραμείνει ενωμένη στη στήριξή της προς την Ουκρανία και θα πρέπει να αρχίσει να ασχολείται με το πώς θα λογοδοτήσει στη δικαιοσύνη η Ρωσία για τις ενέργειές της στον πόλεμο, δήλωσε ο Λετονός πρωθυπουργός Κρισγιάνις Κάρινς προσερχόμενος στις εργασίες της δεύτερης ημέρας της συνόδου της ΕΕ.

«Ο πόλεμος της Ρωσίας γίνεται ολοένα και πιο σκληρός, τώρα ξεκάθαρα δεν έχει στόχο τον ουκρανικό στρατό, αλλά και τους Ουκρανούς πολίτες και τις μη στρατιωτικές υποδομές τους», δήλωσε ο Κάρινς.

«Να δούμε πώς να κάνουμε με τον κατάλληλο τρόπο τη Ρωσία να λογοδοτήσει στη δικαιοσύνη για τις φρικαλεότητες που διαπράττουν σήμερα στην Ουκρανία», δήλωσε, προσθέτοντας ότι οι κυρώσεις σε βάρος της Λευκορωσίας πρέπει επίσης να κλιμακωθούν.

Μιλώντας στο POLITICO αργά την Πέμπτη, ο Πρόεδρος της Λιθουανίας Γκίτανας Ναουσέντα είπε ότι αν και «πιθανώς θα είναι εξαιρετικά δύσκολο» για τους ηγέτες να καταλήξουν σε συμφωνία για ένα ειδικό δικαστήριο, υπάρχει ανάγκη για ένα «ad hoc δικαστήριο» για την αντιμετώπιση εγκλημάτων επιθετικών ενεργειών.

Η Πρωθυπουργός της Εσθονίας Κάγια Κάλλας είπε στους δημοσιογράφους ότι η ΕΕ μπορεί πρωτοστατήσει στη δημιουργία ενός δικαστηρίου. Όμως, παραδέχτηκε, υπάρχουν δισταγμοί σε ορισμένες γωνιές της ΕΕ.

«Έτσι ήταν και με άλλα πράγματα - νομίζω ότι χρειάζεται πίεση και να τους πείσουμε», είπε.

naftemporiki.gr με πληροφορίες από Reuters, Politico, ΑΠΕ-ΜΠΕ

 

 

Η Γερμανία έχει επικριθεί σκληρά για την στάση της στις συζητήσεις για το ενεργειακό ζήτημα, καθώς το Βερολίνο από τη μία προχώρησε μονομερώς σε μέτρα που μπορούν να επηρεάσουν την ευρωπαϊκή αγορά  και από την άλλη μπλόκαρε την επιβολή πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου. Η γερμανική απόρριψη του μέτρου του πλαφόν ήταν τόσο κάθετη που οι επικριτές έκαναν λόγο για ένα Όλαφ Σολτς που δεν «ακούει».

Και εδώ είναι το σημείο που φαίνεται να άλλαξε κατά την διάρκεια της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής, η οποία κατέληξε σε συμφωνία μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών- αν και πρόκειται για ένα πρώτο βήμα μόνο.

Ο Όλαφ Σολτς φαίνεται λοιπόν όχι να βάζει νερό στο κρασί του, αλλά να είναι έτοιμος να συζητήσει για το πώς θα πιει το ποτό του. Ουσιαστικά το Βερολίνο δεν είναι πλέον κατηγορηματικά αντίθετο, ανοίγοντας την πόρτα του διαλόγου.

Οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να υποστηρίξουν περαιτέρω εργασίες για ένα πλαφόν που θα «περιόριζε αμέσως τα επεισόδια υπερβολικών τιμών του φυσικού αερίου», με προϋποθέσεις που στοχεύουν να αμβλύνουν τους φόβους του Βερολίνου ότι οι παρεμβάσεις στην αγορά θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια του εφοδιασμού.

Ο Σολτς ξεκίνησε την χθεσινή του μέρα με μια ομιλία στην Bundestag, κατά την οποία εξέφρασε την αντίθεσή του στο πλαφόν. Έπειτα προσήλθε στη συνάντηση των ηγετών των χωρών της ΕΕ σθεναρά αντίθετος στις πιο ριζοσπαστικές παρεμβάσεις στην αγορά φυσικού αερίου, παρόλο που η πλειονότητα των 27 επιθυμεί την επιβολή ενός πλαφόν.

Ωστόσο, μετά τη σύνοδο κορυφής παραδέχτηκε ότι «έχει νόημα». «Συζητήσαμε τη δυνατότητα περιορισμού των αυξήσεων των τιμών…Υπάρχει ακόμη πολλή συγκεκριμένη δουλειά να γίνει εκεί», είπε κάνοντας ουσιαστικά μια κίνηση καλής θέλησης που τόσο περίμεναν από το Βερολίνο οι ευρωπαϊκές χώρες που θεωρούν αναγκαία την επιβολή ενός είδους πλαφόν.

Το πλαφόν παραμένει έτσι ένα «ανοιχτό» ζήτημα. Μετά από ώρες έντονων διαπραγματεύσεων, σύμφωνα πάντως με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι Ευρωπαίοι ηγέτες ζήτησαν από την Κομισιόν να προτείνει έναν «προσωρινό δυναμικό διάδρομο τιμών στις συναλλαγές φυσικού αερίου για να περιοριστούν άμεσα τα επεισόδια υπερβολικών τιμών του φυσικού αερίου».

Είπαν επίσης ότι θα αναζητηθεί ένα προσωρινό πλαίσιο για το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ζητώντας μεταξύ άλλων μια ανάλυση κόστους και οφελών. Σύμφωνα πάντως με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το πλαφόν θα μπορούσε να εφαρμοστεί μόνο εάν πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τέτοιες προϋποθέσεις είναι η μη διακύβευση της ασφάλειας του εφοδιασμού και η μη αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου ως αποτέλεσμα των χαμηλότερων τιμών.

Ο προτεινόμενος μηχανισμός έκτακτης ανάγκης για την επιβολή πλαφόν στις τιμές της Επιτροπής θα περιορίσει τις αυξήσεις των τιμών στο χρηματιστήριο ενέργειας TTF, σημείο αναφοράς για τις ενεργειακές συναλλαγές.

Ρίχνουν τους τόνους Μακρόν και Σολτς

Διάθεση συνεργασίας έδειξε ο Σολτς και απέναντι στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν μετά τις αποστάσεις που είχε φανεί να δημιουργούνται μεταξύ Βερολίνου και Παρισιού. Ο Μακρόν προσερχόμενος χθες στην σύνοδο τόνισε ότι δεν είναι προς το συμφέρον κανενός να απομονωθεί η Γερμανία. Ακολούθησε τετ-α-τετ μισής ώρας μεταξύ των δύο ηγετών. 

Η συνάντηση αυτή «επέτρεψε να ξεκαθαριστούν πολλά πράγματα» ώστε να «εξασφαλίσουμε τη συμφωνία της Γερμανίας» στο τελικό κείμενο συμπερασμάτων, είπε ο Μακρόν στον Τύπο, κρίνοντας πως η Γαλλία διαδραμάτισε τον «ρόλο» της, προωθώντας «την ενότητα» στην ΕΕ. «Δεν έχουμε πάντα τις ίδιες θέσεις», πάντως «αυτό είναι φυσιολογικό», πρόσθεσε, μοιάζοντας να προσπαθεί να υποβαθμίσει τις διαφωνίες που είχαν υπογραμμιστεί από τη γαλλική πλευρά πριν από τη Σύνοδο Κορυφής και κατά τη διάρκειά της.

«Η συνεργασία ανάμεσα στη Γερμανία και τη Γαλλία, καθώς και ανάμεσα στον καγκελάριο και τον πρόεδρο, είναι εντατική και καρποφόρα», διαβεβαίωσε από την πλευρά του ο επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης. Ερωτηθείς για τις τριβές με τον αρχηγό του γαλλικού κράτους, ο Σολτς θύμισε πως οι δυο τους συζητούν «μόνιμα» και ότι έχουν ήδη δώσει νέο ραντεβού την Τετάρτη στο Παρίσι.

Ωστόσο, η συνάντηση της επόμενης εβδομάδας απλά αντικαθιστά το κοινό γαλλογερμανικό υπουργικό συμβούλιο, που αναβλήθηκε εξαιτίας διαφωνιών για πολλούς φακέλους.

Ο καγκελάριος διαβεβαίωσε τέλος πως δεν αισθάνθηκε «σε καμία περίπτωση» απομονωμένος από τους εταίρους του στις μακρές και κοπιώδεις συνομιλίες για το ζήτημα της ενέργειας.

naftemporiki.gr